ธรรมธาตา ววรรณวิจารณ์การทางพระพุทธศาสนา : หน้า 8/51

ธรรมธาตา ววรรณวิจารณ์การทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 7 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวบรวมที่ 13) ปี 2564 สังเกก เอกายาหarikะ โลโกตตรวจา กุกฏิกะ และมีศาสะกะตอนตัน ต่างไม่ยอมรับมิธีเรื่องอันตรภาพ ซึ่งตรงข้ามกับฝ่ายของนิภายมิสาสะ ตอนปลายและนิภายสวาดดิภา6 ส่วนในคัมภีร์กฏวัตถุตอง กว่าว่านิกายที่มีมิขัดแย้งกับฝ่ายเวรวา ยอมรับการมีอยู่ของ ประกอบด้วยปีพุทธธิชนพานา สาเหตุการแตกนิกาย ถึงนิภายต่าง ๆ และมีวิธีธรรม ของแต่ละนิกายน โดยต้นฉบับภาษาของคัมภีร์นี้ นักวิชาการสนับสนุน ว่าน่าจะสูญหายไปแล้ว ส่วนฉบับแปลภาษาจีนมีอยู่ 3 สำนัก คือ ฉบับที่ใช้ ชื่อว่า อบัคร宗論 แปลโดยพระถังซำจังหรือพระเสวียนจัง(玄奘) ฉบับที่ชื่อว่า 部执異论 แปลโดยพระปรมาภา และฉบับที่ใช้ชื่อว่า “八部論” ที่ไม่ปรากฏนามของ ผู้แปล ซึ่งทบทแปลภาษไทยของคัมภีร์สมยกโทปรับจัจรนี้ เมธี พัทธธิธรรม ได้ทำการแปลจากต้นฉบับภาษาทิเบต (བསྟན་སྤྱོད་ཚིག) ซึ่งผ่านการตรวจชำระกับฉบับภาษาจีน ทั้ง 3 สำนักออกมาเป็นภาษาไทย และตีพิมพ์ลงในวารสารธรรมาธีราย ในปี 2 ฉบับที่ 1 หน้า 67-103 และปีที่ 2 ฉบับที่ 2 หน้า 57-106 และปีที่ 4 ฉบับที่ 1 หน้า 93-127 6 เนื้อหาส่วนที่เกี่ยวกับอันตรภาพในคัมภีร์สมยกโทปรับจรฉบับที่ แปลโดยพระเสวียนจัง หรือ อบัคร宗論 เพียงแต่แสดงเอาไว้ว่านิกายโดยยอมรับ หรือไม่ยอมรับแนวคิดเรื่องอันตรภาพบ้าง มันมีท้าวว่า “นิกายหยาหงัก”กะ เอกวยาหากะ โลโกตตรวจวา และกุกฏิกะ” (大眾部,一說 saying, 說出世部, 雉尾部) มันมีว่ากว่า “都無中” คือ “ไม่มินตราภในทั้งหมด”(T49.16a3) นิกาย มิสาสะตอนตัน(化地部宗) ก็มีว่ากว่า “定無中” คือ “ไม่มิตตราภพอย่างมั่นอน”(T49.17a2-3) ส่วนในภายที่อธิบายรับเรื่องอันตรภาพ ได้แก่ นักยสุวา- สติวา(誡一切有部) ที่มีว่ากว่า “เพียง色定有中” หรือ “มีเพียงในภมมมิและ รูปภมเท่านั้น ที่มูลตราภอย่างแน่นอน” (T49.16b20) และนิภายมิสาสะ ตอนปลาย (化地部末宗) ก็เปลี่ยนมายอมรับว่า “อาณ中” คือ “มีอันตรภาพ อยู่”(T49.17a16)