พระเจ้าแผ่นดิน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 5 / 8

แรงบันดาลใจ จากพระไตรปิฎก ฝ่ายพระเจ้าแผ่นดินมคร อชาตศัตรู เวทหิบุตร จึงยกทัพไปบุกแคว้นกาสี เมื่อพระเจ้าเสนทิกโก ศุล สดับข่าว ก็แต่งทัพออกไปป้องก…

ในเหตุการณ์นี้พระเจ้าเสนทิกโกแพ้สงคราม แต่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า ผู้ชนะและผู้แพ้ควรละวางความคิดเหล่านั้น เพื่อที่จะมีใจสงบและนอนอย่างมีความสุข ข่าวนี้ถูกบอกต่อให้พระองค์ทราบจากภิกษุ และแสดงให้เห็น

…าะเป็นการรับรองผู้ที่จะครองบ้านครองเมือง ซึ่งเรามอบกายถวายชีวิตไว้ สำนักตได้ว่ากาก ชาติในโลในสมัยที่พระเจ้าแผ่นดินมีอำนาจปกครองบ้านเมืองนั้น ต่างมีระเบียบรับรองผู้ที่จะเป็นผู้นำในตำแหน่งสูงสุดด้วยกันทั่วๆ มคฺ : ขุ…

การแต่งประโยคตามหลักการมรดกจำเป็นต้องใส่ใจถึงความหมายและการใช้คำให้ตรงตามต้นฉบับ เช่น ในพิธีราชาภิเษก เป็นการแสดงออกถึงการรับรองผู้ที่จะมีบทบาทสำคัญในการปกครองบ้านเมือง การเขียนต้องคำนึงถึงความถูกต้อง

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๓๑๖ วุฏฐิ ภูตา อุปชีวนติ เย ปาณา ปฐวิสสิตา ។ สัตว์ผู้อาศัยแผ่นดิน ย่อมฟังฝนเป็นอยู่ ธัญญาหารย่อมเป็นทรัพย์อันสำคัญของประเทศไม่มี อย่างอื่นวิเศษไปกว่า มีพระพุทธภ

…ษาจารย์เกี่ยวกับสมบัติอันสำคัญของธัญญาหาร อีกทั้งยังเผยให้เห็นถึงพระราชกิจที่ช่วยสนับสนุนการเกษตรของพระเจ้าแผ่นดินในอดีต ซึ่งมีการพระราชทานพันธุ์ข้าวและสามารถฝึกชาวนาให้สามารถดูแลนาของตนได้เป็นอย่างดี โดยพระราชาทรง…

…ว่า "ยคุเฆ" มีอธิบายอย่างนั้น แต่จะว่าตรงกันแท้ไม่ได้ เพราะคำว่า "สรวมชีพ" และ "ขอเดชะ" ใช้ได้แต่ทูลพระเจ้าแผ่นดิน ใช้ทูล เจ้านายหรือกราบเรียนท่านเสาบดีอื่นไม่ได้ แต่คำว่า "ยกเฆ" บ่าย ใช้พูดกับนายก็ได้ อุ. "ยคเฆ เท…

…ช้พูดได้ทั่วไป รวมถึงการใช้คำพูดที่บ่งบอกถึงความเคารพ เช่น 'สรวมชีพ' และ 'ขอเดชะ' ที่ใช้สำหรับตอบทูลพระเจ้าแผ่นดิน ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความแตกต่างในการใช้คำนั้นๆ ในสังคม นอกจากนี้ยังมีการอธิบายความหมายและการใช้คำเหล่…

…มาณ ถึงในกาลปางหลังก็ได้เสด็จพระราชดำเนินสู่ต่างประเทศเป็น หลายครั้งตลอดถึงทวีปยุโรปเป็นที่สุด ไม่มีพระเจ้าแผ่นดินพระองค์ใดในทวีปเอเชียเบื้องบุรพทิศ ได้เสด็จพระราชดำเนินไกลถึงเช่นนี้ นอกจากงานพระราชสงคราม ก็ไม่มีพร…

บทความนี้นำเสนอพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส ในการพัฒนาและดูแลพระอาราม ตลอดจนการเสด็จพระราชดำเนินเพื่อสำรวจงานต่าง ๆ ในต่างประเทศ เพื่อให้เกิดประโยชน์แก่รัฐและประชาชน โดยเฉพ

…หนึ่ง ทรงตั้งพระราชบัญญัติรักษาช้างป่าเพื่อมิให้สูญพันธ์นี้ได้ ชื่อว่าพระราชทานอภัยทาน โดยบรรยาย ดังพระเจ้าแผ่นดินทั้งหลายทรงเห็นอำนาจประโยชน์ แล้วและพระราชทานอภัยแก่สัตว์จตุบาททวิบาทบางเหล่า มีหมู่มฤคและฝูงสุวสกุณ…

บทความนี้บรรยายถึงพระเกียรติพิเศษและพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส ซึ่งทรงประกาศกฎหมายและกฎระเบียบต่างๆ เพื่อพัฒนาประเทศ เช่น การจัดการที่ดิน การตั้งพระราชบัญญัติด้านกสิกรรมแ

…งบำเพ็ญด้วยกำลังพระราชศรัทธาอันเป็นสำคัญควรยกขึ้นกล่าวนั้น คือครั้งเมื่อได้ เสด็จเถลิงยราชสมบัติเป็นพระเจ้าแผ่นดินแล้ว ยังได้ทรงอุปสมบทเป็นพระภิกษุบำเพ็ญสมณธรรม เป็นอุปนิสัย และทรงสถาปนาและปฏิสังขรณ์พระอารามใหญ่น้อ…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญและการบำเพ็ญพระราชกุศลของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส โดยชี้ให้เห็นถึงการยืนยันในศรัทธาและการสร้างพระพุทธรูป รวมถึงการทำบุญหลายๆ อย่างในพระราชประวัติ ซึ่งมีพระเกีย

…ึ่ง ย่อมมีคุณข้อนี้เป็นวิหารธรรม แผ่ไพศาลออกไปตามชั้นแห่งบุคคลกล่าวอย่าง อุกฤษฏ์ ฝ่ายอาณาจักร สมเด็จพระเจ้าแผ่นดินย่อมเป็นที่นับถือลบล้นของพสกนิกร ก็ เพราะพระกรุณา มารดาบิดา มีกรุณาในบุตรฉันใด สมเด็จพระเจ้าแผ่นดินก…

…รเลิกทาสและความสำคัญของการมีสังกัดในสังคมไทย โดยเน้นให้ประชาชนได้สิทธิเสรีภาพมากขึ้น และความกรุณาของพระเจ้าแผ่นดินต่อประชาชน เตรียมนำเสนอสู่ความเข้าใจในความสำคัญของธรรมและที่มาของความนับถือจากประชาชนในพระบาทสมเด็จพ…

…้วย” อัครคิดตาบาสนั้นเป็นผู้สาวด้วยคุณวุฒิและวัยวุฒิมากด้วยมานะทิฏฐิ จึงคิดว่าเราเป็นถึงอภิโรหิตของพระเจ้าแผ่นดินถึง 2 พระองค์ ใครก็เคารพนับถือเราทั้งนั้น ไม่มีใครกล้าเรียกชื่อของเราแบบนี้ เกิดความไม่พอใจ จึงบอกกั…

พระโมคัลลานะได้รับสั่งให้ไปก่อนพระผู้มีพระภาคเจ้า และขออาศัยอยู่กับอัครคิดตาบาส แต่ถูกปฏิเสธ ทำให้ท่านต้องไปอยู่ที่กองทรายซึ่งนำไปสู่การประลองกับพญานาค ท่านใช้ฤทธิ์สูงกว่าในการต่อสู้ ทำให้พญานาคต้องยอ

… มาในวรรณคดีอรูปชาดก ในปฐมวรรค ปัญจุปนาถ [เรื่องพระเจ้ามังคละราช] [๕๗๕] ในอดีตกาล พระเจ้ามังคละราช พระเจ้าแผ่นดินแห่งกรุงสาวัตตี ซึ่งราชสมบัติในพระนครพาราณสีได้แล้ว โปรดให้จำอองพระเจ้ามังคละราชด้วยตรวนแล้ว ให้ขึ้น…

ในวรรณคดีอรูปชาดก พระเจ้ามังคละราชได้ถูกจองจำแต่ไม่ทรงเศร้าโศกเรื่องราชสมบัติที่ถูกริบไป จากการพิจารณาเรื่องราวต่างๆ ทรงเห็นความเป็นจริงว่า ความโศกไม่ได้ช่วยให้เกิดความสุข และจึงสื่อสารถึงความไม่เศร้า

…สามารถยึดเหนี่ยวน้ำใจไว้ได้นามัคคีธรรม ได้อาศัยเป็นกำลังป้องกันแลบำรุงพระ ราชอาณาจักรให้เกษมสถาพร แลพระเจ้าแผ่นดินนั้นเหมือนดวงศศิธรอันปรากฏแก่ประชุมชน ต่างคนต่างหวังพระราชานุเคราะห์ พระองค์ ต้องทรงพระปรีชาญาณ ในอั…

บทความนี้กล่าวถึงพระราชกรณียกิจของพระมหากษัตริย์ที่ทรงช่วยเหลือประชาชนในช่วงที่ประสบปัญหาทางการเกษตรและธรรมชาติ เช่น การจัดซื้อข้าวส่งไปช่วยเหลือประชาชนที่อัตคัด รวมถึงการจัดตั้งกรมชลประทานเพื่อจัดการ

…ภารเจ้าเป็นอย่างยิ่งและความ จริงข้อนี้ก็ปรากฏไปในนานาประเทศ จนมีผู้สรรเสริญพระเกียรติว่า ยากที่จักหาพระเจ้าแผ่นดินผู้ สนิทกับราษฎรได้เหมือนเช่นนี้ และมีสำคัญเห็นเป็นกำลังใหญ่หากจะมีพวกใส่ร้ายก็ยังต้อง กลายเป็นที่ทำ…

…างๆ ที่มีต่อประชาชน ทรงมีความใกล้ชิดสนิทสนมกับประชาชนอย่างมากจนได้รับการสรรเสริญจากนานาประเทศว่าเป็นพระเจ้าแผ่นดินที่ยากที่จะมีใครเปรียบได้ในเรื่องความใส่ใจต่อราษฎร ผลจากการกระทำดีนี้ทำให้ประชาชนมีความรักและภักดีต่…

…ญก็ย่อมมีโดย ลำดับกัน, เหตุดังนั้น โบราณบัณฑิตจึงได้ยกสังคหวัตถุ ๔ ขึ้นแสดงโดยความเป็นราชธรรม เมื่อ พระเจ้าแผ่นดินทรงบำเพ็ญให้บริบูรณ์แล้ว ประชาชนข้าขอบขัณฑสีมาย่อมจะนิยมในพระบารมี เกียรติคุณข้อนี้ ย่อมจะชักคนนอกปร…

ในบทความนี้ กล่าวถึงการปฏิสันถารอันเป็นเครื่องมือในการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีในสังคม โดยยกตัวอย่างเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ว่าด้วยพระมหาสมณเจ้าและพระเถระที่ใช้การปฏิสันถารเพื่อสร้างความสงบและส่งเสริมไมต

…ี่ต้องเสพ ดุจชลาลัยอันเป็นที่ลงดื่มของสัตว์ทุกจำพวก ฉะนั้น แขกเมืองผู้สูงศักดิ์ ตั้งแต่พระราชโอรสของพระเจ้าแผ่นดิน ผู้เป็นรัชทายาทตลอดลงมาถึงตลอดลงมาถึงเสวกามาตย์ ในประเทศ อันเป็นราชสัมพันธมิตร เมื่อมาสู่ทิศนี้ก็ยิ…

บทความนี้กล่าวถึงพระราชปฏิสันถารและพระราชจริยารัฏฐาภิบาลของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ที่มีพระปรีชาในการให้ความสุขแก่ประชาชน และพัฒนาคุณภาพชีวิตในพระราชอาณาจักร สะท้อนให้เห็นถึงความเกรีย

…กันอันเป็นไปโดยราชธรรม ใน ประชาชนผู้ฟัง บารมีทั่วไปทุกหมู่ ตลอดถึงเดรัชฉานบางเหล่าที่ควรบำรุงไว้ ถึงพระเจ้าแผ่นดินเฉพาะประเทศ อันหนึ่ง ๆ ต่างก็ต้องมีกำลังไว้พร้อมมูล ดังพระเจ้ากาสีในที่หาวิชาดกซึ่งกล่าวแล้วในหนหลัง…

เนื้อหาพูดถึงบทบาทของพระมหากษัตริย์ในการปกครองประชาชนด้วยราชธรรมและการรักษาความสงบในยุคพุทธกาล โดยยกตัวอย่างกรณีของพระเจ้าพิมพิสารที่ดำเนินการห้ามไม่ให้ผู้รับบวชหลีกเลี่ยงจากการเป็นราชภัฏ เพื่อไม่ให้ก

…วประเทศต่างประเทศทั่วไป ข้อนี้จึงเห็นได้ในศกหลัง ครั้งเสด็จดำรงราช ๔๐ ปีมา ยืนยาวกว่ารัชกาลของสมเด็จพระเจ้าแผ่นดินสยามทั้งหลาย มหาชนได้ พร้อมกันประดิษฐานพระบรมรูปขึ้นไว้ เพื่อประกาศพระเกียรติคุณว่าพระองค์เป็น รฏฐวฑ…

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ได้ทรงทำพระพุทธกิจสำเร็จและป้องกันรักษาพระราชอาณาจักรด้วยการจัดสรรบุคคลที่เหมาะสมในการปฏิบัติงาน เพื่อให้การบริหารรัฐประสบความสำเร็จอย่างมั่นคง นอกจากนี้ยังมีก

…" เกสว: จะไปไหนกัน? พ่อ. อันตราภิกษา. ไปสู่เมืองประเทศ ท่านอาจารย์. เกสว: ในวันที่พวกเรามาที่เดียว พระเจ้าแผ่นดินทรงรับ ปฏิญญา เพื่อประโยชน์แก่การอยู่ในที่ดีลอด ๔ เดือน, พวกเธอจึงไปเสียงอย่างไรเล่า? พ่อ. อันตราภ…

ในอดีตเมื่อพระเจ้าหรรทัดทรงสถาปนาสมบัติและบวชเป็นฤาษีในพระนครพาณิชย์ โดยมีกลุ่มภิกษุร่วมการบวช 500 คน ทรงพระนามว่าเกสวาสด และอันตราภิกษามีกัปปะร่วมด้วย ก่อนจะไปที่กรุงเทพฯ ในฤดูฝน พวกเขาได้พักในพระราช

…นหนึ่ง ๆ ชื่อชนปฏสีมา. แดนกำหนดแห่งแคว้นกสีและ โควาสเป็นต้น ชื่อรู้สมา.๑ สถานเป็นที่ไปแห่งอาณาจของพระเจ้าแผ่นดินองค์หนึ่ง ๆ

บทความนี้ศึกษาเรื่องลาอสีมา ความหมาย และบทบาทในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นถึงลักษณะและวิธีการกำหนดเขตอาณาจักรในวัดที่พระราชาและมหาอมตะได้สร้างขึ้น รวมถึงข้อมูลเกี่ยวกับชนปฏสีมา และพื้นที่ที่เกี่ยวข้อง

…งประเทศแถบบุรพทิศ เมื่อราษฎร์ทำนาได้ผลดี ประเทศย่อมมี ความสมบูรณ์ การบำรุงกสิกรรมจึงเป็นราชกรณียะของพระเจ้าแผ่นดิน ชื่อว่า สสสเมธ ประการ หนึ่ง ราชบุรุษ ผู้รับราชการ ทั้งฝ่ายทหาร ทั้งฝ่ายพลเรือน ย่อมไม่มีโอกาสที่จะป…

ข้อความนี้เกี่ยวกับการบำรุงรัฐสมบัติผ่านการดำเนินการด้านเกษตรกรรมและพาณิชยกรรม พระมหากษัตริย์มีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนราษฎร์ให้มีความสามารถเลี้ยงชีพ ส่งผลให้ประเทศสงบและเจริญรุ่งเรือง การพูดจาและการสน

…ันอันเป็นไปโดยราชธรรม ในประชาชนผู้พึงพระ บารมีทั่วไปทุกหมู่ ตลอดถึงดิรจฉานบางเหล่าที่ควรบำรุงไว้ แม้พระเจ้าแผ่นดินเฉพาะประเทศ อันหนึ่ง ๆ ต่างก็ต้องมีกำลังไว้พร้อมพรั่งดังพระเจ้ากาสีในทีฆาวุชาดกปกรณ์ ถึงพระเจ้าแผ่นด…

บทความนี้ว่าด้วยการรักษาความสงบในชุมชนตามคำสอนของพระพุทธโฆษาจารย์ โดยอธิบายถึงความสำคัญของความสงบภายในและภายนอกที่มีผลต่อการดำรงอยู่และพัฒนาชุมชน เช่น การปกป้องและประมวลการบังคับใช้ราชธรรมเพื่อความเจร