หน้าหนังสือทั้งหมด

การศึกษาวิเคราะห์อัตถูปสมอภิกษุประเภทยืนยันของพระนาคารชุนในคัมภีร์มูลมัฐยมกถากริกา
2
การศึกษาวิเคราะห์อัตถูปสมอภิกษุประเภทยืนยันของพระนาคารชุนในคัมภีร์มูลมัฐยมกถากริกา
การศึกษาวิเคราะห์อัตถูปสมอภิกษุประเภทยืนยันของพระนาคารชุนในคัมภีร์มูลมัฐยมกถากริกา The Analytical Study of the Affirmative Catuskoti by Nāgārjuna in Mūlamadhyamakakārikā Script…
บทความนี้นำเสนอการศึกษาวิเคราะห์อัตถูปสมอภิกษุประเภทยืนยันตามคำสอนของพระนาคารชุนในคัมภีร์มูลมัฐยมกถากริกา การศึกษาเริ่มต้นตั้งแต่การตอบรับบทความในวันที่ 22 กันยายน 2561 จนถึงการเผยแพร่ออนไลน์ในวันที่ …
วาสนาวิวิจารณ์กาพระพุทธศาสนา ปีที่ 4 ฉบับที่ 2
23
วาสนาวิวิจารณ์กาพระพุทธศาสนา ปีที่ 4 ฉบับที่ 2
…องสังจะ 2 จากพระไตรปิฎกในส่วนที่เป็นพุทธวจนหรือพระดำรัสของพระพุทธเจ้าโดยตรง แต่มาการอธิบายในชั้นอรรถกถาของบทนาดาจารย์เป็นจำนวนมาก ตัวอย่างเช่น "ในภัทระพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงสมมติเทคนิคา และปรมัตตันเท…
…รื่องสังจะ 2 ที่กล่าวถึงในพระไตรปิฎกเถรวาท โดยไม่พบคำอธิบายที่ชัดเจนจากพระพุทธเจ้าโดยตรง แต่จะมีอรรถกถาที่ให้ความเห็นเกี่ยวกับเรื่องนี้อย่างมากมาย นอกจากนี้ยังเป็นการชี้ให้เห็นถึงความยากลำบากในการเจรจาแล…
ธรรมธารา: อิทธิพลแนวคิดพระพุทธศาสนา
25
ธรรมธารา: อิทธิพลแนวคิดพระพุทธศาสนา
…่มที่ 7) พ.ศ. 2561 เร่วาวัตด้วยเช่นกัน แต่ขณะเดียวกันอาจมีผู้แย้งว่า การเกิดขึ้นของคัมภีร์ชั้นอรรถถกถาก่อนหลังแนวคิดของสำนักมัยมะ (รว 700 ปีหลังพุทธกาล) ขณะทีพระพุทธโฆษาจารย์เรียบเรียงอรรถถกถาก่อน 900 ป…
บทความนี้วิเคราะห์เกี่ยวกับแนวคิดของพระพุทธโฆษาจารย์และการเกิดขึ้นของอรรถถกถา รวมถึงการเปรียบเทียบกับสำนักมัยมะ โดยแสดงให้เห็นว่าความคิดที่เกิดขึ้นนั้นมีอิทธิพลต่อพระพุทธศาสนาอย…
การศึกษาชั้นกิริยาประเภทยืนในคัมภีร์มูลเมธยมกริกา
28
การศึกษาชั้นกิริยาประเภทยืนในคัมภีร์มูลเมธยมกริกา
…ยมานสมบัติในกบบรรลุธรรมอื้อไม่” ธรรมอารา ฉ.1: 159 – 200. มหามกุฏราชวิทยาลัย. 2543. พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล.พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ : มหามกุฏราชวิทยาลัย. พินด ดอกบัว 2555, ปวงปรัชญาอินเดีย, พิมพ์ครั้งที…
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ชั้นกิริยาประเภทยืนของพระนาจารุณในคัมภีร์มูลเมธยมกริกา โดยทำการศึกษาเชิงวิเคราะห์การให้เหตุผลแบบวิธีและวิเคราะห์วิธีตอบปัญหาอาคุโตโกฎิ ผลงานนี้พิจารณาจากบรรณานุก
การวิเคราะห์คำมีวิธีมินินปัญหาในพระอธิธรรม
8
การวิเคราะห์คำมีวิธีมินินปัญหาในพระอธิธรรม
…่ เปนพาหิรากามินินปัญหา ในภาคที่สอง คือ ส่วนที่เปนเทพกปัญหา และอนุมานปัญหา และภาคสุดท้าย คือ อบุมากถาปัญหา ซึ่งรายละเอียด แตละฉบับจะอธิบายไวในเนื้อหาส่วนที่เปนโครงสร้างคํามีวิธีมินินปัญหา ในลำดับต…
…่ละฉบับ รายละเอียดจะมีการเปรียบเทียบเนื้อหาในคำมีวิธีทั้งที่เป็นพาหิรากามินินปัญหา เทพกปัญหาและอบุมากถาปัญหา.
ธรรมธารา วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
11
ธรรมธารา วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
ธรรมธารา วารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 (ฉบับรวมเล่มที่ 9) ปี 2562 หน้าที่ 186 ; / 186 กัณฑ์ที่ 6 ธุ่งดปัญหา พระเจ้ามิลินท์ถามเกี่ยวกับความสามารถของคุตภสในทางบรรลุธรรม ประโยชน์ของกา
…การใช้แบบจำลองในการเข้าใจธรรมะ มิลินทปัญหาได้รับการยอมรับทั้งในไทยและพม่าเป็นคัมภีร์สำคัญในกลุ่มอรรถกถา ซึ่งช่วยในการปกป้องความสงสัยในพระพุทธศาสนาและเสริมสร้างความเข้าใจในหลักคำสอน.
การสนทนาแบบนักปราชญ์ในอินเดียโบราณ
24
การสนทนาแบบนักปราชญ์ในอินเดียโบราณ
…มแข่งขันนั่งหน้าเข้าหากันเป็นวงกลม 2 วงซ้อนกันจากนั้นจะให้สนทนาแลกเปลี่ยน (การแข่งขันโต้วาทะ) ด้วยถากถามและตอบความรู้ในคัมภีร์พระเวทชื่อพระนโมทยา (Brahmodya)30 ยารอสลอว์ (Yaroslav)31 อ้างว่า รูปแบบของการ…
บทความนี้สำรวจลักษณะของการสนทนาแบบนักปราชญ์ในวรรณกรรมอินเดียโบราณ โดยเปรียบเทียบรูปแบบการแลกเปลี่ยนความรู้ในพระเวทและการโต้วาทะในคัมภีร์ลินทปัญหา และศึกษาแนวทางที่ส่งผลต่อโครงสร้างทางศาสนาของอินเดียผ่
ข้อดีของการเผยแผ่พุทธศาสนาแบบสมาคม
20
ข้อดีของการเผยแผ่พุทธศาสนาแบบสมาคม
…ช่วยกันคิด ช่วยกันทำ ช่วยกันคัดเลือก บริวจรร แปล และเผยแพร่ “คัมภีร์พุทธดั้งเดิม” ทั้งพระบาลีและอรรถกถา สู่ดวงวิชาการพุทธศาสนาในมหาวิทยาลัยต่าง ๆ ทั่วยุโรป และอเมริกา ทำให้เกิดมีจำนวนชาวพุทธที่มากด้วยสติ…
การเผยแผ่พุทธศาสนาแบบสมาคมมีข้อดีหลายประการ เช่น การทำงานร่วมกันในรูปแบบสมาชิกที่มีทิศทางเดียวกัน มีการส่งข่าวสารผ่านจดหมายข่าวและวารสารที่ให้ข้อมูลต่าง ๆ แก่สมาชิก สมาคมบาสิได้สร้างพุทธศาสนิกชนสายปัญ
ความสำคัญของชาดกในพระพุทธศาสนา
7
ความสำคัญของชาดกในพระพุทธศาสนา
…จัดเก็บไว้ในพระไตรปิฎกบาลี คือ "ทุทกนกาย ชาดก" สำหรับเนื้อเรื่องโดยละเอียดได้ถูกจัดเก็บไว้ในนั้นอรรถกถา (บางเรื่องยังปรากฏในคัมภีร์จิยาปิฎก และคัมภีร์เล่มอื่นๆบ้าง) ส่วนนิยายหินายนฝ่ายเหนือลั่น _______ …
บทความนี้ศึกษาความสำคัญของชาดกซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเนื้อหาทางพระพุทธศาสนาและวรรณคดีที่มีความเก่าแก่ โดยมีการจัดเก็บเนื้อหาชาดกในพระไตรปิฎกบาลีและคัมภีร์อื่นๆ ที่เกี่ยวข้องเช่น คัมภีร์จิยาปิฎกและหมวดอวท
การศึกษาและปฏิบัติธรรมในพระพุทธศาสนา
20
การศึกษาและปฏิบัติธรรมในพระพุทธศาสนา
…มีประสงค์จะปกป้องเท่านั้น --- มีข้อความหมายเหตุด้านล่างเป็นคำอธิบายเพิ่มเติม: 24 ตามคำอธิบายในอรรถกถา “tumhāka” หมายถึง “อาจารย์” ลงปัญจมีวิภัตติ (ablative) แล้วรัฐสะเสียงท้ายจาก tumhāka เป็น tumhāka เ…
… และการศึกษาความจริงเพื่อลดความทุกข์ที่เกิดขึ้น จากคำสอนของพระพุทธเจ้า. นอกจากนี้ยังมีการอ้างถึงอรรถกถาที่ช่วยให้เห็นถึงความสำคัญของการเรียนรู้จากประสบการณ์และการพัฒนาตนเอง นับเป็นการกระตุ้นให้ผู้สนใจได้…
การศึกษาเปรียบเทียบในคาถาจีนและลักษณะของคางคก
30
การศึกษาเปรียบเทียบในคาถาจีนและลักษณะของคางคก
…ที่รื่นรมย์ใจ เจ้าจงไปแสวงหาอื่นเป็นสามีเกิด (ข.ซา. 59/887/63 แปล.มมร, 27/58/238 แปล.มจร) 35 ในอรรถกถามีคำอธิบายว่า “mig” ในคาถานี้หมายถึง แมว (จ.III: 266¹ Ee)
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาเปรียบเทียบคาถาจีนใน Jātaka โดยเฉพาะในเรื่องของ Kukkutajātaka ซึ่งเน้นถึงการเปรียบเทียบระหว่างแมวและสัตว์อื่นๆ การอธิบายในบทความพูดถึงความเข้ากันได้ของสัตว์ประเภทต่างๆ ผ่านค
งานธรรมอารฺ วาสนาวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
33
งานธรรมอารฺ วาสนาวิชาการทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
…不憂愁. (T3: 93b16-17) 38 เนื้อหาชาดกในพากย์จีนจัดให้คาถานี้เป็นคำพูดของท้าวสักกา 39 ตามคำอธิบายในอรรถกถา “miga” ในคาถานี้หมายถึง สัตว์เดรัจฉานทั้งหมด (J III: 3906 Ee)
งานวิจัยนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับหลักธรรมในพระพุทธศาสนา โดยอ้างอิงจากชาดกต่างๆ รวมถึงการตีความและอภิปรายเกี่ยวกับข้อความจากพระไตรปิฏก ที่เกี่ยวข้องกับการไม่ครองเรือนและการปล่อยวางจิตใจ ในส่วนของคาถาต
การพึ่งพาและการเดินทางร่วมกับเพื่อนที่ดี
38
การพึ่งพาและการเดินทางร่วมกับเพื่อนที่ดี
…J III: 48820-23 Ee) - มัชฌาคม (中阿含) 若不得定伴, 患者獨修善, 如王嚴治國, 如象獨在野. (T1: 535 C 11-12) ตามคำอธิบายในอรรถกถา “matāṅga” เป็นคำเรียกช้าง และ “nāgo” (ศัพท์เดิมคือ nāga) คื้องาช้างใหญ่ (J III: 489 25-26 Ee)
เนื้อหานี้พูดถึงการพึ่งพาผู้มีปัญญาและธรรมอันงามเป็นเครื่องอยู่ในการเดินทางร่วมกัน โดยเน้นถึงความสำคัญของการมีสติและการเดินทางไปยังสถานที่ต่างๆ อย่างมีความสุข จิตใจเต็มไปด้วยความยินดี การร่วมทางกับเพื
การเที่ยวไปผู้เดียวในทางธรรม
40
การเที่ยวไปผู้เดียวในทางธรรม
…ือกใชเป็น “yäya” ตามฉบับ จ. 191¹ (Be; J I: 332¹ (Ce); J I: 259³ (Se) ส่วนฉบับ Ee เป็น “yäya” 46 อรรถกถามข้อความอธิบาย “na vinodaye”ว่า “vinodetuṁ nässakhī” (J III: 499¹9 Ee) สำหรับคำแปลไทยทั้ง 2 ฉบับได้ก…
เนื้อหานี้พูดถึงการเที่ยวไปคนเดียวในทางธรรม โดยเน้นถึงความสำคัญของการไม่คบหากับคนชั่ว และรักษาความดีให้มั่นคง แม้จะต้องอยู่ตามลำพังก็ตาม การเชื่อมโยงไปยังพระธรรมคำสอนที่เตือนสติให้ทบทวนการกระทำของตนเอ
ธรรมา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
43
ธรรมา ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
…งเปลี่ยนข้าพเจ้ากับพญาหงส์นี้เถิด (ช.ซา. 62/175/300 แปล.มมร, 28/28/89 แปล.มจร) 49 ตามคำอธิบายในอรรถกถา “asma" เป็นภิษายอาขยายตนตวัตติม (present) พูพจน์ บูรพที่ 1 (อุดมบูรพ) (J V: 343 19 Ee)
…นวคิดการปกครองบ้านเมืองภายใต้หลักธรรม นอกจากนี้ยังมีข้อมูลเกี่ยวกับพระวินัย และคำอธิบายต่างๆ จากอรรถกถา เพื่อนำเสนอมุมมองใหม่ ๆ ในการศึกษาและปฏิบัติในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะเรื่องการปกครองอย่างมีสติและธรรม…
พระโอรสของพระราชาและพระราชบัญญัติใหม่
45
พระโอรสของพระราชาและพระราชบัญญัติใหม่
…ิความเป็นมาของคำว่า muga และ pakkha อย่างละเอียดได้ใน Duan, Qing (2016: 31-39) 53 ตามคำอธิบายในอรรถกถาฉบับ J-a VI: 15 1-2 (Be); J-a VII: 9 31-32 (Ce); J-a IX: 24 15-16 (Se) “nikhanam” เป็นภิยาฎายอดสัตว์…
…บพระโอรสผู้ไม่มีประโยชน์. เอกสารอธิบายถึงคำที่เกี่ยวข้อง เช่น muga และ pakkha รวมถึงการวิเคราะห์อรรถกถา และประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับวินัยและการปกครอง.
ธรรมธารา: นิกายทางพระพุทธศาสนา
49
ธรรมธารา: นิกายทางพระพุทธศาสนา
…อหาใกล้เคียงกับคาถาที่ปรากฏในปัจจุบัน ส่วนในแห่งหลักฐานทางโบราณคดี ยืนยันได้ว่าเรื่องราวชาดก (ในอรรถกถา) จำนวนหนึ่งเกิดขึ้นก่อน พุทธศตวรรษที่ 3 เพิ่มได้ใน พระมหาพงศ์ศักดิ์ ธนิษโย (2559: 168-193)
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับนิกายต่างๆ ในพระพุทธศาสนา ได้แก่ นิกายมูลสารสติวาม ธรรมคุปต์ มหาสกละ และมหาสิกขา โดยมีการกล่าวถึงรายละเอียดของพระวินัยในแต่ละนิกาย พร้อมเสนอหลักฐานจากคัมภีร์อันหลากหลายที่ใช้อ้
ความหมายของคาถาสํคัญกฤษฎี
58
ความหมายของคาถาสํคัญกฤษฎี
…กับคาถาบดี เมื่อพิจารณาถึงความเกี่ยวข้องกันของ "ขันธ์" กับ "ความไม่มีเวร" พบว่าสิ่งที่น่าหนึ่งในอรรถกถาอธิบายว่า ความไม่มีเวรหมายถึงขันติได้ด้วยคำว่า "averena khanitmettodakena" (Dhp-a.1:5110Ee) ซึ่งมีคว…
คาถาสํคัญกฤษฎีมีความหมายตามตัวอักษรที่แสดงถึงความอดทน (ขันธ์) และเชื่อมโยงกับความไม่มีเวรในทางพระพุทธศาสนา ข้อความในคาถานี้ยังสามารถเปรียบเทียบกับข้อความทางพระพุทธศาสนาของจีนนอกจากนี้ยังมีการแปลคาถาชา
การวิเคราะห์คาถาในอุตนวรรณทางพระพุทธศาสนา
61
การวิเคราะห์คาถาในอุตนวรรณทางพระพุทธศาสนา
… ซึ่งคล้ายในภาษาไทยที่นิยมใช้กับคำว่า “กาหปนะ” เช่นกัน คำว่า “กาหปนะ” ในคาถานี้มีปรากฏคำอธิบายในอรรถกถาบัวว่า หมายถึง “ฐิตินะ 7” ดังข้อความว่า
… นอกจากนี้ยังมีการอธิบายความหมายของคำบางคำ เช่น "กาหปนะ" ที่มีความสัมพันธ์กับคาถาและถูกอ้างถึงในอรรถกถาบัว ซึ่งเกี่ยวข้องกับข้อคิดทางพระพุทธศาสนาและความหมายของการแสวงหาความสุขและการละจากความทุกข์.
ธรรมนิธาราวารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา
67
ธรรมนิธาราวารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนา
…รวมเล่มที่ 9) 2562 อักษรย่อคำศัพท์ และฉบับที่ใช้อ้างอิง ชูซา. ขุททกนิภาย ชาดก (แปลไทย) ชุ.ชอ. อรรถกถาขุททกนิภาย ชาดก (แปลไทย) ชุ.อ. อรรถกถาขุททกนิภาย ธรรมบท (แปลไทย) มจร ฉบับมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์มหา…
ธรรมนิธาราเป็นวารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนาที่ให้ข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับคำศัพท์และอรรถกถาในพระไตรปิฎก โดยเฉพาะชาดกและธัมมบทที่มีการแปลเป็นไทย วารสารนี้ยังนำเสนอข้อมูลจากฉบับต่างๆ เช่น มหาวิ…