วิถีธรรมรรเปล่า กาล ที่ ตอน ๑ หน้า ที่ 275 : หน้า 276/405

ประโยค- วิถีธรรมรรเปล่า กาล ที่ ตอน ๑ หน้า ที่ 275 ที่ควรแก่คำดับของตน ๆ ให้เป็นไป (ส่วน) ความเป็นอนัฐรูปนิสัย พึงทราบโดยความที่ถอดคงก่อนเป็นเหตุมีคำลำ้กัน ในอั้นจิตคงหลังให้ เกิดขึ้น เพราะอันความเกิดขึ้นแห่งจิตเป็นลำดับเสีย หามิ่ง จิตที่แม่ว่านธรรมเสียสลาย อย่าง ใบพระธรรมทั้งหลายมีรูปจงของธรรม เป็นดังนี้เกิดขึ้นได้ scant ' โดยไม่ เพราะเหตุนี้ อนุตรนิสัยจึงเป็น ปัจจัยกำลัง ด้วยประการดังกล่าวมา ความต่างกันแห่งธรรม 2 อย่างนั้น นับถือพึงทราบดังนี้ว่า "ธรรมเป็นอนัฐตรปัจจัยด้วย อำนาจแห่งความ (สามารถ) ยังจิตอันควรแก่คำดับของตน ๆ ให้เกิดขึ้น เป็นอนัฐตรนิสัย ด้วยอำนาจแห่งความเป็นเหตุมีคำลำ้กัน " [ปฏุปนิสัย] ส่วนปฏุปนิสัย พึงทราบ (ดังต่อไปนี้) ว่า อนัฐตระที่ทำิขึ้น อย่างดี คือปฏุปนิสัย ปัจจธรรมที่บุคคลสร้างขึ้นในสันคานของตนก็ ดีป อาณายาออก มีดูและ โขนะแต้น ที่บุคคลเลยด้วยอำนาจรธาและสีลเป็นต้น ดีดี ชื่อว่าปฏะ (ทำขึ้นอย่างดี) อีกนัยหนึ่ง อนุตตรษะ โดยปกติ (คือโดยสภาของคน) นั้นเอง ชื่อว่า ปฏุปนิสัย หมายความว่าไม่เจือปนด้วยอารมณ์นมปฎิสัย และอนันตรูปในสันคานะ ประเภทโดยอเนกประการแห่งปฏุปนิสัยนั้น พึงทราบโดย นัย ว่า "ปฏุปนิสัย คือบุคคลอายังนิ่งนั่งราษทรแล้ว ข่มให้ทาน ย่อมสมานสติ ย่อมทำอุโปสกกรรม ย่อมยังมานให้เกิดขึ้น ย่อมยัง