ที่เกิด : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 27 / 88

…ะเป็นคำติดกัน แต่มิใช่กิเลสตัวเดียวกันเป็นกิเลส ที่มักเกิดขึ้นมาด้วยกันเสมอ กิเลสทั้งสองนี้เป็นกิเลสที่เกิดขึ้นกับใจแล้วทำให้ใจมัวหมอง ถีนะ แปลว่า ความ ท้อแท้ใจ หรือหดหู่ใจ ถดถอย ท้อแท้ ซบเซา เหงาหงอย มิทธะ …

บทความนี้กล่าวถึงกามฉันทะ หมายถึง ความรักในทางกามที่เกิดจากความพอใจในกามคุณทั้งห้า ซึ่งสามารถทำให้จิตใจกระวนกระวายและทุกข์ได้ พยาบาท ถือเป็นความคิดหรือความร…

…ฯ ที่มีทั้ง ความไม่พอใจต่อรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ทางกาย และความคิดทางใจ ความไม่พอใจ หรือความรำคาญที่เกิดขึ้นนี้เอง เมื่อเกิดขึ้นกับเราแล้วแม้เพียงเล็กน้อย แล้วถ้า เราสนองความอยากไม่ได้ เราก็จะโทษเหตุภายนอ…

…้อื่น โดยเฉพาะเมื่อมีโทสะ คิดทำลาย ซึ่งอาจลุกลามจนเกิดความพยาบาทเมื่อไม่สามารถทำลายทันที ความไม่พอใจที่เกิดขึ้นแม้เพียงเล็กน้อยสามารถจุดชนวนให้เกิดอารมณ์แค้นเคือง จึงควรละพยาบาทเพื่อให้จิตสงบ ธรรม 6 ประการใน…

…้ ใน สังยุตตนิกายมหาวารวรรค ว่า “เป็นอาหารเพื่อความไม่เกิดแห่งพยาบาทที่ยังไม่เกิด หรือเพื่อละพยาบาท ที่เกิดขึ้นแล้ว”1 3.3.2 การประกอบเนืองๆ ซึ่งเมตตาภาวนา คือ การเจริญเมตตาเนืองๆ โดยกำหนดเมตตา กัมมัฏฐาน ด้วย…

เนื้อหานี้สำรวจการกำหนดนิมิตในเมตตาเป็นอารมณ์ซึ่งสนับสนุนให้เกิดเมตตา เพื่อแก้ไขพยาบาทตามหลักคำสอนที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ในสังยุตตนิกาย มหาวารวรรค การประกอบเมตตาภาวนาอย่างต่อเนื่องและการแผ่เมตตาไปทั่วทิ

บทที่ 4 ถีนมิทธะและวิธีแก้ไข หลายครั้งและหลายคนที่นั่งสมาธิ อาจจะรู้จักกับการนั่งแล้วหลับกันมาไม่มากก็น้อย บางคนนั่ง แล้วก็หลับแบบคอพับไปเลย บางคนก็มีอาการโงกเงาเหมือนต้นสนลู่ลม บางคนก็หลับลึกถึงขนาดป

บทนี้อธิบายเกี่ยวกับถีนมิทธะซึ่งเป็นอาการที่เกิดขึ้นเมื่อผู้ปฏิบัติสมาธิรู้สึกง่วงและขาดความกระตือรือร้น โดยมีการเปรียบเทียบว่าถีนมิทธะเหมือนการถูกจ…

…ั่งสมในเรื่องนี้มากแล้ว ก็จะทำให้เบื่อแม้กระทั่งสิ่งที่ตัวเอง ชอบ อยากจะทํา อยากจะได้ ความเบื่อหน่ายที่เกิดขึ้นบ่อยๆ ในชีวิตประจำวัน คือ ภัยร้ายกาจอย่างหนึ่ง ซึ่งคนในสมัยปัจจุบัน ได้รับกันอยู่เสมอ เพราะความท…

ในงานเขียนนี้พูดถึงปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นเมื่อเราพยายามที่จะบรรลุธรรม เช่น ความเหนื่อยล้าและความขี้เกียจ รวมถึงการกินอาหารที่มากเกินไปซึ่…

เนื้อหาบทที่ 7 อุปสรรคต่างๆ และวิธีแก้ไข 7.1 ความมืด 7.1.1 ลักษณะของความมืด 7.1.2 วิธีแก้ไข 7.2 กังวลเรื่องลมหายใจ 7.2.1 ลักษณะกังวลเรื่องลมหายใจ 7.2.2 ความสัมพันธ์ของลมหายใจกับใจ 7.2.3 วิธีแก้ไข 7.5

บทที่ 7 ว่าด้วยอุปสรรคต่างๆ ที่เกิดขึ้นในกระบวนการทำสมาธิ เช่น ความมืด กังวลเรื่องลมหายใจ ความลังเลสงสัยและความกลัว ซึ่งมีวิธีแก้ไขเฉพา…

…กอึดอัด ให้เลิกกังวลเรื่องลมหายใจ หรือ ตามลมหายใจไปสุดที่กลางท้อง และวางใจไว้ตรงนั้น 3. การเห็นนิมิตที่เกิดขึ้น ถ้านิมิตนั้นเป็นนิมิตเลื่อนลอย อย่าไปติดใจ ติดตามนิมิตนั้น ให้ดูด้วยใจ ที่เฉยๆ ถ้าเห็นนิมิตนอกต…

…ลังเลที่มักมาพร้อมกับการฝึกสมาธิ นักศึกษาจะได้เรียนรู้วิธีการต่างๆ ในการจัดการกับอารมณ์และประสบการณ์ที่เกิดขึ้น ทั้งความกลัว ความตื่นเต้น และความอึดอัดที่เกิดในระหว่างการนั่งสมาธิ เพื่อให้สามารถปฏิบัติสมาธิไ…

…ทุกข์ไม่มา เพราะมนุษย์ย่อม ปรารถนา ย่อมเสาะแสวงหาความสุขที่ยิ่งๆ ขึ้นไป และความสุข ความสบาย ความสงบ ที่เกิดขึ้นภายใน ไม่มีความสุนทรีย์ภายนอกใดๆ มาเปรียบเทียบได้ หากทำได้จริง สัมผัสจริง จะไม่มีวันวิ่งหนีหายห่…

เมื่อถึงเวลาทำสมาธิ ความสบายภายในจะซึมซาบจากศูนย์กลางกาย สร้างความสงบและสุขที่ไม่สามารถเปรียบเทียบได้กับความสบายภายนอก ความสบายนี้ช่วยให้การฝึกสมาธิเป็นไปได้ง่ายและมีประสิทธิภาพ โดยสร้างความรักความสุข

การเห็นประสบการณ์ภายในที่พิสดารเช่นนี้ ต้องพยายามแก้ไขด้วยการไม่สนใจในสิ่งที่เกิดขึ้น แต่ให้ นำใจมาไว้ ณ ศูนย์กลางกายอย่างเดียว ถ้าไม่สามารถแก้ไขได้ ควรปรึกษาครูบาอาจารย์ ที่มีความช…

…ีการชี้แจงถึงเทคนิคการนั่งสมาธิ การวางใจ และการมีความเชื่อมั่นในการปฏิบัติ ทั้งนี้เพื่อให้ประสบการณ์ที่เกิดขึ้นในขณะทำสมาธิสะอาดและชัดเจน แนวทางการปฏิบัติในที่นี้สามารถปรึกษาครูบาอาจารย์ที่เชี่ยวชาญได้

…หลุดพ้นจากทุกข์เหล่านี้ได้ เพราะผู้ที่ปฏิบัติกัมมัฏฐานย่อมมีสติ มีปัญญา และรู้เท่าทันเหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นทุกข์หรือเป็นสุขที่เกิดขึ้น ย่อมมองโลกและทุกสิ่งตาม ความเป็นจริง สามารถควบคุมใจของต…

ชีวิตทุกชีวิตมีพื้นฐานอยู่บนความทุกข์ ซึ่งเปรียบเสมือนการเดินทางบนถนนที่ถูกโรยด้วยหนาม โดยมีความรู้สึกไม่สบายก็ต่อเมื่อชนเข้ากับความทุกข์ต่างๆ การปฏิบัติกัมมัฏฐานช่วยให้ผู้ที่มีสติและปัญญาสามารถที่จะม

…ดพ้น ก็รู้ชัดว่า จิตยังไม่หลุดพ้น” (4) ธัมมานุปัสสนา หมายถึง การตามเห็นธรรมในธรรม คือ การตามเห็นธรรมที่เกิดขึ้นในจิตของตน มีการพิจารณา 5 ประการ คือ 1. นิวรณ์ คือ รู้ชัดในขณะนั้นๆ ว่า นิวรณ์แต่ละอย่าง คือ กาม…

ในธรรมวินัยนี้ ภิกษุจำเป็นต้องรู้ชัดเกี่ยวกับสถานะของจิต ไม่ว่าจะเป็นราคะ โทสะ และโมหะ หรือสภาพอื่นๆ ผ่านการพิจารณาความจริงในจิตของตนเอง การรู้ชัดในนิวรณ์ 5 ประการ เช่น กามฉันทะ พยาบาท หรือวิจิกิจฉา ท

…ู่แล้ว และไม่ถือมั่นอะไรๆ ในโลก” 3. อายตนะ คือ รู้ชัดในอายตนะภายในภายนอกแต่ละอย่างๆ รู้ชัดในสังโยชน์ที่เกิดขึ้น เพราะอาศัยอายตนะนั้นๆ รู้ชัดว่า สังโยชน์ที่ยังไม่เกิด เกิดขึ้นได้อย่างไร ที่เกิดขึ้นแล้ว ละเสีย…

ภิกษุในธรรมวินัยที่ให้ความสำคัญต่อการพิจารณาอายตนะทั้งภายในและภายนอก โดยวิเคราะห์ความเกิดขึ้นและดับของรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เพื่อให้เข้าถึงความรู้ที่ตั้งอยู่บนสติ การรู้จักต่ออายตนะและสังโยชน์

… ปัสสัทธิ สมาธิ และอุเบกขา โพชฌงค์แต่ละอย่างมีอยู่ในจิตใจตนหรือไม่ ที่ยังไม่เกิด เกิดขึ้นได้อย่างไร ที่เกิดแล้ว เจริญให้เต็มบริบูรณ์ได้อย่างไร ดังพุทธพจน์ว่า “ภิกษุพิจารณาเห็นธรรมในธรรม คือโพชฌงค์ 7 อย่างไรเ…

บทความนี้นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับโพชฌงค์ 7 อย่าง ซึ่งประกอบด้วย สติ ธัมมวิจยะ วิริยะ ปิติ ปัสสัทธิ สมาธิ และอุเบกขา หัวข้อแต่ละหัวข้อได้ชี้ให้เห็นความสำคัญและการประยุกต์ใช้อย่างเป็นระบบเพื่อให้รู้ชัดในจ

…ิตัว สุดท้ายเป็นปีติที่ท่านหมายถึงในองค์ฌาน ปีติทั้ง 5 ประการนี้ มักเกิดขึ้นแก่ผู้เจริญสมาธิ โดยปีติที่เกิดขึ้นในองค์ฌานเป็นผรณาปีติ ส่วนปีติ อีก 4 ชนิดที่เหลือย่อมเกิดขึ้นได้แก่ผู้เจริญสมาธิทั่วไป แม้ว่าจะไ…

บทความนี้สำรวจความรู้สึกปีติห้าชนิดที่เกิดขึ้นในระหว่างการปฏิบัติสมาธิตามหลักพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะความปีติที่ซาบซ่านและความสุขที่เกิดจากอารมณ์…

…็นจริงของชีวิตว่าตกอยู่ในสภาพไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และไม่เป็นตัวตนนั้นต้องอาศัย ภาวนามยปัญญา เป็นปัญญาที่เกิดจากการเจริญวิปัสสนา มิได้หมายถึง การใช้ปัญญาในขั้นสุตตมยปัญญา ที่เกิดจากการอ่าน ฟัง หรือจินตมยปัญญา …

อนิจจังหมายถึงการที่ทุกอย่างมีการเปลี่ยนแปลงและไม่มีสิ่งใดถาวร โดยมนุษย์ต้องเรียนรู้เพื่อไม่ติดยึดกับอวัยวะหรือความรู้สึกที่เปลี่ยนแปลงได้ สังโยชน์คือกิเลสที่ผูกใจซึ่งมีอยู่ 10 อย่าง และการปฏิบัติวิปั

…ู ขันธ์ 5 ให้เห็นถึงความไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่ใช่ตัวตน ซึ่งพระมงคลเทพมุนีได้อธิบายลักษณะของการเห็น ที่เกิดขึ้นว่า รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เรียกว่า ขันธ์ 5 รูป จะกล่าวในที่นี้ เฉพาะรูปหยาบๆ คือสิ่งซึ่ง…

การพิจารณาไตรลักษณ์เป็นการเห็นด้วยธรรมจักขุ เพื่อเข้าใจขันธ์ 5 และความไม่เที่ยงของชีวิต โดยพระมงคลเทพมุนีเสนอว่าขันธ์ 5 ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ซึ่งมีลักษณะไม่เที่ยง โดยฐานะของขันธ์ 5

…ั่นอยู่ในบุญกุศลที่กำลังทำนั้นเลย กุศลที่เจือปนด้วยโมหะ วิจิกิจฉา อุทธัจจะเช่นนี้ ย่อมเป็นเหตุให้ผู้ที่เกิดมานั้นมีโมหจริต อีกนัยหนึ่ง ผู้ที่ชาติก่อนเพลิดเพลินในการดื่มน้ำเมาเป็นนิจ ไม่ชอบศึกษา ไม่ไต่ถามสนทน…

เนื้อหานี้ศึกษาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างบุญกุศลและจริตในพุทธศาสนา โดยการบำเพ็ญบุญที่ปราศจากความเข้าใจหรือมีอารมณ์ที่ไม่ดีจะก่อให้เกิดโมหจริตและวิตกจริต ส่วนการบำเพ็ญบุญด้วยศรัทธาและปัญญาจะส่งผลให้ม

2.7 การเจริญธัมมานุสติเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกาย 2.8 อานิสงส์ของการเจริญธัมมานุสติ 2.9 สังฆานุสติ คือ การตามระลึกถึงคุณของพระสงฆ์เป็นอารมณ์ 2.9.1 สุปฏิปันโน 2.9.2 อุชุปฏิปันโน 2.9.3 ญายปฏิปันโน 2.9.4 ส

บทนี้พูดถึงการเจริญธัมมานุสติเพื่อเข้าถึงพระธรรมกายและอานิสงส์ต่างๆ ที่เกิดจากการปฏิบัติ เช่น การระลึกถึงคุณพระสงฆ์และการปฏิบัติตามหลักเสียงพุทธวจน. การเจริญสีลานุสติและจาคานุ…

ทั้งน้อย และประกอบด้วยทุกข์ สัตว์ทั้งหลายผู้เกิดแล้ว จะไม่ตายด้วย ความพยายามอันใด ความพยายามอันนั้นไม่มีเลย แม้อยู่ได้ถึงชรา ก็ต้องตายเพราะสัตว์ทั้งหลายมีอย่างนี้เป็นธรรมดา ผลไม้สุกงอมแล้ว ชื่อว่าย่อม

…นสมบัติจะสิ้นสุดลง เมื่อเวลาผ่านไป การระลึกถึงความตายจึงสำคัญ เพื่อให้เราซาบซึ้งถึงความผิดปกติต่างๆ ที่เกิดขึ้นกับชีวิตและสมบัติ พระเจ้าอโศกเองก็เป็นตัวอย่าง ซึ่งเมื่อใกล้ตาย ต้องเผชิญกับชะตากรรมที่น่าเศร้า …

…การพิจารณาโดยก้าวล่วงบัญญัติ 6. อนุปุพพมุญจนโต การพิจารณาโดยทิ้งโกฏฐาสะที่ไม่ปรากฏ โดยทิ้งสี สัณฐาน ที่เกิด ทีตัง ขอบเขต ตามลำดับ 7. อัปปนาโต การพิจารณาโกฏฐาสะอย่างใดอย่างหนึ่งให้เข้าถึงอัปปนา 8. - 10. ตโย จ…

การพิจารณาโดยกำหนดขอบเขตในเรื่องของเส้นผม การคิดอย่างมีลำดับและไม่รีบร้อน รวมถึงการพิจารณารูปกายเพื่อเห็นความโสโครกภายใน มีการท่องชื่ออาการ 32 รวมถึงธรรมะที่สำคัญ เช่น อธิจิตตสูตร สีติภาวสูตร และโพชฌั