หน้าหนังสือทั้งหมด

วิสุทธิมรรค - การบรรลุทุติยฌาน
164
วิสุทธิมรรค - การบรรลุทุติยฌาน
…ั้นออกจากปฐมฌานแล้ว มีสติสัม ปชัญญะปัจจเวกขณ์องค์ฌานทั้งหลายอยู่ วิตกวิจารปรากฏโดยความ เป็นองค์หยาบ ปีติ สุข และเอกัคคตาปรากฏโดยความเป็นองค์ ละเอียดในกาลใด ในกาลนั้นเมื่อเธอทำในใจแล้วๆ เล่าๆ ซึ่งนิมิต นั้…
ในบทนี้กล่าวถึงความสำคัญของการเข้าใจทุติยฌานในวิสุทธิมรรค โดยเริ่มจากการปล่อยวางปฐมฌานและเฝ้าสติเพื่อมุ่งสู่ทุติยฌาน ดังนั้น พระโยคาวจรจะต้องมีความปราณีตในจิตใจและมุ่งมั่นในการทำโยคะเพื่อบรรลุผลสูงสุด
ความเข้าใจเกี่ยวกับทุติยฌานและอวิตกกวิจาร
169
ความเข้าใจเกี่ยวกับทุติยฌานและอวิตกกวิจาร
…ำอวิตกก อวิจาร นั้นแม้ตรัสคำหน้า ( คือ วิตกกวิจาราน รูปสมา) แล้ว ก็ต้องตรัส อยู่นั่นแล (แก้ สมาธิชิ ปีติสุข) บทว่า สมาธิชิ ความว่า เกิดแต่สมาธิในปฐมฌาน หรือว่า แต่ สัมปยุตสมาธิ (สมาธิประกอบกัน ) ในสมาธิ ๒…
บทความนี้อธิบายความหมายของคำว่า 'วิตกกวิจาราณ์ รูปสมา' ที่แสดงถึงเหตุผลที่ทำให้ทุติยฌานมีความสัมพันธ์กับการระงับวิตกวิจาร การเข้าใจถึงการมีอยู่และการไม่มีของวิตกวิจารในทุติยฌานนั้นมีความละเอียดอ่อน ซึ
การเข้าถึงฌานที่ ๓ ในวิสุทธิมรรค
172
การเข้าถึงฌานที่ ๓ ในวิสุทธิมรรค
…วจรจิตโดยนัยที่กล่าวแล้ว (ในตอน แก้ปฐมฌาน ) นั้นแล ก็ด้วยภาวนานุกรมเพียงเท่านี้ พระโยคาวจรนั้น เพราะปีติคลาย ไปด้วย เธอเป็นผู้วางเฉยอยู่ด้วย มีสติสัมปชัญญะด้วย เสวยสุข ด้วยกายด้วย ซึ่งพระอริยะทั้งหลายกล่า…
…มนี้กล่าวถึงการเข้าถึงฌานที่ ๓ ในวิสุทธิมรรค โดยระบุว่าพระโยคาวจรสามารถบรรลุฌานนี้ได้ด้วยการปล่อยวางปีติและมีสติสัมปชัญญะ มีความสุขในกาย ซึ่งสอดคล้องกับคำสอนของพระอริยบุคคล. นอกจากนี้ ยังมีการวิเคราะห์แนว…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การทำความเข้าใจตติยฌาน
182
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การทำความเข้าใจตติยฌาน
… ๒ - หน้าที่ 180 ขณะอัปปนานั่นแล้ว ดุจวิตกวิจารอันละไปในขณะอัปปนาแห่งทุติย ฌานเช่นกัน เพราะเหตุนั้น ปีตินั้นจึงเรียกว่า เป็นองค์สำหรับละ ส่วนความที่ตติยฌานประกอบด้วยองค์ ๒ พึงทราบโดยเกิดขึ้นแห่ง องค์ ๒ นี…
บทนี้สำรวจการทำความเข้าใจเกี่ยวกับตติยฌานในวิสุทธิมรรค โดยเน้นองค์ประกอบสำคัญที่ประกอบกัน เช่น สุขและเอกัคคตาแห่งจิต อีกทั้งแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างองค์ต่างๆ ในฌาน และการพิจารณาอุปนิชฌาน การท
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
183
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…นชวนะ ( ในอัปปนาวิถี ) เหล่านั้น จึงเป็น จิตสัมปยุตอุเบกขาเวทนา ก็เพราะสัมปยุตด้วยอุเบกขานั่นแล แม้ ปีติในฌานนี้ก็เสื่อมไปสิ้น ก็ด้วยภาวนานุกรมเพียงเท่านี้ พระโยคาวจรนั้น เพราะละสุขด้วย เพราะละทุกข์ด้วย เ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการบรรลุถึงจตุตถฌานซึ่งเป็นการเข้าใจบริสุทธิ์ของจิต โดยการทำสมาธิและการฝึกปฏิบัติภาวนา เพื่อให้เกิดความอุเบกขาและความสงบ การค้นคว้าจิตวิญญาณผ่านการสัมผัสที่ละเอียดและการละความรู้สึกท
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
186
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 184 ลงสู่ความสุขแล้ว เพราะความซาบซ่านแห่งปีติ อันทุกขินทรีย์ของผู้ที่ มีกายหยั่งลงสู่ความสุขแล้วย่อมเป็นอันดับด้วยดี เพราะทุกข์นั้นถูก ปฏิปักขธรร…
…รีย์ ณ ฌานแต่ละระดับ รวมถึงอุปจารและอัปปนา เพื่อแสดงถึงความเกิดและดับของความรู้สึกต่างๆ เช่น โทมนัส ปีติ และโสมนัส และการมีอยู่ของจิตใจในขณะที่มีกายหยั่งลงสู่ความสุข โดยมีสรุปว่าความรู้สึกเหล่านี้จะละไปเม…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การใช้กสิณ
199
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การใช้กสิณ
…าลฝั่งแก้ว ( อินทนิล ) อยู่ในอากาศ คำพรรณนาที่เหลือ พึงทราบตามนัยที่กล่าวแล้วนั้น เทอญ " นีลกสิณ จบ ปีติกสิณ นัยแม้ในปีติกสิณก็ดุจนัยนั้น สมคำ (อรรถกถา) ที่กล่าวไว้ว่า " พระโยคาวจรผู้จะขึ้นเอาปีตกสิณ ย่อม…
…นเกี่ยวกับปฐวีกสิณ นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงการมองเห็นนิมิตที่เกี่ยวข้องกับสีและรูปแบบต่างๆ ในการสร้างปีติกสิณซึ่งจะนำมาซึ่งประสบการณ์ทางจิตวิญญาณที่ลึกซึ้งและต่อยอดจากการปฏิบัติ
การบรรลุธรรมและองค์ฌานในวิสุทธิมรรค
233
การบรรลุธรรมและองค์ฌานในวิสุทธิมรรค
…ยคือ วิตก อันมีการปักจิตลงจำเพาะในนิมิตนั้นแล เป็นลักษณะ วิจาร อันยังกิจคือการตามเฟ้นนิมิตให้สำเร็จ ปีติ อันมี ๕ วิเสสาธิคม (อธิคม คือธรรมวิเสส ) ที่ได้แล้วเป็นปัจจัย สุขอันจัดว่า เป็นปัสสัทธิเป็นเหตุ เพร…
บทนี้กล่าวถึงการบรรลุธรรมวิเสสที่ผู้ปฏิบัติได้รับ รวมถึงองค์ฌานทั้งหลายและการละนิวรณ์ทั้ง 5 ที่พระโยคาวจรสามารถทำได้ผ่านการยึดมั่นในสมาธิและความสุข โดยจัดการวิเคราะห์ความสำคัญระหว่างการปฏิบัติกับผลลัพ
การทำความเข้าใจอสุภกรรมฐาน
243
การทำความเข้าใจอสุภกรรมฐาน
… 4 ( ฌานเพียง ) ปฐมฌานเท่านั้น ฌานนอกนั้นมีทุติยฌานเป็นต้นหามี ไม่ อนึ่ง ในเพราะอารมณ์นั้นแม้ปฏิกูล ปีติโสมนัสก็เกิดขึ้นได้ เพราะพระโยคาวจรเห็นอานิสงส์อย่างนี้ว่า "เราจักพ้นจากชรามรณะได้ ด้วยปฏิปทานี้เป็น…
บทความนี้พูดถึงอสุภกรรมฐานที่มีอารมณ์มีกำลังทราม ซึ่งความปฏิกูลในการเจริญภาวนาช่วยให้เกิดปีติโสมนัส ทำให้ผู้ปฏิบัติสามารถพ้นจากชราและมรณะ โดยมีตัวอย่างเกี่ยวกับผู้ที่ได้เห็นกระดูกและเปรียบเทียบ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - ปีติและพุทธานุสสติ
287
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - ปีติและพุทธานุสสติ
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 285 ร่ำไปๆ ปีติย่อมเกิดขึ้นความกระวนกระวายกายจิตของเธอผู้มีใจกอปร ด้วยปีติย่อมระงับ โดยปัสสัทธิอันมีปีติเป็นปทัฏฐาน…
บทความนี้อธิบายถึงความสำคัญของการมีพุทธานุสสติที่ส่งผลต่อความสุขและปีติในจิตใจ โดยบรรยายถึงการที่ผู้มีพุทธานุสสติจะเกิดความเคารพต่อพระศาสดาและสามารถอดทนต่อความทุกข์ได้ รวม…
อานิสงส์ของจาคานุสสติ
317
อานิสงส์ของจาคานุสสติ
… (คือยิ่งขึ้นทุกที ?) มีอัธยาศัยไม่โลภ ทำ สมควรแก่เมตตาอยู่โดยปกติ กล้าหาญ ( ในชุมนุมชน ) มากไปด้วย ปีติและปราโมช อนึ่ง เมื่อยังไม่บรรลุคุณอันยิ่งขึ้นไป เธอย่อมเป็น ผู้มีสุคติที่ไปในเบื้องหน้า เพราะเหตุนั…
บทความนี้สรุปเกี่ยวกับจาคานุสสติที่มีพลังในการช่วยให้ภิกษุเจริญเมตตาและสละ ทุกคนที่มีจาคานุสสติเป็นประจำจะมีแนวโน้มที่จะไม่โลภ และชัดเจนในแก่นแท้ของการเป็นผู้มีปัญญา โดยจะพาไปสู่สุคติในเบื้องหน้า การท
การทำความไม่ประมาทในเทวตานุสสติ
320
การทำความไม่ประมาทในเทวตานุสสติ
…ดำเนินไปตรงแล้วนั่นแล ย่อมได้รสอรรถ ย่อมได้ รสธรรม ย่อมได้ความปราโมชอันประกอบด้วยธรรมเมื่อเธอปราโมช ปีติย่อมเกิด " ดังนี้ ในพุทธวจนะนั้นพึงทราบว่า คำว่าได้รสอรรถ ตรัสหมายเอาความยินดี อันอาศัยอรรถแห่งอนุสส…
บทความนี้กล่าวถึงการทำความไม่ประมาทในเทวตานุสสติที่มีอานุภาพมาก โดยการพิจารณาและปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธเจ้า ซึ่งเน้นให้ผู้มีปัญญาปฏิบัติอย่างตั้งใจและละเอียด โดยอ้างถึงพุทธวจนะที่กล่าวถึงอารมณ์และคว
วิสุทธิมรรค: ปีติในฌาน
133
วิสุทธิมรรค: ปีติในฌาน
…งจตุกกะ ๓ นั้น บัณฑิตพึงทราบแต่โดยนัยแห่งการ พรรณนาอนุบท (บทย่อย ?) เถิด [พรรณนาจตุกกะที่ ๒] ข้อว่า ปีติปฏิสัเวที----นั้น ความว่า ภิกษุสำเหนียกว่า 'เรา จักทำปีติให้เป็นสิ่งที่ตนรู้ชัด คือทำให้ปรากฏ หายใจอ…
เนื้อหานี้พูดถึงการทำความเข้าใจปีติในฌานของภิกษุ โดยการพิจารณาอารมณ์และอสัมโมหะในขณะที่เข้าฌาน ทั้งยังมีการเปรียบเทียบการรู้ชัดปีติเหมื…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - ความมีอารมณ์เดียว
134
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - ความมีอารมณ์เดียว
… ความไม่ส่ายไปแห่งจิต ด้วยอำนาจความ หายใจออกยาง (เป็นอารมณ์..... สติย่อมตั้งมั่น (อยู่ในอารมณ์นั้น) ปีตินั้นก็เป็นสิ่งที่เธอรู้ได้ชัดด้วยสตินั้นด้วยความรู้นั้น เมื่อภิกษุรู้อยู่ซึ่ง ความมีอารมณ์เดียว ความ…
…่ โดยเฉพาะเมื่อภิกษุต้องเข้าใจและรู้จักปฏิบัติในการตั้งจิตและการรู้เห็นการหายใจเข้าออก ซึ่งจะนำไปสู่ปีติและปัญญาที่ชัดเจน มีการกล่าวถึงการอ่านรู้ความรู้สึกและการปฏิบัติเกี่ยวกับฌาน ปฏิบัติธรรมต่างๆ เพื่อใ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การเจริญสมาธิและอัปปมัญญา
222
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การเจริญสมาธิและอัปปมัญญา
…มาธินี้อันไม่มีวิตกมีแต่วิจารบ้าง พึงเจริญสมาธินี้อันไม่มี วิตกไม่มีวิจารบ้าง พึงเจริญสมาธินี้ อันมีปีติบ้าง จึงเจริญสมาธินี้อันไม่มี ปีติบ้าง จึงเจริญสมาธินี้ อันประกอบไปด้วยความสำราญ (คือสุข) บ้าง พึงเจ…
ในบทนี้กล่าวถึงการเจริญสมาธิจากหลักการของอัปปมัญญาทั้ง 4 ซึ่งรวมถึงการมีวิตกและวิจาร และการปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับสุขและอุเบกขา นอกจากนี้ยังมีการติชมการพูดที่ไม่ถูกต้องเกี่ยวกับสมาธิและการเข้าใจพระพุท
วิภัชดรามาแลบ ภาค ๑ ตอน ๑
73
วิภัชดรามาแลบ ภาค ๑ ตอน ๑
…ดยภาวะที่ซึ่งสัมปฤทธิ์ธรรมทั้งหลายให้เข็มขึ้น ย่อม ปรากฎในเมื่อถึงงานรีบร้อนเป็นต้น ๒-๔-๕ วิภา จาร ปีติ คำใดมีเป็นข้อที่ควรกล่าวในวิภา วิจาร และปีติ คำนั้นทั้งหมด ข้าพเจ้าได้กล่าวไว้แล้วว่า ในตอนพรรนานูป…
ในบทนี้พูดถึงเจตนาและวิริยะ โดยเจตนานั้นมีลักษณะและความมุ่งหมายในการทำกิจกรรมต่าง ๆ รวมถึงการขยายความเกี่ยวกับความกล้าในภาวะที่สอดคล้องกับธรรมชาติ เมื่อมีความเพียรและความมุ่งมั่นทำให้สำเร็จในกิจ เช่น
อุตุสังขังโลกภูมิ ภาค ๑ ตอน ๑
88
อุตุสังขังโลกภูมิ ภาค ๑ ตอน ๑
… คือเป็นเนื้อมามโดยรูปองตน ๑๓ เป็นอาวปะ ๔ ในอุตุสังขัง ๑๓ นั้น สังขาร ๑๓ คือ ผัสสะ เดตนา วิภา วิจาร ปีติ วิริยะ อิสาระ อโณคัปปะ โลกะ โมทะ มิจฉาทิฏฐิ เหล่านี้เป็นเนื้อมามโดยรูปองตน สังขาร ๔ คือ ฉันทะ อธิโม…
ในบทนี้พูดถึงอุตุสังขังที่เกี่ยวข้องกับสังขาร ๑๓ ประเภทในโลก พร้อมทั้งอธิบายถึงวิญญาณเดวที่ ๑ และแนวความคิดเกี่ยวกับความเป็นอายและความไม่อาย รวมถึงอภิฤกษะโบตัตปะ ซึ่งเป็นแนวคิดที่สื่อถึงความสงบและความ
วิชชิมรรคเปล่าภาค ๓ คณะ ๑
185
วิชชิมรรคเปล่าภาค ๓ คณะ ๑
…ือเป็นตัวทุกข์) และเพราะนำความทุกข์ทางใจมาให้ด้วย เพราะเหตุนี้ นักปราชญ์ จึงกล่าวคําประพันธ์ว่าไว้ ปีติตายายมิกา เปน ๆ ทุกขนตุ วิสาสโส อุตตุ ทุกข์ทางกายนี้ย่อมมีบังเกิด (กาย) ช้ายังทำทุกข์ ทางใจให้เกิดด้…
ในส่วนนี้ของวิชชิมรรคเปล่าภาค ๓ ผู้เขียนได้พูดถึงความทุกข์ว่ามีอยู่ทั้งทางกายและทางใจ โดยเฉพาะเรียกว่าทุกขะและโทมนัส ทุกขะคือความบีบคั้นทางกาย ที่ส่งผลต่อผู้มีปัญญา โดยนำไปสู่อารมณ์โทมนัส ความโทมนัสเป
วิถีธรรมรวมเปลือก ๓ ตอนที่ ๑
282
วิถีธรรมรวมเปลือก ๓ ตอนที่ ๑
…แห่งสัมปุทธ์นั่นทั้งหลายและแห่งกฎตรูปทั้งหลาย" ดังนี้อีกด้วย [แก่นานปัจจัย] องค์กร ๓ (คือวิตก วิจาร ปีติ เอคคตา โสมันส โมมัส) อับจนโดยเป็นคุณสมบัติเป็นต้นทั้งปวง ยกเว้นเวนาสอง คือสุขทุกข์ในทรัพญ์ญาณ ผู้อ่…
บทความนี้สำรวจองค์ธรรมและคุณสมบัติที่เกี่ยวข้องกับวิญญาณและกฎตรูปในพระพุทธศาสนา โดยมุ่งเน้นการพิจารณาองค์คุณทั้งหลายที่เป็นปัจจัยในสัมปุทกนาและเฉพาะอย่างเฉพาะในมรรณะ ที่อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างสัม
วิชาธรรมรามเปลศ 3 ตอนที่ 1
314
วิชาธรรมรามเปลศ 3 ตอนที่ 1
…ึงกำหนดรู้ความปลดแห่งความแตกต่าง และไม่ แตกต่าง แห่งจุติปฏิสังขิน โดยขั้นอามาน คติ เหตุ ฯ คนี โนบาน ปีติ วิภาค และวิจาร (ต่อไป) อีก [ขยายความ] ความแห่งคตนั่นว่ามีปฏิสังขิ ๒ อย่างโดยเป็นปฏิสังขิผล และปฏิส…
เอกสารนี้กล่าวถึงความต่างและไม่ต่างของการจุติและการพิจารณาเรื่องจิตและปฏิสังขิ โดยได้รับการพัฒนาจากความรู้ด้านธรรมะ สร้างความเข้าใจในรูปแบบต่าง ๆ และการกำหนดรู้ในแง่ที่มีการเปรียบเทียบว่าจิตและปฏิสังข