น้ำ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 136 / 144

…ญญา ๓ จำพวก ๑. บุคคลมีปัญญาดังม้อว่า คือ ขณะฟังธรรมหรือเมื่อเลิกฟังไม่สใจ เหมือนราณาดงลงไปบนหม้อว่า น้ำยอใสไม่ให้ขงอยู่ ๒. บุคคลมีปัญญาดังหน้าดำ คือ ขณะฟังธรรมก็ใสใจ แต่เมื่อเลิกฟังก็ไม่ใสใจ เหมือนวางของ…

…ปัญญาออกเป็น ๓ ประเภท ได้แก่ บุคคลที่มีปัญญาเฉพาะในขณะฟัง คือ ขณะฟังธรรมก็ไม่ใส่ใจเหมือนการตั้งอยู่ น้ำที่ไหลไม่เต็มอ่าง และแบ่งการแสดงธรรมให้เห็นความสำคัญของการเรียนรู้และการมีสติขณะฟัง ทั้งยังมีคำเปรีย…

…เงียบพระอริยะ แม้นชาติชำฉา ฉันนั้นเหมือนกัน สัง.สม. (ทฤษฎี) มก. ๒๕๖๑ ๔.๒ เหมือนอย่างว่าวไม่สะอาด มีน้ำลาย เป็นต้นเหต่นั้น อันบุคคลล่างด้วยน้ำที่ใส่ ย่อมหยุดหมดได้ ที่นั่นอ่อนเป็นที่หมดจด ไม่มีลื่นเหม็น …

เนื้อหานี้สำรวจความสำคัญของธรรมะในชีวิตประจำวัน โดยระบุว่าบุคคลที่มีจิตใจสงบและพิจารณาในธรรมจะสามารถบูชาความเป็นเลิศได้ แม้จะพบกับอุปสรรคต่างๆ เช่น ความโกรธ การดำเนินชีวิตอย่างมีเมตตา และการพัฒนาจิตใจ

…เหมือนไม้มีเดือดสดม้ายเปียยชุ่มด้วยกสิลาสาม เหมือนไม้แก่ในนั่น ม.ม. (อรรถ) มค. 19/123 2.11 ท่อน้ำที่ตาไปในน้ำนัว ถูกกระทบที่แผ่นหิน เป็นต้น แหลกละเอียดภายในนั่นแล ฉันใด บุคคลผู้ตกไปวัง คือ กามคุณ 5…

…บากในการจัดการกับกามคุณทั้งห้า โดยการเปรียบเทียบกับสิ่งต่างๆ ที่สามารถเข้าใจได้ง่าย เช่น ไม้มีเดือด น้ำที่ถูกกระทบ การเผาไหม้ของกามราคะและเครื่องมือในการเข้าใจธรรมะ โดยสอนให้ผู้คนเข้าใจถึงความจริงของชีวิ…

…าย ๙ ดูเจริญถูกลมชุ่มชิ้นในหามสมุทร และดูโคจรที่เทียบในเครื่องยนต์ ที่ม. (อรรถ) มก. ๑๓/๒๐๕ ๒.๒ กระแสน้ำแห่งแม่น้ำคงกลาดไหลไปสมุทร ฉันใด ดูก่อนภิททั้งหลาย ถ้าท่าน พึงหลายจะไม่เวียนเข้าฝั่งข้างนี้หรือฝั่งข…

เนื้อหานี้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก เช่น การเปรียบเทียบกระแสน้ำแห่งแม่น้ำกับการไม่เวียนไปมาของผู้ปฏิบัติธรรม และสภาวะที่ต้องหลีกเลี่ยงการจมอยู่ในอำนาจของมนุษย์หรือ…

…ชุมของทุกข์ บฺุ.ธร. (พุทธ) มก. ๒๕/๑๒๖ ๓.๔ โปรดทรงระลึกถึงโทษ คือ ภัยไม่มีแก่นสาร เปรียบดังต้นก่อนฟองน้ำ โปรดรง คิดดูเห็นชั้นทั้งหลายไม่เที่ยง โปรดระลึกถึงรักทั้งหลายที่มีความคับแค้นมาก บฺุ.ธร. (เทริ) มก.…

…าการเจ็บที่เกิดจากกรรมที่กรรมชวนให้มากเอนเอียงไปสู่โทษ ทั้งนี้ยังมีการเปรียบเทียบถึงความโศกที่เหมือนน้ำหุงข้าวที่เดือด เป็นต้น ซึ่งทั้งหมดนี้สะท้อนถึงสภาพของมนุษย์ที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงความทุกข์ได้ในชีวิ…

… เมื่ʺเทียบเข้านิ้วหมุนวันดีหมดไป สิ้นไป ไม่เข้าถึงเสี้ยน ๑๐ เสี้ยน ๑๐๐ เสี้ยน ๑๐๐,๐๐๐ เสี้ยนใด.... น้ำสองสามหยดที่บูรัชว่าขึ้นแล้ว เมื่อเทียบกันเข้ากับน้ำในมหาสุทธ ไม่เข้าถึงเสี้ยนที่ ๙๐ เสี้ยน ๙๐๐ เสี้…

…สนอการเปรียบเทียบในพระไตรปิฎกที่กล่าวถึงความทุกข์และความเข้าใจในธรรมชาติของชีวิต เมื่อเปรียบเทียบกับน้ำและดินในแง่ของความทุกข์ที่บุคคลสามารถหลีกเลี่ยงได้ การตรัสรู้ของพระศาสดานั้นสร้างผลประโยชน์ที่ยิ่งให…

อุมาอุปมาไม่จากพระไตรปิฎก ๓.๑๑ พระพุทธองค์ทรงยกตัวอย่างถึงปริมาณน้ำที่มีอยู่ในสระโบกขรเต็มเปี่ยม กว้าง ๕๐ โยชน์ ยาว ๕๐ โยชน์ ลึก ๕๐ โยชน์ว่ามีปริมาณหนึ่งร้อยวัดน้ำขึ้น…

…ง ๆ เพื่ออธิบายความทุกข์ของพระอริยสาวกที่ยังหลงเหลืออยู่ กับความทุกข์ที่ถูกกำจัดไปแล้ว โดยยกตัวอย่างน้ำในสระ ขนาดใหญ่ และแม่น้ำที่รวมกัน การพูดถึงความทุกข์ในรูปแบบต่าง ๆ เป็นการให้เห็นภาพชัดเจนระหว่างภัย…

๒๒๓๒ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๓.๗๕ พระพุทธองค์ทรงเปรียบเทียบจำนวน น้ำในมหาสมุทรกับจำนวน น้ำที่บุคคลวิตกขึ้นมาเพียงสองสามหยดในมหาสมุทร เรียบเสมือนความทุกข์ที่พระอริยสาวกส…

…อการเปรียบเทียบที่พระพุทธเจ้าใช้เพื่ออธิบายถึงความทุกข์ที่พระอริยสาวกสามารถกำจัดได้ ซึ่งมีน้อยเหมือนน้ำเพียงสองสามหยด เมื่อเปรียบกับน้ำในมหาสมุทร และความทุกข์ที่หลงเหลืออยู่นั้นเหมือนก้อนหิน 7 ก้อน นอกจา…

…ะการดื่มนั้นเป็นเหตุ ดังนี้ ลำดับนั้น บรมพึงคิดอย่างนี้ว่า ว่าเหล่านี้ดื่มแล้ว เราอาจจะบรรเทาได้ด้วยน้ำเย็น ด้วย เนยใส ด้วยข้าวสุตเต็ม หรือด้วยน้ำเชื่อโลโลซิร ค แต่เราไม่ดื่มเหล่านั้นเลย เพราะไม่เป็นประโ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเปรียบเทียบสถานะของมนุษย์ในแง่ของอริยมรรคองค์ ๘ และการค้นหาความสุขจากพระธรรม ในการดื่มด่ำกับแก้วเหล้าที่มีสีสัน กลิ่นหอม และรสชาติ แต่กลับเสริมด้วยพิษที่นำไปสู่ความทุกข์ การรับรู้ว่

…่ย่อยกลับเข้ารังก็หัววัน ฉันใด ภิกษุผู้ปรารภความเพียรพึงทำจิตวิระ เช่น ทำความสะอาดตัว เตรียมบำรุงบบ น้ำใช้ ชำระร่างกาย และสวนมะนุ่งให้เสร็จแต่เนิ่นน เพื่อจะได้โอการส่งปฏิบัติธรรมเร็วขึ้น ฉันนั้น มิลิน. …

บทความนี้เกี่ยวกับความเพียรในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างจากพระไตรปิฎกที่กล่าวถึงคุณค่าของความเพียร เช่น การกระทำความเพียรไม่ว่าจะเป็นในสถานการณ์ใดก็ถือเป็นสิ่งสำคัญของการบรรลุพระสัมโพธิญาณ การเปรียบเที

…ากพระไตรปิฎก 2.14 ไก่ย้อมตื่นแต่เช้า ฉันใด ภิกษุผู้ปรารถนาความเพียรก็ยึดตื่นแต่เช้าทำความสะอาดวัดน้ำดื่ม น้ำใช้ระหว่างกาย สวดมนต์บทธรรมอีกครั้ง ฉันนั้น มิสิล. ๒๓ 2.15 ธรรมดาเต่าขึ้นจากน้ำนางแดด …

อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับความเพียรในการปฏิบัติธรรมของภิกษุ เช่น การตื่นแต่เช้าเพื่อดูแลวัด การฝึกสติ และการมีความมุ่งมั่นในอำนาจอรหันต์ ทั้งหมดนี้สอนให้เห็นถึงความสำคัญของการทำความ

… ก็ย่อมเป็นน้องไปสู่ผู้นพ นโมไปสู่ผู้นพ นอบไปสู่ผู้นพ นั่นเหมือนกัน สัง.ม. (พุทธ) มก. ๓๐/๓๑๙ ๔.๑๓ น้ำจากแม่น้ำคงคากับน้ำจากแม่น้ำญุม่า ย่อมกลมกลืนกันเข้าได้อย่างเรียบร้อย แน้นใด พระผู้พระภาคเจ้าพระองค์…

บทความนี้นำเสนอคำอุปมายกตัวอย่างจากพระไตรปิฎกเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมและแนวทางในการเข้าใจอวิชชา สื่อถึงการเจริญโพธิญาณและโพชงค์ที่ช่วยเหลือในการดำเนินชีวิต ตามที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงบัญญัติ ชี้ให้เห็น

… ๒.๒ ส่งการทั้งหลายมีไขเป็นของใหม่อยู่เป็นนิยามแต่เพียงอย่างเดียว ยังปรากฏไม่มีสาระหาเป็นได้ จุดหยาดน้ำค้างในเวลาอารมณ์ขึ้น ดูดฟองน้ำ ดูจรดซึดในน้ำด้วยไม้ ดูเม็ดฝักกกบนปลายเหล็กแหลม ดูลูกฟ้ามแลบ และดูดดว…

…โดยเฉพาะการพัฒนาทางด้านจิตใจ การเข้าใจความทุกข์และการควบคุมอารมณ์ มีการเปรียบเทียบถึงสิ่งต่างๆ เช่น น้ำค้าง สถานการณ์ ความหวังและการแสวงหาคุณธรรมในชีวิต โดยอ้างอิงจากพระธรรมคำสอนในมก. ๒๗/๒๔๙ และมก. ๙/๒๘๑…

…กไม่ได้ ฉันใด ผู้ใดครำโศกถึงผู้ล่วงลับไปแล้วผู้นั้นเปรียบเหมือนฉะนั้น ขป.ปฏ (ทั่วไป) มก. ๙๙/๑๐ ๓.๔ น้ำตาของคนที่ร้องไห้ด้วยเศร้า โทสะ โมหะ เป็นน้ำตาร้อน ส่วน น้ำตาของผู้พธรรมนั้นร้องให้ด้วยดีใสสนเป็นน้ำ…

เนื้อหาในพระไตรปิฏกได้ชี้ให้เห็นถึงเหตุและความโทษของความโศก โดยการใช้การเปรียบเปรยต่างๆ เพื่อให้เข้าใจถึงความรู้สึกของสรรพสัตว์และผลกระทบที่เกิดจากความเศร้าโศก ทั้งในด้านจิตใจและสภาพแวดล้อม เช่น การเป

…ยเลยนะนั้น บูชา (ทั่วไป) มก. ๕๗/๔๕๕ ๕.๕ ฝนก็กือเอาหย่อมของตนในเป็อกดอนรินรัญแล้วไป ไม่ทำความหวังในน้ำร้า นำของเรา ดอกบปมของเรา ดอกบุณของเรา หญ้าของเรา หาความเสียดยมีได้เทียว ละประเทศนี้ นิ้นเล่นไปในอาก…

…งที่สนับสนุนให้สัตว์ทั้งปวงมีชีวิตที่ดีขึ้น โดยไม่มีความเห็นแก่ตัวหรือความยึดติดเช่นเดียวกับการอาศัยน้ำฝนที่ช่วยหล่อเลี้ยงชีวิตสัตว์

…ูจริงเป็นเครื่องปรุงของรถ ดูจนเป็นเครื่องปรุงของไฟ. ช.อ. (อรรถ) มก. ๘/๑๓๙ ๖.๒.๒ ภาชนะใส่น้ำซึ่งร้อนเพราะไฟเดือดพล่าน มีไฟลู่ลมขึ้น บรรจุผู้มีจักษุ เมื่อมองดูงา หน้าของคนในน้ำนี้ ไม่ผิด ไ…

…ช่น คนที่โกรธรวดเร็วแต่โกรธไม่นาน และคนที่โกรธช้าแต่โกรธนาน นอกจากนี้ยังมีการเปรียบเทียบรอยขีดบนหิน น้ำน้ำ และกระบวนการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับความโกรธว่ามีผลกระทบอย่างไรต่อคนที่โกรธและผู้อื่น เช่น การโกรธ…

…ัดความโกรธที่เกิดขึ้น เหมือนหมอกำจัดพิษที่แฉะไปแล้วด้วยโอสถหลาย จะนั้น วิมหา. (พุทธ) มก. ๔/๒๑ ๒.๓.๔ น้ำเล็กน้อยมือในสระน้ำที่กุหลาบร่าย และแหวนคลุมไว้ บูรณะผู้นำร้อนอวบอ้วน เหนื่อยอ่อน กระหายน้ำ เขาลงสระ…

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการมองความโกรธจากมุมมองของหลักธรรมในพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการระบุลักษณะของบุคคลที่มีความโกรธและผลกระทบของอารมณ์นี้ ต่อด้วยวิธีการในการจัดการหรือกำจัดความโกรธอย่างมีประสิทธิภาพ โ

…าที่สงสน หรือท่าน้องของเจ้าหน้าที่สงสนผู้อสลด จะพึงโหยผงที่ใช้ในการสงสนใส่ลงไปในการชนะสำเร็จ แล้วเอาน้ำผมหมกไว้ เวลาเย็นก่อนอรุณก็ใช้ในการสงสนมีดังวาจะชิ้นไปด้วยกันหมด ย่อมไม่ไหลออกไป ฉันใด ดูก่อนมานพ ภิ…

…บและไม่มีการขุ่นข้องหมองใจได้เปรียบและมีสุข จากการทำสมาธิ นอกจากนี้ ยังมีการอุปมาดอกบัวที่ต้องอยู่ในน้ำเพื่อเจริญเติบโต ทำให้เห็นความสำคัญของการมีพื้นฐานที่ดีในการปฏิบัติธรรมและการรักษาจิตให้สงบ

หลานนั้น ชมซิ้น เอาบูซาบชมด้วยน้ำเย็นตลอดยอดตลอดเงา ไม่มีส่วนใด แห่งดอกบัวบาน ดอกบัวขาว ทั่วทุกส่วนที่เขียนจะไม่ผิดกฏ อันใด ภิกษุท่าน…

บทความนี้นำเสนอความสำคัญของการรักษาศิลและความบริสุทธิ์ในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงจิตใจที่บริสุทธิ์ การทำดี และการใช้ชีวิตที่เหมาะสม ศิลบริสุทธิ์ไม่เพียงแต่หมายถึงการปฏิบัติตามกฎต่างๆ แต่ยังเกี่ยวข้องก

…คียงกับ “parupāharakatha” ในคำภีร์ถกาวัตถุตฎฝ่ายบาล ซึ่งเป็นการซักถามเกี่ยวกับ “พระอรหันต์มีการปล่อยน้ำลูก??” (atthi Arahato asucisukkavisàtthiti?", Kv: 163^9-172) โดยคำภีร์ถกาวัตถุอรรถถาถา (Kv-a: 56^5) …

บทความนี้เสนอการวิเคราะห์เชิงลึกเกี่ยวกับการแปลคำว่า 'ปฐมุณฐ' เป็นสถานที่ในแคว้นมคธ โดยอ้างอิงจากคำภีร์ถกาวัตถุและพจนานุกรมด้านพุทธศาสนา คำว่า 'upāhara' มีหลายความหมายเกี่ยวกับการนำมาหรือนำเข้า ซึ่งมี