ตถาคต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 31 / 12

…เลพากันตายทั้งหมด เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แสดงธรรมจบแล้วทรงประชุมชาดกว่า ราชสีห์ในครั้งนั้น คือ เราตถาคต จากเรื่องกระต่ายตื่นตูมที่กล่าวมานี้จะเห็นว่า การเชื่อโดยไม่ได้พิสูจน์ด้วยตนเองเป็น อันตรายและไม่ใช…

เรื่องราวของกระต่ายตื่นตูมสอนให้เห็นถึงอันตรายของการเชื่อโดยไม่พิสูจน์ พระโพธิสัตว์ในรูปของราชสีห์ได้ช่วยเหลือสัตว์ที่ตื่นตระหนกโดยการสอบถามและนำพาไปตรวจสอบเหตุการณ์ที่ผิดพลาด สอนให้รู้ถึงความสำคัญของ

…ไม่เที่ยง แก่เราเพียงใด เราจักไม่ประพฤติพรหมจรรย์ในพระผู้มีพระภาคเจ้าเพียงนั้น ต่อให้บุคคลนั้น ตายไปตถาคตก็ไม่ตอบเรื่องนั้นฉันนั้น ภ. เหตุที่เราไม่พยากรณ์เรื่องเหล่านั้นเพราะเป็นเรื่องที่ไม่มีประโยชน์ ไม่เ…

เนื้อหาเกี่ยวกับความสำคัญของการพยากรณ์ในพุทธศาสนา ซึ่งพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสชี้แจงให้มาลุงกยบุตรเข้าใจว่าเหตุผลของการไม่พยากรณ์เรื่องโลกเที่ยงหรือไม่เที่ยง มุ่งเน้นไปที่การดับทุกข์และการปฏิบัติไปสู่คว

…กิด ภ. มีอยู่จริงๆ พราหมณ์ เหตุที่เขากล่าวหาเราว่า ไม่ผุดเกิด ชื่อว่ากล่าวถูก เพราะการ เกิดในภพใหม่ ตถาคตละได้แล้ว แต่ไม่ใช่ “ไม่ผุดเกิด” ดังที่ท่านมุ่งกล่าว จากนั้นพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ดูก่อนพราหมณ์ …

เนื้อหานี้พูดถึงการสนทนาระหว่างพระโคดมและพราหมณ์ โดยเน้นการเปรียบเทียบลูกไก่และกระเปาะฟองเพื่ออธิบายความรู้แจ้ง การเกิดใหม่ และการทำลายอวิชชา นอกจากนั้นยังพูดถึงปัญหาที่จะต้องจำแนกความหมายที่พระพุทธเจ

…มู่สัตว์ พร้อมทั้งสมณพราหมณ์ เทพ และมนุษย์ เราไม่เล็งเห็นบุคคลที่เราควรไหว้ ควรลุกรับ เพราะว่า เมื่อตถาคตไหว้ หรือ ลุกรับ ศีรษะของบุคคลนั้นก็จะพึงขาดตกไป จากนั้นเวรัญชพราหมณ์และพระผู้มีพระภาคเจ้าได้สนทนาโต…

การแสดงธรรมด้วยการย้อนถามช่วยให้ผู้ฟังมีส่วนร่วมในการรับฟังมากขึ้น โดยจะต้องตรองคำถามและคิดหาคำตอบ ทำให้พวกเขาตั้งใจฟังและเข้าใจธรรมะได้ดีกว่าเมื่อไปนั่งฟังเฉยๆ มีตัวอย่างจากการสนทนาระหว่างพระผู้มีพระ

…ห้รู้สามัญญผลที่เห็นประจักษ์ในปัจจุบันแม้ ข้ออื่นให้เหมือนอย่างนั้นได้หรือไม่ ภ. อาจอยู่มหาบพิตร แต่ตถาคตจักขอย้อนถามก่อนโปรดตรัสตอบตามที่พอพระทัย สมมติว่า ชาวนาหรือคฤหบดีบางคนซึ่งเสียภาษีอากรให้แก่พระองค์…

ในบทสนทนานี้ พระเจ้าอชาตศัตรูได้ถามถึงสถานะของผู้ที่ได้บวชเป็นบรรพชิต ว่าจะต้องกลับมาเป็นทาสอีกหรือไม่ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตอบว่าควรเคารพและบำรุงเขาอย่างเต็มที่ นอกจากนี้ยังได้พูดถึงสามัญญผลในปัจจุบัน

…ล คือ ผลของความเป็นสมณะที่เห็นประจักษ์ในปัจจุบันว่ามีอยู่หรือไม่ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า มหาบพิตร ตถาคตจะขอย้อนถามก่อน โปรดตรัสตอบตามที่ พอพระทัย สมมติว่า มีบุรุษผู้เป็นทาสของพระองค์ ซึ่งคอยปรนนิบัติรับใ…

เอกังสพยากรณียปัญหาเป็นปัญหาที่ต้องตอบโดยนัยเดียว โดยเปรียบเทียบระหว่างบุคคล 3 จำพวกคือ สัทธาวิมุตตบุคคล กายสักขีบุคคล และทิฏฐิปัตตบุคคล ซึ่งแต่ละกลุ่มมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันไป ในการตอบปัญหาดังกล่าว

…องถึงบ่อยๆ ในเวลากลางคืน แล้วประกอบการงานในเวลากลางวันด้วยกายและวาจา” 4. คำว่า พราหมณ์ เป็นชื่อของ “ตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า” 5. คำว่า สุเมธ เป็นชื่อของ “ภิกษุผู้เป็นเสขะ หรือ ภิกษุที่ยังไม่เป็นพระอรหัน…

…องคำศัพท์ต่างๆ ที่ถูกกล่าวถึงในพระไตรปิฎก เช่น จอมปลวกหมายถึงร่างกายที่ไม่เที่ยง, พราหมณ์เป็นชื่อของตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า, สุเมธคือภิกษุผู้เป็นเสขะ โดยแต่ละคำมีความหมายที่สัมพันธ์กับการศึกษาธรรมและกา…

…ี้ เพราะในโลกพร้อมทั้งเทวโลก มารโลก พรหมโลก ในหมู่สัตว์พร้อมทั้ง สมณพราหมณ์ เทวดาและมนุษย์ ยกเว้นพระตถาคตหรือสาวกของพระตถาคต หรือบุคคลผู้ฟัง จากสำนักของข้าพเจ้านี้เสียแล้ว ข้าพเจ้ายังไม่เห็นบุคคลที่จะตอบคำ…

บทความนี้พูดถึงการอุปมาที่มีในพระไตรปิฎก โดยเฉพาะในแง่ของวิธีการเปรียบเทียบแนวคิดต่างๆ เช่น ปัญญาเปรียบได้กับศัสตรา และพรหมจรรย์ที่เปรียบเป็นต้นไม้ รวมถึงการเล่าเรื่องของพระกุมารกัสสปะที่ทำให้เราถึงคว

…ติบาตไม่สมควรแก่พระผู้มีพระภาคเลย ไฉนพระองค์จึงตรัสว่า ฆ่าเขาเสีย ฯ ภ. จริงเกสี ปาณาติบาตไม่สมควรแก่ตถาคต ตถาคตไม่สำคัญบุรุษนั้นว่า ควรว่ากล่าว ควรสั่งสอน นี้เป็นการฆ่าอย่างดีในวินัยของพระอริยะ เรื่องนี้ก็…

บทสนทนานี้สะท้อนถึงวิธีการฝึกบุรุษที่เหมาะสมตามที่พระพุทธเจ้าตรัส พุทธองค์ได้ใช้การเปรียบเทียบกับการฝึกม้าเพื่อนำธรรมะมาถ่ายทอด นายเกสีเห็นความเข้าใจที่ลึกซึ้งในธรรมข้อนี้ นอกจากนี้ยังแสดงถึงวิธีการสอ

…งธรรมวินัย 9 ประการนี้คือ (1) นี้เป็นธรรม นี้ไม่เป็นธรรม (2) นี้เป็นวินัย นี้ไม่เป็นวินัย (3) นี้พระตถาคตเจ้าตรัสไว้ นี้พระตถาคตเจ้าไม่ได้ตรัสไว้ (4) นี้พระตถาคตเจ้าทรงประพฤติมา นี้พระตถาคตเจ้าไม่ได้ทรงประ…

บทความนี้กล่าวถึงความจำเป็นที่ประชาชนควรต้องรู้กฎหมาย แม้จะมีการศึกษา แต่ยังมีความรู้ที่จำกัดในเรื่องนี้ รัฐบาลไม่ค่อยให้การศึกษาในด้านกฎหมายแก่ประชาชน และประชาชนต้องรับผิดชอบในการหาความรู้เอง การเปรี

…คือแม้พระอรหันตสาวกคือผู้ที่ได้เข้าถึงสัจจะภายในแล้ว พระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ไม่อนุญาตให้บัญญัติสิ่งที่ตถาคตมิได้บัญญัติไว้ ถามว่าเพราะอะไร จาก การศึกษาพบว่า พระอรหันตสาวกได้เข้าถึงสัจจะภายในแล้วก็จริง แต่ยัง…

ในปัจจุบัน การประชุมระดมความคิดถือเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยพัฒนาองค์กรให้มีความก้าวหน้า โดยมาจากการรวมความคิดเห็นที่หลากหลาย ซึ่งช่วยหลีกเลี่ยงปัญหาที่อาจเกิดจากการคิดคนเดียว ข้อความนี้นำเสนอความเห็นเกี่ยว

…รับปรุงแก้ไขเป็นระยะๆ ในอปริหานิยธรรมพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้อย่างชัดเจนว่า “ไม่ให้บัญญัติสิ่งที่ ตถาคตมิได้บัญญัติไว้..... ไม่ให้เพิกถอนสิ่งที่ตถาคตบัญญัติไว้แล้ว ให้สมาทานประพฤติอยู่ใน สิกขาบททั้งหลายต…

เนื้อหาวิเคราะห์ถึงลักษณะของสิกขาบทในพระพุทธศาสนาที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติ ไม่ได้เกิดจากมติคณะสงฆ์ และไม่เป็นไปตามระบบประชุมปรึกษาหารือเหมือนกฎหมายในทางโลก การเริ่มต้นนี้มาจากความรู้แจ้งโลกของพ

…หรือจักฆ่าผู้อื่น หรือจักเลี้ยงชีวิตด้วยการอวดคุณวิเศษที่ไม่มีในตน ชนทั้งหลาย ที่ไม่ทราบกำลังแห่งพระตถาคต จะทำให้สิกขาบทที่บัญญัติไว้กำเริบคือไม่คงอยู่ในสถานเดิม การบัญญัติสิกขาบทไว้ก่อนที่จะมีอาสวัฏฐานิยธ…

บทความนี้เสนอการศึกษาความสำคัญของอาสวัฏฐานิยธรรมซึ่งเกิดขึ้นในสงฆ์ และเหตุที่พระศาสดาจึงบัญญัติสิกขาบทเพื่อกำจัดอาสวัฒน์ที่เกิดขึ้นในศาสนา โดยแสดงถึงเหตุผลที่อัศจรรย์ในสังคมสงฆ์ซึ่งมีมาอย่างยาวนาน ก่อ

…มกข์แก่สาวก อันจะ เป็นเหตุให้พระศาสนานี้ดำรงอยู่ได้นาน พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า “จงรอก่อน สารีบุตร ตถาคตผู้เดียวจักรู้กาลในกรณีนั้น ก็ บรรดาภิกษุ 500 รูปนี้ภิกษุที่ทรงคุณธรรมอย่างต่ำ ก็เป็นโสดาบัน มีความไ…

บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับอายุการดำรงอยู่ของพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างอายุของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้งสามองค์และการบัญญัติคำสอนและวินัยที่ช่วยรักษาศาสนาให้ยั่งยืน ตัวอย่างที่นำเสนอ ได้แก่ ความสำคัญของการบั

…ยงแค่ได้ฟังธรรมจากพระอัสสชิเถระเรื่องอริยสัจ 4 เพียงคาถาเดียวว่า “ธรรม เหล่าใด มีเหตุเป็นแดนเกิด พระตถาคตตรัสเหตุแห่งธรรมเหล่านั้น และเหตุแห่งความดับแห่ง ธรรมเหล่านั้น พระมหาสมณะมีปกติตรัสอย่างนี้” ธรรมในท…

แม้พระผู้มีพระภาคเจ้าเหล่านั้นและสาวกยุคแรกจะปรินิพพานไป แต่สาวกยุคหลังที่มีปัญญาต่างกันยังคงรักษาพระศาสนาไว้ได้ โดยมีการอธิบายถึงความสุขของการได้ยินธรรมคำสอน แม้ว่าจะมีความต่างในด้านสติปัญญา พระอรรถก

ของพระพุทธศาสนาทั้งหมด ธรรม หมายถึง ความจริงที่มีอยู่แล้วในธรรมชาติ ดังพระดำรัสว่า พระตถาคตทั้งหลาย เสด็จอุบัติขึ้นก็ตาม ไม่เสด็จอุบัติขึ้นก็ตาม ธาตุอันนั้น คือ ธัมมฐิติ ธัมมนิยาม อิทัปปัจจัย…

บทความนี้สำรวจความหมายของธรรมในพระพุทธศาสนา โดยเข้าใจว่า ธรรมคือความจริงตามธรรมชาติที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้และเผยแพร่ให้แก่สังคม ผ่านการจัดตั้ง “สังฆะ” หรือชุมชนที่มีวินัยเป็นกรอบการประพฤติ เพื่อ

…ุนิยามได้ และในเวลาที่พระโพธิสัตว์ ทรงออกจากครรภ์พระมารดา ในเวลาที่ตรัสรู้อภิสัมโพธิญาณ ในเวลาที่พระตถาคตทรง ประกาศพระธรรมจักร ในเวลาที่ทรงปลงอายุสังขาร ในเวลาที่เสด็จดับขันธ์ปรินิพพาน ตลอด หมื่นโลกธาตุก็ห…

เนื้อหาเกี่ยวกับธรรมนิยามที่มีความสัมพันธ์ระหว่างนิยามต่าง ๆ เช่น พีชนิยาม อุตุนิยาม จิตตนิยาม และกรรมนิยาม ซึ่งสะท้อนถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการกระทำและความคิดที่ไม่ตั้งอยู่ในศีลธรรม การศึกษาในเรื่อง

อยู่ในฐานะพุทธคุณอย่างหนึ่ง และอีกประการหนึ่ง ธรรมกายเป็นตถาคตกาย ความเป็นอย่าง นั้น หลักความจริงอันเป็นรากฐานแห่งจักรวาล ต่อมาในยุคของท่านอสังคะและวสุพันธุ์ คณาจ…

เนื้อหานี้พูดถึงแนวคิดตรีกายซึ่งประกอบด้วยธรรมกาย สัมโภคกาย และนิรมาณกายในพระพุทธศาสนามหายาน โดยอธิบายถึงความหมายและบทบาทของพระกายทั้งสาม และความเชื่อที่เกี่ยวข้องในจิตวิญญาณของพระโพธิสัตว์และการสอนใน

…ียบได้กับสาวกยาน ม้าข้ามเปรียบได้กับปัจเจกยาน ส่วนช้างข้ามเปรียบได้กับโพธิสัตวยาน ซึ่งเป็นยานของ พระตถาคตเจ้าทั้งหลาย แนวคิดเรื่องตรียานสะท้อนให้เห็นรากฐานความเชื่อของมหายานที่มองว่า ทางหลุดพ้น สายเดิมหรือ…

ในความเชื่อของมหายาน แบ่งปัญญาออกเป็น 3 ประเภท โดยเปรียบเทียบการข้ามพ้นด้วยกระต่าย ม้า และช้าง ซึ่งแสดงถึงความแตกต่างในการเข้าถึงธรรมะ โดยเฉพาะแนวคิดโพธิสัตว์ที่รองรับทุกสรรพสัตว์ โดยไม่จำกัดเพศหรือชน

…นั่นเอง ฉันใด... วรรณะ 4 เหล่านี้ คือกษัตริย์ พราหมณ์ แพศย์ และศูทร ออกบวช เป็นบรรพชิตในธรรมวินัยที่ตถาคตประกาศแล้ว ย่อมละนามและโคตรเดิมเสีย ถึงความนับว่า ศากยบุตรทั้งนั้น 1 ทีฆนิกาย สีลขันธวรรค เล่ม 12 ข้…

เนื้อหาเกี่ยวกับวาเสฏฐะที่แสดงให้เห็นถึงความเข้าใจผิดของพราหมณ์ในพระเจ้าเมื่อเปรียบเทียบกับการนำทางในที่มืดและพระธรรมที่นำพาให้เห็นความจริง การยอมรับในพระรัตนตรัยเป็นอุบาสกและการหยุดให้การยอมรับวรรณะแ