มาต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 45 / 101

…บาย แล้วนำยามาเถิด" ภิกษุณีนั้นไปบอกแล้ว พระเถระกล่าวว่า "ฉัน ไม่รู้จะเก็บยาต่าง ๆ มียารากไม้เป็นต้นมาต้มเป็นยาให้ดอก บอกยาแก่เธอ (ดังนี้ อหิ ยโต ปพฺพชิ ฯเปฯ มาตุยา เม ผาสุ โหตุ) "เรา จำเดิมแก่กาลที่บวชแ…

ในบทนี้กล่าวถึงพระมหามิตตเถระที่ได้ช่วยอุบาสิกาที่ป่วยด้วยโรคฝีโดยไม่ใช้ยา และยังส่งความปรารถนาดีให้เธอผ่านคำพูด ในขณะที่พระเถระแสดงถึงความบริสุทธิ์และการควบคุมจิตใจ การรักษาผู้อื่นโดยไม่หวังสิ่งตอบแท

๑ - หน้าที่ 108 ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - เล่นหัวสัพยอกกับมาตุคามอยู่ เขายินดีด้วยการซิกซ์เป็นต้นนั้น ฯลฯ เราบอกได้ว่า เขาย่อมไม่พ้นจากทุกข์ได้เลย. (๓) ดูกรพราหม…

บทที่กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับการพ้นทุกข์ พร้อมยกตัวอย่างเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างสมณะและพราหมณ์กับมาตุคาม โดยเน้นถึงความยินดีในสภาพของสิ่งต่างๆ ที่ไม่เที่ยงและอาจนำไปสู่อาการทุกข์. ไม่ว่าจะเป็นการมีปฏิ…

…่งก้อนดิน ที่ขว้างไป (พอดีพอร้าย) ทำนองไล่กา ชื่อว่า เลขทบาต. พึงทราบวินิจฉัยในบ้านที่ไม่ได้ล้อมว่า มาตุคามยืนอยู่ที่ประตูเรือน หลังสุดเขาทั้งหมด สาดน้ำไปถึงที่ใด ที่น้ำนั้นตก ชื่อว่า อุปจารเรือน เลฑฑบาต…

บทนี้กล่าวถึงลักษณะของเลฑฑบาตที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดวัดและอุปจารเรือน โดยอธิบายถึงวิธีการวัดพื้นที่ในสถานที่ต่าง ๆ เช่น บ้านที่มีรั้วและไม่มีรั้ว โดยใช้ธนูและกำหนดระยะทางในการล้อมพื้นที่ สำหรับบ้านที

…่ ไม่สละสลวยตามความนิยมของภาษา จึงต้องต่อด้วยวิธีสนธิ เพื่อ ย่นอักษรให้น้อยลงอีก คือ เอา กต-อุปกาโร มาต่อกันเข้า เป็น กโตปกาโร นี้ชื่อว่าสนธิ ในที่นี้จะอธิบายเรื่องของสนธิโดยเฉพาะ สนธินั้น โดยย่อมี คือ ส…

บทความนี้กล่าวถึงการสนธิในบาลี ซึ่งหมายถึงการต่อศัพท์และอักขระเพื่อประโยชน์ต่างๆ เช่น การย่นอักขระ การสร้างความสลสลวย และการช่วยในการแต่งฉันท์ โดยมีการอธิบายความแตกต่างระหว่างสนธิกับสมาส รวมถึงรายละเอ

…สตถี, วิการในเบื้องปลาย ก็มีวิธีเหมือนวิการในเบื้องต้น เป็นแต่ละลบสระหน้า วิการสระหลังเท่านั้น เช่น มาตุล-อิริต เป็น มาลุเตริติ นี้ลบ อ ที่มาลุต เสีย แล้วเอา อิ ที่ ศัพท์หลังเป็น เอ, น=อุเปติ 1 เป็น โนเป…

ในเนื้อหานี้มีการอธิบายวิธีการและหลักการในการแปลงสระในภาษาบาลี โดยมีการเปรียบเทียบระหว่างวิการและอาเทศ รวมถึงการลบสระหน้าและการใช้สระหลัง เพื่อให้เกิดรูปแบบใหม่ในคำศัพท์ ตัวอย่างเช่น การแปลงคำ มุนิ อา

…ร ๒ คนออกจากเมืองอนุราธปุระ (เดิน ทางไป) จนได้ไปบวชอยู่ในวัดถูปาราม บรรพชิต ๒ รูปนั้น รูปหนึ่ง เรียนมาติกาได้คล่อง ๓ มาติกา เป็นผู้มีพรรษาครบ ๕ ปวารณาแล้ว ไปสู่ชนบทชื่อปาจีนขัณฑราช รูปหนึ่งคงอยู่ในถูปารา…

บทความนี้เล่าถึงประสบการณ์ของภิกษุที่ใช้ชีวิตในอาวาส โดยเริ่มจากการเดินทางไปบวชที่วัดถูปาราม มีการนำเสนอถึงความสำคัญของอาวาส และการผูกพันของภิกษุในวัดนั้น รวมถึงนิทานเกี่ยวกับกุลบุตรสองคนที่บวชและประส

… และจะพึงทราบได้อย่างไรว่า บุคคลนี้เป็น ราคจริต " ดังนี้เป็นต้น พึงทราบนัยในข้อนั้น ดังต่อไปนี้ ต" [มาติกาแห่งลักษณะ | บัณฑิตพึงบอกแจ้งจริยาทั้งหลายได้โดย อิริยาบถ โดยกิจ โดยการบริโภค โดยอาการ มีการดูเป็…

เนื้อหานี้พูดถึงการวิเคราะห์จริตของบุคคลตามกรรมและอิทธิพลการแวดล้อมที่มีผลต่อพฤติกรรม โดยนำเสนอว่าบุคคลที่เกิดมาด้วยกรรมที่ต่างกัน ย่อมแสดงออกถึงจริตที่แตกต่างกัน และสามารถวิเคราะห์จริยาทางจิตได้จากอิ

…วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 65 ว่านั้น ไม่ผิดดอก เพราะพระโยคาวจรลางท่าน ถือเอานิมิตในอุทธุ มาตกอสุภ หรือ....ในอัฏฐิกอสุภก็ตามที่ใหญ่ ลางท่านก็ถือเอา นิมิตในอสุภนั้นๆ ที่เล็กๆ” โดยบรรยายนี้ ฌานขอ…

ในเนื้อหาได้อธิบายถึงแนวทางการเจริญอสุภนิมิตและผลของการขยายจิต โดยเปรียบเทียบกับกรรมฐานอื่นๆ และเตือนว่าการขยายอสุภนิมิตมากไปอาจไม่มีอานิสงส์ อธิบายถึงข้อควรระวังในการฝึก โดยเฉพาะในการเจริญอานาปานสติแ

…โยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 104 พึงทำอัปปนาโกศล ๑๐ ประการ ให้ถึงพร้อม (ต่อไป) เถิด [มาติกาแห่งอัปปนาโกศล) นี้เป็นนัยในอัปปนาโกศลนั้น พระโยคาวจรพึงปรารถนาอัปปนา โกศล โดยอาการ ๑๐ คือ ดังนี้…

บทความนี้นำเสนอการทำอัปปนาโกศล 10 ประการที่พระโยคาวจรควรปฏิบัติเพื่อให้จิตใจมีสมาธิและสภาวะร่าเริง โดยมีการอธิบายถึงแต่ละอุปกรณ์ เช่น การทำวัตถุให้สละสลวย การทำอินทรีย์ให้ถึงความเสมอกัน และการหลีกจากบ

…จเข้าจับ (มัน ) ท่าไรได้ ให้ได้โดยง่าย ครั้นแล้วปล่อยออกทีละตัวก็จะชี้ให้คนจับมันนั่นแหละซึ่ง (ออก) มาตามลำดับได้ว่า นี่โคตัวนั้น พวกท่านจงจับมันเถิด ดังนี้ฉะนั้น ด้วยว่าครั้นทรงแสดงเวทนาเหล่านั้น อันประ…

ในเนื้อหานี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงอธิบายเกี่ยวกับอทุกขมสุขเวทนาในจตุตถฌาน โดยการทำอปริเสสศัพท์เป็นการรวมรวมเวทนาต่างๆ เพื่อให้ผู้ปฏิบัติสามารถกำหนดและจับได้ง่ายขึ้น โดยการเปรียบเทียบกับการจับโคที่ต้อง

…่ลมพัดอยู่ จึงตั้งสติ (ระลึก ) ว่า " ลมนี่พัด ทนัน " ก็หรือว่า ลมเข้าทางช่องหน้าต่างบ้าง ช่องฝาบ้าง มาต้อง ร่างกายของเธออันใด พึงตั้งสติในลมอันนั้น ภาวนาว่า วาโต วาโต โดยที่เป็นนามเด่นในบรรดานามของลมทั้ง…

ในบทนี้พูดถึงการทำสมาธิผ่านวาโยกสิณ ซึ่งเกี่ยวกับการตระหนักถึงลมที่พัดผ่านร่างกาย โดยมีการกำหนดสภาพที่เหมาะสมเพื่อให้เกิดนิมิตที่ชัดเจน นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการเข้าถึงนีลกสิณ ด้วยการมองเห็นสีเขียวซึ่งน

…ค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 207 อสุภกรรมฐานนิเทศ ก็แลในอสุภที่ไม่มีวิญญาณ ๑๐ คือ อุทธุมาตกะ วินีลกะ วิปุพพกะ วิจฉัททกะ วิกขายตกะ วิกขิตตกะ หตวิกขิตตกะ โลหิตกะ ปุฬวกะ อัฏฐิกะ ซึ่งท่านจัดไว้ใ…

ในเนื้อหานี้มีการอธิบายเกี่ยวกับอสุภที่ไม่มีวิญญาณ ซึ่งจัดแบ่งออกเป็น 10 ประเภท เช่น อุทธุมาตกะ ซึ่งหมายถึงซากที่พองขึ้น และ วินีลกะ ที่มีสีเขียวคล้ำ โดยทั้งสองประเภทนี้จัดว่าเป็นสิ่งปฏิกูลและน…

…เถิด จริงอยู่ คำ (ต่อไป) นี้ ท่าน กล่าวไว้ (ในอรรถกถา ) ว่า " ภิกษุเมื่อจะขึ้นเอาอสุภนิมิตชนิดอุทธุ มาตกะ ย่อมไปผู้เดียว ไม่ (ต้อง) มีสหาย มีสติตั้งมั่น ไม่หลงลืม มี อินทรีย์ทั้งหลายอยู่กับตัว ( คือสำรวม…

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับวิธีการดูอสุภโดยอิงตามอรรถกถา ที่พระโยคาวจรได้สอนแก่ภิกษุให้เกิดปีติโสมนัสในขณะไปดูอสุภนิมิต โดยมีการเตรียมความพร้อมทางจิตใจและการศึกษาอสุภนิมิตที่อยู่ในธรรมชาติ เช่น หินหรือไ

…ว ความว่า พึงกำหนดดูร่างทั้งหมดโดยรอบ คือพึงยังญาณให้ท่องเที่ยวไปในร่างทั้งสิ้น แห่งใดปรากฏเป็นอุทธ มาตกะชัด ก็ตั้งจิตบริกรรมว่า อุทธุมาตก อุทธุมาตก ที่แห่งนั้น

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการกำหนดดูสรีระตามพระวิสุทธิมรรค โดยแบ่งออกเป็นหลายพื้นที่ เช่น ทางมือขวา มือซ้าย เท้าขวา เท้าซ้าย และช่องต่างๆ เช่น หว่างมือ หว่างเท้า ซึ่งการกำหนดดูนี้ช่วยให้ผู้ปฏิบัติมีความตระห

…ทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 230 อสุภเป็นต้นไปเสีย เพราะเหตุนั้น กรรมฐานที่หาได้ยากยิ่งกว่าอุทธ มาตกกรรมฐานนี้จึงไม่มี " ดังนี้ จะพึงเป็นผู้มีความสำคัญในอุทธุมา ตกอสุภนั้นว่าเป็นดังรัตนะ เข้าไปตั้งคว…

บทความนี้สำรวจแนวคิดที่นำเสนอในวิสุทธิมรรคเกี่ยวกับการปฏิบัติกรรมฐาน โดยเน้นที่ความสำคัญของอุทธุมาตกอสุภและผลของการควบคุมจิตใจผ่านกรรมฐาน ซึ่งผู้ปฏิบัติต้องมีความเพียรพยายามในการพัฒนาจิตใจ ปฏิกูลในกา…

…ท่านจัดไว้ใน บาลีไวยากรณ์มีเพียง ๑๒ ศัพท์ คือ อตฺต, พฺรหม, ราช, ภควนฺตุ, อรหนุต, ภวนฺต, สตถุ, ปิตุ, มาตุ, มน, กมฺม, โค. บรรดาศัพท์เหล่านี้ บางศัพท์ก็เป็นลิงค์เดียว บางศัพท์ก็เป็น สองลิงค์ ในที่นี้จะแสดงแ…

ในบทนี้อธิบายเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ ซึ่งมีการจัดแบ่งศัพท์ออกเป็นกลุ่มต่างๆ ได้แก่ กติปยศัพท์ จำนวน 12 ศัพท์ เช่น อตฺต, พฺรหม, ราช เป็นต้น การแจกศัพท์นั้นมีหลากหลายรูปแบบ ทั้งแบบลิงค์เด

…ายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 41 สองศัพท์นี้แจกเหมือน ปิตุ ๑. ภาตุ พี่ชาย, น้องชาย ๒. ชามาตุ ลูกเขย วิธีเปลี่ยนวิภัตติและการันต์เหมือน สตฺถุ แปลกแต่ อาเทส เป็น อร แทน อาร ในวิภัตติทั้งปวง อาล…

เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาและอธิบายไวยากรณ์นามและอัพยยศัพท์ในภาษาบาลี โดยระบุการแจกจ่ายคำศัพท์ เช่น ปิตุ ที่มีความหมายแตกต่างกัน รวมถึงการเปลี่ยนวิภัตติและการันต์เช่นเดียวกับศัพท์อื่น พร้อมกับตัวอย่างกา

ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 42 พหุ. เอก. ทุ. มาตร์ เอา อุ การันต์ เป็น มาตโร (แปลเหมือน ป. พหุ.) อา อาเทส เป็น อร แล้ว คง อู๋ ไว้ ต. มาตรา เอา อุ กา…

…ากรณ์ในภาษาบาลี โดยเฉพาะการเปลี่ยนแปลงและการใช้งานของนามและอัพยยศัพท์ เช่น การเปลี่ยนรูปแบบโดยการใช้มาตราต่างๆ และการแปลงของอักษรในทีฆะเพื่อให้เกิดความหมายที่ถูกต้อง สรุปแสดงให้เห็นถึงการใช้คำในรูปแบบต่า…

…จจัยเครื่องสืบต่อ (แห่งอายุ) ถูก กรรมที่สามารถยังสัตว์ให้เคลื่อนจากฐานะ (ที่เป็นอยู่) ได้ทันที เข้า มาตัดเอา ดุจคนบาปทั้งหลายมีพญาทุสิมาร และพญากลาพุเป็นต้น ก็ดี แก่บุคคลทั้งหลายผู้มีปัจจัยเครื่องทุสิมาร…

…้ให้เห็นถึงความสำคัญของการรำลึกถึงความตายและวิธีการเจริญมรณสติที่เหมาะสม ตลอดจนผลกระทบของกรรมที่สะสมมาตลอดชีวิต.

…งบุคคลทั้งหลายผู้เกิดภายในบ้าน (ไปตาย) ตกอยู่ภาย นอกบ้านก็มี ร่างของบุคคลทั้งหลายผู้เกิดภายนอกบ้าน (มาตาย) ตกอยู่ภายในบ้านก็มี โดยนัยเดียวกันนั้น บัณฑิตพึง (พรรณนา) ให้ กว้างไปหลาย ๆ ประการ เป็นต้นว่า ร่…

เนื้อหานี้พูดถึงความตายในมุมมองของพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นว่าการตายไม่จำเป็นต้องมีนิมิตที่แน่นอน และไม่ถูกกำหนดว่าต้องเกิดในที่ใดตามความเชื่อ โดยมีการอธิบายว่าร่างของสัตว์ทั้งหลายอาจตกอยู่ในที่ต่าง