ข้อความ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 31 / 119

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 309 โอฆะ (กิเลสดุจห้วงน้ำ) ๔ คือ กาโมฆะ โอฆะคือกาม ๑ ภโวฆะ โอฆะคือภพ ๑ ทิฏโฐฆะ โอฆะคือทิฏฐิ ๑ อวิชโชฆะ โอฆะคืออวิชชา ๑ ฯ โยคะ (กิเลสเคร

ข้อความให้ความรู้เกี่ยวกับกิเลสต่าง ๆ ที่มีผลต่อจิตใจ เช่น โอฆะที่แบ่งออกเป็น 4 ประเภท, โยคะ 4 ประเภท, คันถ…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 317 พรรณนาความปริเฉทที่ ๒ [ข้อความเบื้องต้น] ประกอบความว่า วัตถุธรรม คือสภาวธรรม มี ๗๒ ประเภท พร้อมทั้งลักษณะ คือมีความคิดเป็นต้นเป็นล…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหะชี้ให้เห็นถึงการจัดกลุ่มวัตถุธรรมที่มีลักษณะต่างๆ โดยแบ่งแยกตามอำนาจและคุณภาพของธรรม มีการสงเคราะห์ธรรมที่เป็นอกุศล, กุศล, และโพธิปักขิยธรรม โดยใช้คลังความหมายที่อธิบาย

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 350 ร่วมกัน เป็นปัจจัยแก่กันและกัน ด้วยสามารถแห่งสัมปยุตตปัจจัย ๑ ฯ นามย่อมเป็นปัจจัยแก่นามรูป ๕ อย่าง คือ เหตุ องค์ฌาน และองค์ มรรคเป็

ข้อความนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างนามและรูป รวมถึงปัจจัยต่างๆที่มีอิทธิพลต่อการเกิดของนามและรูปในอภิธัมม…

…มัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 356 อภิธัมมัตถสังคหฎีกาแปล พรรณนาความปริเฉทที่ 4 [ข้อความเบื้องต้น] บัดนี้ พระอนุรุทธาจารย์ ได้เริ่มคำเป็นต้นว่า เยส์ ดังนี้ เพื่อ จะแสดงปัจจัยแห่งนามธรรมและ…

บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์ปัจจัยแห่งธรรมที่มีผลกระทบต่อการเกิดขึ้นของนามธรรมและรูปธรรม โดยการอธิบายถึงปัจจัยหลายอย่างที่เป็นอุปการะต่อความเกิดและการตั้งอยู่ของธรรม รวมถึงการอธิบายถึงความเชื่อมโยงขอ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 372 ซึ่งมีปกติเป็นสหชาตปัจจัยอย่างเดียวไม่จัดว่าเป็นอัญญมัญญปัจจัย เพราะ นามซึ่งมีปกติเป็นสหชาตปัจจัยแก่จิตตชรูป และมหาภูตรูปซึ่งมีปกติ

ข้อความนี้ได้กล่าวถึงปัจจัยต่างๆ ในหลักอภิธัมในภาษาไทย โดยระบุถึงความแตกต่างระหว่างสหชาตปัจจัยและอัญญมัญญปั…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 407 พรรณนาความปริเฉทที่ ๕ [ข้อความเบื้องต้น] ประกอบความว่า เบื้องหน้าแต่นี้ คือแต่การแสดงไขปัจจัยไป ข้าพเจ้า (ชื่ออนุรุทธาจารย์) จักกล…

เนื้อหาเกี่ยวกับการแสดงและคำอธิบายกรรมฐานและวิธีการปฏิบัติในการภาวนา โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อเข้าใจลักษณะต่างๆ ของจริตและการวิเคราะห์ทางธรรม ที่เป็นพื้นฐานสำคัญในการพัฒนาภาวนา ทั้งสมถะและวิปัสสนา และยังไ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 441 แห่งญาณปรีชาของท่าน ในพระศาสนานี้ และยังสาธุชนให้ยินดีด้วยการแสดง อรรถสาระที่ไพเราะ ๆ ข้าพเจ้าใดอาศัย ความเอ็นดูของพระเถระ ชื่อสารี

ข้อความนี้นำเสนอในเชิงลึกเกี่ยวกับญาณปรีชาของพระสารีบุตรและบทบาทในการสอนศาสนาอย่างเข้มข้น โดยมีการอธิบายถึง…

… จะเด็จดับขยะปรินิพพานในคืน นั้นแล้ว ยังทรงเทศนาโปรดสุภัททปริพาชก ให้สำเร็จพระอรหัตต์เป็นปัจฉิมสาวก ข้อความที่ นำมาสาธกนี้ แสดงให้เห็นพระกรุณาของสมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้า อันเป็นไปในสัตว์โลกสัก เพียรไดร เพราะ…

ข้อความนี้สื่อถึงพระมหากรุณาของสมเด็จพระมหาสมณเจ้าในการให้ความยุติธรรมแก่ประชาชน และความพยายามที่จะนำพระพุท…

…ั้งอุตสาหะทำให้สมควร คือให้ต้องตามกาลเทศะโดยปกติตน ย่อมจะได้ทรัพย์ มาเป็นผลแห่งความประกอบชอบ ดังนี้ ข้อความที่กล่าวมาข้างต้น แม้จะหมายบุคคลเป็นเจ้า ถึงอย่างนั้นก็เป็นสาธารณทั่วถึงแก่ชนผู้เนื่องกันเป็นหมู่เหล…

เนื้อหาเกี่ยวกับการพัฒนาจิตใจและการใช้ทรัพย์สินอย่างชาญฉลาด โดยมีการยกตัวอย่างจากประวัติศาสตร์และคำสอนของพระพุทธเจ้า เรื่อง การตั้งตัวในยศศักดิ์จากการทำงานหนักและการประกอบกิจธุระอย่างมีระเบียบ ทั้งยัง

…ปรามใจตนให้ละทั้งความชั่ว ที่เคยทำแล้ว ดังนี้ชื่อว่า ทำเกาะไม่ให้ห้วงน้ำท่วมได้ ในพระคาถานี้โดยอรรถ ข้อความทั้ง ๒ วิกัปนี้ ก็จัดเข้าได้ในบรมพุทโธวาทที่ประทานแก่ภิกษุสงฆ์ เมื่อพระอานนท์ พุทธอุปัฏฐากเป็นผู้รับ…

ในพระพุทธภาษิต สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ได้เผยเเพร่แนวทางการป้องกันและรักษาความดี โดยเปรียบเปรยถึงการทำเกาะไม่ให้ห้วงน้ำท่วม โดยอธิบายถึง 4 องค์สมบัติที่จำเป็นในการรักษาใจและอารมณ์ของต

…ลกัสสปไปด้วย เหตุว่าท่านเป็นที่นับถือของคนชาวมคธเป็นอัน มาก จึงต้องเสด็จพระพุทธดำเนินไปโปรดท่านก่อน ข้อความในประถมสมโพธิ ซึ่งรับพระราชทาน ชักมาพรรณนาในที่นี้นั้น ก็เพื่อที่จะสันนิษฐานเห็นว่า สมเด็จพระบรมศาสด…

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการเลือกบุคคลที่เหมาะสมในการเผยแผ่พระธรรม โดยยกตัวอย่างการเลือกพระภิกษุสำหรับปฐมเทศนาและการเลือกผู้ที่จะสร้างศาสนาในสังคม เพื่อให้การทำงานและการเผยแผ่มีประสิทธิภาพสูงสุด การ

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ๑๒๗ แปลความว่า “พระอรหันต์ทั้งหลายอยู่ในที่ใด คือบ้านก็ตาม ป่าก็ตาม ที่ลุ่มก็ตาม ที่ ดอนก็ตาม ที่นั้นย่อมเป็นภูมิน่ารื่นรมย์” อันคำว่า อรหันต์นั้น

ข้อความนี้พูดถึงสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชที่ทรงมีบทบาทสำคัญในการเป็นพระอรหันต์ ซึ่งผู้ที่ไม่มีโทษภ…

สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ๑๔๔ ถูกต้องพ้องพานซึ่งไทยสยามรับมหาชนบทนี้ในกาลไหน ๆ จงบำราญไกลด้วยประการทั้งปวง ขอความเป็นผู้ไม่มีโรค ความสุขสำราญ ความเป็นผู้มีอายุยืนนาน และความบร

ข้อความนี้แสดงความปรารถนาดีจากสมเด็จพระญาณสังวรถึงประชากรไทย โดยขอให้ทุกคนมีสุขภาพดี อายุยืน และความเจริญรุ…

พระมงคลวิเสสกถา ในงานพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในพระบรมมหาราชวัง วันอาทิตย์ ที่ 5 ธันวาคม พ. ศ. ๒๕๓๐ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก รับพระราชทานถวาย

ข้อความนี้มาจากพระมงคลวิเสสกถาที่กล่าวถึงพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาในวันอาทิตย์ที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2530 ซึ่ง…

…ตั้งอุสาหะ ทำให้สมควร คือให้ต้องตามกาลเทศะโดยปกติตนย่อมจะได้ทรัพย์มา เป็นผลแห่งความประกอบชอบ ดังนี้ ข้อความที่กล่าวมาข้างต้น แม้จะหมายบุคคลเป็นเจ้าการ ถึงอย่างนั้นก็เป็นสาธารณะ ทั่วถึงแก่ชนผู้เนื่องกันเป็นหม…

บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาทรัพย์สินทั้งในระดับบุคคลและชาติ โดยเน้นถึงความสำคัญของการทำงานอย่างมีระเบียบและการปรับตัวให้เข้ากับช่วงเวลาต่างๆ เพื่อสร้างความร่ำรวยและมั่งคั่ง โดยอ้างถึงตัวอ

…งความชั่วที่ทำมาแล้วให้หมดสิ้นไป ดง นี้ชื่อว่า เกาะไม่ให้ห้วงน้ำท่วมท้น ได้ในพระพุทธนิพนธ์นี้โดยอรรถข้อความทั้งสองวิกัปนี้ ก็จัดเข้า ได้ในพระบรมพุทโธวาทที่ประทานแก่ภิกษุสงฆ์มีพระอานนทพุทธอุปัฏฐากเป็นผู้รับเท…

ข้อความดังกล่าวเน้นถึงความสำคัญของการรักษาความดีและความเพียรในตนเองตามพระพุทธบัญญัติ โดยอ้างอิงจากคำสอนของส…

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๒๙๐ อตฺถจริยาย ด้วยประพฤติประโยชน์แก่กันในคราวที่ต้องการ ๑ สมานตฺตตาย ด้วยความเป็นผู้ มีตนสม่ำเสมอ ๑ อวิสวาทนตาย ด้วยความไม่แกล้งกล่าวให้ผิดจากจริง ๑ สมานัตตตา

…โยชน์ของผู้อื่นจะช่วยให้ประโยชน์ของตนมั่นคงถาวร เช่น การเปรียบเป็นปืน 3 กระบอกที่ต้องยืนอยู่ด้วยกัน ข้อความยังเน้นถึงการกระทำที่ต้องประกอบไปด้วยเมตตาและความรักใคร่ เพื่อให้ทุกคนอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข โดยยกตั…

ให้เกิด สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๓๑๔ ๑. ๔ สังคหวัตถุนี้ เป็นอุบายวิธีให้เกิดรัฐสมบัติ ซึ่งได้นามบัญญัติว่า โรคคล สถานที่ราบคาบปราศจากโจรภัยจนถึงวางใจได้ มีทวารเรือนไม่ต้องลงกลอนเป็นคำรบ

ข้อความนี้เกี่ยวกับการบำรุงรัฐสมบัติผ่านการดำเนินการด้านเกษตรกรรมและพาณิชยกรรม พระมหากษัตริย์มีบทบาทสำคัญใน…

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) พ. ศ. ๒๔๗๘ ๓๕๐ ในปีนี้ (๒๔๗๘) จะเลือกธรรมมารับพระราชทานถวายวิสัชนา ๒ ประการ คือ ปุพเพกต ปุญญตา ๑ อปจายนธรรม ๑ พอเป็นนิทัสนนัย ปุพเพกตปุญญตา นั้น คือความที่บุคคล

…ายนธรรมซึ่งมีอิทธิพลต่อบุคคลในสังคม การเกิดในตระกูลที่แตกต่างกันส่งผลให้มียศทรัพย์สมบัติต่างแต่ละคน ข้อความยังแสดงให้เห็นถึงการใช้สมบัติทั้งสี่เพื่อการทำกิจที่สำคัญในสังคม และยกตัวอย่างการบรรลุผลของบุคคลที่ม…

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๓๖๐ จักเป็นอารยบุคคลหาได้ไม่ ในฝ่ายอาณาจักร สัจจะจัดเป็นราชธรรมประการหนึ่งโดยชื่อว่าอาชีวะ คือความเป็นผู้ตรง ในทศพิศราชธรรมสำหรับพระราชาธิบดี ในเรื่องโบราณกล่าว

… และผลกรรมที่ตามมา สำหรับผู้ทำมุสาและละเลยสัจจะว่ามีผลกระทบต่อชีวิตและกระทำฝ่ายตัวเองในปรโลกอย่างไร ข้อความนี้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการรักษาสัจจะไม่เพียงแต่ในฐานะผู้ปกครอง แต่ยังในฐานะประชาชนทั่วไปด้วย