พุทธ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 3 / 342

…ค์ ๘ กระทำให้มรรคองค์ประกอบด้วยองค์ ๘ ย่อมนำความเป็นใหญ่ในศีลธรรมทั้งหลาย ฉันนั้นเหมือนกัน สัง.ม. (พุทธ) มก. ๓๐/๑๖ ๑.๔ นาทีประกอบด้วยโทษ ๔ อย่างคือ พิษเสีย การหวั่นไหว น้ำไม่ดี ที่ดินไม่ดี จัดว่าเป็นน่าเ…

บทความนี้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยที่สำคัญจากพระไตรปิฎก เกี่ยวกับศีลและความสำคัญของการรักษาศีลในชีวิตประจำวัน โดยยกตัวอย่างและเปรียบเปรยจากธรรมะที่แสดงถึงความหมายของศีลในลักษณะต่าง ๆ เนื้อหาเน้นการส่งเสริมค

…ย แน่นแค่ว่าเทปลจากพระราชชื่อว่า เปลือย หญิงปราศ จากสามีถึงจะมีน้องตั้ง ๑๐ คนก็ว่า เปลือย ขุ. ชา. (พุทธ) มก. ๕๒/๑๕๕ ๒.๕ สายธนิขาดแล้วยังต่อกันได้ : ท่านจงคิดดีเสียก็ยินภรรยาเกิด อย่าลุแก่อำนาจ ความโกรธเล…

บทความนี้นำเสนออุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกรวมถึงการตัดใจจากคนรัก เมื่อมีคนพูดถึงแม่น้ำที่ไม่มีน้ำและหญิงที่ปราศจากสามี แม้มีลูกนับสิบ ก็ยังคงไม่ถือว่าบริบูรณ์เหมือนกับเรื่องราวของพระเวสสันดรและพระนางมัทร

…ระโยชน์แก่เขา เช่นเดียวกัน โลกกุชรา และมรณะเผาแล้วอย่างนี้ บุคคลพึงนำออกเสียด้วยการให้ทาน. อังติก. (พุทธ) มก. ๑๔/๒๓๗ ๘.๓ นักมวยปล้ำอ้อมทำคู่ต่อสู้สู้ให้สลายลงด้วยกำลังที่มากกว่า แผ่นดินย่อมรองรับสิ่งทั้งป…

เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของการบริจาคในพระพุทธศาสนา โดยทำให้เห็นว่าผลของการให้ทานนั้นจะนำมาซึ่งผลบุญที่ยิ่งใหญ่ บทเรียนนี้เปรียบเทียบการทำบุญเช่นก…

…เลี้ยงชีพไม่ได้ เป็นคนขึ้นมาปราศจากสิ่งเป็นประโยชน์ เขาจงลงสู่น้ำเหมือนก้อนหินล้มมา ฉะนั้น. ที่ปา ( พุทธ ) มค. ๑/๘๓ 2. นรชนใดอบรมประกอบเนืองๆ ซึ่งการดื่มสุรา และเมรัย ระยำชื่อว่า ยอมดูราคาห่าง (ความดี) ขอ…

เอกสารนี้นำเสนอเรื่องราวและคำสอนเกี่ยวกับโทษของน้ำเมาในพระไตรปิฎก โดยเน้นไปที่ผลเสียที่เกิดขึ้นจากการดื่มสุรา ทั้งต่อบุคคลและสังคม ความสำคัญของการมีศีลธรรมและการหลีกเลี่ยงการดื่มน้ำเมาถูกเน้นให้เห็นว่

13 อุปมานุภาพจากพระไตรปิฎก ๑. ความสำคัญของความไม่ประมาณในธรรม ๑.๑ พระตาคตอตรหันสมมาสัมพุทธเจ้า บันทึกกล่าวว่า เป็นยอดของสัตว์เหล่านั้น ฉันใด ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย กุลธรรมเหล่าใดเหล่านั้น เกี…

เนื้อหานี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับความไม่ประมาณในธรรมซึ่งมีความสำคัญในพระไตรปิฎก โดยยกตัวอย่างการเปรียบเทียบความไม่ประมาณกับรอยเท้าต่างๆ เพื่อแสดงให้เห็นถึงความสำคัญและระดับของความไม่ประมาณในกุลธรรมต่างๆ

…็ตาย สัตว์ทั้งหลายเมื่อทำกรรมไว้ ตายไปก็จะไปสูรถู่ ผูทำคุณธรรม เมื่อเขาตายก็จะไปสู่สุคสรรรค์ ติ.ส. (พุทธ) มค. ๒๕/๕๐ 8. การตายก่อนเวลานอควร 8.๑ การตายก่อนเวลานอควร อุปมาเหมือนผลไม้จากต้นก่อนสุก เหมือนลูกน…

…พิจารณาเกี่ยวกับอายุของมนุษย์ ว่าเป็นสิ่งที่เปราะบาง และมีความสำคัญในการดำเนินชีวิตตามหลักธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงสอน อีกทั้งยังมีการเปรียบเทียบชีวิตและการตายให้เห็นภาพชัดเจนขึ้น เช่น การเปรียบเทียบการตายและ…

…นไม้นั้นก็อ่อนสมบูรณ์ แม้แตะเลือด แม้กระพี้ แม้ก้นของต้นไม้นั้นก็อ่อนบริบูรณ์ ฉันนั้น อัง.อัฏลูก. (พุทธ) มก. ๓๗๙/๖๙๙ ๑๑.๑๑ พระเจ้ามิลินทร์สรามพระนาคเสนว่า สติลักษณะอย่างไร พระนาคเสนุตอบว่า สติมีการเตือน…

เนื้อหานำเสนออุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกที่แสดงถึงความสำคัญของสติและการเจริญสติในชีวิต โดยเปรียบเทียบกับการดูแลต้นไม้และการฝึกสัตว์ เช่น การเลี้ยงโค การควบคุมประตู และน้ำมันในภาชนะ. การมีสติช่วยในการตัดส

…ภิกษุปิ เป็นหนามของชาวบ้าน เหมือนกับบุคคลที่มีผลพวงทั้งตัว เข้าไปในเขาหญ้า ถูกตัดขาดเต็มตัว สงสผา. (พุทธ) มค. ๒๔/๙๗ ๕๘ มหาโจรต้องถึง ๓ ซึ่งฉีกช่องย่างเบา ปล้นสะดม และตีจีง เมื่อเทียบกับภิกษุชั่วแล้ว ประก…

เนื้อหาในบทนี้ได้กล่าวถึงการเปรียบเทียบระหว่างภิกษุและบุคคลในธรรมวินัย ซึ่งพบว่ามีการประพฤติที่ไม่เหมาะสม รวมถึงการวิจารณ์ถึงความผิดของภิกษุ พร้อมทั้งตั้งคำถามเกี่ยวกับการลงโทษบุคคลที่ประพฤติผิด การใช

…มคราชนั้นคิดว่า ทางหาคนของเราอย่าฆ่าปียเลย ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สีเหล่านี้เป็นชื่อแห่งตลกธรรมมาสัมผัสพุทธเจ้า ก็ที่ตลกดงธรรมแก่พึ่งนั้นแหละ เป็นสีหนาทของตลอด ตลอดคอยอำแสดงโดยเดาะ ไม่แสดงโดยไม่เคารพ ถ้าแม่จ…

เนื้อหานี้มีการพูดถึงการอุปมายุในพระไตรปิฎก โดยเฉพาะในเรื่องของพระเจ้ามิสินห์ที่สำคัญที่ทำให้เกิดความสะดุ้งในใจเมื่อพบพระนาคเสน มีการอุปมาพฤติกรรมและศาสนธรรมเปรียบเปรยถึงการแสดงธรรม การฟังและความตั้งใ

…ิต จิตที่อบรมแล้ว กระทำให้มากแล้ว ย่อมเป็นธรรมชาติเบา และควรแก่การงาน ฉันนั้นเหมือนกัน อัง.เอกก. (พุทธ) มก. ๓๒/๔๕ ๒.๒ เราจักระวังจิตนั้นไว้ เช่นนายหัตถาจารย์กักช้างไว้ที่ประตูนคร ฉะนั้น เราจำไม่ประกอบจ…

บทความนี้เสนอการสอนเรื่องการฝึกจิตตามแนวทางพระไตรปิฎก โดยเริ่มตั้งแต่วิธีการควบคุมและอบรมจิตใจให้เข้มแข็ง ไม่ให้ติดจมอยู่ในอารมณ์ต่างๆ รวมถึงการยกตัวอย่างการฝึกจิตที่เปรียบเสมือนการฝึกสัตว์ เช่น ช้างห

…ประมาท จงตามรักษาจิตของตน จงถอนขึ้นจาก หล่ม ประหนึ่งช้างที่ลงลงในเปอกมด ถอนตนขึ้นได้ จะนั่น. ข.ร. (พุทธ) มก. 43/253 3. ความสำรวมอินทรีย์ 3.9 ผู้ตามเห็นอารมณ์ว่าไม่งาม สรรเสริญอินทรีย์ทั้งหลาย รับประทานใ…

บทความนี้สำรวจความสำคัญของการรักษาจิตใจและการมีสติในชีวิตประจำวัน โดยอ้างอิงถึงแนวทางจากพระบาลี ที่เน้นการสำรวมระวังเมื่อแสวงหาบิณฑบาต และการไม่เกี่ยวข้องกับกามรมณ์ เพื่อให้จิตผ่องใส และการมีสติในทุกข

…ดอยในกงหลาย เหมือนน้ำไม่ติดอยู่ในใบวู เหมือนเมล็ดพันธุ์กาฝากไม่ตั้งอยู่บนปลายหลักแหลม ละนั้น ข.5. (พุทธ) มก. ๔๙/๔๙ ๕.๗ เมื่อภิณนันลามฉันทะได้อย่างดี ย่อมไม่กลัว ไม่จะดุ เหมือนบรรดาผู้ปลดหนี้แล้วเห็นเจ้า…

เอกสารนี้นำเสนออุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกที่ชี้ให้เห็นถึงการมีปัญญาในการละทิ้งความทุกข์และแสวงหาความสุขในชีวิต โดยผ่านตัวอย่างเช่น การเปรียบเทียบชีวิตกับรองเท้าและความสามารถในการทำให้เราห่างจากทุกข์ นอก

…ดานแล้ว ทรงสละราชสมบัติออกบรรพชา อุปมาดังเครื่องชั่งตราชั่ง สลัดตัดเครื่องชั่งไปได้ ฉะนั้น ขุ. ชา. (พุทธ) มค. ๑๖/๒๓ ๘.๕ ธรรมดาใครอวยลาแกอที่เที่ยมอยู่ไปด้วยความสุขและความทุกข์ ฉันใด ภิกษุผู้ปรารถ ความเพี…

พระไตรปิฎกจัดทำอุปมาอุปไมยเกี่ยวกับการดำเนินชีวิตในเส้นทางพระธรรม โดยเปรียบเทียบลักษณะต่างๆ เช่น พระเจ้าเถรทรงสละราชสมบัติ เปรียบเสมือนเครื่องชั่งที่ถูกทำลาย และความเพียรของภิกษุที่ควรประพฤติพรหมจรรย์

๒๒๓๒ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๓.๗๕ พระพุทธองค์ทรงเปรียบเทียบจำนวน น้ำในมหาสมุทรกับจำนวน น้ำที่บุคคลวิตกขึ้นมาเพียงสองสามหยดในมหาสมุทร เรียบเสม…

บทนี้นำเสนอการเปรียบเทียบที่พระพุทธเจ้าใช้เพื่ออธิบายถึงความทุกข์ที่พระอริยสาวกสามารถกำจัดได้ ซึ่งมีน้อยเหมือนน้ำเพียงสองสามหยด เมื่อเป…

…ี้ทุกข์ ฯ ลฯ นี้ข้อปฏิบัติให้ลงความดับทุกข์ ฉันนั้น นั่นเรียกว่า บุคคลมีจิตเหมือนสายฟ้า อัง. ติก. (พุทธ) มก. ๓๕/๑๑ ๕.๒ บุคคลบางคนในโลกนี้ กระทำให้แจ้ง เข้าสิงพร้อมซึ่งโทมัย์ติต ปัญญาวิมุตติอันวา อาสวะมิไ…

เนื้อหาในบทนี้ได้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยที่แสดงให้เห็นถึงความเชื่อมโยงของตัณหากับการดำรงชีวิตของบุคคลที่ประมาท ตลอดจนการเข้าใจอริยสัจ ๔ อันได้แก่ ทุกข์ เหตุเกิดทุกข์ ความดับทุกข์ และข้อปฏิบัติที่นำไปสู่กา

…) ไว้งางปาก ทางจมูก แล้ว ลมอันแรงกล้าก็เสียดเทศะ เปรียบเหมือนบูรษมีคั่งเอาโลหาธแหลมคมทีมศรีสะม.ม. ( พุทธ) มก. ๑๙/๑๒๑ ๑.๒ เมื่อเราสลนล้มอัสสาสะแปลสาธงปาก ทางจมูก และก ก็ให้บวศีระเหลียวทนเปรียบเหมือนบูรษมีก…

บทความนี้นำเสนอการใช้อุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก เพื่อแสดงถึงความเพียรในการบรรลุธรรมของพระโภธิสัตว์ โดยใช้เปรียบเทียบลักษณะต่าง ๆ เช่น การควบคุมลมหายใจและการเปรียบเทียบกับอวัยวะในร่างกาย อุปมาเหล่านี้เป็น

…ละอานุภาพที่จะบันดาลว่าวันนี้ รุ่งนี้หรือริ่งนี้ จิตของเราจงหลุดพ้นจากอาเจาะเพราะไม่มีอั้น ณัฏฐิก. (พุทธ) มก. ๑๓/๕๔๙ ๒.๒๓ พระพุทธองค์ทรงนับตัวอย่างถึงท่อนที่มีบรรจุโยนขึ้นไปในอากาศ เมื่อตกลงมา บางครั้งก็…

เนื้อหานี้กล่าวถึงคำสอนของพระบรมศาสดาที่ให้ความสำคัญกับการทำกิจสามประการในคณะฝ่ายสามควร ได้แก่ การเตรียมแปลง, การเพาะพัก และการระบายน้ำ นอกจากนี้ยังพูดถึงการเข้าใจในอริยสัจ ๔ และวิธีการดับไฟที่เกิดจาก

…ก็ไม่สบาย อยู่ในที่แจ้งก็ไม่สบาย เดิน ยืน นั่ง นอนในที่ใดๆ ก็ไม่สบาย เป็นทุกข์ในที่นั้นๆ สังวิน (พุทธ) มก. ๒๖๙/๒๕๙ ๓.๗ แกชยเข้าไปสู้สุรหนาบ พิธีองอยู่ อันหนานเอียวได้อัดอยู่ในนั้นๆ ได้รับทุกข์ถึงความ…

ข้อความนี้กล่าวถึงการเปรียบเทียบทางธรรมในพระไตรปิฏก ซึ่งชี้ให้เห็นว่าผู้ที่ประสบทุกข์ นั้นมักไม่พบความสบายทั้งในที่อยู่หรือการกระทำต่างๆ จึงได้ให้เห็นถึงข้อผิดพลาดที่เกิดจากลักษณะของใจที่เต็มไปด้วยควา

…้ไม่ โทษเลยด้วยโโล่ยอ่อนไม้ไม่ ทุกข์ทั้งหลายเสมอด้วยขันธ์ ย่อมนมี สุขอีบจากความสงบย่อมไม่มี. ข.ข. (พุทธ) มก. ๔/๓๒๒ ๒.๖ กิเลสเกิดขึ้นแม้คราเดียวด้วยอำนาจต้นหา และโลภะ ย่อมแก้หลุดได้ยาก เหมือน เต่าหลุดจาก…

เนื้อหานี้ได้กล่าวถึงอุปมาอุปปลายจากพระไตรปิฎก โดยใช้เหมือนเปรียบในการอธิบายธรรมชาติต่าง ๆ ที่สามารถเห็นได้ในชีวิตประจำวัน อาทิ การเปรียบเทียบการติดบ่วงด้วยกิเลสที่อยู่ในจิตใจ การเข้าถึงทุกข์ และการรั

…ษุผู้อดบวชเขา ย่อมไม่หวั่นไหวเพราะความสิ้นโมะ เหมือนนกเขาหินไม่หวั่นไหวตั้งอยู่ดั้ม ฉะนั้น ชู.อุ. (พุทธ) มก. ๔๕/๓๒๓ ๓.๘ ธรรมดาป๋อย่อมเป็นสถานอันบรรลุที ฉันใด ภิกษุผู้วรารความเพียรควรเป็นผู้บรรลุ ฉันใด …

เนื้อหานี้มีการแสดงอุปมาและคำสอนจากพระไตรปิฎก ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการมีความเพียรในเส้นทางการบรรลุธรรม และการหลีกเลี่ยงอากิเลส ผู้อดบวชควรยืนหยัดต่อความท้าทายอย่างมั่นคงเหมือนนกเขาหินที่ไม่หวั