พระองค์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 134 / 225

…ะผู้มีพระ ภาคเจ้า ทรงพระนามว่าสัมมสัมพุทธะ เพราะอรรถว่า ตรัสรู้ดียิ่ง ซึ่งธรรมทั้งมวล โดยชอบ และด้วยพระองค์เอง ฯ จริงอยู่ พระองค์ ทรงรู้แล้ว คือทรงรู้แล้ว ซึ่งธรรมชาติต่างโดยสังตะและอสังขตะ แม้ทั้งสิ้น โดยชอ…

เนื้อหานี้นำเสนอความสำคัญของอภิธัมมัตถสังคหะซึ่งเกี่ยวกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและการตรัสรู้ของพระองค์ โดยนำเสนอการอธิบายทั้งในด้านวินิจฉัยและความหมายทางธรรม รวมถึงการชี้ให้เห็นถึงคุณสมบัติของพระสัมมาสั…

…ะภาคตรัสเจตนากรรมที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ นั้น โดยความเป็นธรรมอันภาวนาพึงละโดยส่วนเดียว" ฯ สมจริงดังที่ พระองค์ตรัสไว้ว่า "ธรรมเหล่าไหน อันภาวนาจึงละ ธรรมเหล่านี้ คือ จิตตุปบาทที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ ชื่อว่าอันภาวน…

…ิตตุปบาทที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ ซึ่งการตรัสเช่นนี้ชี้ให้เห็นว่า จิตตุปบาทที่ดังกล่าวไม่ควรมีการปฏิสนธิ พระองค์ยกขึ้นมาเป็นประเด็นสำคัญเพื่อให้พวกเราได้ไตร่ตรองถึงธรรมที่ควรละออกไป และวิบากของจิตต้องมีความไม่ฟุ้…

… ฯ คำนั้น เป็นเพียงมติของอาจารย์เหล่านั้น เพราะวิบาก ในปวัติกาลแม้แห่งเจตนากรรมที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ พระองค์ทรงยก

เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี เกี่ยวกับเจตนากรรมที่สหรคตด้วยอุทธัจจะและผลกระทบที่เกิดขึ้น โดยเจตนากรรมที่อยู่ในภาวะที่แตกต่างกันจะไม่สามารถให้ปฏิสนธิได้ เป็นการชี้แจงมติเกี่ยวกับกา

… แห่งอภิธัมมัตถสังคหฎีกา ชื่อว่าอภิธัมมัตถวิภาวินี จบด้วยประการฉะนี้ ฯ ๑. แต่นัยมณิสารมัญชุสาแก้ว่า พระองค์ตรัสเทศนาสัจจะ เพื่อทรงแสดงเวไนยฯ

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอำนาจแห่งความชอบในคำย่อและการเข้าใจขันธ์จากมุมมองของบัณฑิต. สัตว์ที่งมงายในนามและรูปสามารถรู้จักขันธ์และธาตุได้จากการแจกนามและรูปตามหลักอภิธัมมะแปล. บรรยายถึงความสัมพันธ์ระหว่า

… บัณฑิตพึงเห็นสันนิษ ฐานว่า แม้เมื่อความสามารถแห่งธรรมไม่มีแปลกกัน ปัจจัยแม้ที่ตรัสไว้ แล้วในหนหลัง พระองค์ก็ตรัสซ้ำอีกโดยประการอื่น ด้วยสามารถแห่ง บุคคลที่จะพึงแนะนำได้ โดยประการนั้น ๆ เหมือนอย่างแม้ตรัสไว้…

เนื้อหาในหน้านี้นำเสนอความเข้าใจในธรรมและปัจจัยที่มีความแตกต่างกัน โดยเฉพาะการมีอัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัย บัณฑิตต้องทำให้เกิดสุตมยญาณและภาวนายญาณ เพื่อเข้าใจความพิเศษในปัจจัยที่ตรัสไว้ในพระธรรม ่การพั

… ฯ สองบทว่า ปริกมุม กตฺวา ความว่า กระทำบริกรรมโดยวิธีที่กล่าวแล้วเป็นต้นว่า พระผู้มีพระภาค เจ้านั้น พระองค์เป็นพระอรหันต์ เพราะเหตุแม้นี้ เป็นสัมมาสัมพุทธะ เพราะเหตุแม้นี้ ฯ บทว่า สาธุกมุคฺคหิเต คือ เมื่อกำห…

บทนี้กล่าวถึงการเจริญกรรมฐานและความสำคัญของสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการประณีตและการข่มนิวรณ์เพื่อพัฒนาจิตสู่ระดับอภิญญา ซึ่งเป็นการรู้ยิ่ง และการใช้กรรมฐาน ๑๐ เพื่อเจริญจิตอันเป็นเลิศ รวมถึงความหมาย

…็นศาสน- ทายาทของพระศาสดา ทรงพระนามว่า เมตเตยยะ โดยแน่นอน จึงพบเห็น พึงได้สักการะพระศาสนาของพระศาสดา พระองค์นั้น ซึ่งรุ่งเรืองอยู่ในเวลานั้น และพึงได้เห็น จึงได้สักการะท่าน สารีบุตรเถระครูของข้าพเจ้า ผู้มีมาน…

ข้อความนี้นำเสนอในเชิงลึกเกี่ยวกับญาณปรีชาของพระสารีบุตรและบทบาทในการสอนศาสนาอย่างเข้มข้น โดยมีการอธิบายถึงความสำคัญของการพรั่งพร้อมในทางธรรมและความผูกพันกับพระศาสนา ข้อความนี้แสดงให้เห็นถึงความตั้งใจ

…่าวชวนท่านเหมือนกัน เพราะเหตุกุศลที่บำเพ็ญแล้ว ย่อมเป็นไปเพื่อหิต สุข เราจึงกล่าวชวนท่านอีกข้อหนึ่ง พระองค์ตรัสให้เกิดอุตสาหะ ว่า มา ภิกขเว ปุญญาน ภาษิตถ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ท่านทั้งหลายอย่าได้กลัวแต่บุญเลย …

เนื้อหาไฟฟ้ามหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสส่งเสริมการบำเพ็ญบุญและกุศล โดยชี้ให้เห็นถึงผลของบุญที่นำมาสู่ความสุขและสันติสุข ทั้งในมนุษย์และเทวดา พร้อมยกตัวอย่าง 3 ประการ ของผลที่ต้องประสงค์ และการอุทิศ

…มเด็จพระบรมศาสดาจารย์ ยังมีผู้ทรงผู้ปฏิบัติตามอยู่เพียงใด ศาสนากยังได้ชื่อว่า ทรงอยู่เพียงนั้น เมื่อพระองค์ใกล้จะเสด็จดับขันธปรินิพพาน ก็ได้ตรัสบรรหาร ตั้งพระธรรมวินัยไว้แทน พระองค์แก่พระอานนท์พุทธุปัฏฐานว่า…

บทความนี้กล่าวถึงอานิสงส์ของการทานในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในกฏทันตสูตรที่มีความสำคัญมากกว่าการบริจาคอื่นๆ เห็นได้ว่า การบริจาคธรรมทานเป็นสิ่งที่มีค่าที่สุดในการสนับสนุนและส่งเสริมพระพุทธศาสนา รวมถึงปรั

… โปรดเกล้า ฯ ให้ เจ้าหน้าที่ตั้งข้อบังคับแจกตราภูมิแก่กำนันและผู้ใหญ่บ้าน ออกประกาศให้ใช้คำนำพระนาม พระองค์เจ้านามสมเด็จพระเจ้าน้อยยาเธอ ๒ พระองค์ว่า พระเจ้าวรวงศ์เธอ และโปรดเกล้า ฯ ให้ บุตรบุตรีมียศเป็นหม่อ…

บทความนี้กล่าวถึงพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสเกี่ยวกับการพัฒนาเกษตรกรรม และการจัดตั้งกระทรวงและพระราชบัญญัติใหม่ที่ช่วยเสริมสร้างความเป็นอยู่ของประชาชนในพระราชอาณาจักร นอกจ

(สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ๑๔ คือพระปรีชาฉลาดในการยึดเหนี่ยวน้ำใจคน, อีกประการหนึ่ง โปรดเกล้า ฯ ให้ออก ประกาศแก้ไข พระราชบัญญัติพยาน และแก้กระบวนพิจารณาความแพ่ง ตั้งข้อบังคับสำหรับรัฐมน

…้ไขพระราชบัญญัติพยานและกระบวนพิจารณาความแพ่ง ตลอดจนสร้างถนนราชดำเนินและเริ่มสร้างทางรถไฟสายเพชรบุรี พระองค์ยังได้มีมาตรการจัดการป้องกันกาฬโรค พร้อมทั้งวางแผนสุขาภิบาล เช่น การตั้งข้อบังคับตรวจเรือนจำเพื่อให้…

…้ประเสริฐเลิศลบศาสดาทั้งปวงในพิภพ ก็ยังทรงสักการะเคารพพระธรรมเป็น ใหญ่ มีเรื่องเล่าไว้ว่า เมื่อครั้งพระองค์แรกตรัสรู้ เสด็จประทับอยู่ ณ ร่มไม้อชปาลนิโครธ ใกล้ ฝั่งแม่น้ำเนรัญชรา ณ อุรุเวลาประเทศ พระองค์ทรงดำ…

…หานี้กล่าวถึงสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส และการเคารพในพระธรรมอันทรงคุณค่าของพระพุทธเจ้า พระองค์ทรงตรัสรู้ที่อชปาลนิโครธและการเคารพในพระธรรมถูกกล่าวถึงว่าเป็นธรรมดาสำหรับพระพุทธเจ้าทั้งหลาย ทั้งอด…

(สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ขวนขวายชักชวนให้ประกอบกิจปราศจากโทษ เพื่อได้ประสบสุขประโยชน์ตามสมควรแก่กาลสมัย อันจะพึงมีอีกส่วนหนึ่งต่างหาก เมื่อทรงบำเพ็ญพระราชกุศลทานบริจาคได้พระราชทานโอกา

… ในการชักชวนประชาชนให้ประกอบกิจกรรมดี ๆ ยกตัวอย่างกิจกรรมบำเพ็ญทานและการสร้างคุณประโยชน์ให้กับสังคม พระองค์ดำเนินพระราชกิจในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนมีความสุขและเจริญด้วยกุศลทางจิตใจ สอดคล้องกับคำ…

…ั้งอยู่ในที่เป็นพระศาสดา เวไนยสัตว์ให้ปฏิบัติตาม ให้บรรลุถึงความบริสุทธิ์ เป็นที่นับถือบูชาของมหาชน พระองค์ตรัสรู้ธรรมที่จริงที่ชอบตามลำพังพระองค์ ไม่มีผู้ใดเป็นครู อาจารย์สั่งสอน รู้ชอบไม่วิปริตให้สำเร็จประ…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญและการบำเพ็ญพระราชกุศลของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส โดยชี้ให้เห็นถึงการยืนยันในศรัทธาและการสร้างพระพุทธรูป รวมถึงการทำบุญหลายๆ อย่างในพระราชประวัติ ซึ่งมีพระเกีย

…ั้นเสด็จถึงกรุงราชคฤห์แล้วท่าน จัดทำจีวรมีรูปเหมือนเช่นนั้นถวายสมเด็จ พระบรมศาสดาจารย์ให้ทอดพระเนตร พระองค์ทรงสรรเสริญพรเถรเจ้าว่าเป็นบัณฑิต มีปัญญา ใหญ่ รู้อรรถแห่งภาษิตที่พระองค์ตรัสแต่เพียงย่อ ๆ ได้โดยพิส…

บทความนี้เสนอความสำคัญของการสร้างพระพุทธปฏิมากรที่ทำโดยสมเด็จพระมหากษัตริยาธิราชเจ้า ซึ่งเป็นการบำเพ็ญพระราชกุศลที่มีคุณค่าสูงและส่งผลต่อสังคมไทยในหลายประการ รวมถึงการสร้างพระพุทธชินราชที่วัดพระศรีรัต

…พระยาวชิรญาณวโรรส) ២៧ เหตุปัจจัยที่ศาสนาของพระวิปัสสี ของพระสิขี และของพระเวสสภู สัมมาสัมพุทธเจ้า ๓ พระองค์ ไม่ตั้งอยู่ยืนนาน และเหตุปัจจัยที่ศาสนาของพระกกุสันธะ พระโกนาคมนาและพระกัสสปะ สัมมาสัมพุทธเจ้าอีก ๓…

บทความนี้อธิบายเหตุปัจจัยที่ทำให้ศาสนาของพระวิปัสสี, พระสิขี และพระเวสสภู ไม่อยู่ยืนนาน ส่วนพระกกุสันธะ, พระโกนาคมนา และพระกัสสปะ มีความสามารถในการรักษาศาสนาให้ตั้งอยู่ยืนยาว โดยอ้างอิงถึงความสำคัญของ

…ไฉนจะเป็นอันได้บูชาพระธรรมรัตนะ เล่า ครั้นคิดฉะนี้แล้วเข้าไปเฝ้าสมเด็จพระบรมศาสดากราบทูลถามความนั้น พระองค์ตรัสว่า ถ้า จะใคร่บูชาพระธรรมรัตนะก็ให้บูชาภิกษุพหุสูตรรูปหนึ่ง พราหมณ์ทูลขอให้ตรัสบอกว่าใครเป็นพหุ …

ในบทความนี้กล่าวถึงคุณสมบัติของผู้ที่เข้าใจและประพฤติตนตามธรรมที่เป็นที่พึ่งสำหรับผู้อื่น โดยมีการยกย่องพหุสุต ได้แก่ พระอานนท์ ว่าเป็นสุดยอดในบรรดาภิกษุที่มีความรู้เกี่ยวกับธรรม โดยพระพุทธเจ้าทรงโปรด

…ก็ตรัสเทศนาด้วยปรมัตถประโยชน์ ใน เวลาใดควรจะทรงแสดงธรรมเช่นไร ก็ทรงแสดงตามควรแก่เวลานั้น ศาสโนวาทของพระองค์จึงมี คุณเป็นอัศจรรย์ผู้กระทำตามได้ผลสมควรแก่ความปฏิบัติ มีผู้ศรัทธาเลื่อมใส ถวายพระเนมิตต กนามว่า อ…

…่อความเจริญรุ่งเรืองของบ้านเมือง โดยมีการนำเสนอในบริบทของจักรวัติสูตรและคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ทรงดำเนินวิธีการสอนต่างๆ ตามอัธยาศัยของชนที่แตกต่างกัน เพื่อให้เกิดการปฏิบัติที่เหมาะสมและนำไปสู่ควา…

…ากเธอด้วยมือของตนเองแล้วฉันก็ไม่ต้องอาบัติ และไม่เป็นวิญญัติ เพราะขอปัจจัย ๔ กะคฤหบดีผู้เป็นญาติ แท้พระองค์เองก็ไม่ทรงละเมิดในกิจนี้ เมื่อตรัสรู้แล้วก็ได้เสด็จไปเทศนา โปรดพระญาติ และมีเรื่องเล่าในอรรถกถาพระธ…

ในพระบทธรรมที่กล่าวถึงสมานัตตาและการประพฤติตนตามธรรมชาติในความสัมพันธ์ของญาติและการบริหารจัดการทรัพย์สิน โดยอธิบายความสำคัญของการถือประโยชน์ส่วนรวมและโยงความสำคัญเรื่องญาติธรรมที่สร้างศุภผลให้กับผู้ปร

…า อตีเต พาราณสีย์ พฺรหฺมทตฺเต รชช์ กาเรนเต ในอดีตกาล พระเจ้าพรหมทัตต์ เสวยราชสมบัติใน เมื่องพาราณสี พระองค์ได้พระยาเศวตกุญชรเป็นราชพาหนะเชือกหนึ่ง แต่พระเกียรติไป ในสกล ชมพูทวีป จำเนียรกาลล่วงไป พระอัตรมเหสี…

บทความนี้กล่าวถึงพระบารมีและบทบาทในการปกครองของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส โดยนำเสนอเหตุการณ์ในอดีตเช่นเรื่องราวของพระเจ้าพรหมทัตต์ และอลินจิตตกุมาร ที่บรรยายถึงการต่อสู้เพื่อป้องกันแผ่นด