การวิเคราะห์บทพระสูตรปฐมสงฆาปาลิสภา : หน้า 264/404

ประโยค - ปฐมสงฆาปาลิสภาแปล ภาค ๒ หน้าที่ 264 บทว่า "ให้เป็นของบริโภคไม่ได้" นั้น โดยอรรถว่า ทำให้เป็นของพิ้งเดียวกันไม่ได้ หรือพิ้งไม่สามารถ คืออุจอาจาร หรือลำสวา หรืออพิม หรือลงเป็นคน หรือชาภพให้กลั่นไป บทว่า "ต้องอาบัติทุกกฏ" นั้น โดยอรรถว่า เป็นทุกกฏ เพราะไม่มีการให้คลื่นจากฐาน ญาณพิเศษนี้ ชื่อว่า พุทธวิสัย แม้จะเป็นทุกกฏ ก็จริง แต่เมื่อเจ้าของให้มานาให้ มีอัมไทย ใน ๔ บทนั้น สองบทมักต้นไม่สม เพราะสองบทนั้น เป็นลักษณะอย่างเดียวกันกับการทำความร้าวของหม้อและการทำเหมืองให้ตรง ส่วนสองบทมักมืองปลาย แม้บุตฺตผู้ให้คลื่นจากฐาน ก็อาจทำได้ เพราะฉะนั้น อาจารย์พวกหนึ่ง ก็กล่าวว่าวิฉันใดนึกนั้นไว้ย่างนี้ ได้ฉันว่า ในธรรตถา คำว่า 'เป็นทุกกฏ' เพราะไม่มีการให้คลื่นจากฐาน" นี้ ท่านกล่าวหมายเอาสองบทมังปล่อยจริงอยู่ ภายในไม่ทำการให้คลื่นจากฐานเลย พิงเผาเสียดี พิงทำให้เป็นของใช้สอยไม่ได้ ด้วยใจจิต หรือลงการจะให้เสียหาย แต่ในสองบทมึงปลาย แม้บุตฺตผู้ให้คลื่นจากฐาน ก็อาจทำได้; เพราะฉะนั้น เมื่ออ่านนั้น เป็นภาณฑไทย เพราะใครจะให้เสียหาย เป็นปราชญ์ด้วยใจจิต ดังนั้น หากมีผู้แย้งว่า "คำนี้" ไม่ชอบหามไม่ได้ เพราะมีอรรถที่จะพี้งถือเอาโดยประการอื่น".