การพัฒนานิสัยผู้เรียนในระบบการศึกษา : หน้า 82/124

นิสัยผู้ปฏิบัติ มีความสามารถและมีความรับผิดชอบ ซึ่งการจะทำได้อย่างนี้ ต้องฝึกผู้เรียนให้รู้จักสร้างกำลังใจในการทำความดีต่อเนื่องที่เดียว เพราะเหตุใดการศึกษาจึงต้องพัฒนาผู้เรียนให้เกิดนิสัยการทำความดี? การที่คนเรูเพียงว่านิสัยอะไรดี นิสัยอะไรไม่ดี แล้วเราเอาเคบอ etc เขาไป แล้วเราคิดเอาเองว่า เมื่่อถึงเวลาแล้ว เขาก็คงจะทำงานนั้น ถ้าเพียงแค่นั้นยังไม่พอ เราก็ต้องฝึกให้เขาทำสิ่งที่รู้ นให้กลายเป็นนิสัยอีกด้วย ไม่ใช่แค่บอ etc แต่ไม่ใช่ฝึก เพราะนิสัยดีงามทุกอย่างจะเกิดขึ้นได้ เราต้องปฏิบัติซ้ำ ๆ จนกระทั่งคุ้น แล้วคิดเป็นนิสัย หากเพียงราวิสิ่งใดทำแล้วจะดี แต่ยังไม่ซ้ำ ๆ จนกระทั่งไม่ช้ำ ๆ เราจะลืมเลือนไปนิสัยยิไม่เกิด ยังไม่เท่าทำเหมือนเดิม ยังกระดึบสิไม่มีได้ ใส่วนตัวของผู้ใป การปฏิบดิ์ซ้ำ ๆ จนกระทั่งคุ้นจนติดเป็นนิสัย จะต้องใช้กำลังใจอย่างมาก ศล จะัพักเลิกนิสัยไม่ดีได้ แล้วปฏิบัติแต่สิ่ง ๆ ได้ ส่วนผู้ปฏิบัติไม่ว่าจะแบบพแม่หรือครูอาจารย์จะต้องคอยดูจ๊าใจ๋ ด้วยถ้อยคำที่เป็นโยนก เพื่อจะให้กำลังใจแก่ลูกหลาน ลูกศิษย์ ให้เขาสามารถปฏิบัติซ้ำ ๆ จนกระทั่งคุ้นในที่สุด อะไรคือแหล่งที่มาของกำลังใจ? กำลังใจไม่ได้มาจากฝากฟ้า หรือผู้เถคนคะเลาะให้ได้ มีแต่มนุษย์ผู้ซึ่งประกอบคือกายกับใจและที่จะสร้างกำลังใจและให้กำลังใจแก่นั้น แหล่งที่มาของกำลังใจ มี 2 ทาง คือ กำลังใจที่รับมาจากคนอื่น เมื่อสู้ทำงานจนเหน็ดเหนื่อย ทอท้อ ทนไม่ไหวมันมา เพียงได้ยินเสียงพ่อพูดเพราะ ๆ กับลูกแม่พูดเพราะ ๆ กับลูก ลูกก็เกิดกำลังใจขึ้นมา พ่อบ้าน แม่บ้านพูดเพราะ ๆ ต่างฝ่ายก็เกิดกำลังใจขึ้นมา มันงันบัณฑพูดเพราะ ๆ เพื่อนร่วมงานพูดเพราะ ๆ มีกำลังใจมากขึ้น แยะแต่กันี้ สิ่งที่จะทอแสนกำลังใจของคนเราได้มากที่สุด ก็คือ คำพูด คำพูดที่เสียดทูลเสียแก่ใจ คำพูดที่อวยพร คำพูดไม่ดีหรือคำคะนามที่ไม่ดี ก็เป็นที่รัก เพียงคำพูดเหล่านี้ไม่ดี ทำให้คนเราหหมดเรื่อยแรง หมดกำลังใจ ไม่มิสคาใจจะทำงานบ่งสิ่งใด **"ความหมายของการศึกษาในทางปฏิบัติ จึงหมายถึง การปลูกฝังและพัฒนาให้ผู้เรียนมีนิสัยใฝ่รู้ ใฝ่ดี มีความสามารถและมีความรับผิดชอบ"**