หน้าหนังสือทั้งหมด

วิชาชีพกรรมเปล่า: วิชาชาและสังขาร
248
วิชาชีพกรรมเปล่า: วิชาชาและสังขาร
ประโยค - วิชาชีพกรรมเปล่า ภาค ๑ ตอนที่ ๑ หน้า ๒๔๗ อย่างหนึ่ง อธิษฐานวา - ผู้อธิษฐานเป็นอรรถแห่งปัจจัยพทธ์ วิชาชาด้วย วิชาชานั้นเป็นปัจจัยด้วย เหตุนี้จึงชื่อ วิชาชา-ปัจจัย (แต่วามวิชาชาปัจจัย) (บทว่า วิ…
คำว่า 'วิชาชา' และ 'สังขาร' มีความหมายลึกซึ้งในศาสตร์ของกรรม ซึ่งวิชาชาเป็นปัจจัยในการสร้างสังขารทั้งหลาย โดยมีหมวดหมู่ต่าง ๆ เช่น บุญฤักสังขาร อนุญฤาณสังขาร และเมนซากสังขาร อธิบายถ…
การเข้าใจธรรมชาติของวิญญาณและอายตนะ
250
การเข้าใจธรรมชาติของวิญญาณและอายตนะ
…ับ ด่อนนั้นจิตสังฆจึงจับ- ดังนี้ เป็นต้น ในสังฆบทั้งหลายบ่มีคำว่า สงฆาปัจจอา วิญญาณ - วิญญาณ มีเพราะปัจจัยสังฆ ็ เป็นต้น ต่อไปนี้ พึงทราบโดยทั่วกันแล้ว เกิด ส่วนในคำที่ยิ่งได้อธิบาย พึงทราบดังต่อไปนี้ ธรรมช…
เนื้อหานี้กล่าวถึงธรรมชาติของวิญญาณและอายตนะ โดยอธิบายถึงการเกิดและการมีอยู่ของวิญญาณในสังฆ รวมถึงการรู้จักธรรมชาติต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น ความรู้ และการรับรู้ ซึ่งสัมพันธ์กับการสร้างตนเองและอายตนะต
ปัจจัยและอวิชชาในธรรม
252
ปัจจัยและอวิชชาในธรรม
ปัจจัยนั้น ดังนี้ ในบททั้งปวงก็มีนี้ คำว่า “เธอ” เป็นคำชี้ขึ้นที่แสดงมาแล้ว ด้วยคำว่า “นั้น” แสดง ว่า ปัจจ…
เนื้อหาพูดถึงปัจจัยที่ทำให้เกิดธรรม หลายเกิดจากวิชชาและอวิชชา รวมถึงความหมายของคำที่สำคัญในบทเรียนนี้ เช่น คำว่า 'เธอ',…
วิทยาธรรมภาค ๓ ตอนที่ 254
255
วิทยาธรรมภาค ๓ ตอนที่ 254
…ำเนิด (๔) และ คดี (๕) นามรูป มีอย่างเดียว โดยเป็นวิญญาณสัมมัสสะ (ที่อาศัยแห่ง วิญญาณ) และโดยเป็นกัมมปัจจัย (ปัจจัยของกรรม) มี ๒ อย่าง โดยเป็นสารัมมาณะ (มีอารมณ์ = นาม) และอารัมมาณะ (ไม่อารมณ์ = รูป) มี ๓ อย…
บทเรียนนี้เกี่ยวกับการสำรวจประเภทต่างๆ ของวิญญาณและนามรูป โดยแสดงให้เห็นถึงการอธิบายที่หลากหลายเกี่ยวกับกำเนิด สัตว์และพฤติกรรมที่มีความสัมพันธ์กับวิญญาณและกรรม โดยใช้หมวดหมู่และลักษณะเฉพาะในแต่ละประเ
วิญญาณกรรมเปล่า ภาค ๓ ตอนที่ ๒๖๔
265
วิญญาณกรรมเปล่า ภาค ๓ ตอนที่ ๒๖๔
…๓ ตอนที่ ๒๖๔ ความว่า ไม่ปฏิเสธธรรม (ที่เป็นเหตุ) นั่นเป็นไป เหตุ ฯ ธรรม (ที่เป็นเหตุ) นั่นจึงชื่อว่าปัจจัย มีคำอธิบายว่า อันธรรม (ที่เป็นผล) ใด อายี่ คือไม่ปฏิเสธซึ่งธรรม (ที่เป็นเหตุ) ได้ตั้งอยู่หรือว่าเกิ…
เนื้อหาได้อธิบายถึงการไม่ปฏิเสธธรรมที่เป็นเหตุ ว่าธรรมใดที่เกิดขึ้นสามารถเรียกได้ว่าปัจจัยแห่งธรรมที่เป็นผล พร้อมทั้งเข้าใจว่าปัจจัยที่อุดหนุนมีการเชื่อมโยงกับเหตุและผลในทางธรรม รวมถึงความหม…
วิชชาธรรมกวนเปล่า: การวิเคราะห์ปัจจัยและเหตุ
266
วิชชาธรรมกวนเปล่า: การวิเคราะห์ปัจจัยและเหตุ
ประโยค - วิชชาธรรมกวนเปล่า กาต ตอน ๓ หน้าที่ 265 แต่ก็มีใช้ไม่เป็นปัจจัย สมพระล่าว่า "เหตุ เป็นปัจจัยโดยเป็นเหตุ-ปัจจัย แห่งธรรมทั้งหลายที่สัมปุญกันเหตุ และแห่งรูปทั้งหลายท…
ในบทนี้กล่าวถึงการพิจารณาความสัมพันธ์ระหว่างเหตุและปัจจัยที่ส่งผลต่อธรรมทั้งหลาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของอุปกูลและความเป็นกุศล การอ้างอิงจากพระบาลีได้ถูก…
วิถีธรรมเราปท. ภาค ๑ ตอนที่ 267
268
วิถีธรรมเราปท. ภาค ๑ ตอนที่ 267
…ระโยค - วิถีธรรมเราปท. ภาค ๑ ตอนที่ 267 แห่งจิตเจตสิกทั้งหลายทั้งปวง บัณฑิตพึงรำลึกว่า ชื่อว่าอารมมนปัจจัย [แก่อธิปิติปัจจัย] ธรรมผู้อดหนุนโดยความเป็นใหญ่ ชื่อว่าอธิปิจฉัย อธิปิติ-ปัจจัยนั้นมี ๒ อย่าง ด้วยอ…
ในบทนี้เสนอแนวคิดเกี่ยวกับอารมมนปัจจัยและอธิปิติปัจจัยที่ส่งผลต่อจิตเจตสิก โดยอธิบายว่ามีองค์ประกอบอย่างไร และความสำคัญของฉันทะ วิริยะ จิต…
วิชาธรรมะบันปลุก ภาค 3 ตอนที่ 270
271
วิชาธรรมะบันปลุก ภาค 3 ตอนที่ 270
…ษโดยความเป็นธรรมที่มีแต่เกิดขึ้น ก็ยังธรรมอื่น ให้เกิดขึ้นพร้อมกันด้วย ชื่อว่าหมาปัญจัย ดูประทีปเป็นปัจจัยโดย ยังแสงสว่างให้เกิดขึ้นพร้อมกัน นั่นนั้น สหชาติปัญจันขึ้นเป็น ๖ อย่าง ด้วยอำนาจแห่งอรุปันเป็นตัน…
…ความต่างกันซึ่งมีให้เห็นในพระบาลี เพื่อการเข้าใจที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น และศึกษาคุณสมบัติของมหกุฏซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการเกิดขึ้นและการตั้งอยู่ของสิ่งต่างๆ ช่วยให้ผู้ศึกษาเห็นเหตุผลในการพัฒนาตนเองด้วยการศึกษาและ…
วิภัชธรรม การสื่อสารระหว่างจิตและเจตสิก
272
วิภัชธรรม การสื่อสารระหว่างจิตและเจตสิก
ประโยค - วิภัชธรรมหรือปลก ดูด ค ตอนที่ 271 ปัจจัยโดยเป็นสหประชาปัจจัซึ่งกันและกัน จิตและเจตสิกธรรมทั้งหลาย เป็นปัจจัยโดยเป็นสหประชาปัจจัซึ่งมีองค์ประ…
บทนี้พูดถึงวิภัชธรรมและบทบาทของจิตและเจตสิกธรรมที่มีความสัมพันธ์และเชื่อมโยงกันอย่างลึกซึ้ง โดยกล่าวถึงอัญญญปัจจัซและนิสสัปัจจัซ ว่ามีการสนับสนุนกันในการทำงานร่วมกัน และอธิบายถึงการเข้าใจในธรรมที่ไม่จ
วิจารณ์ธรรมเปล่า ๆ คาด คาถา ๑
275
วิจารณ์ธรรมเปล่า ๆ คาด คาถา ๑
…ป็นอารมณ์ที่เป็นเหตุคำล่าง [อนันตรูปสลดะ] แม้อนันตรูปสลดะ ท่านก็จะแน่ใจไว้โดยไม่ทำความต่างกับ อนันตรปัจจัยเหมือนกัน โดยยว่า "ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นกุศลก่อน ๆ ย่อมเป็นปัจจัย โดยเป็นอุปนิสัยยยปัจจัยแห่งขันทั้งห…
…ที่อารมณ์ที่เป็นเหตุให้เกิดความหนักและอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับกุศล ความแตกต่างของอารมณ์เหล่านี้ถือเป็นปัจจัยที่สำคัญที่ส่งผลต่อการเกิดกุศลในจิตและธรรม อนันตรปัจจัยนั้นมีบทบาทในการกำหนดสภาพจิตและอารมณ์ โดยที่จ…
วิถีธรรมรรเปล่า กาล ที่ ตอน ๑ หน้า ที่ 275
276
วิถีธรรมรรเปล่า กาล ที่ ตอน ๑ หน้า ที่ 275
…พระธรรมทั้งหลายมีรูปจงของธรรม เป็นดังนี้เกิดขึ้นได้ scant ' โดยไม่ เพราะเหตุนี้ อนุตรนิสัยจึงเป็น ปัจจัยกำลัง ด้วยประการดังกล่าวมา ความต่างกันแห่งธรรม 2 อย่างนั้น นับถือพึงทราบดังนี้ว่า "ธรรมเป็นอนัฐตรปั…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการทำความเข้าใจเกี่ยวกับอนุตรนิสัยและปฏุปนิสัยในสัญญาแห่งจิต โดยอธิบายถึงความสำคัญของธรรมที่ทำให้เกิดจิตที่สามารถดับทุกข์ได้ การวิเคราะห์ความแตกต่างระหว่างธรรมทั้งสองนี้ทำให้เข้าใจได
ปัจจัยแห่งวิญญาณและธรรมในพุทธศาสนา
278
ปัจจัยแห่งวิญญาณและธรรมในพุทธศาสนา
…รรมทั้งหลายอันสัมปุญกับจักรวัญธาตุ นั้น สังทายตนะ ---- คันธายตนะ ---- สายตนะ ---- โผฏฐัพพายตนะ เป็น ปัจจัยโดยเป็นปัจจัยแป็นแห่งกิจกิรณ์ธาตุ และแห่งธรรมทั้งหลาย อันสัมปุญกับกายวิญญาณธาตุนี้ รูปายตนะ สังทายตน…
เนื้อหานี้กล่าวถึงวิญญาณธาตุและปัจจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ทั้งสังทายตนะ คันธายตนะ และมโนธาตุ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการดำเนินชีวิตและการประพฤติต…
วิธีการปฏิบัติธรรมและองค์ประกอบของจิต
281
วิธีการปฏิบัติธรรมและองค์ประกอบของจิต
ประโยค- วิถีธรรมจรรยากาเปล่ง ๓ - หน้าที่ ๒๘๐ เจตนาและวิญญาณ เป็นปัจจัยโดยเป็นอาหารปัจจัยแห่งสัมมปฏิธรรมนั้นหลาย และแห่งรูปทั้งหลายอันมีอรูปหาร (ทั้ง ๓) นั้นเป็นสมุฐาน" แต…
ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงความสำคัญของเจตนาและวิญญาณที่เป็นอาหารปัจจัยในสัมมาปฏิธรรม รวมถึงลักษณะของอินทรีย์ที่มีทั้งประเภทที่เกี่ยวข้องกับรูปและอรูป ในการทำความเข้าใจถึง…
วิถีธรรมและปัจจัยแห่งบุญกิริยาสังขาร
288
วิถีธรรมและปัจจัยแห่งบุญกิริยาสังขาร
ประโยค - วิถีธรรมประกอบ 3 ตอน 1 - หน้าที่ 287 ประการ ปฏิจจา ว่าเป็นอย่างไร? วิถีธรรมก็อธิบายเป็น ปัจจัย (แห่งบุญกิริยาสังขาร) โดยหลายประกาศคือ ในกลที่เจตสิกม รายละเอียดปรากฎวิภาคก็ดี มิฬเป็นปัจจัยโดยเป็น…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับวิถีธรรมและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับบุญกิริยาสังขาร โดยเจาะลึกถึงการทำวิชาชและปัจจัยที่มีผลต่อความรู้ การทำบาป และวิเครา…
ศึกษาวิชาธรรมบาลเปล่าภาค ๓ ตอน ๑
291
ศึกษาวิชาธรรมบาลเปล่าภาค ๓ ตอน ๑
…ว่า "ถึงเป็นอย่างกล้วมานั้น (แต่) กรณีวิชาธ ซึ่งเป็นสิ่งสืบไทย มีผลอันไม่่นปราถนาโดยส่วนเดียว มาเป็นปัจจัยแห่ง บุญญาธิษฐานและอนุญาธิษฐาน (ซึ่งมีผลันปราถนา) จะใช้ได้ ไฉน? เพราะว่าออธะจะเกิดแต่พัสสะเดาาได้ไหม…
ในบทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของวิชาธรรมบาลเปล่าและการอธิษฐานที่เป็นประธานในการสร้างบุญญาธิษฐาน โดยมีการยกตัวอย่างข้อธรรมที่เกี่ยวข้องเพื่อแสดงถึงความเชื่อมโยงระหว่างอาสะและการเกิดขึ้นของอุปสรรค ในการเ
วิถีธรรมรเปลภาค ๑ ตอนที่ ๑ หน้า ๒๙๑
292
วิถีธรรมรเปลภาค ๑ ตอนที่ ๑ หน้า ๒๙๑
…ัน ย่อมเป็นเหตุสำเร็จ (คือให้เกิดผล) ได้ แต่ธรรมล่านั้น มีได้เป็น วิบาก (แก่บุคคลนั้น) โดย จริงอยู่ ปัจจัยผิดกันโดยฐาน (ตำแหน่งที่ and เวลา) สภาวะ และ กิจเป็นต้นแห่ง (สภาวะ) ธรรมทั้งหลายก็ดี ไม่ผิดกันก็ดี ย…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของปัจจัยต่างๆ ในการทำให้เกิดเหตุสำเร็จ โดยเน้นการวิเคราะห์ปัจจัยที่อาจแตกต่างกันหรือเหมือนกันในลักษณะต่างๆ ร…
วิชาธรรมมะภาค ๓ ตอนที่ ๑
293
วิชาธรรมมะภาค ๓ ตอนที่ ๑
ประโยค - วิชาธรรมมะภาค ๓ ตอนที่ ๑ หน้า ๒๙๒ เขาสัตว์ นมส้ม งา แป้งเป็นดิน ซึ่งไม่เหมือนกันก็เป็นปัจจัยแห่งหญิง แพรกและตะใคร่เป็นดิน แต่ปัจจัยธรรมเหล่านั้นเป็นปัจจัยที่ผิดกัน ไม่ผิดกันและเหมือนกันไม่เหมื…
เนื้อหาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของปัจจัยต่างๆ ที่มีผลต่อความรู้และการอยู่ในสงสาร เพื่อให้เห็นถึงโครงสร้างและความหมายของธรรมะ ขณะเดียวกันยังเ…
วิปัสสนากระเป๋า: ญาณและวิญญาณ
298
วิปัสสนากระเป๋า: ญาณและวิญญาณ
… 297 ญาณวิปัสสน... อุปนาบาสรรคญาณวิปัสสนกับสังขาร จึงเกิดขึ้น" ดังนี้ ส่วนรูปวปิปสสน ๕ คง มีเพราะปัจจัยคืออญญญาณวิปัสสนฝ่ายรูปวาจ ดังกล่าวว่า "เพราะกรรมมิเป็นกุศลฝ่ายรูปวาจ นั่นแน อุปนาบสทำไว้แล้วก่อนไว้…
ในบทความนี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างอญญาณวิปัสสนและสังขารที่เกิดขึ้นจากกรรมและอุปนาบส โดยเน้นถึงวิญญาณ 5 ประการ ที่มีการเกิดขึ้นทั้งในรูปแบบต่างๆ รวมถึงสาเหตุที่ทำให้ได้รับวิญญาณในสภาวะวิบากซึ่งสอดคล้อ
วิถีธรรมกรรมเปล่าภาค ๓ ตอนที่ 308
309
วิถีธรรมกรรมเปล่าภาค ๓ ตอนที่ 308
…ริง วิญญาณทั้ง ๒๕ ดวงนี้ เมื่อเป็นไปในปฏิสนธิ ย่อมเป็นไปด้วยกรรม ๒ แผนด้วยกัน โดยว่า ชนกรรมย่อมเป็น ปัจจัย โดยเป็นกรรมปัจจัยอันเป็นไปในทัศน่าร่าง ๆ กัน ๑ โดยเป็น อุปนิสัยปัจจัย แห่งวิญญาณนั้นตามที่เป็นของตน…
…ะห์เกี่ยวกับปฏิปณิจิตและอารมณ์ที่เกิดขึ้นในจิต ภายในหลักธรรมของวิญญาณ ๒๕ ดวง โดยอธิบายถึงกรรมที่เป็นปัจจัยและประเภทต่าง ๆ ของกรรมที่ส่งผลต่อการเป็นไปในปฏิสนธิ และการเกิดขึ้นของทุกข์ในจิต รวมถึงความสำคัญของอ…
วิทยาธรรมเปก ๓ ตอนที่ ๑๗๑
318
วิทยาธรรมเปก ๓ ตอนที่ ๑๗๑
ปะโยค๙ - วิทยาธรรมเปก ๓ ตอนที่ ๑๗๑ เคมด้วย ได้ท้อกษัยใหม่อัณฑรมสร้างขึ้นบ้าง ไม่ได้บ้าง เป็นไปด้วย ปัจจัยทั้งหลายมีอารมณ์เป็นต้นนั้นด้วย จุดคนหนุ่มเชื่อซึ่งผูกพัน ไม่ที่ฝืนใจไหวับคงไว้ซึ่งนั้นแลอง ก็เลย ใน…
บทความนี้พูดถึงการเปรียบเทียบระหว่างวิญญาณกับสถานะต่าง ๆ ที่เกิดจากปัจจัยและกรรม รวมถึงการตระหนักในจิตวิญญาณที่มีการปรับเปลี่ยนตลอดเวลา ตลอดจนการมองความเป็นอันเดียวซึ่งไม่มี…