หน้าหนังสือทั้งหมด

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
50
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…: โส ตสฺสา คพภปริหาร อทาส ฯ (๑/๓) โส ต์ อาหริตวา ปุตฺตสฺส เภสัชช์ กโรติ ฯ (๑/๒๓) หลง : อานนฺทตฺเถโร อตฺตโน ชีวิต สตฺถุ ปริจฺจชิตวา ปุรโต อฏฐาสิ ฯ (๑/๑๓๐) ๓. ถ้ามาร่วมกับบท สมฺปาปุณยกมุม (สู่) หรือบทอาธาร …
คู่มือเล่มนี้เสนอข้อปฏิบัติในการจัดเรียงวิภัตติสำหรับการแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยเสนอหลักการรวมทั้งการวางบทที่เกี่ยวข้องอย่างชัดเจน เช่น การจัดตำแหน่งบทอวุตฺตกมฺม และสมฺปาปุณยกมุม เพื่อให้ผู้อ่านสามารถ
กฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษาไทย
53
กฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษาไทย
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค ๓๗ โอโลเกตุวา ฯเปฯ (๑/๕) : ตสฺมา ยถา กณโก ผลาน คณฺหนฺโต ฯลฯ เอว์ โสปิ อตฺตโน ฆ่าตาย ผลติ ฯ (๖/๒๓) ถ้า กสมา มาคู่กับ อถ (ที่แปลว่า...ครั้นเมื่อความเป็นอย่างนั้น) ให้เรียง อถ ไ…
บทความนี้จะกล่าวถึงกฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษาไทย โดยเริ่มจากการจัดตำแหน่งของคำและบทในประโยค เช่น การเรียงคำเชื่อม อาทิ 'อถ' กับ 'กสมา' และการขยายบทต่างๆ ตามวิภัตติ โดยมีตัวอย่างการเรียงเพื่อความเข้าใ
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค ๓๙
55
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค ๓๙
…ธมฺมกถิกสฺส อนาปตฺติยา อทสฺสเน อุกเขปนียกมุม อกาส ๆ (๑/๕๐) : วตฺตสมฺปนฺนา หิ ครูว์ อาสเน วา สยเน วา อตฺตโน ปริกขาร์ น เป็นฺติ ฯ (๑/๕๖) ๔. กาลสัตตมี ที่บอกกาลครอบทั้งประโยค ให้เรียงไว้ต้นประโยค หรือที่สองข…
บทความนี้เสนอแนวทางการเรียงประโยคในภาษาไทยเพื่อให้ประโยคมีความชัดเจนและถูกต้อง โดยเริ่มจากการจัดเรียงคำที่ขยายไปยังส่วนต่างๆ ของประโยค เช่น การขยายกิริยา การใช้กาลสัตตมี และการวางตำแหน่งของคำในประโยค
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค ๖๙
85
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค ๖๙
…แรง เช่น : - ปรโลก คจฺฉนต์ ปุตตรีตโร วา โภคา วา นานุคจฉันติ ฯ (ไม่ใช่ อนานุคจฉนฺติ) (๑/๖) : สรีร์ปิ อตฺตนา สุทธิ น คจฉติ ๆ (ไม่ใช่ อาจฉติ) (๑/๖) ๒. เมื่อปฏิเสธกับกิริยา นาทีปัจจัย เช่น ตวา ปัจจัยเป็นต้น แ…
บทความนี้นำเสนอวิธีการเรียงนิบาตโดยมีกฎเกณฑ์เฉพาะสำหรับการปฏิเสธกิริยาอาขยาต ไม่แปลงรูปเป็น อ หรือ อน, การปฏิเสธกับกิริยา นาทีปัจจัย และการปฏิเสธกิริยากิตก์ที่คุมพากย์ได้ ซึ่งการเรียงประโยคตามหลักการน
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
94
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…องนั้นได้ มีวิธีเรียงดังนี้ ๑. เมื่อแปลกับศัพท์ไหน ให้เรียงไว้หลังศัพท์นั้น เช่น : ตาต มหลุลกสฺส หิ อตฺตโน หตุปาทา อนสุสวา โหนฺติ ฯ (๑/๖) : อชฺชตคเคทาน เถโร มยุห์ ภาโร, อหมปี เถรสส ภาโร ฯ ๒. ถ้าแปลว่า “ทั…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ แสดงวิธีการเรียงศัพท์และหลักการแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยระบุวิธีเรียงศัพท์ที่แปลและตัวอย่างการใช้ ทั้งยังอธิบายหลักการแปลที่มีลักษณะต่าง ๆ เช่น การใช้ 'ทั้ง', 'บ้าง', แล
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
96
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
… จะรู้ ความติดขัดได้ชัด : ยทา หิ ต นคร์ อิทธ์ ผีต อาทิณณมนุสส์ โหติ, ตทา จ โข พลวตรา สามนตราชาโน ต์ อตฺตโน วิเส กาตุ ปตฺเถนฺติ ฯ : ยสฺมา หิ อิมาย ปฏิปทาย สมนนาคโต บุคคโล สาวชช์ ปริวชฺเชตวา อนวชช์ กโรนฺโต …
บทนี้อธิบายเกี่ยวกับวิธีการวางนิบาตในประโยคเมื่อแปลภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นถึงการวางหรือไม่วางนิบาตต้นข้อความในประโยคเพื่อให้การแปลมีความถูกต้องและสละสลวย ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการพิจารณาเรื่องน
การแปลและการใช้ศัพท์ในภาษาไทยโบราณ
112
การแปลและการใช้ศัพท์ในภาษาไทยโบราณ
๙๖ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ : เถโร ติ อิตถี อตฺตโน กมุมนต์ กโรนต์เยว ทิสวา น อุปสงฺกมิ ฯ ๒) : แม่โคนมทั้งหลายได้ยืนเบียดกันในที่ประมาณ อุสภะหนึ่ง : …
คู่มือนี้เสนอแนวทางในการแปลภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นการใช้คำที่ถูกต้องในประโยค พร้อมตัวอย่างที่แสดงถึงการใช้ศัพท์ที่ผิด รวมถึงการปรับปรุงคำเพื่อให้ถูกต้องตามหลักการแปล เช่น การใช้คำว่า 'กโรนต์' ต้องเป็น
วิภัตติในภาษาไทย
119
วิภัตติในภาษาไทย
…ี และหาก ใช้ผิดสำนวนนิยม ก็จะทำให้เสียอรรถรสของภาษาไป เช่น : : ภิกษุถวายบาตรของตัวแก่สามเณร : ภิกขุ อตฺตโน ปตฺต์ สามเณร อทาส ฯ (ปตต์ สามเณรุสส อทาส) ทีนั้น พระเถระห้ามเธอว่า เธออย่าทำอย่างนี้ : อถ น์ เถโร…
วิภัตติเป็นองค์ประกอบที่สำคัญในการประกอบศัพท์ในภาษาไทย เพื่อรักษาความถูกต้องตามหลักไวยากรณ์และสร้างความหมายที่ชัดเจน การใช้วิภัตติอย่างถูกต้องจะช่วยให้อรรถรสของภาษามีคุณภาพ เช่น ในการแปลภาษาไทยเป็นมคธ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
126
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
… (๑/๕) (แสดงว่า พระพุทธเจ้าทุกๆ พระองค์ ทรงทำอย่างนี้มาทุกยุค : วตฺตสมปนนา หิ ครูว์ อาสโนวา สยเน วา อตฺตโน ปริกฺขาร์ น สเปนฺติ ฯ (๑/๕๖) (แสดงว่า การกระทำเช่นนี้เป็นปกติวิสัยของผู้สมบูรณ์ด้วย วัตรทุกๆ คน) …
คู่มือนี้จัดทำขึ้นเพื่อช่วยนักศึกษาเข้าใจในเนื้อหาของการแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยมีการอธิบายหลักการและยกตัวอย่างที่ดำเนินไปภายใต้บริบทในพุทธศาสนา รวมถึงการปฏิบัติตนของผู้มีวัตรที่ดีตามคำสอนของพระพุทธเจ
วิภัตติหมวดอัชชัตตานี และภวิสสันติ
127
วิภัตติหมวดอัชชัตตานี และภวิสสันติ
…อสฺส ภริยาย กุฉิย์ คพโภ ปติฏฐาสิ ฯ โส ตสฺสา คพฺภปริหาร์ อทาสี ฯ สา ทสมาสจฺจเยน ปุตต์ วิชายิ ฯ เสฏฐี อตฺตนา ฯเปฯ ตสฺส ปาโลติ นาม อกาส ฯ (๑/๓) วิภัตติหมวดภวิสสันติ ใช้ในกรณีที่เรื่องนั้นๆ ยังไม่เกิดขึ้นจริง…
บทความนี้กล่าวถึงวิภัตติหมวดอัชชัตตานีที่ใช้ในกรณีเรื่องที่เกิดขึ้นในอดีต ซึ่งมีตัวอย่างเพื่อแสดงให้เห็นการใช้ในบริบทต่างๆ เช่น สำนวนไทยที่แสดงถึงเหตุการณ์ที่เกิดแล้ว นอกจากนี้ ยังมีการอธิบายถึงวิภัตต
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
132
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ร็จเรียบร้อยแล้ว จึงได้ทรงสดับเสียงนั้น จริงของเรื่อง) ซึ่งก็ผิดไปจากความประสงค์ และความเป็น : ราชา อตฺตโน กายกมมาที่นิ โอโลเกนฺโต กิญจิ อยุตต์ อทิสวา ก็ นุ โข การณนฺติ จินฺเตตวา ปพฺพชิตาน วิวาเทน ภวิต พน…
หนังสือเล่มนี้เป็นคู่มือสำหรับการแปลจากไทยเป็นมคธ โดยมีการนำเสนอประโยคที่เปรียบเทียบและวิเคราะห์ความหมายของคำต่างๆ ซึ่งช่วยให้นักเรียนเข้าใจการใช้ภาษาในความหมายที่ถูกต้อง และดูตัวอย่างการใช้งานในบริบท
การแยกศัพท์ในไวยากรณ์ไทย
157
การแยกศัพท์ในไวยากรณ์ไทย
…ลได้ทั้งศัพท์ล่าง ศัพท์บน ขอให้ดูตัวอย่าง อถโข มหาโมคคลลานต เถโร สายหสมเย ราชคห นคร์ อคมาสิ ฯ เสฏฐี อตฺตนา ปาลิต วนป ปต์ นิสสาย ฯเปฯ ข้อนี้ ก็ใช้ได้ในภาษาไทยด้วย คือ อย่าแยกศัพท์จนเสียความ หมาย เช่น
เนื้อหานี้พูดถึงการแยกศัพท์ในภาษาไทย โดยแบ่งเป็นแยกศัพท์ผิดและถูก ในกรณีของการแยกศัพท์ผิดนั้นจะทำให้ความหมายของคำเปลี่ยนไป ในขณะที่การแยกศัพท์ที่ถูกต้องจะต้องเป็นการแยกระหว่างศัพท์ที่มีความหมายชัดเจน
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
168
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…น ถ้าประโยคต้นเป็น ประโยคบอกเล่าประโยค กิมงค์ ปน จะต้องเป็นประโยคปฏิเสธ ตัวอย่าง : ตาต มหลุลกสฺส หิ อตฺตโน หตุถปาทา อนสุสวา โหนฺติ, น วเส วตฺตนฺติ, กิมงค์ ปน ญาติกา ฯ (กิริยาในประโยค กิมงค์ ปน คือ วตฺติสฺ…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ มุ่งเน้นการเข้าใจการสร้างประโยคบอกเล่าและประโยคปฏิเสธ โดยยกตัวอย่างการใช้คำในประโยคที่มีความหมายชัดเจน สํานวนไทยสันทัดจะช่วยให้นักเรียนแปลได้ง่ายขึ้น และมีความเข้าใจในภ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
178
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ดมลทินอกุศล ของตนออกได้โดยลำดับ มคธเป็น : พราหมณ ปณฺฑิตา นาม ขเณ ขเณ โลก โลก กุสลํ กโรนตา อนุปุพเพน อตฺตโน อกุสลมล์ นีหรนฺติเยว ๆ (๗/๓) ความไทย : จีวรพึงพิจารณาทุกๆ ขณะที่ใช้สอย บิณฑบาต ทุก คำกลืน เสนาสนะ…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้เสนอวิธีการแปลและใช้ภาษาโดยละเอียด เช่น การใช้คำซ้อนและการปฏิบัติตามหลักการแปลในบริบทต่างๆ รวมถึงตัวอย่างที่ช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจเนื้อหาอย่างชัดเจน เช่น การพูดถึงความสำคัญของก
การใช้ศัพท์สมาสในภาษาบาลี
195
การใช้ศัพท์สมาสในภาษาบาลี
…ประกอบว่า ปิต (ปิตร์) ความไทยว่า ซึ่งมารดา ประกอบว่า มาต์ (มาตร์) ความไทยว่า ซึ่งตน ประกอบว่า อตต์ (อตฺตาน) ความไทยว่า ด้วยใจ ประกอบว่า มเนน (มนสา) ความไทยว่า แก่พี่ชาย ประกอบว่า ภาตุสฺส (ภาณุ) ความไทยว่า…
เนื้อหาพูดถึงการใช้ศัพท์สมาสในภาษาบาลี โดยระบุถึงความสำคัญของการแยกศัพท์เพื่อหลีกเลี่ยงความคลุมเครือ นอกจากนี้ยังมีตัวอย่างการประกอบศัพท์ที่เหมาะสมและไม่เหมาะสม พร้อมยกตัวอย่างการประกอบตามหลักไวยากรณ์
มคธ: ศัพท์และความหมาย
207
มคธ: ศัพท์และความหมาย
…กี สีล์ ฯเปฯ (วิสุทธิ์ ๑/๑๗) พึงดูประโยคต่อไปนี้เปรียบเทียบ เพื่อเป็นแนวสังเกต สพฺพเมว ตาว อิท สีลํ อตฺตโน สีลนลกฺขเณน เอกวิธี (วิสุทฺธิ ๑/๑๒) ปู่สุกูลิกงฺค์ ตาว คหปติทานจีวร ปฏิกปามิ สุกสิงค์ สมาทิยามีติ…
มคธนำเสนอศัพท์และความหมายที่สำคัญในศาสตร์ทางพุทธศาสนา โดยเฉพาะในเรื่องของศีลและวิสุทธิมรรค ในการศึกษาเนื้อหาเหล่านี้ พุทธศาสนิกชนสามารถเข้าใจพื้นฐานและลึกซึ้งในความหมายของคำที่เกี่ยวข้องได้ดียิ่งขึ้น
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
210
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…นักแน่นขึ้น ท่านใช้ศัพท์นี้ ควบกัน ๒ ศัพท์ เป็น เอเกก แปลว่า แต่ละคนแต่ละ อย่าง เช่น : เตาสเทวปุตตา อตฺตโน กุมภ รตนปลุลงเก นิ สีที่สุ ฯ เหตุที่สาย กุมภาน เอเกกลุ่ม กุมภ สตฺต สตฺต ทนฺเต มาเปส, เตสุ เอเกโก …
คู่มือฉบับนี้นำเสนอวิธีการใช้เอกศัพท์ที่แปลว่า 'หนึ่ง' ซึ่งทั้งเป็นสังขยาและสัพพนาม โดยมีการอธิบายถึงความแตกต่างและวิธีการใช้งานในประโยค รวมทั้งตัวอย่างการใช้คำในบริบทต่าง ๆ พร้อมทั้งความสำคัญของการแย
ศัพท์และความหมายพื้นฐาน
215
ศัพท์และความหมายพื้นฐาน
ศัพท์และความหมาย ๑๙๙ ร่างกาย กาโย เทโห สรีร่ คตติ อตฺตภาโว ญาติพี่น้อง น้องชาย เพื่อน ญาติ ญาติกา ญาติกา พันธุ์ พระราชา ง ช้าง ลิง นก ทะเล น้ำ ศัตรู เมฆ ด…
เนื้อหานี้เป็นการรวบรวมศัพท์และความหมายที่เกี่ยวข้องกับร่างกาย พี่น้อง เพื่อน รวมถึงศัพท์ที่เกี่ยวกับธรรมชาติ เช่น น้ำ ทะเล ดวงจันทร์ และดวงอาทิตย์ เป็นต้น คำศัพท์ส่วนใหญ่เป็นคำที่พบได้บ่อยในชีวิตประจ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
290
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ก่พวกญาติที่เหลือ ให้ ผู้อื่นเชิญมาให้อย่างเดียวจึงควร ฯ (สนามหลวง ป.ธ.๗ ๒๕๑๓, ๒๕๒๗) : มาตาปิตูน ปน อตฺตโน สนฺตก ผลิปี เทนเตน หริตวาปิ หราเปตวาปิ ปกโกสิตวาปิ ปกโกสาเปตวาปิ ทาตุ วฏฺฏติ เสสญญาตกาน ปกโกสาเปต…
คู่มือวิชานี้นำเสนอวิธีการแปลประโยคต่าง ๆ จากภาษาไทยเป็นมคธ รวมถึงการใช้คำภาษามคธในบริบทต่าง ๆ เช่น การสื่อสารเกี่ยวกับภิกษุและคำอนุญาตให้ของใช้ ตามแนวทางที่สัมพันธ์กันในภาษา ตลอดจนข้อควรระวังในการแปล
การเรียงประโยคอธิบายความ
291
การเรียงประโยคอธิบายความ
…ส่วนพระสุตตันติกะทั้งหลาย กล่าวว่า ก้อน ดินที่ขว้างไปโดยทำนองไล่กา ฯ : ตสฺส ลักขณมปิ ยถา ตรุณมนุสสา อตฺตโน พล ทสเสนตา พาหุ ปสาเรตวา เลณฑ์ ขิปนฺติ เอว ขิตฺตสฺส เลณฑสส ปตนฏฐานพุภนฺตรนฺติ วินย ธรา ๆ สุตฺตนฺต…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการเรียงประโยคในพระวินัยธร โดยแสดงให้เห็นลักษณะการขว้างก้อนดินเพื่อทดลองกำลังของตนในบริบทข้อเขียนทางพระพุทธศาสนา และมุ่งเน้นการตีความหมายของคำต่าง ๆ ตามที่พระสุตตันติกะได้กล่าวไว้ เช