มงคลคติที่เป็นเปล เล่ม ๒ - หน้า 155 : หน้า 326/356

ประโยค๕- มงคลคติที่เป็นเปล เล่ม ๒- หน้า155 ข้างเคียง) ดี ๑ เป็นผู้ไม ่ประพฤติเลว (นอกใน) ๑ รักษาทรัพย์ ที่สามิมาแล้ว ๑ เป็นผู้ยืนไม ่เกี่ยวข้อง ในงานทั้งปวง ๑ คุณณิฎฐุ ทิศเบื้องหลังอริยา อันสมานรำงวุฒิฐานะ ๕ อย่าง เหล่านี้แล้ว ย่อมอนุเคราะห์สามัคคีฐานะ ๕ อย่างเหล่านี้ [จัดการงานดี] [๒๕๔] บรรดาฐานะ ๕ อย่างนั้น ในฐานะที่ ๑ ว่า สุตวิทิท- กมมุนฺตา นี้ พึงทราบวินิจฉัยดังนี้ วิธีแห่งการจัดอาหารและการ ตรวจตรา ชื่อว่า การงานอันสุรีในสุกพิจารณ์ ด้วยเหตุนี้ พระ อรรถกถาจารย์ จึงกล่าวไว้ในอรรถถกว่า "เป็นผู้จัดการงานด้วยดี แล้ว ด้วยไม่ให้ล่วงเวลาแห่งการหนุงนงามาคุณและภัตเป็นต้น ทำกิจนั้น ๆ ให้ดี" [สงเคราะห์ชนบ้างเคียง] ในฐานะ ๒ ว่า สุขุคติปรินิฎ นี้ พึงทราบวินิจฉัยดังนี้ : พระอรรถกถาจารย์ กล่าวไว้ว่า "เป็นผู้สงเคราะห์ปรินิฎ ด้วยฐานะ ทั้งหลายมีความนับถืออันเป็นต้น และด้วยสงเคราะห์นี้ส่งของฝากไปให้ เป็นต้น" เพื่อแสดงว่า "เพราะเหตุนี้ชนภายในเรือน อันสัตว์แม่ เรือนพึงสงเคราะห์เป็นนิติด้วยแท้ ฉะนั้น ชนภายในเรือนนั้น ท่าน จึงไม่ประสงค์ในฐานะนี้ ส่วนชนผู้อื่นเป็นบุญตาของามและของตน ชื่อ ว่า ปริญฺ ในฐานะนี้ ปริญฺนบัง อันสัตว์แม่เรือนพึงสงเคราะห์ด้วย กล่าววางไว้เพราะด้วยให้โทษนะเป็นต้น และด้วยส่งของเป็นที่รัก