พระเจ้าแผ่นดิน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 6 / 8

…บคุมความสามัคคีและอุปถัมภ์ให้ดำรงมั่น เหตุดังนั้นพระโบราณาจารย์จึงได้แสดงไว้โดย ความเป็นราชกรณียะของพระเจ้าแผ่นดินประการหนึ่ง ในสังคหวัตถุกถาแลจักรพรรดิวัตร ในสังคหวัตถุนั้น ท่านแสดง สังคหวัตถุ ๔ ประการ คือ สสฺสเมธ…

การบำเพ็ญปัญญาสิกขาคือการศึกษาเพื่อต่อสู้กับกิเลสและนำไปสู่ความสงบภายใน บทสรุปเหล่านี้ย้ำถึงความสำคัญของความสงบในจิตใจและความสุขที่เกิดจากการทำสมาธิ นอกจากนี้ยังมีการเน้นถึงบทบาทของพระมหากษัตริย์ในการ

…งประเทศแถบบุรพทิศ เมื่อราษฎร์ทำนาได้ผลดี ประเทศย่อมมี ความสมบูรณ์ การบำรุงกสิกรรมจึงเป็นราชกรณียะของพระเจ้าแผ่นดิน ชื่อว่า สสสเมธ ประการ หนึ่ง ราชบุรุษ ผู้รับราชการ ทั้งฝ่ายทหาร ทั้งฝ่ายพลเรือน ย่อมไม่มีโอกาสที่จะป…

ข้อความนี้เกี่ยวกับการบำรุงรัฐสมบัติผ่านการดำเนินการด้านเกษตรกรรมและพาณิชยกรรม พระมหากษัตริย์มีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนราษฎร์ให้มีความสามารถเลี้ยงชีพ ส่งผลให้ประเทศสงบและเจริญรุ่งเรือง การพูดจาและการสน

…สามารถยึดเหนี่ยวน้ำใจไว้ได้นามัคคีธรรม ได้อาศัยเป็นกำลังป้องกันแลบำรุงพระ ราชอาณาจักรให้เกษมสถาพร แลพระเจ้าแผ่นดินนั้นเหมือนดวงศศิธรอันปรากฏแก่ประชุมชน ต่างคนต่างหวังพระราชานุเคราะห์ พระองค์ ต้องทรงพระปรีชาญาณ ในอั…

บทความนี้กล่าวถึงพระราชกรณียกิจของพระมหากษัตริย์ที่ทรงช่วยเหลือประชาชนในช่วงที่ประสบปัญหาทางการเกษตรและธรรมชาติ เช่น การจัดซื้อข้าวส่งไปช่วยเหลือประชาชนที่อัตคัด รวมถึงการจัดตั้งกรมชลประทานเพื่อจัดการ

…งหลวงไทยที่บางคนยังไม่รู้จัก เมืองของเทวดา มหานครอันเป็นอมตะ ส่งงามด้วยแก้วประคำ และเป็นที่ประทับของพระเจ้าแผ่นดิน เมืองที่พระจันทร์หลายแห่งเป็นมิ่งขวัญของเทวดา ซึ่งพระราชานุกรมสร้างขึ้นตามบัญชาของพระอินทร์ ธงชาติ…

ประเทศไทย หรือราชอาณาจักรไทย ถือได้ว่าเป็นหนึ่งในสมาชิกของประชาคมอาเซียน มีชื่อเป็นทางการว่า 'ราชอาณาจักรไทย' โดยมีเมืองหลวงคือ กรุงเทพมหานคร มีประชากรประมาณ 67.6 ล้านคน. กรุงทพฯ มีชื่อเต็มที่ยาวและมี

…ชาทรงทราบ จึงให้ ฉินดวลีแต่งเพลงขับขานชมเวทวรรณ แล้วโปรดให้พวกฉกะร้องส่ง พระ นางได้สถบแล้วใครจะไปชม พระเจ้าแผ่นดินก็ทาโปรง แล้วเลย เฝ้าพระศาตา ฯ ทรงทราบอัทยาสิ จึงนฤมิตรูปสตรีสาวสวยถาวาย งานพอดูใกล้ฯ แล้วก็ให้แปรไป…

เรื่องเล่าพระนางเขมาอัครมหาเสาของพระเจ้าพิมพิสารที่มีความปรารถนาในพระปฐมุตตรพุทธเจ้า เมื่อต้องเผชิญความกลัวจากคำวิจารณ์เกี่ยวกับความงามของตน พระราชารับรู้และใช้ศิลปะดึงดูดใจเพื่อสร้างความมั่นใจให้กับพ

…ร) สำหรับท่านผู้ใหญ่ด้วยในฝ่ายคฤหัสถ์ ขันติจัดเป็นราชธรรมประการหนึ่ง ๓๔๑ มาในคาถาแสดง ทศพิธราชธรรม, พระเจ้าแผ่นดินผู้ขาดพระคุณสมบัติข้อนี้ จะพึงปรากฏว่ามีพระราชจรรยาอัน หุนหันไม่ละมุนละไม ปราศจากพระเมตตาในประชาชนพส…

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับขันติซึ่งเป็นราชธรรมที่สำคัญสำหรับผู้ปกครอง โดยยกตัวอย่างคำสอนจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์และท่านโกสีราช โดยเน้นความสำคัญของการมีความอดทนในการบริหารจัดการที่สุภาพและไม่ใช้ความรุนแ

…อันคุมความสามัคคดีแลอุปถัมภ์ให้ดำรงมั่น, เหตุดังนั้น พระโบราณจารย์จึงได้แสดงไว้โดยความ เป็นกรณียะของพระเจ้าแผ่นดินประการหนึ่ง ในสังคหะวัตถุกถาและจักรพรรดิวัตร. ในสังคหะ วัตถุกถานั้น ท่านแสดง สังคหวัตถุ ๔ ประการ คือ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงบทบาทของพระเจ้าแผ่นดินในการดูแลประชาชน และการพัฒนาประเทศ โดยเฉพาะการบำรุงกสิกรรมและพาณิชกรรม รวมถึงการสื่อสารด้วยพระวาจาอ่…

…นี้รัฐสมบัติอันท่านเรียกว่า โรคคล ราวกับไม่ต้องลงลิ่มแห่งประตูเรือน ในจักรพรรดิวัตร จำแนกประเภทชนที่พระเจ้าแผ่นดินจะพึงทรงทำนุบำรุงไว้เป็นเหล่า ๆ คือ อันโตชน คนภายใน คือสถานที่ราบคาบปราศจากโจรภัย ๑ พระราชสำนัก ๑ ผล…

เนื้อหาเกี่ยวกับการที่พระเจ้าแผ่นดินทรงดูแลและส่งเสริมพวกพาณิชและชาวนา โดยมีเบี้ยเลี้ยงช่วยคนหาเลี้ยงชีพ ทำให้ประชาชนไม่ประพฤติผิดกฎหมาย…

…ล้ว ต่างก็ชื่นชมให้สารุกร์ บอกป้าคำเชิงแซ่ไขว่า "นี่พระโพธสัตว์อยู่ในรามา (เกิด) ไม่ต้องสงสัย" ฝ่ายพระเจ้าแผ่นดิน ได้ทรงสืบข่าวนั่น ก็พร้อมด้วยราชบริพาร เสด็จออกจากพระนครไปยังมหาวิหาร ทรงนมัสการพระสมิงแล้ว ทรงนมัส…

บทนี้กล่าวถึงการชื่นชมสารุกร์ในมหาวิหารที่มีการแสดงความมหัศจรรย์ และพระเจ้าแผ่นดินที่เสด็จเพื่อทรงนมัสการพระสมิงและท่านพุทธโมสะ พร้อมมอบหนังสือพระไตรปิฏกและคัมภีร์ต่างๆ นอกจากนี้ยังม…

…ามจาก ] กำ ตยา ปรวิศูญ เราช นากรมีปราชญาโม ทิคุณปุพโพ วา สุดปุพโพ วา. [อาทิตย์น. ๖/๕๕] พระราชผู้เป็นพระเจ้าแผ่นดิน ถูกชาวเมืองให้แอ่อยู่ พระองค์ทรงครองให้เห็นหรือเคยได้ยินที่ไหน.' [ นาคเรศ ปราชัยโมน เป็นกิจพากย์กาม…

เนื้อหาเกี่ยวกับความวิตกเกี่ยวกับพระเจ้าแผ่นดินและความสัมพันธ์กับชาวเมือง การพิจารณากิจพากย์ในบริบทต่างๆ รวมถึงการทำให้สำเร็จตามพระราชวิธี เช่น การ…

… ยภูมิ เป็นคำที่ฟังออกเสียงผู้ใหญ่ เพื่อให้ตั้งใจฟังคำของตน เช่นนํากับพูดกับนาย หรือพลเมืองใช้พูดกับพระเจ้าแผ่นดินเป็นต้น หาคำในภาษาไทยให้ตรงกับศัพท์นี้จริง ๆ ไม่ได้ ถ้าใช้คำพระเจ้าแผ่นดิน ก็อุบโลมเข้ากับคำว่า สรรพ…

…พูดถึงการใช้คำในภาษาสันสกฤตที่มีความสำคัญในด้านการเรียกชื่อและการสื่อสาร โดยเฉพาะในกรณีที่มีการเรียกพระเจ้าแผ่นดิน ข้าราชการ และการพูดกับผู้สูงวัย รวมถึงการเลือกใช้คำให้เหมาะสมกับฐานะและสถานะของผู้พูดและผู้ฟัง ทางเ…

แรงบันดาลใจ จากพระไตรปิฎก ฝ่ายพระเจ้าแผ่นดินมคร อชาตศัตรู เวทหิบุตร จึงยกทัพไปบุกแคว้นกาสี เมื่อพระเจ้าเสนทิกโก ศุล สดับข่าว ก็แต่งทัพออกไปป้องก…

ในเหตุการณ์นี้พระเจ้าเสนทิกโกแพ้สงคราม แต่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า ผู้ชนะและผู้แพ้ควรละวางความคิดเหล่านั้น เพื่อที่จะมีใจสงบและนอนอย่างมีความสุข ข่าวนี้ถูกบอกต่อให้พระองค์ทราบจากภิกษุ และแสดงให้เห็น

…้คงมาตลอดนี้ ถ้า คนเราทอดทิ้งมาตรฐานแล้วน่าจิตอุตส่าห์กู้ช้าง เมื่อช้างไม่ชอบอาหารและ ชมเชยเช่นนั้น พระเจ้าแผ่นดินจึงรับสั่งถาม ได้ความว่าช้างถูก พรากจากมาตรฐาน ๆ ต้องอดอาหารมาหลายวัน จึงเป็นห่วงและเสียใจ ยิ่งนัก …

เรื่องราวนี้เล่าถึงพญาช้างที่ถูกจับมาโดยนายพนจรและไม่คุ้นเคยกับอาหารใหม่ที่ได้รับ พระเจ้าแผ่นดินผิดหวังกับการดูแลและเรื่องราวของมารดาที่ตามหาลูกช้างของตน เมื่อรู้ว่าลูกถูกจับไปก็เกิดความเศร้าโศกเป…

… บทว่า ทรุดดูไม่โตก็ ได้แก่ เจ้าหน้าที่ผู้มากไม่ในเรือน คลังไม้ของหลวง. บทว่า คณาภรณ์ุ ได้แก่ ไม่ที่พระเจ้าแผ่นดินทรงหแน่น แล้ว อธิบายว่า "ไม่ที่พระราชทานสงวนไว้." บทว่า นครปฐมสุจริต ได้แก่ ไม่ที่เป็นเครื่องอุปกรณ์…

เนื้อหาเกี่ยวกับการสร้างภูมิไม้เพื่อแสดงถึงความร่ำรวยและความอุดมสมบูรณ์ของพระชนีย์ ภายในบทนี้มีการอธิบายถึงความสำคัญของการสร้างและเก็บรักษาไม้ใน พระราชวังและวัดต่างๆ ทั้งในเรื่องของการป้องกันอันตรายจา

…มีในภาษา ของเรา เห็นมีอยู่แต่คำว่าพระมหา หรือ “รวมพิพงษ์” หรือ “ขอเดชะ” ซึ่งเป็น คำพูดเพื่อจะให้พระเจ้าแผ่นดิน ตั้งพระราชดำริ้ฟังคำที่จะพดคำต่อไป คำว่า “ยูเญม” มือบอกความดังกล่าวนั้น แต่จะตรงกันแทก็ไม่ได้ เพ…

บทนี้สำรวจการใช้คำว่า นิบาต และ นิรนาร ในการสื่อสารภาษาไทย โดยอธิบายการทำงานของนิบาตในบริบทของนามและกิริยา รวมถึงความหมายของคำต่างๆ ที่ใช้ในการพูดแบบสูง เช่น ยูเญม ซึ่งไม่มีคำที่ตรงกับภาษาไทยและสำคัญใ

…ค - ตอนสนับปาสาทิกา อรรถกถาพระวินยมหาวรรค ตอน ๒ - หน้าที่ 286 หนึ่ง วัสดกะระหนึ่ง เป็นมหาอำมาตย์ของพระเจ้าแผ่นดินนครศรี สองบรรว่า วชิชิน ปฏิภาโย มีความว่า เพื่อรองการดำ ทางบุญเริ่มหวังสุกดัวนัวันที่วัสสีย บทว่า วต…

บทนี้เป็นการศึกษาและวิเคราะห์คำอธิบายจากอรรถกถาพระวินยมหาวรรค ตอนที่ 2 เกี่ยวกับความหมายของสถานที่และบทบาทของเทวดาในชีวิตมนุษย์ พร้อมกับการเชื่อมโยงกับแนวทางการทำบุญและการดำเนินชีวิตที่ดีกว่า โดยมีการ

…นหนึ่ง ๆ ชื่อชนปฏสีมา. แดนกำหนดแห่งแคว้นกสีและ โควาสเป็นต้น ชื่อรู้สมา.๑ สถานเป็นที่ไปแห่งอาณาจของพระเจ้าแผ่นดินองค์หนึ่ง ๆ

บทความนี้ศึกษาเรื่องลาอสีมา ความหมาย และบทบาทในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นถึงลักษณะและวิธีการกำหนดเขตอาณาจักรในวัดที่พระราชาและมหาอมตะได้สร้างขึ้น รวมถึงข้อมูลเกี่ยวกับชนปฏสีมา และพื้นที่ที่เกี่ยวข้อง

… มาในวรรณคดีอรูปชาดก ในปฐมวรรค ปัญจุปนาถ [เรื่องพระเจ้ามังคละราช] [๕๗๕] ในอดีตกาล พระเจ้ามังคละราช พระเจ้าแผ่นดินแห่งกรุงสาวัตตี ซึ่งราชสมบัติในพระนครพาราณสีได้แล้ว โปรดให้จำอองพระเจ้ามังคละราชด้วยตรวนแล้ว ให้ขึ้น…

ในวรรณคดีอรูปชาดก พระเจ้ามังคละราชได้ถูกจองจำแต่ไม่ทรงเศร้าโศกเรื่องราชสมบัติที่ถูกริบไป จากการพิจารณาเรื่องราวต่างๆ ทรงเห็นความเป็นจริงว่า ความโศกไม่ได้ช่วยให้เกิดความสุข และจึงสื่อสารถึงความไม่เศร้า

…าะเป็นการรับรองผู้ที่จะครองบ้านครองเมือง ซึ่งเรามอบกายถวายชีวิตไว้ สำนักตได้ว่ากาก ชาติในโลในสมัยที่พระเจ้าแผ่นดินมีอำนาจปกครองบ้านเมืองนั้น ต่างมีระเบียบรับรองผู้ที่จะเป็นผู้นำในตำแหน่งสูงสุดด้วยกันทั่วๆ มคฺ : ขุ…

การแต่งประโยคตามหลักการมรดกจำเป็นต้องใส่ใจถึงความหมายและการใช้คำให้ตรงตามต้นฉบับ เช่น ในพิธีราชาภิเษก เป็นการแสดงออกถึงการรับรองผู้ที่จะมีบทบาทสำคัญในการปกครองบ้านเมือง การเขียนต้องคำนึงถึงความถูกต้อง

…้วย” อัครคิดตาบาสนั้นเป็นผู้สาวด้วยคุณวุฒิและวัยวุฒิมากด้วยมานะทิฏฐิ จึงคิดว่าเราเป็นถึงอภิโรหิตของพระเจ้าแผ่นดินถึง 2 พระองค์ ใครก็เคารพนับถือเราทั้งนั้น ไม่มีใครกล้าเรียกชื่อของเราแบบนี้ เกิดความไม่พอใจ จึงบอกกั…

พระโมคัลลานะได้รับสั่งให้ไปก่อนพระผู้มีพระภาคเจ้า และขออาศัยอยู่กับอัครคิดตาบาส แต่ถูกปฏิเสธ ทำให้ท่านต้องไปอยู่ที่กองทรายซึ่งนำไปสู่การประลองกับพญานาค ท่านใช้ฤทธิ์สูงกว่าในการต่อสู้ ทำให้พญานาคต้องยอ