หน้าหนังสือทั้งหมด

การแสดงธรรมในศาสนา
194
การแสดงธรรมในศาสนา
ประโยค๕ - มังคลด้ำที่เป็นเปล เล่ม ๓ - หน้าที่ ๑๙๔ (ความเกิดขึ้นแห่งจิต) ด้วยสามารถงจดบาป ยอมมีอุปการะมากเหตุนนั้นแล พระผู้พระภาคเมื่อจะทรงแสดงธรรมแก่พระมหาชนเทเรจิงทรงแสดงสัณฐานปฏิบัติ ด้วยอาการ ๔๔ มีอ…
ในบทนี้มีการนำเสนอการแสดงธรรมของพระผู้พระภาคแก่พระมหาชน โดยมีการสื่อสารถึงความสำคัญของการทำธรรมเครื่องขัดเกลาเพื่อส่งเสริมความสัมพันธ์อันดีในสังคม รวมถึงการเตือนให้คิดถึงความสงบสุขของผู้อื่น เพื่อสร้า
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
372
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…้น (ต่อไปข้างหน้า)ฯ [อธิบายปุเรชาตปัจจัยและปัจฉาชาตปัจจัย] ธรรมเหล่านี้ คือ วัตถุ ๖ และอารมณ์ ๖ เป็นอุปการะโดยความ เป็นธรรมเกิดขึ้นแล้วเป็นไปก่อนกว่าปัจจุบันธรรม ชื่อปุเรชาตปัจจัย ฯ
ข้อความนี้ได้กล่าวถึงปัจจัยต่างๆ ในหลักอภิธัมในภาษาไทย โดยระบุถึงความแตกต่างระหว่างสหชาตปัจจัยและอัญญมัญญปัจจัย รวมถึงการอธิบายเกี่ยวกับนิสสยปัจจัยและอุปนิสสยปัจจัย รวมถึงการทำความเข้าใจในธรรมและวิญญา
การเข้าใจวิปากปัจจัยและอาหารปัจจัยในอภิธัมม
374
การเข้าใจวิปากปัจจัยและอาหารปัจจัยในอภิธัมม
…ป เป็นต้น บัณฑิตย่อมรู้ได้โดยความเป็นไปแห่งชวนะเท่านั้น ฉะนี้แล ฯ [อธิบายอาหารปัจจัย મ્ อาหาร ๔ เป็นอุปการะแก่รูปและอรูป โดยความเป็นเครื่อง อุปถัมภ์ ชื่อว่าอาหารปัจจัย ฯ จริงอยู่ ถึงแม้เมื่อมีกรรมที่แต่งให้เ…
บทนี้กล่าวถึงความหมายของวิปากปัจจัยและอาหารปัจจัยในบริบทของอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยมุ่งเน้นถึงการเข้าใจธรรมชาติของจิตและกรรมที่ส่งผลต่อชีวิต การมีอาหารเป็นปัจจัยในการดำเนินชีวิต และบทบาทของกรรมที่เป็นเ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
376
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…กันแห่งธรรมของปัจจัยทั้ง ๒ นั้น บัณฑิตก็พึงทราบ ความเป็นปัจจัยที่แปลกกัน อย่างนี้คือ ความเป็นธรรมที่อุปการะด้วย อาการมาตรว่าความคงสภาพอยู่ ชื่อว่าความเป็นอัตถิปัจจัย ความเป็น ธรรมที่อุปการะ ด้วยอำนาจแห่งการไ…
เนื้อหาในหน้านี้นำเสนอความเข้าใจในธรรมและปัจจัยที่มีความแตกต่างกัน โดยเฉพาะการมีอัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัย บัณฑิตต้องทำให้เกิดสุตมยญาณและภาวนายญาณ เพื่อเข้าใจความพิเศษในปัจจัยที่ตรัสไว้ในพระธรรม ่การพั
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
385
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ยง ค้ำชูธรรมเหล่านั้น ทั้งเป็นอัตถิปัจจัยและวิคตปัจจัยแก่ธรรมเหล่านั้น ฉันใด ความเป็นหญิงและชาย เป็นอุปการะแห่งเพศเป็นต้นซึ่ง เป็นไปแต่ปัจจัยมีกรรมเป็นต้น ตามควรแก่ตนอย่างเดียว เป็นปัจจัย แก่ความรู้ว่า เป็นห…
เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของอิตถินทรีย์และปุริสินทรีย์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นว่าทั้งสองอย่างนี้ไม่ได้ถือเป็นปัจจัยที่แท้จริงในแง่ของการเป็นอาหารปัจจัย แต่เป็นกัมมปัจจัยและอุปนิสสยปัจจัย ซึ่งมีคว
การเจริญกรรมฐานและอัปปนาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
414
การเจริญกรรมฐานและอัปปนาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…าวีนีฎีกา - หน้าที่ 414 ชื่อว่าการเจริญกรรมฐานมีกสิณเป็นต้น จะไม่ข่มกิเลสมีราคะเป็นต้น หรือจะไม่เป็นอุปการะแห่งกุศลธรรมมีศรัทธาเป็นต้น ไม่มี ฯ [อธิบายอัปปนามีและไม่มีในกรรมฐานบางอย่าง บทว่า สพฺพตฺถาปิ คือ แม…
บทความนี้เสนอแนวทางการเจริญกรรมฐานโดยมีกสิณเป็นต้น และวิเคราะห์ความสำคัญของการมีสมาธิและอัปปนาในการละกิเลส บรรยายถึงกรรมฐานที่มีลักษณะเฉพาะ เช่น อสุภกรรมฐาน และถึงวิธีการฝึกอบรมจิตเพื่อให้ถึงอัปปนาในร
ขุมทรัพย์แห่งความดี
240
ขุมทรัพย์แห่งความดี
…ื่องการเปลี่ยนขุมทรัพย์หยาบให้เป็นขุมทรัพย์ละเอียดยิบคือบุญ โดยการบริจาคช่วยเหลือคนดีที่ควรได้รับการอุปการะ ขุมทรัพย์ใหญ่นี้มีความคิดเห็นเหมือนคนตาเดียวที่ชอบท่านบนหลังคน หรือชอบดูดเลือดคนด้วยการคิดดอกเบี้ย …
บทความพูดถึงความสำคัญของขุมทรัพย์ในชุมชน ซึ่งไม่มีเพียงแค่เรื่องของทรัพย์สิน หากแต่ยังรวมถึงการเป็นทรัพย์สมบัติของตนเองที่นำไปสู่ความช่วยเหลือคนดีและการพัฒนาในพระพุทธศาสนา โดยมีการยกตัวอย่างจากการบริจ
การแสดงธรรมทางพระพุทธศาสนา
3
การแสดงธรรมทางพระพุทธศาสนา
… หฤถีปลิดกส ทายิโก ตัวร์ซึ่งอุปกรณ์ อนามยาช่าง ไม้ ท. กระทำแล้ว แก่คน โดนความเป็นอันตราย ซึ่งรู้ซึ้งอุปการะ อนุมายช่าง ไม่ ท. กระทำแล้ว แกคน โดนความเป็นอันตราย ซึ่งซึ่งอุปกรณ์ อนามยาช่าง ให้เป็น เท่าไม่มีโรค…
บทความนี้กล่าวถึงการสื่อสารและประยุกต์ใช้หลักธรรมจากพระพุทธศาสนา โดยมีการอ้างอิงถึงเหตุการณ์ในการตรัสรู้และการสอนของพระศาสดา และความสำคัญของการพัฒนาตนเองเพื่อให้พ้นจากวัฏสงสาร โดยมีตัวอย่างเกี่ยวกับสา
บทบาทของมารดาในการอบรมจิตใจมนุษย์
107
บทบาทของมารดาในการอบรมจิตใจมนุษย์
…ต้นแบบจิตใจที่เป็นมนุษย์แก่บุตร แม้เราจะเกิด มามีร่างกายเป็นมนุษย์ก็ตาม แต่ถ้าบังเอิญตกไปอยู่ในความ อุปการะเลี้ยงดูของสัตว์ชนิดใดชนิดหนึ่งในป่าที่ไม่มีผู้น แต่เรายังเป็นทารก จะด้วยเหตุผลใดก็ตาม สมมติว่าตกไป…
การที่เราเกิดมาเป็นมนุษย์นั้น แม้จะมีร่างกายเป็นมนุษย์ แต่หากอยู่ภายใต้การเลี้ยงดูของสัตว์ชนิดอื่น เราก็อาจไม่มีจิตใจที่เป็นมนุษย์ ในขณะที่มารดาผู้เป็นมนุษย์สามารถอบรมบุตรให้มีความรักและจิตใจดี โดยสอน
มัตตัญญุตาและความรู้จักประมาณในโภคทรัพย์
85
มัตตัญญุตาและความรู้จักประมาณในโภคทรัพย์
…เป็น ๓ สถาน คือการแสวงหา การรักษา การบริโภค ใช้สอย อันโภคทรัพย์นี้ที่บุคลต้องประสงค์ก็เพื่อจะได้เป็นอุปการะแก่สุข ชนผู้มั่งมีย่อมได้ความเอิบอิ่มใจว่า ทรัพย์ของตนมีอยู่ในเบื้องต้น เมื่อได้ใช้จ่ายทรัพย์เลี้ยงต…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของมัตตัญญุตาในชีวิต รวมถึงการแสวงหาทรัพย์ในทางที่ถูกต้อง และการบริหารจัดการทรัพย์ให้มีความยั่งยืน โดยเน้นถึงความสามารถในการรู้จักประมาณในทุกด้านของชีวิต เช่น โภคทรัพย์และกิจ
การเลือกบุคคลในการเผยแผ่พระศาสนา
98
การเลือกบุคคลในการเผยแผ่พระศาสนา
…อนี้จัดเข้าในเจโตปริย ญาณ พระปรีชากำหนดรู้อัธยาศัยน้ำใจของผู้อื่น เป็นองค์แห่งอภิญญาและทศพลญาณ เป็น อุปการะแก่กัตตุกัมยตาฉันทะอีกส่วนหนึ่ง หากจะมีฉันทะ อยู่ แต่ได้บุคคลผู้ร่วมในกิจไม่เหมาะ กิจย่อมไม่สำเร็จ, …
บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการเลือกบุคคลที่เหมาะสมในการเผยแผ่พระธรรม โดยยกตัวอย่างการเลือกพระภิกษุสำหรับปฐมเทศนาและการเลือกผู้ที่จะสร้างศาสนาในสังคม เพื่อให้การทำงานและการเผยแผ่มีประสิทธิภาพสูงสุด การ
บทบาทของพระสังฆราชในพระพุทธศาสนา
103
บทบาทของพระสังฆราชในพระพุทธศาสนา
…้าที่บกพร่องไม่ สม่ำเสมอ ส่วนอื่นก็พลอดทำหน้าที่ ไม่สะดวกไปด้วย มากน้อยตามส่วนอันเสียไปนั้น ที่เป็น อุปการะแก่ความเป็นไปแห่งสรีระเพียงไร ถ้าเป็นส่วนสำคัญเพียงอันเดียว ก็อาจทำส่วนอื่น ๆ ให้ ติดขัดไปตามกัน แต่…
…ี่ช่วยให้ทุกคนมีบทบาทและหน้าที่กระทำให้สำเร็จในสังคม เล็งเห็นได้จากตัวอย่างขององค์ประกอบในร่างกายและอุปการะซึ่งกันและกันที่เป็นหลักธรรมดาในการเจริญ มีพระบาลีชี้แจงความสำคัญของสหกรณ์นี้ว่า การดูแลสุขภาพร่างกา…
สามะและอำนาจศรอาบยาพิษ
186
สามะและอำนาจศรอาบยาพิษ
…รดาบิดา ก็ได้ทรงถาม และครั้นทรงทราบแล้ว ก็ทรงรันทดเสียพระหฤทัยในการที่ได้ทำไป และก็รับทรงเป็นผู้รับออุปการะมารดาบิดาของสุวรรณสาม สุรรณสามก็สลบไสลไปในขณะนั้น ด้วยอำนาจของศรอาบยาพิษ พระราชาแห่งพาราณสีก็ได้เสด็…
…่าถึงสุวรรณสามที่ถูกพิษศรอาบยาพิษจนสลบไสล ด้วยความปรานีของพระราชาแห่งกรุงพาราณสี ที่ทรงมีน้ำใจรับปากอุปการะมารดาบิดาของเขา และด้วยอำนาจแห่งความสัตย์จริงจากมารดาบิดาของสุวรรณสาม ผู้มีจิตใจดีจึงทำให้เขาฟื้นขึ้…
พระมงคลวิเสสกถา
240
พระมงคลวิเสสกถา
…รมแก่พระภิกษุสงฆ์เป็นจำนวน ๆ ควรแก่นิยมในพระราชพิธีทรงพระราชอุทิศส่วนพระราช กุศลนี้แต่อารักขเทวดาผู้อุปการะอภิบาลพระองค์มาเป็นธรรมบรรณาการปัจจุปการกิจ อันเทวดาพลีนี้ เป็นธรรมเนียมอย่างหนึ่ง ซึ่งพุทธศาสนิกบริ…
พระมงคลวิเสสกถา เป็นคัมภีร์ที่กล่าวถึงการบำเพ็ญพระราชกุศลเพื่อเฉลิมพระชนม์และบูชาพระพุทธองค์ ซึ่งมีการอ้างถึงการถวายเครื่องสักการะและการถวายไทยธรรมแก่พระสงฆ์ โดยเน้นถึงพระพุทธภาษิตเกี่ยวกับอปริหานิยธร
คุณค่าของมารดาในพระพุทธศาสนา
108
คุณค่าของมารดาในพระพุทธศาสนา
…่อบุตรอย่างแน่นอน เพียงแต่มีความบกพร่องในพระคุณประการที่ 3 เท่านั้น ๑) เป็นบุพการี แปลว่า เป็นคนให้อุปการะก่อนในพระพุทธศาสนา เรียกว่าเป็น “บุพการี” ของบุตร จัดเป็นบุคคลสำคัญได้ในโลกอันดันดับแรก เหตุที่จัดว…
มารดาเป็นสัญลักษณ์แห่งการให้ชีวิตและอุปการะโดยไม่หวังผลตอบแทน ตั้งแต่การดูแลทารกจนเติบโต มารดามีบทบาทสำคัญในการอบรมสั่งสอนเพื่อให้บุตรมีความรู้…
ความไม่ประมาณในคุณธรรม
254
ความไม่ประมาณในคุณธรรม
ประโยค - มังคลอดีกว่าปีนี้เปนปล เช่น ๓ หน้า 254 [๒๔๙] ความไม่ประมาณนี้มีอุปการะมากในธรรมหาโทษมิได้ เพราะเป็นไปแต่เพื่อยกคุณให้เกิดขึ้น ด้วยประการฉนี้ ด้วยเหตุฉนั้น พระธรรมสนามดี เ…
บทนี้เน้นความไม่ประมาณในคุณธรรมที่มีอุปการะมากในธรรมของพระพุทธเจ้า โดยกล่าวถึงความสำคัญในการบำเพ็ญคุณธรรมต่างๆ และอิทธิพลที่มีต่อการประกอบชีวิต…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
133
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 133 ปญฺญาภูมินิทฺเทโส รูป นิสสาย มโนธาตุ จ มโนวิญญาณธาตุ จ ปวตฺตนฺติ ติ รูป์ มโนธาตุยา จ มโนวิญญาณธาตุยา ติ สมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ นิ
…ี่ยวกับความเข้าใจในหลากหลายด้านของมโนธาตุและการรับรู้ในเชิงพุทธ โดยมีรายละเอียดเกี่ยวกับการอุปนัยและอุปการะที่ส่งผลต่อการเข้าใจในธรรม และการใช้จิตเพื่อตรวจสอบและพิจารณา โดยอ้างอิงถึงปัญญาที่ติดตามการปฏิบัติ …
พระราชดำริเกี่ยวกับการศึกษาของพระราชบุตร
276
พระราชดำริเกี่ยวกับการศึกษาของพระราชบุตร
…มีปรีชาญาณจะประพฤติให้เป็นไปด้วยดี ไม่ให้มีความเสื่อมทรามพกพร่อง ก็จำต้องอาศัยกำลังพาหุสัจจะเช้าช่วยอุปการะเกื้อกูล จึงจะ บำเพ็ญให้ไพบูลย์ทุกหน้าที่ ซึ่งเป็นเหตุให้เกิดสิริสวัสดิ์เจริญงาม ตามเนื้อความที่จะรั…
เนื้อหาเกี่ยวกับความสำคัญของการศึกษาและการมีสติในการบริหารราชการ โดยเฉพาะการให้ความสำคัญกับการศึกษาของพระราชบุตร ซึ่งมีพระราชบิดาทรงสั่งให้มีการประชุมปราชญ์เพื่อนำเสนอการศึกษาให้แก่พระราชบุตร เพื่อสร้
การตรัสรู้ของสมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้า
324
การตรัสรู้ของสมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้า
…นไม่ใช่ทางสิ้นทุกข์จริง จึงทรงเลิกเสีย ด้วยความเป็นผู้ อยู่ในอำนาจแห่งเหตุอีกเหมือนกัน ข้อนั้นก็เป็นอุปการะแก่อนุศาสโนบาย เมื่อพระองค์ตรัสรู้แล้ว ทรงแสดงธรรมคัดค้านทุกรกิริยาทั้งหลาย อันเรียกว่าอัตตกิลมถานุโ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการตรัสรู้ของสมเด็จพระพุทธเจ้าที่ทรงบำเพ็ญเพียรตามลัทธิเดิมเพื่อพิสูจน์ความจริง ในที่สุดได้ตรัสรู้และแสดงธรรมโปรดสัตว์ โดยเน้นความสำคัญของการไม่ย่อท้อแม้ต้องเผชิญกับความลำบาก พร้อมกับก
อาชญากรรมและมิตรภาพในพระพุทธศาสนา
350
อาชญากรรมและมิตรภาพในพระพุทธศาสนา
…กพาในทางฉิบหาย เรียกมิตร ประกอบด้วยลักษณะ ๔ เหล่านี้ว่า มิตตปฏิรูป คือคนเทียมมิตร, มิตรดีย่อมเป็นผู้อุปการะ เกื้อหนุนกันจริง เป็นผู้ร่วมสุขร่วมทุกข์กันได้เป็นผู้แนะนำในทางที่มีประโยชน์ เป็นผู้เอ็นดูรักใคร่ จ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาคดีอาชญากรรมและการรับสารภาพ ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของอาชีวะสำหรับทั้งฝ่ายบรรพชิตและคฤหัสถ์ นอกจากนี้ยังอธิบายเกี่ยวกับลักษณะของมิตรและอมิตรในทางพระพุทธศาสนา โดยแบ่งออกเป็นสอง