หน้าหนังสือทั้งหมด

การใช้ปัญญาในการละอุปาทานและนิวรณ์
267
การใช้ปัญญาในการละอุปาทานและนิวรณ์
…ง “ปัญญาอันประเสริฐ” 7. คำว่า เป็นชื่อของ “การปรารภความเพียร” จงขุด 8. คำว่า ลิ่มสลัก เป็นชื่อแห่ง “อวิชชา” ซึ่งอธิบายว่า สุเมธเธอจงใช้ศัสตราคือปัญญายก ลิ่มสลักขึ้น หมายถึง “จงใช้ปัญญาละอวิชชาเสีย” 9. คำว…
…ำต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับความรู้และการใช้ปัญญาในการแก้ไขปัญหาทางจิตใจ เช่น ความโกรธ ความลังเลสงสัย และอวิชชา. นอกจากนี้ ยังมีการอธิบายเกี่ยวกับวิธีการที่สุเมธควรใช้ปัญญาในการขจัดอุปาทานและนิวรณ์เหล่านี้ เพื…
การเข้าใจโลกุตรภูมิและพระอริยบุคคล
153
การเข้าใจโลกุตรภูมิและพระอริยบุคคล
…ำได้ 5 ประการแล้ว ในขั้นนี้สามารถละสังโยชน์เบื้องสูงอีก 5 ประการ คือ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา เมื่อละกิเลสได้หมดแล้ว ได้ชื่อว่าเป็นพระอรหันต์ อันเป็นการทำกิจ ของการเกิดเป็นมนุษย์ได้สมบูรณ์แล้…
บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับโลกุตรภูมิและประเภทของพระอริยบุคคล โดยเริ่มจากพระโสดาบันที่เป็นภูมิแรกของการบรรลุธรรม ซึ่งสามารถละสังโยชน์สามข้อ และไม่กลับมาเกิดเรื่อยๆ ซึ่งต่อมาเป็นพระสกิทาคามี ที่สามาร
ความหมายและคุณวิเศษของพระอรหันต์ในพระพุทธศาสนา
160
ความหมายและคุณวิเศษของพระอรหันต์ในพระพุทธศาสนา
…ปราคะ คือ ความพอใจในอรูปฌานหรืออรูปภพ 3. มานะ คือ ความถือตัว 4. อุทธัจจะ คือ ความฟุ้งซ่านแห่งจิต 5. อวิชชา คือ ความไม่รู้สภาพความเป็นจริงของธรรม ดังนั้น คุณวิเศษของพระอรหันต์ คือ สามารถละสังโยชน์เบื้องต่ำ…
บทความนี้นำเสนอความหมายของอรหัตโลกุตรภูมิซึ่งเป็นภูมิที่พ้นจากภพ 3 และมีความเกี่ยวข้องกับพระอรหันต์ ซึ่งเป็นพระอริยบุคคลขั้นสูงสุดในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงคุณวิเศษของพระอรหันต์ที่สามารถกำจัดกิเลสที่
การสร้างเครือข่ายคนดีในสังคม
227
การสร้างเครือข่ายคนดีในสังคม
…ก : ๑) อภิชาตบุตร คือ บุตรที่มีศีลธรรมสูงกว่าพ่อแม่ ๒) อนุชาตบุตร คือ บุตรที่มีศีลธรรมเสมอพ่อแม่ ๓) อวิชาตบุตร คือ บุตรที่มีศีลธรรมต่ำทรามกว่าพ่อแม่ ๒๑๓
บทที่ ๗ เน้นความสำคัญของการสร้างเครือข่ายคนดีในสังคมเพื่อป้องกันคนเลวที่อาจผงาดขึ้น ในพื้นที่ของคำพูดและการแสดงบทบาทของคนดี มีกลุ่มคนที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อมหลายประเภท โดยแสดงให้เห็นถึงพฤติกรรมของค
คุณสมบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
117
คุณสมบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…ระสบแต่โชคดี ด้วยบุญ บารมีของพระองค์ ๒) ผู้หักกิเลส หมายความว่า พระองค์ทรงกำจัดราคะ โทสะ โมหะ ตัณหา อวิชชา ตลอดจนอกุศลธรรมทั้งปวงออก จากพระทัยได้เด็ดขาดแล้ว โดยสรุปก็คือ พระองค์ทรงเป็น ผู้บริสุทธิ์ผ่องใส …
เนื้อหาในบทความนี้จะชี้ให้เห็นถึงคุณสมบัติที่สำคัญของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยเริ่มจากคำว่า 'ภาคย์' ที่แปลว่าโชคดีหรือบุญ กุศล ซึ่งหมายถึงความบริบูรณ์ของทรงด้วยกุศลธรรมที่ให้ผลบุญแก่พระองค์ ทำให้ทรงมีรู
การระลึกชาติและผลกรรม
25
การระลึกชาติและผลกรรม
…กชาติได้แล้ว พระองค์ตรัสว่า "นี้เป็นวิชชาที่สอง ที่เราได้บรรลุแล้ว ในยามแรกแห่งราตรี เพราะฉะนั้นเมื่อวิชชาเกิดขึ้น อวิชชาก็ถูกทำลายไป เหมือนความมืดถูกทำลาย ความสว่างก็เกิดขึ้นแทน" ใครบอกว่า ความสว่างเป็นก…
ในบทความนี้กล่าวถึงการระลึกชาติและผลของกรรม โดยเฉพาะในกรณีของผู้ที่มีลักษณะผอมบางและมีปัญหาเกี่ยวกับการพูดค่อนแคะ โดยเมื่อย้อนกลับไปดูชาติที่ผ่านมาแล้วพบว่าทำบาปทำกรรม ซึ่งส่งผลให้ต้องผอมในชาตินี้ การ
การบรรลุธรรมและอาสวะกิเลสในพระพุทธศาสนา
27
การบรรลุธรรมและอาสวะกิเลสในพระพุทธศาสนา
…ลาย คือ นิโรธ เมื่อเรารู้อย่างนี้ เป็นอยู่อย่างนี้ จิตพ้นจากกามอาสวะ คือพ้นจากกามะสวะ ก็พ้นจากภพ ล้วอวิชชาคือความไม่รู้ ทั้งหลายก็หมดไป ครั้นจิตพ้นวิเศษแล้ว ก็เกิดญาณหยั่งรู้ว่า จิตนี้พ้นแล้ว เรารู้ชัดว่า…
ข้อความนี้อธิบายถึงการบรรลุธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยเน้นที่การพ้นจากอาสวะกิเลสและวิชชาที่พระองค์ได้เกิดขึ้นหลังจากตรัสรู้ พระองค์ได้ทำการวิเคราะห์และพิจารณาเพื่อมอบความรู้แก่ศิษย์ พร้อมทั้งอธิบาย
โครงสร้างแนวทางการศึกษาเรื่องกฎแห่งกรรม
37
โครงสร้างแนวทางการศึกษาเรื่องกฎแห่งกรรม
…นสำหรับวางแนวทางการศึกษาเรื่องกฎแห่งกรรมตราบจนกระทั่งปัจจุบันนี้ 1.2.10 ปฏิปทาให้ถึงความดับแห่งกรรม อวิชชาคือความไม่รู้ เมื่อไม่รู้จึงถูกกิเลสครอบงำได้ง่าย ทำให้หมู่สัตว์เห็นผิดเพี้ยนในการกระทำทาง กาย ทาง…
เนื้อหานี้อธิบายโครงสร้างภาพรวมของกรรมและการให้ผลของกรรมที่มีความสำคัญ 3 ช่วง พร้อมซาบซึ้งถึงอวิชชาที่ส่งผลต่อการกระทำทางกาย วาจา และใจของสัตว์ สัมผัสต่างๆ ส่งผลต่อการเกิดกรรม ซึ่งพระพุทธองค์ได้ตรั…
หลักกรรมในพระพุทธศาสนา
46
หลักกรรมในพระพุทธศาสนา
…ในทุคติได้ หรือไม่สามารถทรงจำความดีงามที่ตน กระทำไว้ในอดีตที่ส่งผลให้ไปเกิดในสุคติได้ ทั้งนี้เพราะมีอวิชชาคือความไม่รู้ครอบงำอยู่ มีภพชาติปิดกั้น ความรู้เหล่านี้อยู่ จึงทำให้บางครั้งเกิดมาใหม่ ก็ยังคงใช้ช…
…ตที่เกี่ยวข้องกับการกระทำในอดีต ซึ่งมีผลต่อการเกิดในปัจจุบันและอนาคต โดยเฉพาะเมื่อพูดถึงความไม่รู้ (อวิชชา) ที่ทำให้ไม่สามารถทรงจำสิ่งที่เกิดขึ้นในอดีต ทั้งด้านดีและไม่ดี การเชื่อในพระพุทธเจ้าที่ตรัสรู้แล…
การควบคุมใจและสมาธิเพื่อการพัฒนาจิต
147
การควบคุมใจและสมาธิเพื่อการพัฒนาจิต
…วนำทางที่ถูกต้องตามความเป็นจริง และควบคุม พฤติกรรมทั้งหมด เป็นตัวปลดปล่อยจิตให้หลุดพ้นจากความไม่รู้(อวิชชา) จิตใจจะสงบโล่งและเป็นอิสระ ปัญญาพัฒนาต่อจากการทำสมาธิ เมื่อทำสมาธิได้ดีจนเกิดความสว่างในใจ ยิ่งส…
…สัมพันธ์ระหว่างสมาธิต่อการเห็นรูปและความสว่าง โดยสรุปแล้ว ความสว่างภายในจะช่วยให้จิตใจสงบและอิสระจากอวิชชา ซึ่งคือเส้นทางสู่ความบริสุทธิ์และการปลดปล่อยทางจิตใจ
ความสำคัญของครูต้นแบบ
23
ความสำคัญของครูต้นแบบ
…้นแบบกันอีกด้วย ในเมื่อทุกคนล้วนมีครูต้นแบบกันอยู่ แล้วตั้งแต่เกิด กล่าวคือ คนเราต่างเกิดมาพร้อมกับ อวิชชา คือความไม่รู้อะไร ๆ เลย แต่ละคนล้วนต้อง ศึกษาหาความรู้ในภายหลังทั้งสิ้น ถ้าขาดการศึกษา การอบรมสั่…
…มสำคัญของครูต้นแบบในชีวิตคนเรา โดยชี้ให้เห็นว่าทุกคนมีความต้องการในการศึกษาหาความรู้ เพื่อหลีกเลี่ยงอวิชชา โดยเฉพาะสำหรับผู้ที่ต้องการเติบโตและพัฒนาตนเอง การเรียนรู้จากครูต้นแบบช่วยเปิดโลกทัศน์และเสริมสร้…
สัมมาสัมพุทโธ: ความหมายและวิชชาจรณสัมปันโน
36
สัมมาสัมพุทโธ: ความหมายและวิชชาจรณสัมปันโน
…เห็นจนสามารถกำจัดกิเลสไปได้หมดเหมือนอย่างกับพระองค์ วิชชา จึงเป็นความรู้ที่สามารถจะกำจัดความมืด คือ อวิชชา ให้หมดสิ้นไปได้อย่างถาวร คำว่า จรณะ หมายถึง ความประพฤติอันงดงาม มี 15 ประการ ได้แก่ ศีลสังวร คือ …
เนื้อหาเกี่ยวกับคำว่า สัมมาสัมพุทโธ ที่มีความหมายว่า ตรัสรู้ด้วยตนเอง และวิชชาจรณสัมปันโน ที่ได้มาแรงกล้าจากวิชชา 8 อธิบายถึงความสามารถของพระพุทธเจ้าในการเข้าใจสภาวธรรมตามความจริง ที่เกี่ยวข้องกับการพ
การเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
37
การเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…บัติจรณะทั้ง 15 ประการมาหลายภพหลายชาติ จึงทำให้พระองค์มีวิชชาที่รู้ในสิ่งที่ สามารถกำจัดความมืด คือ อวิชชา และบรรลุเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ด้วยพระองค์เอง ประการที่ 4 สุคโต แปลว่า ผู้เสด็จไปดีแล้ว เสด็จไ…
…ี่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นผู้ที่ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ โดยการปฏิบัติจรณะถึง 15 ประการและสามารถกำจัดอวิชชาจนบรรลุธรรม พระองค์ทรงรักษาคุณธรรมและปฏิบัติที่ดีในทุกชาติที่เกิด ทำให้สามารถไปสู่พระนิพพานและเป็น…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า: ความหมายและคุณค่าของพระองค์
39
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า: ความหมายและคุณค่าของพระองค์
…การที่ 9 ภควา มีความหมาย 2 นัย ความหมายแรก แปลว่า หัก หมายถึงพระพุทธองค์ทรง หักวัฏสงสารได้ กล่าวคือ อวิชชา ตัณหาและอุปาทาน ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำให้ต้องวนเวียนอยู่ในวัฏสงสาร ไม่ให้ ออกจากภพ 3 ได้ แต่เมื่อพระพุ…
บทความนี้กล่าวถึงพระสัมมาสัมพุทธเจ้าซึ่งทรงมีคุณูปการยิ่งใหญ่ในการดับทุกข์ให้กับสรรพสัตว์ โดยมีการนำเสนอความหมายต่างๆ ของคำว่า 'พระสัมมาสัมพุทธเจ้า' รวมถึงคุณธรรมและวิธีการของพระองค์ในการสอนสั่งธรรมะใ
การตั้งความปรารถนาในการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
106
การตั้งความปรารถนาในการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…ยก็ไม่มีพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามาอุบัติขึ้นเลย โลกว่างเว้นจากพระสัทธรรม หมู่สัตว์ตกอยู่ในความมืดมิด คือ อวิชชา ที่หาทางออกไม่พบ ฉะนั้นการอุบัติขึ้นของพระองค์ ก็เพื่อบำบัดทุกข์บำรุงสุขให้กับมวลมนุษยชาติ พระองค…
การอุบัติขึ้นของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นไปได้ยาก หากไม่มีพระองค์ มนุษย์จะตกอยู่ในความมืดมิด ความจำเป็นในการสร้างบารมีจึงมีความสำคัญ ซึ่งพระสัมมาสสัมพุทธเจ้าสมณโคดมได้ใช้ระยะเวลาน้อยในการสร้างบารมีเพื่อ
กิเลสและการเข้าถึงธรรม
206
กิเลสและการเข้าถึงธรรม
…เลสในกาย รูปพรหมแล้ว ก็จะเข้าถึงกายอรูปพรหม กิเลสในกายอรูปพรหมนั้นประกอบด้วยกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย อวิชชานุสัย เมื่อจิตพ้นจากกิเลส ในกายอรูปพรหมแล้วก็จะเข้าถึงกายธรรมหรือเรียกว่า ธรรมกายเบื้องต้น อยู่ในร…
เนื้อหาพูดถึงกระบวนการละกิเลสในระดับต่าง ๆ ของกายทิพย์ ระดับถึงกายรูปพรหม กายอรูปพรหม และกายธรรม โดยเริ่มจากการละกิเลสเพื่อเข้าถึงพระโสดาบัน สกิทาคามี และอนาคามี จนถึงการเข้าถึงพระอรหัตที่ปราศจากอาสวะ
การบวชและการศึกษาธรรมะของหลวงปู่
28
การบวชและการศึกษาธรรมะของหลวงปู่
…ยนคันถธุระและวิปัสสนาธุระควบคู่กันไป เมื่อเรียนด้านคันถธุระ ไปได้ระยะหนึ่ง หลวงปู่ก็สงสัยว่า คำว่า “อวิชชาปจจยา” แปลว่าอะไร ด้วยความสงสัยที่ผุดขึ้นมา ในใจเหมือนกับปริศนาที่ต้องตอบให้ได้ ท่านมีความรู้สึกว่…
หลวงปู่มีความตั้งใจที่จะบวชตลอดชีวิตแต่ต้องเลี้ยงดูแม่และพี่น้อง เมื่อเก็บเงินได้เพียงพอจึงตัดสินใจบวชที่วัดสองพี่น้องในปี 2449 โดยมีพระอุปัชฌาย์และพระกรรมวาจาจารย์มาช่วยพิธี ก้าวแรกของการศึกษาในพรรษา
กัมมัฏฐานและการหลุดพ้นในพระพุทธศาสนา
22
กัมมัฏฐานและการหลุดพ้นในพระพุทธศาสนา
…ปัญญาให้เจริญอยู่ เป็นผู้ มีความเพียร มีปัญญารักษาตนรอดภิกษุนั้นจึงถางรกชัฏนี้ได้ ราคะก็ดี โทสะก็ดี อวิชชาก็ดี บุคคลเหล่าใด กำจัดเสียแล้ว บุคคลเหล่านั้น เป็นผู้มีอาสวะสิ้นแล้ว เป็นผู้ไกลจากกิเลส” 1.5 วิธี…
การกัมมัฏฐานเป็นวิธีปฏิบัติที่สำคัญในพระพุทธศาสนาเพื่อการหลุดพ้น การเข้าใจถึงสังสารวัฏและกิเลสจึงเป็นสิ่งจำเป็นในการเข้าถึงพระนิพพาน ว่าด้วยปัจจัยที่นำไปสู่ทุกข์ เช่น ชีวิตและการเวียนว่าย ขณะที่การทำก
การพิจารณาอายตนะในธรรมวินัย
32
การพิจารณาอายตนะในธรรมวินัย
…วยกัน 10 อย่าง คือ สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส กามราคะ ปฏิฆะ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา บ ท ที่ 1 กั ม ม ฏ ฐ า น และ วิธี ป ฏิ บั ติ ใน พระไตรปิฎก DOU 23
ภิกษุในธรรมวินัยที่ให้ความสำคัญต่อการพิจารณาอายตนะทั้งภายในและภายนอก โดยวิเคราะห์ความเกิดขึ้นและดับของรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เพื่อให้เข้าถึงความรู้ที่ตั้งอยู่บนสติ การรู้จักต่ออายตนะและสังโยชน์
การละกิเลสและพระอริยบุคคลในพระพุทธศาสนา
48
การละกิเลสและพระอริยบุคคลในพระพุทธศาสนา
…อเขา เลวกว่าเขา เป็นต้น 9. อุทธัจจะ คือ ความฟุ้งซ่าน ซัดส่ายไปในอารมณ์ต่างๆ ไม่สงบตั้งมั่นลงได้ 10. อวิชชา คือ ความไม่รู้ในอริยสัจ 4 และผลจากการที่ละกิเลสสังโยชน์ย่อมทำให้ผู้นั้นเปลี่ยนจากปุถุชนเป็นพระอริ…
…ตนจากปุถุชนไปสู่พระอริยบุคคล เช่น พระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอนาคามี และพระอรหันต์ การทำความรู้จักกับอวิชชาและเหตุแห่งการละกิเลสถือเป็นขั้นตอนสำคัญที่ช่วยในการข้ามพ้นจากกิเลสและเข้าถึงนิพพานได้ โดยใช้วิปัส…