หน้าหนังสือทั้งหมด

มงคลหล่านและอรรถกถา
160
มงคลหล่านและอรรถกถา
… และวิธี จึงกล่าวอีกว่า "มงคลหล่านหลาย มีกรไม่เสพคนพาลเป็นต้น มีประกุฎงามกล่าวว่าไว้แล้ว." แท้จริง พระอรรถกถาจารย์ก็กล่าวความแห่ง อีสท์ ศัพธ์ ด้วยคำนี้ว่า ฑุตุปฺปกรณ์. กล่าววิสัยแห่ง เอต ศัพท์ ด้วยคำนี้ว่า อสว…
บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับมงคลหล่านซึ่งมีชื่อว่า เอตทิลานี ตามที่ปรากฏในอรรถกถา โดยมีการอธิบายถึงความหมายและความสัมพันธ์ของคำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง เช่น ฑุตุปฺปกรณ์ อสวนทีน และเอต ศัพท์ ในการอ่านเสริมสร้างคว
ความหมายของสพฤทดูในมังคัลดิฏี
163
ความหมายของสพฤทดูในมังคัลดิฏี
…ง เป็นประหนึ่งทำสัตว์ผู้เกิดในภพนั้น ๆ ให้ตาย เพราะ มีชนิดเป็นนิมิต เหตุล้างผลาญบริวารธรรม เห็นนั้น พระอรรถกถา- รายยิ่งกล่าวว่า มาตรีติ มโรร." [๒๗] ม อักษร ในว่า มปริตติ เป็นเพียงกระทำบทธ สนิทิ ความว่า ไป คือล…
…ม ๕ หน้า ๑๖๓ ที่กล่าวถึงสภาพของสัตว์ที่ไวต่อความพินาศ และการเป็นผู้ไม่พ่ายแพ้ต่อข้าศึก โดยอ้างอิงถึงพระอรรถกถาและแนวคิดในพระพุทธศาสนา ในการจัดการกับอุปสรรค ๔ ประการ ทุกอย่างมีการชี้ถึงการเข้าใจในธรรมะและการมองเ…
ความอวะสะและการทำความคับแค้น
167
ความอวะสะและการทำความคับแค้น
… วิบาก อันติดตามไปเผาผลาญ ซึ่งมีเกลียดดั่งกล่าวแล้วเป็นเหตุนี้เทียว ชื่อว่า ความเรึอนอันเพราะวิบาก. พระอรรถกถาจักกล่าวว่า "จบบุพวาร ทิ เป็นต้น ก็เพื่อแสดงผลการอวะสะ และกิลสด เครื่องทำความคับแค้น คือความเรึอนเพร…
บทความนี้กล่าวถึงความหมายของอวะสะและผลกระทบที่ทำให้คนเกิดความคับแค้นและทุกข์ทางกายและจิตใจ โดยอิงจากภูฏีกาสาวสุตร และวิเคราะห์ถึงวิบากที่ติดตามการเสพคนพาลและอารมณ์ต่างๆ ที่ส่งผลต่อชีวิต. ความเรึอนและค
ความเป็นมนุษย์และศักดิ์สูง
4
ความเป็นมนุษย์และศักดิ์สูง
…ไม้แล้ว โดย อาการที่กรรมนันฐานในอ้อนจะให้ผล. กรรมเช่นนั้น ชื่อว่าไม่ บกพร่องโดยกิของตน เพราะเหตุนัน พระอรรถกถาจึงกล่าวว่า "อันตนให้บูรณ์" ดังนี้ การถอดอธิบายบุคคลด้วยตนและกิจิส ชื่อว่า สมาทนในบทว่า สมาทิเน็น นี…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับมังคลัตติและการอธิบายความเป็นมนุษย์ ซึ่งระบุว่าชีวิตมนุษย์เกิดขึ้นจากกรรมและการแสดงออกของคุณธรรม การมีศักดิ์สูงนั้นเกี่ยวข้องกับการเคารพครูและบทบาทที่บุคคลมีในสังคม โดยอ้างอิงจ
ลักษณะไม่เคารพในพระรัตนตรัย
7
ลักษณะไม่เคารพในพระรัตนตรัย
…ล้ว ความเคารพย่อมเป็นอันเข้าใจได้โดยง่าย เหตุนี้ บ้านเจ้าจะประมวลถ้าแสดงความไม่เคารพมาไว้ก่อน คำนี้ พระอรรถกถาจารย์กล่าวไว้ในอรรถกถาจักกนิกาส ในบททุกบทวิ่งค์ และในอรรถกถาจักกนิกาส ในสังดิฐุตรว่า " กิณฺฑิ ใด เมื…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเคารพในพระรัตนตรัย, การไม่เคารพพระศาสดา รวมถึงการปฏิบัติตนที่ไม่เหมาะสมในพระพุทธศาสนา. กล่าวถึงเหตุการณ์และนิทัศน์ที่แสดงถึงการไม่เคารพในสอนของพระพุทธเจ้าที่มีผลต่อการปฏิบัติธรรม. ก
การไม่เคารพในสงฆ์และพระธรรม
8
การไม่เคารพในสงฆ์และพระธรรม
…กรรมที่ภิกขุทำข้างหน้าพระ เดีย ก็เป็นเช่นเดียวกับที่ทำข้างหน้าพระศาดันนั้นเหมือนกัน\ เพราะ\ เหตุนี้ พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวว่า "ปริจิตรฉ ว ปน" เป็นนั่น สองงว่าว สุกกจี น กฎจติ คือ ยกความไม่เคารพให้คิดนี้เข้า\…
…ระเพณีพระพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังกล่าวถึงตัวอย่างการไม่เคารพภิกษุและพระธรรม พร้อมกับการอธิบายแนวคิดจากพระอรรถกถาจารย์ที่ยกความไม่เคารพให้เข้าไปช่วยให้เราเข้าใจถึงความสำคัญของการเคารพนั้นว่าไม่เพียงแค่เป็นหน้าที่ …
ลักษณะความไม่เคารพในศิลป์และสมาธิ
9
ลักษณะความไม่เคารพในศิลป์และสมาธิ
…บริบูรณ์ในศิลปะ แม้ ด้วยเหตุสุตว่าความไม่เอื้อเพื่อเท่านั้น ชื่อว่า "ไม่เคารพในศิลาขา เพราะ เหตุนัน พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวว่า "ผู้ไม่ให้บริบูรณ์เทียว ชื่อ ว่า "ไม่มีความเคารพในศิลาขา." [ลักษณะความไม่เคารพในสม…
…กษุไม่สามารถบริบูรณ์ในศิลป์และสมาธิได้ ก็ถือเป็นการขาดความเคารพต่อคำสอนของพระพุทธเจ้า ตามคำให้การของพระอรรถกถาจารย์ ซึ่งนี่เป็นสิ่งที่ควรคำนึงถึงในชีวิตประจำวันของผู้ปฏิบัติธรรม
ปฏิสัมภาษและอานิสงส์ในพระพุทธศาสนา
17
ปฏิสัมภาษและอานิสงส์ในพระพุทธศาสนา
…แล้ว ไม่พากับปล้น ทรัพย์ในอดีตปีพุทธวาร [๒๗] อรรถกถาสัชฌ (กรณ) ว่าดัวว่า "เพื่อแสดง อานิสงส์ปฏิสาน พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวเรื่องไวหลายเรื่องใน มหาจรรถกถาโดยพิสดาร มีเป็นฉบับอย่างนี้ คือ เรื่องพระเจ้าโรนากา เร…
…วถึงเรื่องอภัยโจที่ส่งผลกระทบต่อประชาชน พร้อมอธิบายอานิสงส์ที่เกิดจากการกระทำภายในพระพุทธศาสนา เช่น พระอรรถกถาจารย์ที่เสนอความหมายและข้อคิดที่สำคัญ.
ความอ่อนหวานและความบันเทิงในวาจา
33
ความอ่อนหวานและความบันเทิงในวาจา
…ยกว่า สลิลา. ภาษะแห่งบุคคลผู้มาจออ่อนหวานนั้น ชื่อว่า ลลาย คือ ความเป็นผู้มาจออ่อนหวาน เพราะเหตุนัน พระอรรถกถาจึงกล่าวว่า สลิลา วาจาโรมันตาโก. จริงอยู่ ชื่อว่า ภาวะแห่งบุคคลผู้มานึ่งเทิงอยู่ ด้วยสามารถอาจอ่อนหว…
เนื้อหานี้พูดถึงความอ่อนหวานในวาจาของบุคคลตามคำอรรถกถา โดยนิยามคำว่า 'สลิลา' ซึ่งแสดงถึงความเป็นผู้มีวาจาไพเราะและอ่อนโยน อรรถกถาและกีฏีกาให้ความสำคัญกับคุณสมบัติของการเป็นบุคคลที่มีความบันเทิงในวาจา
การศึกษาเรื่องความสนใจและปัจจัยในพระพุทธศาสนา
46
การศึกษาเรื่องความสนใจและปัจจัยในพระพุทธศาสนา
…ว่า อธิศรปัจจัยสันโดน, อธิศรปัจจัยสันโดนนี้ คือความไม่โลกเท็จ. เหตุนี้ เมื่ออรรถาอนิบาต องค์ตถนิกาย พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวว่า "ความสนใจโดยกล่าวคือความไม่โลก ชื่อว่า สนุตภูติ." ภูมิเอกนิบาต องค์ตถนิกานั้น And…
บทความนี้กล่าวถึงปัจจัยหยาบและปัจจัยต่างๆ ที่มีอยู่ในศาสตร์ของพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของความสนใจและการใช้อธิศรในการศึกษาทางธรรม. การวิเคราะห์เรื่องของวัตถุที่ล่อและความเข้าใจในธ
การอธิบายสันโดษในพระพุทธศาสนา
56
การอธิบายสันโดษในพระพุทธศาสนา
…เหล่านี้." ภูมิอิริยวังสัตุกคา ในสังเกียรติสูตร และอิริยวังสุดนั้นว่า " คำว่า อิมา ติโย สนฺโตส นี้ พระอรรถกถาจารย์ กล่าวด้วย สามารถสันโดษโดย 3 เป็นที่รวมแห่งสันโดษทั้งผม. ก็พระอรรถกถาจารย์ ยืนคลานปัจจัยข้างหน้…
เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของสันโดษในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในหมู่ภิกษุที่มีการบริจาค 8 ข้อ รวมถึงการทำความเข้าใจเกี่ยวกับสันโดษในรูปแบบต่างๆ ที่มีอำนาจในการกระทำตามคำลำและตามสมควร รวมถึงการอธิบายถึงการเ
การบรรโภจิวและการประกอบมณฑล
67
การบรรโภจิวและการประกอบมณฑล
…รโภจิวโดยตรง นั่นแลว่า การบรรโภจิวร่มสำเร็จ เพราะให้ถึงประโยชน์มีการ บำบัดเสียดังความหนาวเป็นต้น พระอรรถกถาจารย์ จงกล่าวว่า ว่าหาริโกปุปฺปฏิฏานามมตุตสาน ดังนี้ เพราะเหตุั้น พระ ผู้มีพระภาค จึงตรัสว่า '…
…าวถึงการถอดผ้าผ้ายบและรายละเอียดโดยมุ่งเน้นที่การบรรโภจิวและการประกอบมณฑล จากการตีความและคำอธิบายของพระอรรถกถาจารย์ นอกจากนี้ ยังอธิบายถึงการไม่ทำความแปลกและความสำคัญของการบรรโภจิวเพื่อให้ถึงประโยชน์ มีการใช้คำ…
ความทะยานอยากและความโลภในพระราชกฤษฎี
74
ความทะยานอยากและความโลภในพระราชกฤษฎี
…ปาแต่ผู้เดียว เท่านั้น โดยกาลล่วงไปแห่งพระราชพิธี ได้เสด็จปรบราชสมบัติแล้ว ส่วนในอรรถกถาแห่งวิกังค์ พระอรรถกถาจารย์ กล่าวไว้ว่า " เทพผู้สงอยู่ที่กันไหม" กล่าวคาถานี้ว่า " บุคคลผู้ปรารถนา จัดนั้น ย่อมเสื่อมจากปร…
บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับความทะยานอยากและความโลภที่ไม่มีที่สิ้นสุด ตามที่ระบุในพระราชกฤษฎี ว่าความปรารถนาเกินขอบเขตสามารถนำไปสู่การเสื่อมจากประโยชน์ของตน ความโลภนั้นเกิดจากความเมาของอำนาจ ความต้องการที่
บทซึ่งพูดถึงผลกรรมและความโลภ
77
บทซึ่งพูดถึงผลกรรมและความโลภ
…ปรีดนิฯ กล่าวห้ามแล้ว เหมือนนางเวนิก- เปรตพวกก่อน กล่าวห้ามว่า "ท่านอย่าได้ไปทางอื่น ๆ เลย" เหตุนี้ พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวว่า ตาติ ปรโต ปรโต ม โอภาสิติ วจีวาณาโน ดังนี้. มาว่า รูฏกุธิ วา คำว่า ชังรมูร คนหนึ่ง…
บทนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างกรรมและผลกรรมที่ปรากฏในชีวิตประจำวัน โดยเน้นถึงความโลภในทรัพย์และอันตรายที่มาพร้อมกับมัน การแสดงถึงบทบาทของกรรมในชีวิตของนายมิติวินทุก และพระโพธิสัตว์ในเนื้อหา มีการพูด
ความไม่ประมาณของภิกษุผู้มีความปรารถนามาก
92
ความไม่ประมาณของภิกษุผู้มีความปรารถนามาก
…ือ ผู้น้อยนับไปจ้อย ๑ ผู้น้อยนับในครูงค์ ๑ ผู้น้อยในบริวาร ๑ ผู้น้อยในมรรคลผลที่ บรรลุ เพราะเหตุนี้ พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวไว้ในอรรถกถา ๑. อง. เอก. ๒๐/๔๕๕. ว่า "เทวสมวรร ไม่มี ที่ถูกต้องเป็น "ติฎวรค" ๒. มิน. ป…
เนื้อหานี้กล่าวถึงปัญหาความไม่ประมาณของภิกษุผู้มีความปรารถนามาก ซึ่งอาจนำไปสู่ความไม้แน่นอนในการรับรู้และปฏิบัติ พระผู้พระภาคได้แสดงธรรมแก่ภิกษุทั้งหลายเพื่อให้เข้าใจถึงการรับมือกับความปรารถนานั้น โดย
มงคลดลกฏทั้งปวง: ความสำคัญของผู้มีบุญ
122
มงคลดลกฏทั้งปวง: ความสำคัญของผู้มีบุญ
…่ไป คือ เป็นทางที่ไป ได้แก่เป็นที่ตั้งสงในเบื้องหน้า คือง้างหน้า ของเขา ดังนี้แล ด้วย ตม ศพท์แม้ง ๒ พระอรรถกถาจารย์ กล่าว ความมิมีแห่งขันธ์เท่านี้ มิได้กล่าวความมิมีคืออธิธรรม, อึ่ง ใน บทว่า ขนฺฐตโม นี้ พึงเห็น…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการมีบุญและความเป็นผู้สำคัญในชีวิต ซึ่งเชื่อมโยงกับมงคลและการทำบุญ ความมิมีและขันธ์ถูกวิเคราะห์อย่างลึกซึ้ง โดยอธิบายว่าความเป็นผู้สำคัญนั้นหาได้ยาก และให้คุณค่ากับบุคคลที
บทความเกี่ยวกับมังคลกถาและกาม
146
บทความเกี่ยวกับมังคลกถาและกาม
…เป็นที่ชอบใจ แล้วเกิดพยาบาทวิถฺฏ* แสดงด้วย สามารถกระทำวกัตุอูปนํฐู๑ฐานะเพื่อแสดงเขตแดนแห่งพยาบาทวิด พระอรรถกถาว่า collateral ว่า “ยาว วิณาสนํ” ก็ปฉฉิบัดเท่านั้น ย่อมมีในเพราะการให้สัตว์พินาศ ดังนี้แห ถามว่า เพร…
… โดยแบ่งออกเป็นสองส่วน คือ วัตถุกามและกิเลสมค ซึ่งเกี่ยวข้องกับการแสดงอารมณ์และการประสบกับความทุกข์ พระอรรถกถาอธิบายวิธีการที่จะเข้าใจสถานการณ์ต่างๆ และการบรรยายเกี่ยวกับความเบียบเนื่องของสัตว์ทั้งหลาย ซึ่งจะมี…
การประกอบจิตและประเทศแห่งน้ำในพระสูตร
170
การประกอบจิตและประเทศแห่งน้ำในพระสูตร
…โสภะ. แห่งน้ำนี้ชื่อว่า กุมทิ. แม่น้ำใหญ่มีคงคาและยมนาเป็นต้น ชื่อว่า มหานที." ภูฏกุตตสูตรนี้ว่า " พระอรรถกถาจารย์ กล่าวว่า กุนโรว ดังนี้ เพราะกระทำอธิบายว่า ประเทศแห่งภูเขาที่ถูกน้ำชื่อว่า กา เซาะ แล้ว. ประเท…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการประกอบจิตที่มีความสำคัญและการอธิบายประเทศแห่งน้ำในอรรถกถาที่เกี่ยวข้องกับพระสูตรต่าง ๆ โดยมีเนื้อหาที่เกี่ยวกับการตั้งอยู่ของประเทศ ความสำคัญของภาวะจิตและกาล เวลา และที่ตั้งของน้ำ
ความหมายของทมะในการปฏิบัติธรรม
184
ความหมายของทมะในการปฏิบัติธรรม
…ำนำเสยี [ซึ่งชีวิต] ).บัณฑิต บัณฑิต พึงราภว่า ทม เพราะฆ์คือ ระงับไว้ซึ่งความไม่อดทน.เพราะ เหตุนี้น พระอรรถกถารย์ จึงกล่าวว่า "คำว่า อุปสม เป็นไปพ้อง ของคำว่า ทม นั่นเอง." ภูฏฺฏอุปนิสาสกล่าวว่า "สภาพใด ย่อมฆ่า.…
ในเอกสารนี้พูดถึงคำว่าทมะซึ่งหมายถึงการระงับอารมณ์ที่ไม่ดี และอุปสมที่มีความเกี่ยวข้องในการปฏิบัติธรรม โดยชี้ให้เห็นว่าบัณฑิตต้องรู้จักการอดทนและปราบปรามบาปธรรม การบรรยายถึงการพัฒนาความอดทนและความเข้า
มังคลิจักษ์ที่เป็นเปล เล่ม ๒ - หน้า ๕๐
50
มังคลิจักษ์ที่เป็นเปล เล่ม ๒ - หน้า ๕๐
…ธรรมที่ให้ผลในภาพเป็นลำดับเป็นสภาพ ชื่ออันตรายธรรรม. อันตรายธรรรมคือธรรม ชื่อว่ามันตรายธรรรม. คำที่ พระอรรถกถาจักกล่าวว่า 'อธินิยกสกุณตรม) หาทำอันตรายต่อ สวรรค์ไม่' เพราะไม่มีลักษณะแห่งมิจจาระ ด้วยความว่าที่ อธ…
บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับอันตรายและธรรมที่ถูกอธิบายโดยพระอรรถกถาจารย์ โดยมีการอภิปรายถึงสภาพของอันตรายที่มีอยู่ในสันดานของสัตว์ พร้อมทั้งการไม่ทำอันตรายต่อสวรรค์และ…