หน้าหนังสือทั้งหมด

การเจริญอานาปานสติและความหมาย
137
การเจริญอานาปานสติและความหมาย
…อก ลมหายใจนั้นมีอยู่ 2 อย่าง คือลมหายใจเข้ากับลมหายใจออก ในอรรถกถาพระวินัย ลมหายใจเข้า ท่านใช้คำว่า อัสสาสะ ลมหายใจออก ท่านใช้คำว่า ปัสสาสะ แต่ในอรรถกถา พระสูตรท่านเรียกตรงข้าม คือ อัสสาสะ แปลว่าหายใจเข้า ปั…
การเจริญอานาปานสติเป็นวิธีการที่สำคัญในการเข้าถึงความสงบภายใน โดยการตั้งสติอยู่ที่ลมหายใจเข้าและออก ซึ่งพระพุทธเจ้าทรงสอนให้ผู้ปฏิบัติหาโอกาสอยู่ในที่สงบ เพื่อทำความเข้าใจลมหายใจ ทั้งนี้จุดเด่นของการฝ
การหายใจและธาตุในพระพุทธศาสนา
25
การหายใจและธาตุในพระพุทธศาสนา
…ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 25 ก็แลในลม ๖ อย่างนี้ ลม ๕ ข้างต้นเป็นจตุสมุฏฐาน ลม อัสสาสะปัสสาสะเป็นจิตสมุฏฐานอย่างเดียว ด้วยบทนี้ว่า "ยำ วา ปนญฺญมฺปิ กิญจิ หรือแม้สิ่งใดสิ่งหนึ่งอื่น อีก" …
…บริบทของพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการวิเคราะห์ลมทั้งสองเป็นส่วนหนึ่งของทฤษฎีธาตุในวิสุทธิมรรค อธิบายว่าลมอัสสาสะและปัสสาสะมีบทบาทสำคัญต่อจิตและสรีระทั้งยังเชื่อมโยงกับธาตุทั้ง 4 ซึ่งได้แก่ ปฐวีธาตุ, อาโปธาตุ, เตโ…
วิสุทธิมรรค: การทำความเข้าใจกรรมฐาน
128
วิสุทธิมรรค: การทำความเข้าใจกรรมฐาน
…ว่า ย่อมปรากฏได้ต่าง ๆ กัน เพราะมีสัญญาต่างกัน [ย้ำเรื่องธรรม ๓ ข้อ] အာ အာ ก็ในกรรมฐานนี้ จิตที่มีลมอัสสาสะเป็นอารมณ์ เป็นจิตดวงหนึ่ง จิตที่มีลมปัสสาสะเป็นอารมณ์ ก็เป็นจิตดวงหนึ่ง จิตที่มีนิมิตเป็น อารมณ์ ก็…
ในบทนี้กล่าวถึงกรรมฐานที่เกิดจากสัญญา และการทำความเข้าใจเกี่ยวกับจิตที่มีลมอัสสาสะและปัสสาสะเป็นอารมณ์ โดยอธิบายว่าจิตที่เกี่ยวข้องกับแต่ละอารมณ์นั้นเป็นจิตดวงหนึ่งซึ่งมีธรรม ๓ ข้อเป…
วิสุทธิมรรค: การเข้าถึงนิมิตและการทำสมาธิ
126
วิสุทธิมรรค: การเข้าถึงนิมิตและการทำสมาธิ
…้วขึ้นมายืนอยู่ จึงผูกด้วยเชือก ทีมด้วยปฏิก จูงมาเทียม (ไถ) ทำงานอีก ฉันใด ภิกษุนั้นก็ไม่พึงแสวงหาลมอัสสาสะปัสสาสะ นั้นในที่อื่น จากที่ ๆ ลมกระทบตามปกติ แต่พึ่งถือเชือกคือสติ และ ปฏิกคือปัญญา ตั้งจิตไว้ ณ ที…
บทนี้พูดถึงการทำสมาธิด้วยการใช้สติและปัญญา เปรียบเทียบกับการทำงานกับโคที่ต้องใช้ความระมัดระวัง โดยแนะนำให้จัดการจิตไว้ในที่ที่ลมกระทบอย่างปกติ เมื่อสร้างสรรค์ไปในทางนี้ จะนำไปสู่การปรากฏนิมิตต่าง ๆ นอ
วิสุทธิมรรค: การฝึกอานาปานสติ
125
วิสุทธิมรรค: การฝึกอานาปานสติ
…ด้วย ด้ายร้อยห่วงเข็มอันกล้าแข็ง ฉันนั้นเหมือนกัน ก็แลภิกษุผู้ประกอบด้วยสติปัญญานั้น อย่าพึงแสวงหาลมอัสสาสะ ปัสสาสะในที่อื่นจากที่ ๆ ลมกระทบตามปกติ เหมือนชาวนาไถนา แล้วปล่อยโคพลิพัท (โคงานตัวผู้) ทำให้มันบ่า…
ในบทนี้กล่าวถึงความสำคัญของการมีสติและปัญญาในการฝึกกรรมฐาน การอานาปานสติกรรมฐานเชื่อมโยงกับการบริหารจิต โดยเฉพาะในพระพุทธศาสนา ซึ่งต้องการสติสัมปชัญญะเช่นเดียวกับการใช้เข็มที่ต้องมีความละเอียด เพื่อให
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
124
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…ายนำ (ลมคืน) มา ในคำนั้น ภิกษุ นั้นรู้ภาวะคือความไม่ปรากฏแห่งกรรมฐานแล้ว จึงคิดดูเองดังนี้ว่า "อันลมอัสสาสะปัสสาสะนี้มีอยู่ที่ไหน ไม่มีที่ไหน มีแก่ใคร หรือ ไม่มีแก่ใคร" ทีนี้ เมื่อเธอคิดดูไปอย่างนั้น ก็จะทรา…
…มสำคัญของการนำลมคืน โดยวิถีการปฏิบัติกรรมฐานนั้นจะต้องรักษาอิริยาบถให้อยู่ในสภาพที่สงบ และระลึกถึงลมอัสสาสะปัสสาสะ เพื่อทำความเข้าใจถึงสภาวะที่แท้จริงของการอยู่ในโลกนี้ ที่ไม่อยู่ในเงื่อนไขของการตายและการสลบ…
การตั้งจิตในปฏิภาคนิมิต
130
การตั้งจิตในปฏิภาคนิมิต
…ะโบราณาจารย์ทั้งหลายกล่าว ไว้ว่า พระโยคาวจรผู้มีปัญญาตั้งจิตไว้ใน (ปฏิภาค) นิมิต ยังอาการต่าง ๆ ในลมอัสสาสะ ปัสสาสะ ให้หายไป ย่อมผูกจิตของตนไว้ (ให้เป็น อัปปนา) ได· ตั้งแต่ปรากฏนิมิตอย่างนั้นไป นิวรณ์ทั้งหลา…
…วจรที่มีปัญญาจะต้องตั้งจิตไว้ในปฏิภาคนิมิต และสามารถจัดการนิวรณ์และกิเลสให้หมดไป รวมถึงการมีสติกับลมอัสสาสะและปัสสาสะเพื่อนำไปสู่การภาวนาอย่างถูกต้อง โดยอธิบายถึงสีและลักษณะของนิมิต เผยแพร่คำสอนอันทรงคุณค่าใ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - อัสสาสะปัสสาสะ
143
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - อัสสาสะปัสสาสะ
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 143 อัสสาสะปัสสาสะ ย่อมเป็นไปในฌาน ๒ ข้างต้น หาเป็นไปในฌานที่ ๔ ไม่ เพราะฉะนั้น ลมเหล่านั้นจึงชื่อฌานจริมกะ (สุ…
อัสสาสะปัสสาสะ เป็นลมที่เกี่ยวข้องกับการเจริญอานาปานสติและการกำหนดระยะกาลแห่งอายุของรูปธรรมในพระสูตร. โดยอั…
การปฏิบัติกรรมฐานผ่านการนับลมหายใจ
48
การปฏิบัติกรรมฐานผ่านการนับลมหายใจ
…พเจจิ่งกล่าวว่า "อย่ากำหนดลมหายใจทั้งในและภายนอก พิ้นนเร็ว ๆ ตามนัยก่อนนนั้นแหละ. ถามว่า "จะพึงนับลมอัสสาสะและปัสสาสะ nunเท่าไร?" แกว่า "พิ้งนับไปจนกว่าสติที่วนจากนับ จะตั้งมันอยู่ใน อารมณ์ คือ ลมอัสสาสะและป…
…รกำหนดลมหายใจอย่างรวดเร็ว แต่ควรส่งจิตเข้าไปพร้อมกับลมในการฝึกสมาธิ มีการอธิบายถึงการตั้งสติสำหรับลมอัสสาสะและปัสสาสะ โดยกระบวนการนี้จะช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถมีสมาธิที่แน่นหนามากยิ่งขึ้น.
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 119
119
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 119
…ิกษุก็ฉันนั้นเหมือนกัน ยืนที่โคนเสา อันเป็นที่ผูก (จิต คือปลายจมูก) ด้วยอำนาจแห่งสติ ไกวชิงช้าคือ ลมอัสสาสะปัสสาสะแล้ว นั่งลงที่นิมิตนั้นแหละด้วยสติ เมื่อติดตามไป ด้วยสติ ตั้งจิตไว้ (มั่น) ตรงที่ลมกระทบนั้นน…
ในบทนี้มีการบรรยายเกี่ยวกับการฝึกจิตโดยใช้ความหมายของลมอัสสาสะและปัสสาสะเป็นอุปมาให้เข้าใจได้ง่าย โดยนำเอาอุปมาของคนรักษาประตูมาใช้ในการอธิบายว่าภิกษุไม่ควรสนใจสิ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การมนสิการที่ถูกต้อง
118
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การมนสิการที่ถูกต้อง
…รงที่ ๆ ลมกระทบ ๆ นั่นแหละ ชื่อว่ามนสิการโดย วิธีคณนาด้วย โดยวิธีผุสนาด้วย ผู้ที่เลิกนับแล้วติดตามลมอัสสาสะ ปัสสาสะนั้นไปด้วยสติ และตั้งจิตไว้ตามทางอัปปนา ในที่ ๆ ลมกระ ทบ ๆ นั่นแหละ ก็เรียกว่ามนสิการ โดยวิธ…
…ิบัติอย่างถูกต้อง พร้อมกับอุปมาที่ช่วยอธิบายแนวความคิดในเรื่องนี้ ในแง่ของการเห็นลมกระทบและการติดตามอัสสาสะปัสสาสะ. สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม สามารถตรวจสอบได้ที่ dmc.tv
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การนับและติดตามลม
117
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การนับและติดตามลม
… ก็ลมนั้นจะต้องนับไปนานเท่าไร ? ตอบว่า พึงนับไป จนกว่าเว้นนับแล้ว สติก็ยังตั้งแต่อยู่ได้ใน อารมณ์คืออัสสาสะปัสสาสะ ด้วยว่าการนับก็ทำเพื่อตัดความตรึกที่ซ่าน ไปภายนอกเสียแล้วตั้งสติไว้ในอารมณ์คืออัสสาสะปัสสาสะ…
เนื้อหาในส่วนนี้เน้นการพัฒนาสมาธิโดยการนับลมและติดตามการหายใจ เพื่อสร้างสติให้แน่วแน่ โดยมีการอธิบายว่าจิตใจที่ป่วนปั่นสามารถประจักษ์ได้เมื่อทำตามลมทั้งต้น กลาง และปลาย การปฏิบัติอย่างตั้งใจนี้จะช่วยใ
การนับลมอัสสาสะปัสสาสะในวิสุทธิมรรค
115
การนับลมอัสสาสะปัสสาสะในวิสุทธิมรรค
…ธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 115 เป็นต้น ก็ดุจนัยนี้ ฉันใด แม้อาทิกัมมิกกุลบุตรนี้ ก็พึงถือเอาลม อัสสาสะปัสสาสะอันที่ปรากฏ” กำหนดลมซึ่งเป็นไปอยู่เรื่อย ๆ นั่นแหละ ๑.๑ จนถึง ๑๐.๑๐ ฉันนั้นเหมือนกัน เมื่อเธอ…
บทนี้กล่าวถึงการนับลมอัสสาสะและปัสสาสะในระหว่างการฝึกสมาธิ โดยใช้แนวทางการนับแบบลมที่ออกและเข้าซึ่งมีความสำคัญในกระบวนการทำสมาธิ…
บทวิเคราะห์ว่าด้วยอารมณ์เดียวในสติ
97
บทวิเคราะห์ว่าด้วยอารมณ์เดียวในสติ
…ข้าอยู่ สติย่อมตั้งมั่น (ในอารมณ์นั้น) เธอก็เป็นสโตการด้วยสตินั้น ด้วยความรู้นั้น" ดังนี้ [แก้ศัพท์ อัสสาสะปัสสาสะ] ในปาฐะเหล่านั้น ปาฐะว่า ทีฆ์ วา อสฺสสนฺโต คือยังอัสสาสะ ยาวให้เป็นไป หรือ ในอรรถกถาพระวินัย…
…่งจิต โดยเน้นบทบาทของการหายใจเข้ายาวและออกยาวในการทำให้สติตั้งมั่น พร้อมอธิบายศัพท์ทางการแพทย์ เช่น อัสสาสะและปัสสาสะ ที่สะท้อนถึงการทำงานของลมภายในร่างกายเมื่อเกิดการเกิดใหม่ และการเข้าใจลมที่เข้าออกตามหลัก…
วิถีธรรรมและอริยผลในพระศาสนา
154
วิถีธรรรมและอริยผลในพระศาสนา
…ุญญ sudฐานนั้นเอง และเพราะเป็นธรรมพึงบำพัดติดตัดกันไปด้วย ในที่สุดทรงแสดง อัญญาณดาวินทรย์ อันเป็นบรมอัสสาสะ (ที่โล่งใจอย่างอย่าง) เพื่อให้ ทราบว่า "ความบรรธธรรมนิยมอมได้ด้วยความนาวต่อกันไป ก็แล้ว คัณธรรมอันน…
เนื้อหานี้ได้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างวิถีธรรมและชีวิตนรีย์ โดยเริ่มจากการแสดงอธิษฐานรีย์และปฏิสนธิรีย์ไปจนถึงฤทธินรีย์ ซึ่งแสดงให้เห็นว่าแม้ธรรมจะมีความเป็นไปอย่างไร ก็ยังมีความเกี่ยวข้องกับชีวิตนร
การสำรวจวาโยธาตุในร่างกายตามวิสุทธิมรรค
54
การสำรวจวาโยธาตุในร่างกายตามวิสุทธิมรรค
…แปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 54 อังคมังคานุสาริวาต โดยเป็นลมแล่นไปตามอังคาพยพใหญ่น้อย (ให้ได้) กำหนดจับอัสสาสะปัสสาสะ โดยเป็นลมหายใจเข้าและหายใจออก (ให้ ได้) แล้ว ยังมนสิการให้เป็นไปในวาโยโกฏฐาสทั้งหลายอย่างนี้…
ในบทนี้กล่าวถึงการสำรวจลมในร่างกายที่มีความสำคัญในแนวทางวิสุทธิมรรค โดยอธิบายลมต่างๆ ที่เกิดขึ้นในร่างกาย เช่น ลมเบื้องบน ลมเบื้องล่าง ลมในท้องและลำไส้ รวมถึงการหายใจเข้าออก ซึ่งทั้งหมดนี้ล้วนเป็นโกฏฐ
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
292
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
๒๔๙ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๑. ความเพียรเพื่อบรรลุธรรมของพระโภธิสัตว์ ๑.๑ เมื่อเราสลนล้มอัสสาสะแปลสาสะ (ลมหายใจเข้า-ออก) ไว้งางปาก ทางจมูก แล้ว ลมอันแรงกล้าก็เสียดเทศะ เปรียบเหมือนบูรษมีคั่งเอาโล…
บทความนี้นำเสนอการใช้อุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก เพื่อแสดงถึงความเพียรในการบรรลุธรรมของพระโภธิสัตว์ โดยใช้เปรียบเทียบลักษณะต่าง ๆ เช่น การควบคุมลมหายใจและการเปรียบเทียบกับอวัยวะในร่างกาย อุปมาเหล่านี้เป็น
ความหมายและการบริหารขันธ์ 5
107
ความหมายและการบริหารขันธ์ 5
… พยุงตัวไม่ไหวต้องอยู่กับที่ ขยับได้บ้าง ไปโน่นมานี่ได้บ้าง แต่หนักเข้าก็ลุกไม่ขึ้น หนัก เข้าก็หมดลมอัสสาสะปัสสาสะ เข้าโลงไป สี่คนนั่นแหละต้องหาม สี่คนก็เต็มอึดเชียวหนา มัน หนักขนาดนี้ หนักอย่างโลก ๆ ไม่ใช่ห…
บทความนี้พูดถึงความหมายของขันธ์ 5 ว่ามีภาระหนักเพียงใดที่มนุษย์ต้องแบกในการดำรงชีวิต โดยนำเสนอถึงความยากลำบากที่มีการเจริญวัย การรักษาขันธ์ 5 และภาระแห่งการเกิดในรูปแบบต่างๆ ตั้งแต่การเป็นมนุษย์จนถึงเ
การวิเคราะห์ธาตุในร่างกายและการปฏิบัติธรรม
142
การวิเคราะห์ธาตุในร่างกายและการปฏิบัติธรรม
ภายในลำไส้ กำหนดยังคมังคานุสาริวาต โดยเป็นลมแล่นไปตามอังคาพยพใหญ่น้อย กำหนด จับอัสสาสะปัสสาสะ โดยเป็นลมหายใจเข้าและหายใจออก แล้ว ยังมนสิการให้เป็นไปในวาโย โกฏฐาสทั้งหลายอย่างนี้ว่า 4.1 ล…
บทความนี้สำรวจลมในร่างกายที่เป็นโกฏฐาสซึ่งไม่มีความคิดและวิญญาณ โดยแบ่งออกเป็นหลายกลุ่มตามลักษณะของธาตุ เพื่อพัฒนาสมาธิและการเจริญธรรมต่างๆ ผู้ปฏิบัติต้องพิจารณาลักษณะของธาตุต่างๆ อย่างละเอียด เพื่อให
พุทธประวัติช่วงปฐมกาลและการบำเพ็ญเพียร
143
พุทธประวัติช่วงปฐมกาลและการบำเพ็ญเพียร
…นคง ทรงมีพระสติตั้งมั่น ทรงพิจารณาแล้วเห็นว่ามิใช่ทางตรัสรู้ ทรงเปลี่ยนวิธีการ วาระที่สอง ทรงกลั้นลมอัสสาสะ และปัสสาสะ คือ ทรมานด้วยการผ่อนลมหายใจเข้าออกให้ลม เดินได้ทีละน้อย เมื่อลมหายใจออกทางจมูกและปากไม่ส…
ในบทนี้เสนอเกี่ยวกับการบำเพ็ญเพียรของพระโพธิสัตว์ในช่วงปฐมกาล โดยเริ่มจากการทรมานตนเองหลายรูปแบบ รวมถึงการอดอาหารและการกลั้นลม ซึ่งทำให้เกิดความทุกขเวทนามากมาย แม้จะมีความทุกข์ แต่พระโพธิสัตว์ยังคงมีส