จักษุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 21 / 29

…ีกา - หน้าที่ 422 บริกรรม ๓ หรือ ๔ หน จะแทงตลอดจิตของคนอื่นได้ด้วยเจโต ปริยญาณ ดุจแทงตลอดรูปด้วยทิพยจักษุฉะนั้น ภายหลังจะกำหนดจิต มีจิตที่มีราคะเป็นต้นได้ด้วยกามาวจรจิต ดุจกำหนดสีเขียวเป็นต้นฉะนั้น ก็กิจมี…

…ี้กล่าวถึงการบริกรรม ๓ หรือ ๔ หน สามารถเข้าถึงจิตของผู้อื่นได้ด้วยเจโตปริยญาณ คล้ายกับการมองด้วยทิพยจักษุ นอกจากนี้ยังอธิบายถึงการกำหนดอารมณ์ของจิตที่มีราคะและความแตกต่างระหว่างอภิญญา โดยเน้นความหมายของอิท…

…า - หน้าที่ 423 สามารถที่อยู่โดยเป็นอารมณ์ ในการสืบต่อสันตติชาติภพของตน ชื่อว่า ปุพเพนิวาสานุสสติ ๆ จักษุนั้นด้วย เป็นทิพย์ด้วย โดยนัยดังที่กล่าว แล้ว เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่าทิพยจักษุ ฯ ก็ทิพยจักษุนั้นแล บั…

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับการเข้าถึงความรู้เพื่อการสืบต่อสันตติชาติภพ รวมถึงการใช้ตาทิพย์ในญาณต่าง ๆ เช่น จุตูปปาตญาณ และการเจริญวิปัสสนากรรมฐาน ที่มีความเกี่ยวข้องกับอนิจจลักษณะและการเห็นสิ่งต่าง ๆ ใน

…าจแห่งปัจจัยคือกรรม จิต ฤดู และอาหาร, ส่วนนามเกิดด้วยอำนาจแห่งปัจจัยมีนิสสยปัจจัยและอารัมมณ ปัจจัยมีจักษุกับรูปเป็นต้น, ก็โดยพิเศษ (โดยเฉพาะ) กุศลย่อมเกิดโดย จตุกกสมบัติมีโยนิโสมนสิการเป็นต้น, อกุศลย่อมเกิ…

เนื้อหานี้พูดถึงกระบวนการเกิดของนามรูปในพระพุทธศาสนา โดยเจาะลึกถึงเหตุการณ์ที่เกิดจากอวิชชา ตัณหา อุปทาน และกรรม ทั้งยังแสดงถึงปัจจัยที่ส่งผลต่อการเกิดของนามและรูป รวมถึงการวิเคราะห์กระบวนการต่างๆ เพื

…เป็นอนัตตา เพราะอรรถว่า ไม่มีแก่นสาร คือเพราะไม่มี อัตตาที่เป็นสาระแก่สารเป็นต้น และโดยนัยมีอาทิว่า จักษุไม่เที่ยง ฯลฯ ใจ รูป ฯลฯ ธรรมทั้งหลาย จักขุวิญญาณ ฯลฯ มโน ๑. ฉบับพม่าและสีหลเป็น น อิจจ์ แปลว่า ไม่ค…

บทนี้กล่าวถึงการพิจารณาไตรลักษณ์ภายใต้หลักอภิธัมมาที่เกี่ยวข้องกับขันธ์และทวารต่าง ๆ โดยเฉพาะความไม่เที่ยงของธรรมในชีวิต รวมถึงการแสดงให้เห็นว่า รูปและธรรมต่าง ๆ ไม่มีความเที่ยงที่สามารถเข้าถึงได้ การ

…กาศศาสนาบริสุทธิ์บริบูรณ์สิ้นเชิง พร้อมทั้งอรรถ ทั้งพยัญชนะ สัตว์ทั้งหลายที่มีสัญชาติเป็นผู้มีธุลีในจักษุน้อย กล่าวคือมีกิเลสเบาบางมีอยู่ เพราะ ไม่เคยได้ยินได้ฟัง ย่อมเสื่อมจากธรรม ผู้จะรู้ทั่วถึงซึ่งธรรมจ…

บทความนี้กล่าวถึงพระคุณของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ที่มุ่งหมายเพื่อประโยชน์แก่โลกและประชาชน โดยเน้นความสำคัญของพระพุทธศาสนาในการสร้างสันติสุขและการให้การอนุเคราะห์แก่สัตว์โลก รวมถึงการ

…็นอุบายเผยแผ่พระศาสนา ท่าน ทั้งสองเป็นปราชญ์ชั้นสูง แลเป็นอาจารย์เดิม เมื่อโปรดท่านทั้งสองให้ได้ธรรมจักษุบรรลุมรรคผล ยอมตนเป็นพุทธสาวกได้ก่อน จะเป็นอุปการแลเป็นกำลังในการสั่งสอนเผยแผ่พระศาสนา แต่เมื่อ ทรงท…

เนื้อหาเกี่ยวกับการตรัสรู้ของสมเด็จพระพุทธเจ้าที่ทรงบำเพ็ญเพียรตามลัทธิเดิมเพื่อพิสูจน์ความจริง ในที่สุดได้ตรัสรู้และแสดงธรรมโปรดสัตว์ โดยเน้นความสำคัญของการไม่ย่อท้อแม้ต้องเผชิญกับความลำบาก พร้อมกับก

…่งนิิมิตอันเป็นที่ตั้งแห่งกิเลส” คำว่า ทิฏฐุมุตตะโย สญฺญาติ ความว่า หยุดอยู่ในอายตนะคือรูปลักษณ์ว่า จักษุวิญญาณ และวิจิติจิตจับแล้วเท่านั้น ต่อจากนันไปไม่ทำหนอแอารมมีขึ้นอันอะไร? กล่าวว่า ปกภูฏภารโ ได้เก่า…

เนื้อหาพูดถึงการเข้าถึงความรู้และการวิเคราะห์กิเลสในมุมมองของพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงอำนาจแห่งความเพ่งเพ่งอารมณ์และการเชื่อมโยงกับราคะ โทสะ และโมหะ รวมถึงความสำคัญของสัมปนในขบวนการนี้ และการทำความเข้

…ปาะฟองคือวิชชา อันปกปิดจิตและปฏิสนธิ ของ สัตวทั้งหลาย เช่นว่าเกิดแล้วครั้งที่ 2 เพราะอวิชชา คือทิพย์จักษุญาณ 'ต่อมาอีก ได้ทำลายกระเปาะฟองคือวิชชา อันปิดตัจและปฏิสนธิจะ 5 ซึ่งว่า เกิดแล้วครั้งที่ 3 เพราะวิช…

การตีความคำสอนของพระผู้มีพระภาคเจ้าเกี่ยวกับการเกิดและอวิชชา โดยมีการแสดงให้เห็นถึงการทำลายกระเปาะฟองที่ปกคลุมความจริง เพื่อให้เกิดการตระหนักรู้ถึงความเป็นจริงในชีวิต สิ่งนี้แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของ

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 251 อภิญญานิทเทโส เทสนาวิลาเสน จ พฺยญชนนานาติ กติ ฯ เจตสา เจโตติ อตฺตโน จิตเตน เนส์ จิตต์ ฯ ปริจจาติ ปริจฺฉินทิตวา ฯ ปชานาติ สราคาทีน์

…่าวถึงการศึกษาผลกระทบของจิตที่มีต่อการรับรู้และการพัฒนาปัญญา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของการเห็นด้วยจักษุทิพย์และการทำความเข้าใจในทางธรรม การพัฒนาจิตใจให้เข้าถึงความจริง และการประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติธรรม อ…

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 272 วิสุทธิมคเค ติโรกุฑฑาทิคตรูปทสฺสเนน มหาคติกตฺตาปี ทิพพ์ ฯ ติ สพพ สทฺทสตฺถานุสาเรเนว เวทิตพฺพ์ ฯ ทสฺสนภูเงิน จักขุ จักขุกิจจกรเณน จ

…ลกแห่งความเป็นจริง เน้นถึงความมีอยู่และการเกิดใหม่ที่เป็นแกนหลักในพุทธศาสนา การพิจารณาและมองเห็นผ่านจักษุจะช่วยให้มองเห็นสัจธรรมได้ สิ่งที่เกิดขึ้นในโลกนี้จะทำให้เข้าใจความเป็นจริง การสังเกตและพิจารณาญาณจะ…

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 177 ปญฺญาภูมินิทฺเทโส ที่เป็นตา พาหิรม ปริคคเหตุวา ตเทว ฉกเงิน สห อชฺฌตต์ พาเรหิปิ รูปายตนาทีห์ สุทธิ์ สฬายตนนฺติ อิจฉนฺติ ฯ ตมป์ หิ ฉ

…์และอธิบายเกี่ยวกับปัญญาและอุปมาทางพระพุทธศาสนา โดยมุ่งเน้นที่ความเข้าใจในวิสุทธิมรรคและคุณสมบัติของจักษุวิญญาณต่างๆ ที่เชื่อมโยงตามหลักการธรรมะของพระพุทธเจ้าและการใช้ประโยชน์จากการเข้าใจที่ถูกต้อง เพื่อกา…

…ู้แกล้วกล้าด้วย เวสารัชญาณ ๔ ผู้ทรงไว้ซึ่งทศพลญาณ ผู้ทรงมีพระญาณหาเครื่อง กั้นกางมิได้ ผู้ทรงมีสมันตจักษุ อันเทพบุตรทูลถามอย่างนี้แล้ว เมื่อจะทรงวิสัชนาความนี้แก่เทพบุตรนั้น จึงตรัสคาถานี้ว่า *วิธีแปลเช่นน…

บทนี้อธิบายถึงอัตภาพของตนและผู้อื่น ทั้งในอายตนะภายในและภายนอก สื่อถึงความเกี่ยวข้องของสรรพสัตว์ที่อยู่ภายใต้ตัณหาหรืออันชัฏที่รัดรึง เหมือนกับต้นไม้ที่มีชัฏ และการถามพระผู้มีพระภาคเจ้าถึงผู้ที่จะสามา

…ร้อมแล้วด้วยปาฏิโมกขสังวรนี้" นี้ชื่อว่าปาฏิโมกข สังวร. สังวรที่ตรัสไว้ว่า ภิกษุย่อมรักษาอินทรีย์คือจักษุ ย่อมถึงความ สังวร ไรอินทรีย์คือจักษุ” (เป็นต้น) นี้ชื่อว่าสติสังวร สังวรที่กล่าว ไว้ว่า "พระผู้มีพร…

บทนี้กล่าวถึงเจตนาของบุคคลผู้เว้นจากโทษ อาทิ ปาณาติบาต ซึ่งเป็นเจตนาศีลและเจตสิกศีล พร้อมนำเสนอสังวร ๕ ประการ เช่น ปาฏิโมกข์สังวร และสติสังวร โดยยกตัวอย่างการปฏิบัติและหลักธรรมในบริบทของกฎเกณฑ์ปฏิบัติ

…ักษณะของศีล นั้น แม้ มีประเภท ] ต่างกันโดยอเนก เปรียบเหมือนความเป็นสิ่งมีวิสัยที่จะพึงเห็นได้ [ ด้วยจักษุ ] เป็นลักษณะของรูป อัน [ มีชนิด | ต่างกันโดยอเนก ฉะนั้น จริงอยู่ ความเป็นสิ่งมีวิสัยที่จะพึงเห็นได้…

เนื้อหาอธิบายเกี่ยวกับศีลศัพท์ ซึ่งมีอรรถและลักษณะหลากหลาย อาทิ สีลนะ ความเป็นมูลราก และปัจจุปัฏฐาน ศีลมีความสำคัญเหมือนหัวของร่างกาย หากศีลแตกหรือทำลาย ร่างกายของคุณธรรมก็จะสูญเสียเช่นกัน นอกจากนี้ยั

…ๆ โภคะทิพย์พระที่พระองค์รู้แจ้งด้วยกาย... ๆ งาม ธรรมารมณ์ที่พระองค์รู้แจ้งด้วยใจ... ๆ ฯลฯ มาสลุลองจักษุแห่งกิเลสผู้จิตหลุดพ้นแล้ว ธรรมารมณ์นั้นย่อมไม่ครอบงำจิตของท่านได้ จิตของท่านย่อมไม่เจือด้วยกิเลส เป…

บทความนี้อธิบายถึงความไม่หวั่นไหวในโลกธรรม โดยยกอุปมาเป็นภูเขาศิลาที่ไม่มีโพรง ซึ่งแสดงถึงความมั่นคงและไม่สะเทือนต่อโลกธรรมทั้ง 8 เกี่ยวกับอำนาจของความยินดีและความเศร้าหมอง ผู้ที่มีจิตหลุดพ้นจะสามารถไ

…6 เป็นแสงช่วง ยังประเสริฐกว่า ส่วนการถือเอาโดยอนุพยัญชนะ ถือเอาโดยนิมิต ในรูปทั้งหลายอันจะพึงรู้ด้วยจักษุ ไม่ประเสริฐเลย" ดังนี้ เป็นต้นแล้ว เมื่อวิญญาณเป็นไปแล้วทางทวารมีจักขุทวารเป็น อาทิ ในอารมณ์ทั้งหลา…

เนื้อหาในวิสุทธิมรรคเสนอการรักษาอินทรียสังวรเพื่อควบคุมจิตใจจากกิเลส โดยชี้ให้เห็นว่าภิกษุควรมีสติในการรับรู้สิ่งต่าง ๆ ผ่านทางทวารทั้งห้าคือ รูป, เสียง, รส, กลิ่น, และผัสสะ เพื่อปกป้องจิตจากการถูกโจร

…ิโอตตัปปะ นั่งเรียบร้อย ห่มเรียบร้อย มีกิริยาก้าวไป ถอย กลับ แล เหลียว คู่แขน เหยียดแขน น่าเลื่อมใส จักษุทอดลง ถึง พร้อมด้วยอิริยาบถ รักษาทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย รู้ประมาณใน โภชนะ ประกอบเนืองๆ ซึ่งชาคริยธรร…

บทความนี้เกี่ยวกับอนาจาระทางวาจาและอาจาระในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายว่าภิกษุที่มีความเคารพควรปฏิบัติตนอย่างไร ซึ่งรวมถึงการรักษาทวารในอินทรีย์และความเหมาะสมในพฤติกรรม ทั้งยังกล่าวถึงโคจรและคุณสมบัติของกั

…ปนิสัยโคจร [ อารักขโคจร ] อารักขโคจรเป็นไฉน ? ภิกษุในพระศาสนานี้ เข้าไปสู่ละแวก บ้าน เดินไปตามถนน มีจักษุทอดลง มองดูชั่วแอก สำรวมไป ไม่ แลดูพลช้าง ไม่แลดูพลม้า ไม่แลดูพลรถ ไม่แลดูพลราบ ไม่แลดู หญิง ไม่แลดู…

ในวิสุทธิมรรคภาคแรกนี้ กล่าวถึงการศึกษาและปฏิบัติธรรมที่สำคัญต่อการพัฒนาจิตใจและศรัทธา โดยเฉพาะการข้ามความสงสัยและทำจิตใจให้ผ่องใส ทั้งยังพูดถึงอารักขโคจรที่มีหลักการในการปฏิบัติที่มุ่งเน้นการระมัดระว

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 43 นัยว่า "ภิกษุนั้นเห็นรูปด้วยจักษุ" ดังนี้เป็นอาทิ ในลำดับแห่งปาฏิ โมกขสังวรศีลนั้น พึงทราบวินิจฉัยในอินทรียสังวรศีลนั้นดังต่อไปนี้ :-…

บทที่กล่าวถึงการมองเห็นรูปด้วยจักษุในบริบทของปาฏิโมกขสังวรศีล และการวิเคราะห์เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างจักษุกับวิญญาณ เป็นการศึกษาเกี…

… ทั้งหลายมีอภิชฌาเป็นต้นเหล่านั้น จึงไหลไปตาม คือพึงติดตาม บุคคลนั้นผู้สำรวมจักขุนทรีย์ คือเป็นผู้มีจักษุทวารอันไม่ปิด ด้วย บานประตูคือสติอยู่ เพราะเหตุใด คือเพราะเหตุแห่งการไม่สำรวม จักขุนทรีย์อันใด ข้อว่…

เนื้อหาเกี่ยวกับการบรรลุพระอรหัตของพระเถระที่ยืนอยู่ในที่นั้นและการถามหาหญิงที่เดินไป เรื่องราวเกี่ยวกับการสำรวมจักขุนทรีย์ และวิธีการปิดจักขุนทรีย์ด้วยบานประตูคือสติ ว่าด้วยความสำรวมในจักขุนทรีย์และก