หน้าหนังสือทั้งหมด

อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
15
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…วุตตกรรม สำหรับประธานอย่าง อาลปนะ คำสำหรับร้องเรียกอย่าง ๑ โดยวิธีสัมพันธ์ พึงรู้ว่า อาลปนะ ก็ไม่มี อายตนิบาต แม้เวลาแปลจะมีคำว่า แน่ะ, ดูก่อน, ข้าแต่, ก็เป็นเพียง สำนวนในภาษาไทยเท่านั้น หากจะไม่ใช้ก็ไม่เ…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับวิภัตติในบาลี ซึ่งแบ่งออกเป็นหมวด ได้แก่ เอกวจนะและพหุวจนะ มีทั้งปฐมาวิภัตติและวิภัตติอื่น ๆ เช่น ทุติยา ตติยา โดยอธิบายความหมายและการใช้ของแต่ละวิภัตติ นอกจากนี้ยังมีรายละเอีย
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
87
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…วิเสสนนั้น ได้แก่ศัพท์ที่เป็น นามนาม และ ปุริสสัพพนาม ซึ่งได้กล่าวมาแล้วในตอนต้น เวลาแปลต้องออกชื่อ อายตนิบาตของวิภัตตินั้น ๆ ด้วย ส่วนตัววิเสสนะ เวลาแปลไม่ต้อง ออกชื่ออายตนิบาตของวิภัตติ เพราะได้ออกชื่อท…
…ะ การแปลและประโยคตัวอย่างเพื่อทำความเข้าใจประวัติศาสตร์ภาษา พร้อมเชื่อมโยงหลักการของวิเสสนนั้น ๆ กับอายตนิบาตและหน้าที่ของนาม
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
88
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…ีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 86 ทั้งคำไทยและคำบาลี หมายเลข ๓ เป็นนาม ปฐมาวิภัตติ มี ออกชื่อ อายตนิบาต ปฐมาวิภัตติว่า "อันว่า" แต่หมายเลข ๓-๔-๕ จัดเป็นวิเสสนะของบทบาท หมายเลข ๖ นั้น ก็เป็นนามนาม แต…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการอธิบายบาลีไวยากรณ์ โดยเฉพาะนามและอัพยยศัพท์ มีการจัดเรียงลักษณะของนามตามประเภทต่างๆ เช่น นามที่เป็นปฐมาวิภัตติ และวิเสสนะ รวมถึงการแสดงวิธีการแจกวิภัตติที่แตกต่างกันในนามและคุณนา
บาลีไวยากรณ์: นิบาตบอกอาลปนะและกาล
106
บาลีไวยากรณ์: นิบาตบอกอาลปนะและกาล
…า ครั้งนั้น หยุโย แปลว่า วันวาน ปาโต " เช้า เสว วันพรุ่งนี้ ทิวา วัน สมุปติ " บัดเดี๋ยวนี้ สาย เงิน อายติ " ต่อไป " สุเว ในวัน ทั้ง ๕ ศัพท์นี้ ทางสัมพันธ์เรียกว่ากาลสัตตมี นิบาตบอกที่ อุทฺธ์ แปลว่า เบื้อง…
เนื้อหาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ที่กล่าวถึงนิบาตบอกอาลปนะ ซึ่งมีการอธิบายความหมายและการใช้งาน รวมทั้งวิธีการจัดกลุ่มศัพท์ตามฐานะของผู้พูด โดยเน้นการใช้ในคำทักทายและการเรียกชื่อ นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงนิบา
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - โกรธและธรรมเกี่ยวกับขันธ์
180
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - โกรธและธรรมเกี่ยวกับขันธ์
… ในโกฏฐาสทั้งหลายมีผมเป็นต้น หรือว่า ท่านผู้นี้ได้ชื่ออย่างนี้ เพราะอาศัยขันธ์ ๕ เหล่าใด เพราะอาศัย อายตนะ ๑๒ เหล่าใด เพราะอาศัยธาตุ ๑๘ เหล่าใด ในธรรม ทั้งหลายมีขันธ์เป็นต้นเหล่านั้น เจ้าโกรธรูปขันธ์หรือ”…
…บทนี้พูดถึงการโกรธซึ่งเกี่ยวข้องกับขันธ์ ๕ และธาตุต่างๆ เช่น ธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม รวมถึงความสัมพันธ์กับอายตนะ ๑๒ และธาตุ ๑๘ การเข้าใจถึงความโกรธ และฐานที่ตั้งของมัน เป็นสิ่งสำคัญเพื่อไม่ให้เกิดความวุ่นวายใจ …
ความหมายของเนวสัญญานาสัญญายตนะในวิสุทธิมรรค
257
ความหมายของเนวสัญญานาสัญญายตนะในวิสุทธิมรรค
…นมีสัญญาก็มิใช่ไม่มี สัญญาก็มิใช่) เนวสัยญานาสัญญะ (ฌาน) ด้วย เนวสัญญานาสัญญะ (ฌาน) นั้น ชื่อว่าเป็นอายตนะ เพราะนับเนื่องอยู่ในมนายตนะ และ ธัมมายตนะด้วย เหตุนั้นจึงชื่อเนวสัญญานาสัญญายตนะ (อายตนะ ศัพท์ทั้…
…สำคัญในการฝึกปฏิบัติทางธรรม. นอกจากนี้ ยังได้กล่าวถึงความแตกต่างระหว่างกฎเกณฑ์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับอายตนะในมุมมองของธรรมอย่างละเอียด.
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
81
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
…ำภพวิเศษมาให้ เหตุนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสไว้ว่า "ถามว่า บุคคลทั้งหลายบำเพ็ญปฐม ๑. มหาฎีกาว่า อายตนะ ในที่นี้หมายถึงเหตุที่จะให้ได้อภิญญา อันสำเร็จมาแต่ชาติก่อน เพราะว่าผู้จะได้อภิญญานั้นต้องเป็นคนม…
บทนี้กล่าวถึงอานิสงส์ของการเจริญอัปปนาสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยมีอภิญญาเป็นเครื่องหมายแสดงความก้าวหน้า การทำให้แจ้งด้วยอภิญญาเพื่อเข้าถึงความรู้ยิ่ง ทั้งยังชี้ให้เห็นถึงการมีภพวิเศษจากการฝึกสมาธิที่ไม่เ
การอธิบายบาลีไวยาอภัย
17
การอธิบายบาลีไวยาอภัย
…คำศัพท์สมานอยู่ ซึ่งบอก ลักษณะว่าเป็นตัปลปรุสมะ ไม่ใช่ลักษณะแห่งสมานอื่นแล้ว พึงแปลบท หลังให้น้องกับอายตนบาคของบทหน้า ตั้งแต่ שס, สู่, ยัง, สิ้น, จนถึงใน, ใกล้, ที่, ครั้งเมื่อ, ในเพราะ, เมื่อเห็นเชื่อมกั…
บทนี้อธิบายเกี่ยวกับการต่อสังขยานามในบาลี โดยใช้วิธีตัปลปรุสมาท ซึ่งมีการนำเสนอรายละเอียดของคำพัทธ์และความสัมพันธ์ระหว่างนามต่างๆ โดยเน้นการเชื่อมโยงและการวิเคราะห์ลักษณะของคำศัพท์ในบริบทที่เหมาะสม พร
อภิปรายกาสิวยานวณี: สัตมีพุทธพิธี
32
อภิปรายกาสิวยานวณี: สัตมีพุทธพิธี
…และตัววิสุทธิสุขเมื่อความจะบังคับให้เป็นไป เมื่อความเข้า กับตัวไหนเหมาะกว่า ควรแปลให้เข้ากับคุนนั้น อายตนบุตรที่ใช่มาก ก็คือ ใน ที่, ที่, ดั่ง อง, ว่า สมุนานาติ สุสุธานสมาน ยุสมี โส สมปุณสูโส ชนปึก ข้าวกล…
บทความนี้กล่าวถึงสัตมีพุทธพิธี โดยเน้นการแปลและวิเคราะห์ประโยคที่มีความซับซ้อนในเนื้อหา การจัดการกับตัวประธานในประโยค การประยุกต์การใช้ภาษาในรูปแบบต่างๆ เพื่อให้เข้ากับความหมายและบริบท โดยเริ่มต้นจากก
บาลีไวยากรณ์และสมาธิ
89
บาลีไวยากรณ์และสมาธิ
…ไว ความเป็นแห่ง...มีอยู่. เป็นต้น แต่ก็ ใช้ ภาว สัพพ์ต่อท้าย เช่นนี้เป็นปรกิจกองสมาธิ ไม่ใช่ทิตฺถิ. อายตินฺถิิตฺถิต ตถิตินี่มีปัญจํ ๒ ตัว ถา ถি สำหรับลงที่หลังสัพพนาม แทน ปกรณ์ สัพพนามนั้น ได้แก้ ๓ คำศัพ…
เนื้อหานี้นำเสนอการศึกษาบาลีไวยากรณ์ โดยแบ่งเป็นการอธิบายคำศัพท์และการใช้ตามหลักไวยากรณ์ ปรากฏคำต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับความเป็นจริงในชีวิต โดยเฉพาะความเข้าใจในลักษณะของคำต่างๆ เช่น นามกิตฺก, กิริยาคิตฺ
อธิบายบาลีไวยากรณ์ สมานและทัศน
91
อธิบายบาลีไวยากรณ์ สมานและทัศน
…ัทติทีเหลือจากสามัญตัทติทีมิ ๒ คือ อุปมตัทติ ๑. นิสารตัทติ ๑. อุปมตัทติ ตัทตินี้ มีปัจจัย ๑ ตัว คือ อายตตุต ลงแทน วิอ ศัพท์ ซึ่งเป็นตัวอุปมาในข้อความ มีวิเคราะห์ ดังนี้ :- ธโม วิจิลสติธ ธามยิตตย (ย อุตต ว…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการอธิบายบาลีไวยากรณ์ในแบบต่างๆ โดยมีการนำเสนอหลักการการใช้และตัวอย่าง เช่น การใช้ประการต่างๆ ในการสื่อสาร รวมถึงการวิเคราะห์โดยละเอียดในโครงสร้างประโยคและความหมายของคำในแบบต่างๆ กา
วิชาธรรมวรรคภาค ๑ ตอน ๑
9
วิชาธรรมวรรคภาค ๑ ตอน ๑
…งธรรม) อันเป็นอนุโลมมิ (คือความแก่ธรรมคือการงานที่ประสงค์จะทำไม่ขัด กัน) รูปเดียวกันนั้น ในกมมายนะ (อายตนะคือการงาน) ทั้งหลาย ที่บุคคลจัดทำด้วยโยคะ (คือปัญญา) ก็ดี ในสิปปายะนะ (อายตนะ คือศิลปะ) ทั้งหลายที…
เนื้อหาเกี่ยวกับวิชาธรรมวรรคที่ 1 อธิบายถึงแนวคิดเกี่ยวกับปัญญา ประกอบด้วยจินตามปัญญา สุตมปัญญา และภาวนามยปัญญา พร้อมทั้งการแบ่งประเภทของปัญญาออกเป็นปริตตรามิมปัญญา มหิคอตามิปัญญา และอัปปามานรมปัญญา ส
อาหารชูปและอำนาจแห่งกัมมะ
43
อาหารชูปและอำนาจแห่งกัมมะ
…ปเหล่านี้ รูปอดนะ ชื่อฤๅรูป เป็นวิสัย แห่งอันเห็น สัททายตนะ ชื่อสุรูป เพราะเป็นวิสัยแห่งอันได้ยิน ๓ อายตนะ คือ คันนะ ระสะ โผฏฐัพพะ ชื่อมุฏรูป เพราะเป็นวิสัย แห่งอันก็ที่รับอารมณ์อันถึงเข้า รูปที่เหลือ ชื่…
บทความนี้พูดถึงอาหารชูปที่มีรูปแบบต่าง ๆ และอำนาจแห่งกัมมะที่มีผลต่อการรับรู้ในรูปแบบต่าง ๆ โดยเฉพาะรูปที่มีความสำคัญในทางวิทยาศาสตร์และปรัชญา รวมถึงวิญญาณและการรับรู้ทางสัมผัส เช่น การมองเห็น การได้ย
วิถีธรรมกรมเปล่า ตอน ๑
126
วิถีธรรมกรมเปล่า ตอน ๑
…ดยแยกอาวะ] แต่ (เมื่อว่า) โดยว่าแปลกกัน พึงทราบว่าทรวาและอารมณ์ มีจักษุและรูปเป็นต้นนั้น ได้ชื่อว่า อายตนะ เพราะเป็นที่สืบต่อ ๑ เพราะเผ่าผลหลาย ๑ เพราะนำอาตะไป ๑ ตามนี้มหาหิติว่า สาสธรรมในที่นี้เหมือนหมาย…
…สดงถึงธรรมชาติที่เกี่ยวข้องกับการรับรู้ทางสัมผัส เช่น กลิ่น รส และการเชื่อมโยงในสิ่งที่รู้จักได้ผ่านอายตนะซึ่งอาจส่งผลต่อชีวิตและความรู้สึกของสัตว์ในการปรับตัวตามสภาพแวดล้อม โดยอธิบายถึงความสำคัญของกายในก…
วิชาธรรมวรรณเปล่า ภาค ๓ ตอน ๑
130
วิชาธรรมวรรณเปล่า ภาค ๓ ตอน ๑
…ารมณ์เหล่านั้นไม่มี (จิตเจตสิก) ก็ไม่มี ประการ ๑ ธรรมทั้งหลาย (มีจักุและรูปเป็นต้น) นั้น ได้ชื่อว่า อายตนะ ฯ แม้โดยเหตุเหล่านี้คือ โดยอรรถว่าเป็นสถานที่อยู่ ๑ โดยอรรถว่าเป็น บ่อเกิด ๑ โดยอรรถว่าเป็นทุ่มหน…
…ณเปล่า ภาค ๓ ตอน ๑ กล่าวถึงทวารและอารมณ์ตามหลักธรรมว่ามีจักุและรูป เป็นเหตุแห่งจิตเจตสิก การเข้าใจในอายตนะ เช่น สถานที่เกิดและที่อยู่นั้นเป็นสิ่งสำคัญที่บัณฑิตพึงทราบ พร้อมกับอธิบายลักษณะต่าง ๆ ของจักุให้…
วิชาธรรมะเทวทฤต ภาค ๓ ตอนที่ ๑๓๐
131
วิชาธรรมะเทวทฤต ภาค ๓ ตอนที่ ๑๓๐
…อุทิศวาร และธรรมมาณะเป็นอารมณ์แห่งกองวิญญาณที่เนื่องใน ไม่ทั่วไป (แก่วิญญาณนี้มีจิตวิญญาณเป็นต้น) " อายตนะ ๑๒ พระผู้พระภาคเจ้าสดา โดยที่ทรงกำหนดไว้เป็น อุทิศวารและเป็นอารมณ์แห่งกองวิญญาณ ๖ ดังนี้ วินิจฉัย…
บทความนี้วิเคราะห์เกี่ยวกับธรรมและอารมณ์ของกองวิญญาณ โดยเฉพาะอายตนะ ๑๒ ที่ถูกกำหนดเป็นอุทิศวารและอารมณ์ของกองวิญญาณ ๖ การแบ่งแยกทางฝ่ายและการแสดงธรรมจะช่วยให้เข้าใจว…
วิทยามิรรมเปล ภาค ๓ ตอนที่ ๑๓๑
132
วิทยามิรรมเปล ภาค ๓ ตอนที่ ๑๓๑
ประโยค - วิทยามิรรมเปล ภาค ๓ ตอนที่ ๑๓๑ แหละแก้ใช้ได้ จริงในเหล่าอายตนะภายใน จักขายตนะเป็นอายตนะ ที่ปรากฏ เพราะเป็นวิสิฐที่เห็นได้และกระทบได้ เหตุนี้จึงทรงแสดง เป็นข้อแร…
บทความนี้อธิบายถึงการจัดลำดับการแสดงของอายตนะภายในและภายนอกในวิทยามิรรมเปล โดยเริ่มจากอายตนะที่สำคัญที่สุดและดำเนินเรื่องผ่านโครงสร้างที่เกี่ยว…
วิทยามิกรแปลง 3 ดอน 1
133
วิทยามิกรแปลง 3 ดอน 1
ประโยค - วิทยามิกรแปลง 3 ดอน 1 - หน้าที่ 132 อายตนะทั้ง 12 ก็เป็นแผน่ามรูปเท่านัน เพราะมนายตนะและธรรมมะยตนะเป็นส่วนหนึ่ง ถึงจะเข้ากับนาม และอายตนะที่…
เอกสารนี้เน้นการอธิบายเกี่ยวกับอายตนะทั้ง 12 โดยการแยกประเภทที่เกี่ยวข้องกับรูป และวิญญาณที่มีอยู่ในอายตนะ รวมถึงประเภทต่างๆ ของมนายตนะ…
การวิจัยกิจกรรมปลูกในบริบทจิตวิญญาณ
135
การวิจัยกิจกรรมปลูกในบริบทจิตวิญญาณ
…ั้งหลาย มีจักวิญญาณเป็นอาทิตย์เกิดขึ้นในเพราะความพร้อมเพรียงแห่งจักจงและ รูปเป็นต้นแแน เพราะเหตุนัน อายตนะเหล่านั้น บัดทีพึงเห็นโดย ไม่มีความดำริและโดยไม่มีความขวนขวายเกิด อีกอย่างหนึ่ง อายตนะภายในเห็นเหม…
บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับจิตวิญญาณและอายตนะภายในและภายนอกของบุคคลที่มีผลต่อตนเอง การปลูกจิตใจมีความสำคัญต่อความสุขและความสบายของชีวิต ในบริบท…
วิสาขิมรรคและธาตุตามพระพุทธศาสนา
141
วิสาขิมรรคและธาตุตามพระพุทธศาสนา
…ดังพระวาสว่า "เนือ่งต่ำทำเจริญร่างให้เป็นที่สุด เนืองสูงทำพากเทพ ปรนิมิตรสวัตติในวา ใน ขันธ์ ธาตุ อายตนะ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ที่ท่องเที่ยวอยู่ในวาทั้งหลายนัน ที่เนื่องอยู่ในภาพ ทั้งหลายน…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงวิสาขิมรรคที่อธิบายถึงธาตุทั้งหลายตามพระพุทธศาสนา รวมถึงความสัมพันธ์ของธาตุกับจิตใจและอารมณ์ต่าง ๆ ตัวอย่างการทำความเข้าใจเกี่ยวกับธาตุที่มีอยู่ในธรรมชาติและวิธีการที่ธาตุสร้างผลกร