พระอรรถกถา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 7 / 10

…ูลแห่งวิญญาณ เพราะฉะนั้น บุคคลผู้ประกอบด้วยมิจฉาทัฬฐ์ นั้น จึงชื่อว่า เป็นต่อในวัฏฎะ เหตุดังนี้นั่น พระอรรถกถาวจิจึง กล่าวว่า 'ตาย' เป็นดัง พระกรรมกถายกว่าว่า 'การ ออกจากภาพ' ไม่นิ ดังนี้ เพราะถ้าว่า นิยมฉาทัฬฐ…

บทความนี้เสนอการอภิปรายเกี่ยวกับความหมายของมิจฉาทัฬฐ์และวิธีที่ส่งผลต่อวิญญาณ การศึกษาแสดงให้เห็นถึงอุปสรรคในการบรรลุธรรม และความสัมพันธ์ระหว่างความรู้สึกต่อมิจฉาทัฬฐ์ในพระพุทธศาสนา โดยอ้างอิงจากคำสอน

…มเป็น ที่สิ้นไปแห่งกิเลส ในขณะแห่งโคตรภาณุณ ด้วยอันตราธานาฝาน ให้เป็นอารมณ์ถูกต้องโดยแท้ เหตุฉะนั้น พระอรรถกถาจารย์ จึงคำ ว่าเป็นต้นว่า "กิญฺญมน ตถ อญฺญาณตสุยา." หากผู้ถามพิงถามว่า "ใครไม่อาจเพื่อจะกล่าวว่าธรรม…

เนื้อหาสำรวจความสำคัญของการบรรลุธรรมในพระพุทธศาสนา และการวิเคราะห์คำสอนเกี่ยวกับกิเลสและการสิ้นกิเลส โดยมีการอ้างถึงอรรถกถาจารย์ที่ชี้ให้เห็นความเกี่ยวข้องของธรรมกับการบรรลุของพระอริยบุคคล เนื้อหานี้ย

ปราจนาคุณว่าธรรมเป็นที่สุด ไปแห่งกิสร ด้วยเหตุนี้ พระอรรถกถาจึงว่า "เมื่อกิสรทั้งหลายยังไม่สิ้นไปเลย โคตรภูญาณ ย่อมทำธรรมเป็นที่สุดให้เป็นอารมณ์ได้ (อย่างไร?)" …

บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับการทำธรรมเป็นที่สุดในบริบทของกิสรและนิพพาน ตามที่ปรากฏในพระอรรถกถา โดยการกล่าวถึงความเป็นธรรมิไม่ใช่รูปและสถานะของนิพพานที่เป็นสภาพวิสัยที่ไม่สามารถจับต้องได้ พบข้อคิ…

…าม ด้วยความคิดอันอาจารย์ได้อยู่ แต่สติปาทิกด มีชนะอย่างอื่นเป็น คติแท้ [๒๕๒] ในอรรถกถามงคลสุดธรนี้ พระอรรถกถารักษ์กล่าวว่า "มโน (ใจ) มานะ (ในทม มโนใจ) ชื่อว่า จิต." อรรถกถามูลปริยายสูตรว่า " ราะคดี จิตดี อรหั…

ข้อความนี้สำรวจความหมายของจิตและธรรมชาติในบริบททางธรรม โดยอธิบายถึงจิตในแง่มุมที่มีความสัมพันธ์กับอารมณ์และปัญญา การสำรวจนี้รวมถึงการศึกษาเรื่องความคิด การรับรู้ และภาวะจิต โดยมีการอ้างอิงถึงแหล่งที่ม

…้ว่าในนั้นนั้น. บาวว่า ขนสุภา ได้แก่ ผู้ปราถา คือยมค แบ่งไป ในสัตว์โลก." [๕๒๗] ในอรรถกถามงคลสูตรนี้ พระอรรถกถารยกว่่าว่า บทว่า สุต ควา มา แห่งกินกุ ไมตรีติ ผู้ในกลางกดี ผู้เถรดี อรรถกาถาปูมปราชญ์ว่า บรรดิกมูมิภ…

…วถึงการอธิบายมรรคอันเลิศและความหมายของคำว่ามานะสะ ซึ่งเกี่ยวข้องกับอารมณ์และการตัดขาดจากความยึดมั่น พระอรรถกถาได้ยกตัวอย่างถึงภิกษุที่มีพรรษาต่างๆ โดยแบ่งเป็นกลุ่มตามจำนวนพรรษา เช่น ผู้ที่มีพรรษาไม่ครบ ๕ จะถือว…

… ถึงกระนั้นโโยคนัน ยอมเป็น ๔ อย่าง โดยชื่อว่า ฎามโโยคเป็นต้น ก็ปฏิรูปามีวิเคราะห์เป็นต้นแห่งโโยคนัน พระอรรถกถาจารย์ กล่าวไว้ในอรรถกถาทุกสูตร ในปฐมวรรคน ปฐมปัณณาสก์ ในทุกกนิบาตองค์สูตรนักอย่าทึ่งว่า "เกษมเหล่าใด…

เนื้อหาเกี่ยวกับจิตที่ปลอดจากโโยค สี่ ประเภท พร้อมด้วยการวิเคราะห์โยคในมิติทางพุทธศาสนา โดยอรรถกถาจารย์ได้กล่าวถึงเกษมและประเภทของโยค ว่ามีความเชื่อมโยงกับสภาวะต่างๆ ของจิต การจัดประเภทของโโยคในแต่ละก

…อยู่ในมรรคเบื้องสูง ย่อมรู้จิต ของพระอริยะผู้ตั้งอยู่ในมรรคเบื้องต่ำ" [๒๐๘] ก็ถ้าสมาปทานียสูตร ว่า "พระอรรถกถาคาร์ เมื่อ จะกล่าวว่า โน เพื่อฉลองซึ่งกล่าวว่า ก็โยดปริญญานี้ กำแนด

เนื้อหานี้กล่าวถึงคำสอนที่พระผู้มีพระภาคตรัสเกี่ยวกับการเห็นพระอินทร์และความหมายของสุขที่เกิดจากการมีอภัย ซึ่งส่อให้เห็นถึงสภาวะที่ไม่เศร้าโศก ได้มีการอธิบายถึงธรรมชาติของจิตพร้อมกับการเข้าใจในมรรคเบื

ประโยคที่ ๔ - มังคลัตถทีปน - หน้า 138 [๒๔๐] ภิกษอาณีบาต องคุฉตินกาย้นว่า "พระอรรถกถาจารย์ กล่าวว่า "มิกฉาทัฬ๙ ๓ อย่างนี้ ทั้งห้ามสรรค์ ดังนั้น เพราะมิกฉาทัฬ๙ ๓ อย่างนั้น ชื่อว่ามีโทษมา…

…๓ อย่างที่มีโทษมากและไม่ขัดข้องต่อมรรค โดยอธิบายเหตุผลของการห้ามสรรค์และการบรรจุมรรครวมถึงวิธีการที่พระอรรถกถาจารย์ได้อธิบายถึงข้อที่เกี่ยวข้องเกี่ยวกับธรรม. พระอรรถกถาจารย์ได้ให้ความสำคัญกับธรรมความเห็นวิปริ ซ…

…ปาแต่ผู้เดียว เท่านั้น โดยกาลล่วงไปแห่งพระราชพิธี ได้เสด็จปรบราชสมบัติแล้ว ส่วนในอรรถกถาแห่งวิกังค์ พระอรรถกถาจารย์ กล่าวไว้ว่า " เทพผู้สงอยู่ที่กันไหม" กล่าวคาถานี้ว่า " บุคคลผู้ปรารถนา จัดนั้น ย่อมเสื่อมจากปร…

บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับความทะยานอยากและความโลภที่ไม่มีที่สิ้นสุด ตามที่ระบุในพระราชกฤษฎี ว่าความปรารถนาเกินขอบเขตสามารถนำไปสู่การเสื่อมจากประโยชน์ของตน ความโลภนั้นเกิดจากความเมาของอำนาจ ความต้องการที่

…ไม้แล้ว โดย อาการที่กรรมนันฐานในอ้อนจะให้ผล. กรรมเช่นนั้น ชื่อว่าไม่ บกพร่องโดยกิของตน เพราะเหตุนัน พระอรรถกถาจึงกล่าวว่า "อันตนให้บูรณ์" ดังนี้ การถอดอธิบายบุคคลด้วยตนและกิจิส ชื่อว่า สมาทนในบทว่า สมาทิเน็น นี…

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับมังคลัตติและการอธิบายความเป็นมนุษย์ ซึ่งระบุว่าชีวิตมนุษย์เกิดขึ้นจากกรรมและการแสดงออกของคุณธรรม การมีศักดิ์สูงนั้นเกี่ยวข้องกับการเคารพครูและบทบาทที่บุคคลมีในสังคม โดยอ้างอิงจ

…ล้ว ความเคารพย่อมเป็นอันเข้าใจได้โดยง่าย เหตุนี้ บ้านเจ้าจะประมวลถ้าแสดงความไม่เคารพมาไว้ก่อน คำนี้ พระอรรถกถาจารย์กล่าวไว้ในอรรถกถาจักกนิกาส ในบททุกบทวิ่งค์ และในอรรถกถาจักกนิกาส ในสังดิฐุตรว่า " กิณฺฑิ ใด เมื…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเคารพในพระรัตนตรัย, การไม่เคารพพระศาสดา รวมถึงการปฏิบัติตนที่ไม่เหมาะสมในพระพุทธศาสนา. กล่าวถึงเหตุการณ์และนิทัศน์ที่แสดงถึงการไม่เคารพในสอนของพระพุทธเจ้าที่มีผลต่อการปฏิบัติธรรม. ก

…กรรมที่ภิกขุทำข้างหน้าพระ เดีย ก็เป็นเช่นเดียวกับที่ทำข้างหน้าพระศาดันนั้นเหมือนกัน\ เพราะ\ เหตุนี้ พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวว่า "ปริจิตรฉ ว ปน" เป็นนั่น สองงว่าว สุกกจี น กฎจติ คือ ยกความไม่เคารพให้คิดนี้เข้า\…

…ระเพณีพระพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังกล่าวถึงตัวอย่างการไม่เคารพภิกษุและพระธรรม พร้อมกับการอธิบายแนวคิดจากพระอรรถกถาจารย์ที่ยกความไม่เคารพให้เข้าไปช่วยให้เราเข้าใจถึงความสำคัญของการเคารพนั้นว่าไม่เพียงแค่เป็นหน้าที่ …

…บริบูรณ์ในศิลปะ แม้ ด้วยเหตุสุตว่าความไม่เอื้อเพื่อเท่านั้น ชื่อว่า "ไม่เคารพในศิลาขา เพราะ เหตุนัน พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวว่า "ผู้ไม่ให้บริบูรณ์เทียว ชื่อ ว่า "ไม่มีความเคารพในศิลาขา." [ลักษณะความไม่เคารพในสม…

…กษุไม่สามารถบริบูรณ์ในศิลป์และสมาธิได้ ก็ถือเป็นการขาดความเคารพต่อคำสอนของพระพุทธเจ้า ตามคำให้การของพระอรรถกถาจารย์ ซึ่งนี่เป็นสิ่งที่ควรคำนึงถึงในชีวิตประจำวันของผู้ปฏิบัติธรรม

…แล้ว ไม่พากับปล้น ทรัพย์ในอดีตปีพุทธวาร [๒๗] อรรถกถาสัชฌ (กรณ) ว่าดัวว่า "เพื่อแสดง อานิสงส์ปฏิสาน พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวเรื่องไวหลายเรื่องใน มหาจรรถกถาโดยพิสดาร มีเป็นฉบับอย่างนี้ คือ เรื่องพระเจ้าโรนากา เร…

…วถึงเรื่องอภัยโจที่ส่งผลกระทบต่อประชาชน พร้อมอธิบายอานิสงส์ที่เกิดจากการกระทำภายในพระพุทธศาสนา เช่น พระอรรถกถาจารย์ที่เสนอความหมายและข้อคิดที่สำคัญ.

…ยกว่า สลิลา. ภาษะแห่งบุคคลผู้มาจออ่อนหวานนั้น ชื่อว่า ลลาย คือ ความเป็นผู้มาจออ่อนหวาน เพราะเหตุนัน พระอรรถกถาจึงกล่าวว่า สลิลา วาจาโรมันตาโก. จริงอยู่ ชื่อว่า ภาวะแห่งบุคคลผู้มานึ่งเทิงอยู่ ด้วยสามารถอาจอ่อนหว…

เนื้อหานี้พูดถึงความอ่อนหวานในวาจาของบุคคลตามคำอรรถกถา โดยนิยามคำว่า 'สลิลา' ซึ่งแสดงถึงความเป็นผู้มีวาจาไพเราะและอ่อนโยน อรรถกถาและกีฏีกาให้ความสำคัญกับคุณสมบัติของการเป็นบุคคลที่มีความบันเทิงในวาจา

… พันพระองค์ก็อ่า. ย่อมไม่อาจจะยังบุคคลนี้อยู่ในอึ้งให้ครึมรู้ได้." ก็ด้วยสองบวกว่า คณะวตุว ธิด นั้น พระอรรถกถาอธิษตรงว่า "ผัว ๆ มิจฉาวติญบุคคลสะทิฏฐิญุตนี้เสื่อได้ แม้นมรรค ธรรมกะ ก็ไม่ได้ห้ามแท้ๆ. ด้วยเหตุนันน…

เนื้อหาในบทนี้เสนอการศึกษาเกี่ยวกับมิจฉาทิฏฐิ และวิธีการที่บุคคลนั้นสารถทำให้เข้าใจได้ถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในจักรวาล เช่น ไฟไหม้ ซึ่งมีการกล่าวถึงพระพุทธเจ้าทั้ง 100 องค์ และว่ากันถึงการที่จะสามารถห

…งนี้" พวกเราจักเที่ยวบิณฑบาต ณ ที่ไหน? กว่า "ในบ้านโน้น ขอรับ" นี่เป็นการให้คำตอบคือจริง ถึงดังนั้น พระอรรถกถาจารย์ ก็กล่าวว่า เอกตุ จินตวา ดังนั้น เพราะ หมายเอาจิตเป็นเหตุคิดแล้วจึงกล่าว สองบอกว่า โตติ ปฏิราษ…

บทความนี้กล่าวถึงการบิณฑบาตของภิกษุในฐานะแห่งการดำเนินชีวิตและการพิจารณาในพระธรรม โดยมีพระอรรถกถาจารย์ให้คำอธิบายเกี่ยวกับความคิดและการตอบสนองของภิกษุที่พึงมีในกิจกรรมบิณฑบาต ซึ่งยืนยันว่า การรู้จั…

…ว่า อธิศรปัจจัยสันโดน, อธิศรปัจจัยสันโดนนี้ คือความไม่โลกเท็จ. เหตุนี้ เมื่ออรรถาอนิบาต องค์ตถนิกาย พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวว่า "ความสนใจโดยกล่าวคือความไม่โลก ชื่อว่า สนุตภูติ." ภูมิเอกนิบาต องค์ตถนิกานั้น And…

บทความนี้กล่าวถึงปัจจัยหยาบและปัจจัยต่างๆ ที่มีอยู่ในศาสตร์ของพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของความสนใจและการใช้อธิศรในการศึกษาทางธรรม. การวิเคราะห์เรื่องของวัตถุที่ล่อและความเข้าใจในธ

…เหล่านี้." ภูมิอิริยวังสัตุกคา ในสังเกียรติสูตร และอิริยวังสุดนั้นว่า " คำว่า อิมา ติโย สนฺโตส นี้ พระอรรถกถาจารย์ กล่าวด้วย สามารถสันโดษโดย 3 เป็นที่รวมแห่งสันโดษทั้งผม. ก็พระอรรถกถาจารย์ ยืนคลานปัจจัยข้างหน้…

เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของสันโดษในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในหมู่ภิกษุที่มีการบริจาค 8 ข้อ รวมถึงการทำความเข้าใจเกี่ยวกับสันโดษในรูปแบบต่างๆ ที่มีอำนาจในการกระทำตามคำลำและตามสมควร รวมถึงการอธิบายถึงการเ

ประโยค๖ - มังคลิดกถาเขียนนี้แปล เล่ม ๔ หน้า 66 พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวว่า กุมมูลฐานสีแสดา คมน์ ดังนี้ เพราะเหตุนี้ พระอรรถกถาจารย์ จึงแสดงว่า "ไม่ควรคิดแก้"…

บทความนี้กล่าวถึงการแปลจากมังคลิดกถาที่เขียนโดยพระอรรถกถาจารย์ เกี่ยวกับแนวทางการเข้าใจการปฏิบัติของภิกษุที่มีสีไม่เป็นที่รัก และการแสวงหาความรู้ที่ถูกต้อง อ…