อธิบาย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 113 / 173

ประโยค - ปฐมสงฆาปาลิสภาแปล ภาค ๒ หน้าที่ 264 บทว่า "ให้เป็นของบริโภคไม่ได้" นั้น โดยอรรถว่า ทำให้เป็นของพิ้งเดียวกันไม่ได้ หรือพิ้งไม่สามารถ คืออุจอาจาร หรือลำสวา หรืออพิม หรือลงเป็นคน หรือชาภพให้กลั

บทความนี้นำเสนอการอธิบายและวิเคราะห์บทจากปฐมสงฆาปาลิสภา โดยเน้นการตีความคำว่า 'ให้เป็นของบริโภคไม่ได้' และ 'ต้องอาบัติทุกกฏ'…

ประโยค- ปฐมมังปลาสำหรับแปล ภาค ๒- หน้า 307 ถาว่า ด้วยน้ำ กี่ผู้กิฬาพึงทราบวินิจฉัยน้ำดังนี้:- กล่าว ภาชนะ ดินแก่ น้ำนี้เขาเก็บรักษาไว้ในภาชนะหลายมีไหมสันเป็นต้น ในเวลาที่น้ำ ได้กัก. น้ำนันเขาเก็บไว้ใ

เนื้อหาเกี่ยวกับการวินิจฉัยน้ำในภาชนะต่างๆ และวิธีการทำลายคันในธรรมะ อธิบายถึงการเก็บน้ำในภาชนะ และการทำลายเพื่อรักษาความสะอาดทางธรรม มีกระบวนการต่างๆ ที่ควรทราบในการดำเนินการ…

…ยธรรมปรับด้วยอาหาร ตามควรแก่ราคาน้ำไหลออกไป. แม้เมื่อ ภูกูเปิดท่อ สำหรับน้ำ ก็เป็นนี้เหมือนกัน. อธิบาย: ถ้ากันน้ำคันกันจนให้ชำรุดแล้ว ฝูโกก็ซึมเดินมาตาม ธรรมาดขอคนั่นเอง หรือที่พวกเด็กชาวบ้านผู้ไม่ได้ฤด…

เนื้อหานี้พูดถึงการทำลายคันกันน้ำออมซึ่งเกิดจากการเล่นน้ำของเด็กชาวบ้านและผลกระทบจากระลอกคลื่นที่ทำให้คันน้ำชำรุด รวมถึงวิธีการส่งต้นไม้และการรักษาคลองน้ำ เพื่อประโยชน์ของเกษตรกรในท้องถิ่น เป็นการทำงา

ประโยค๓- ปฐมมัตปลาสำคัญแปล ภาค ๒ - หน้า ที่ 311 ถากว่าด้วยไม้ชำรัฟัน ไม่ชำรัฟัน อันผู้ศึกษาพึ่งวิจัยฉลาดตามข้อวิจารณ์ฉลาดตั้งอยู่ ในเสวนา ส่วนความแปลกกันในไม่ชำรัฟัน มีดังต่อไปนี้:- ไวยัจกรณใด เป็นผู้

…การใช้ไม้ชำรัฟันโดยบรรดาภิกษุและสามเฌอ ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการถวายและรับอาบัติตามราคา สิ่งของในที่นี้ อธิบายถึงการทำไม้ชำรัฟัน การเก็บเกี่ยว กฎเกณฑ์ในการถวาย รวมถึงความลึกซึ้งของวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้อง รายละเอี…

…ราชาทำกำหนดเขตตั้งไว้ในที่ทั้งหลาย มีขนาดเป็นต้นนั้น สองทว่าราชาคม ภูฏุ ได้แก่ ภาณะที่ควรแก่พระราชา อธิบายว่า "ภาษีมิราคาถึง ๕ มาสก หรือเกินกว่า ๕ มาสก เป็นของที่ คนควรถวายแต่พระราชา จากภาณะใด ซึ่งภาณะนั้น.…

…ร์ธรรม โดยชี้ให้เห็นว่าชนทั้งหลายควรมีความตระหนกในการเสียภาษี ซึ่งในที่การกล่าวถึงสูงมาภะนั้นเป็นการอธิบายถึงประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการนำสิ่งของออกจากสถานที่ควรจะมีการเสียภาษี และการตรวจสอบด้านถูกต้องในประเ…

…ค ๒ - หน้า 350 กว่าด้วยภิญญูผู้เป็นสาย ภิญญูชื่อว่าเป็นสาย เพราะอธิบว่า เที่ยวสุดเวลาดา. ท่านกล่าว อธิบายว่า "อยเข้าไปโดยลำดับในภายใน ในสถานที่นั้น ๆ." บทว่า โอริคตวา ความว่า คอยกำหนด คือใครครองดูแล้ว. บทว…

ในบทนี้อธิบายเกี่ยวกับภิญญูผู้เป็นสาย ว่ามีความหมายอย่างไรในท่ามกลางการทำกรรมและการจัดการทรัพย์ที่เก็บไว้ บทความเ…

…ค(๓) - ปฐมสัมผัสตาปฏิภาณแปล ภาค ๒ - หน้าที่ 371 ภิกษุ ! เธอไม่เป็นอาบัติ เพราะเพียงแต่พูด* ดังนี้. อธิบายว่า "ไม่เป็นอาบัติ เพราะเหตุเพียงแต่พูด ๆ ไปเท่านั้น." เรื่องที่ดูลจากเรื่องเพียงแต่พูดนั้นไป มีเรื่…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายว่าภิกษุไม่ถืออาบัติเพียงเพราะพูด ความสัมพันธ์ระหว่างคำพูดและความหมายทางศาสนา พร้อมตัวอย่างในกรณีของ…

… " ตน สมัยเนุ พุทโธ ภควา เวลาลัย วิทธดี มหาวนา ภูฏาคารามาย" เป็นต้น ข้าพเจ้าอาคารกล่าว ต่อไปนี้:- [ อธิบายเรื่องเมืองไพระลส ] บทว่า เวลาลี มีความว่า ไกลนครที่มีชื่ออย่างนั้น คือมี โวหารเป็นไป ด้วยอำนาจอิทธิ…

เนื้อหาเกี่ยวกับติยปราชิกและการประกาศของพระพุทธเจ้า โดยมีการอธิบายลักษณะของเมืองไพระลส รวมถึงความสำคัญของคำบรรยายในบทนี้ ซึ่งอาจมีผลต่อการศึกษาพุทธศาสนาโดยทั่วไป ข้อม…

ประโยค(ค) - ปฐมสัมผัสสาธกาเปล ภาษา ๓ - หน้าที่ 23 เต็มโตแล้ว พึงพรากออกจากแม่โคม ปลักใหญ่ ไว้ส่วนหนึ่ง แล้วเอาเชือกผูกไว้ที่หลักนั้น, ครว่านั้นลูกโคนันของเขาดิ้นรนไปทางไน้นทางนี้ ไม่อาจหนีไปได้ พึงยื

…เน้นการฝึกฝนจิตให้มีความมั่นคงผ่านอานาปนาสติ โดยใช้วิธีการเปรียบเทียบกับการฝึกลูกโคให้ผูกไว้ที่หลัก อธิบายถึงความสำคัญของการเลือกสถานที่เหมาะสมในการเจริญสมาธิ โดยยกตัวอย่างจากพระโพธิณาจารย์และแนวทางการฝึกสำ…

ประโยค - ปฐมสมัยปาสาทกเบล คำ ก - หน้า 28 " ลมที่ออกไปข้างนอก ชื่อว่า อัสสสะ คือ ลมหายใจออก" ลมที่เข้าไปข้างใน ชื่อว่า ปิสสสะ คือ ลมหายใจเข้า... ส่วนในอรรถกถาแห่งพระสูตรทั้งหลาย มาโดยลำดับกัน. บรรดาล

…ลมหายใจเข้าและออกในบริบทของพุทธศาสนา โดยใช้คำว่า อัสสสะสำหรับลมหายใจออก และ ปิสสสะสำหรับลมหายใจเข้า อธิบายกระบวนการทางชีวภาพเมื่อสัตว์ออกจากท้องแม่ พร้อมเชื่อมโยงถึงคุณลักษณะต่างๆ ของลมหายใจที่มีระยะยาวและส…

…็นแจ้ง ชื่อว่า สัลลักษณะ มรรค ชื่อว่า วีรฏฏมน ผลชื่อว่า ปราศจากี การจารณา ชื่อว่า เตสัญจะ ปฏิญาณา [ อธิบายวิธีนับหมายใบเข้าออก ] บรรดานิสาธวิธี มีการนับเป็นต้นนั้น กลมตรเริ่มนำเมื่อรี่ กลมชนกรรมฐานนี้โดยการ…

ในหน้า 45 ของปฐมสมุนไพาสำหรับเท้า ภาค 3 มีการอธิบายถึงการบั่นน้ำ การนับหมายใบเข้าออก พร้อมกับวิธีการนับที่ถูกต้อง โดยแนะนำให้ไม่หยุดนับเมื่อถึงจำนวนต่ำ…

ประโยค(ค) - ปฐมสมันตาปฏิทินหน้า ๓ - หน้า ๕๒ วิญญาโญ เจริญอาบาปัสสติให้บริสุทธิ์ อบรม มาโดยลำดับ ตามที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงไว้แล้ว, วิญญานั้น ย่อมทำโลกนี้ไหววุ่นได้ เหมือนพระอังคทร์ พันแล้วจากหมอกคอ ณนั

…พุทธเจ้า วิญญาณจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในโลกได้ อุปมาเปรียบเทียบกับพระจันทร์ที่ส่องแสงท่ามกลางหมอก อธิบายถึงการมีสติและการนับสมัยที่ช่วยให้จิตสงบโดยอำนาจลมหายใจเข้าออก เมื่ออารมณ์ทางกายสงบแล้ว จิตจะไม่ขัดแ…

…ที่เบญจขันธ์เหล่านั้นมีความ เกิดขึ้น มีความเสื่อมไป และมีความเป็นไปโดยอรางอื่น หรือมีแล้ว กลับไม่มี อธิบายว่า "เบญจขันธ์เหล่านี้ เกิดขึ้นแล้ว ไม่ได้อยู่ โดยอาการนั้นนั้นแล แตกดับเพราะความแตกดับไปชั่วนะ."

เนื้อหานี้สำรวจการพิจารณาด้านความไม่เที่ยงในคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยพูดถึงสี่ลักษณะของการพิจารณาเห็นโดยเฉพาะในเบญจขันธ์ ซึ่งบ่งบอกถึงการเกิดขึ้นและดับไปของสิ่งต่างๆ อันจะนำไปสู่การเข้าใจในลักษณะของความ

…ื่อว่า เป็นทุกข์ เพราะมาก ไปด้วยทุกข์ นี้ ความตายของท่านประเสริฐกว่า ความเป็นอยู่" เพราะฉะนั้น จึงมีอธิบายว่า "ความตายของท่าน ดีกว่าความเป็นอยู่" เพราะเหตุไร ? เพราะเหตุว่า ท่านเป็นผู้นำกะ แล้ว คืิอมีมะอันท…

บทความนี้เน้นการพิจารณาความตายว่าเป็นสิ่งที่มีคุณค่ากว่าชีวิตตามคำสอนทางศาสนา ในบริบทของการเป็นผู้นำและการทำความดี ทำให้ผู้ที่ตายสามารถเข้าถึงสุขในภพถัดไป โดยนำเสนอความสำคัญของการดำเนินชีวิตที่ดีและกา

…ว่า ชนฺโต คือ รู้ว่า "สัตว์มิปปราณ." บทว่า สงชานนฺโโต คือ รู้พร้อมอยู่ว่า " เราจะปลดเสียจากชีวิต. " อธิบายว่า " รู้อยู่พร้อมกับการรู้ว่า สัตว์มิปปราณนั้นเป็นเอง." บทว่า เจจฺจ คือ ความว่า จงใจ คือปิฎฺกิโล ด้…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการอธิบายความรู้และการตระหนักรู้ของภิกษุ รวมถึงการนำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับชีวิตและการตระหนักถึงธรรมชาติของสั…

…ตะ เป็นอิวกกอวิธีระ, ปาณติบาทเป็นสวิกกัตตะ- สวิกกะ, ในปริตตัตติกะ เป็นมหากตะ, ปาณติบาทเป็นปริตตะ. [ อธิบายวัตถุที่เป็นเครื่องประหาร ] พิณฑารวิจฉันนี้กล่าว " สุตกากัง วาสุกา ปริยายถย" นี้ คัดต่อไป:- เครื่อง…

…ดาสิกา โดยกล่าวถึงเครื่องประหารและการนำเสียนั้นจะก่อให้เกิดผลกระทบต่อชีวิตมนุษย์ เช่น ศิลาศรนัยและคำอธิบายเกี่ยวกับการนำไปใช้ของเครื่องประหาร รวมถึงการชี้ให้เห็นถึงความหมายของคำว่า 'นำเสีย' ว่าคือการทำลายชี…

…่สามารถกล่าวคำซึ่งชวดอย่างโดยสิ้นเชิง ได้. บทว่า อิติ จิตตโม มีความว่า เธอจิตอย่างนี้ มีใจอย่างนี้ อธิบายว่า " เธอจิตหมายความตาย มีใจหมายความตายดังกล่าวแล้วใน คำนี้ว่า " ความตายของท่านถือความเป็นอยู่ " ก็เ…

ในบทนี้กล่าวถึงความหมายของคำว่า "จิต" และ "ใจ" ที่ถูกมองว่าเป็นอันเดียวกันในทางธรรม รวมถึงการศึกษาความตายและธรรมชาติของจิต โดยอ้างถึงคำสอนของพระอุบลาธระ เพื่อเน้นถึงความสามัคคีระหว่างจิตและใจ ในการวิเ

…ราชญ์. คำที่เหลือ ปราชญ์ชัดแล้วแเล เพราะมันดังกล่าวแล้วในก่อน และเพราะนี้มีความเตรียนี จะนี้แปล. [ อธิบายมติในทางทฤษฎี ] ท่านพระอุปัชฌาย์ะ ครับจำแนกสิกขาบทที่พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงอุทเทปไว้แล้วตามลำดับบทอย…

…าคเจ้าได้ทรงอุทเทปไว้ โดยมีการแสดงความเห็นเกี่ยวกับการจัดระเบียบของบท โดยเน้นการป้องกันบาปในอนาคตและอธิบายรายละเอียดเกี่ยวกับการใช้กายและเครื่องมือแห่งการทำบาป เพื่อให้ความเข้าใจในศาสนาทำให้เกิดความรู้ในควา…

…างนี้ คือ แทง ตัด ท่อลาย ลกหนังศีรระทำให้คล่องเหมือนสง่ำ. ๑. ความหมายของคำนี้ ในสารัตถีปีน ๒/๔๕๕ อธิบายไว้ว่า ต้องตัดหนังออก (จากศีรษะ) กำหนดเพียงหมวกู และหมุนคอ แล้วเอาก้อนกรวดจับจะโยกศีรษะให้มีสีขาวเหม…

บทความนี้นำเสนอการพิจารณาฐานะ 5 ประการในบริบทของประโยคในปฐมสมัยบำาสักกะเกล่า โดยอธิบายการพิสูจน์วัตถุ กาล โอกาส อายุ และอริยบถที่เกี่ยวข้องกับการสั่งแน่นอนว่าต้องมีเหตุและปัจจัยที่เกี่ยว…

ประโยค (ค) - ปฐมสมันตปสาทิกาเล ๓ - หน้าที่ 91 [ อธิบายวัตถุที่จะพิฆฤฏงา ] ก็ ถ้าหากว่า ภิกษุผู้รับสั่งทำไว้รุกผิดพลาดไป ไฟลไปมณฑนอื่น จากบกดที่ผู้ส่ง ส่ง…

…ทความนี้จะพูดถึงความผูกพันทางกรรมที่เกี่ยวข้องกับภิกษุที่สั่งทำกรรมและการวิเคราะห์ความผิดที่หมาย โดยอธิบายถึงวิธีการที่ภิกษุสามารถมีความผิดหรือไม่ผิดในทางกรรมตามคำสั่งที่ได้รับและผลที่เกิดขึ้นจริงจากการทำตา…