หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 239
239
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 239
…อันสัมปยุตด้วยญาณให้เกิด เพราะไม่มีความ ประกอบด้วยญาณ ดุจอกุศลกรรมไม่สามารถในการยังผลอันสัมปยุต ด้วยอโลภะให้เกิด เพราะไม่มีความประกอบด้วยอโลภะ เพราะเหตุนั้น ทุเหตุกกรรมนั้น แม้จะเป็นกรรมที่อุกฤษฎ์ที่สุด ก็…
เนื้อหาในหน้านี้เกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างติเหตุกรรมและทุเหตุกรรม บทบาทของญาณที่เป็นปฏิปักษ์ต่อโมหะ และอิทธิพลของกรรมในชีวิตมนุษย์ โดยพูดถึงการสร้างสรรค์หรือทำลายอันเกิดจากกรรมที่สัมปยุตด้วยญาณ และกา
เหตุแห่งทุกข์และวิถีการดับทุกข์
46
เหตุแห่งทุกข์และวิถีการดับทุกข์
เหตุแห่งทุกข์คือ กุศลมูล ได้แก่ อโลภะ อโทสะ อโมหะ หรือไม่โลภ ไม่โกรธ ไม่หลง เหตุแห่ง ไม่ทุกข์ไม่สุขหรือ อัพยากฤต ก็คือสภาพเป็นกลาง ๆ ไม่เ…
เนื้อหานี้อธิบายถึงเหตุแห่งทุกข์ซึ่งคือกุศลมูล ได้แก่ อโลภะ อโทสะ อโมหะ และการเข้าใจทุกข์ตามหลักพุทธศาสนา โดยเฉพาะคำสอนต่างๆ เกี่ยวกับ 'สมุทัย','อวิชชา', และ '…
ความหมายของพระโสดาบัน ถึง อรหันต์
19
ความหมายของพระโสดาบัน ถึง อรหันต์
…ะองค์ตรัสรู้ ทั้งเหตุไม่สุขไม่ทุกข์ หรือสภาพ เป็นกลางๆ เรียกว่า อัพยากฤต เหตุให้เกิดสุข ทรงเรียกว่า อโลภะ อโทสะ อโมหะ เพราะเป็นฝ่ายกุศล เหตุให้เกิดทุกข์เรียก โลภะ โทสะ โมหะ เป็นฝ่ายอกุศล ปุถุชนมักรู้กันแต่…
บทความนี้กล่าวถึงความหมายและคุณสมบัติของพระโสดาบัน อรหันต์ รวมถึงหลักการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า โดยอธิบายลักษณะของแต่ละขั้นตอนการปฏิบัติเพื่อให้หลุดพ้นจากกิเลส และการเห็นซึ่งความจริงที่พระพุทธเจ้าทรงตรั
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า: ผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ
64
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า: ผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ
… ได้แก่ โลภะ โทสะ โมหะ หรือโลภ โกรธ หลง เหตุแห่งสุขก็ ตรงกันข้ามกับเหตุแห่งทุกข์ คือ กุศลมูล ได้แก่ อโลภะ อโทสะ อโมหะ หรือไม่โลภ ไม่โกรธ ไม่หลง เหตุแห่ง ไม่ทุกข์ไม่สุขหรืออัพยากฤต ก็คือสภาพเป็นกลางๆ ไม่เป็…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ด้วยพระองค์เองโดยถูกต้องหรือ 'สัมมาสัมพุทโธ' โดยมีคุณวิเศษ 5 ประการ คือ จกฺขุ, ญาณ, ปญฺญา, วิชชา และ อาโลโก ซึ่งรวมความหมายว่า 'ทั้งรู้ทั้งเห็น' พระองค์พบเห็นความเป็นจริงโ
การตัดสินกรรมดีและกรรมชั่วตามหลักพุทธศาสตร์
38
การตัดสินกรรมดีและกรรมชั่วตามหลักพุทธศาสตร์
…ักษณะ คือ 1) พิจารณาที่ต้นเหตุของการกระทำนั้น ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตรัสว่า “กรรมที่บุคคลทำด้วย อโลภะ อโทสะ อโมหะ กรรมนั้นเป็นกุศล กรรมนั้นไม่มีโทษ กรรมนั้นมีผลเป็นสุข” 1 2) พิจารณาที่ผลสุดท้ายของการกร…
เนื้อหาเกี่ยวกับอบายมุขที่สร้างความฉิบหายทั้งแก่ตนเองและผู้อื่น โดยจะมีการพิจารณาเกณฑ์ในการตัดสินกรรมดีและกรรมชั่วได้ด้วยตนเอง ตามหลักพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยแบ่งออกเป็นลักษณะต่างๆ ทั้งการพิจารณาที่ต้น
ความหมายและความสำคัญของกฎแห่งกรรม
42
ความหมายและความสำคัญของกฎแห่งกรรม
…งสามารถตรองอย่างลึกซึ้งได้ด้วยเหตุผลว่า เหตุแห่งการทำกรรมดีนั้น เริ่มต้นด้วยใจที่เป็นกุศล อันได้แก่ อโลภะ อโทสะ อโมหะ ดังนั้นผล ปลายทางที่จะเกิดขึ้น ย่อมเป็นผลดี และให้ความสุขอย่างแน่นอน ส่วนเหตุแห่งการทำก…
เนื้อหานี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับกฎแห่งกรรม โดยแบ่งแยกระหว่างความเชื่อที่ถูกต้องและผิด เรื่องของกรรมดีและกรรมชั่วนั้นสัมพันธ์กับสภาพใจของบุคคล ซึ่งผู้ที่มีจิตใจที่เข้าใจถึงกฎแห่งกรรม จะสามารถพิจารณาแยกระ
สัมมาทิฏฐิและผลของกรรมในพระพุทธศาสนา
48
สัมมาทิฏฐิและผลของกรรมในพระพุทธศาสนา
…ทำแล้วนั้นเป็นกรรมชั่ว” 2. พิจารณาที่ต้นเหตุของการกระทำดังที่พระพุทธองค์ตรัสว่า “กรรมที่บุคคลทำด้วย อโลภะ อโทสะ อโมหะ กรรมนั้นเป็นกุศลกรรม ไม่มีโทษ กรรมนั้นมีผลเป็นสุข กรรมใดที่บุคคล ทำด้วย โลภะ โทสะ โมหะ …
ในบทนี้กล่าวถึงการสร้างค่านิยมที่ถูกต้องในสังคมและการไม่จับผิดผู้อื่น ผ่านสัมมาทิฏฐิข้อที่ 3 และ 4 โดยการเซ่นสรวงจะช่วยสร้างความสงบสุขให้แก่สังคม สัมมาทิฏฐิข้อที่ 4 อธิบายเกี่ยวกับผลวิบากของกรรมที่ทำด
พระพุทธคุณและอริยสัจ
102
พระพุทธคุณและอริยสัจ
โมหะ หรือโลภ โกรธ หลง เหตุแห่งสุขก็ตรงกันข้ามกับเหตุแห่ง ทุกข์ คือ กุศลมูล ได้แก่ อโลภะ อโทสะ อโมหะ หรือไม่โลภ ไม่ โกรธ ไม่หลง เหตุแห่งไม่ทุกข์ไม่สุขหรืออัพยากฤต ก็คือสภาพ เป็นกลาง ๆ ไม่เ…
…งที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้เกี่ยวกับสาเหตุของทุกข์และสุข รวมถึงการดับทุกข์อย่างสิ้นเชิง โดยศึกษาเรื่องอโลภะ อโทสะ อโมหะ รวมถึงความสำคัญของวิชชาในการดำเนินชีวิตและการดับทุกข์จากกิเลส.
กรรม: ความเข้าใจในจิตใจและผลของการกระทำ
31
กรรม: ความเข้าใจในจิตใจและผลของการกระทำ
…ล้วนั้น เป็นกรรมไม่ดี”2 2) พิจารณาที่ต้นเหตุของการกระทำ ดังพระพุทธดำรัสที่ว่า “กรรมใดที่บุคคลทำด้วย อโลภะ อโทสะ อโมหะ กรรมนั้นเป็นกุศล กรรมนั้นไม่มีโทษ กรรมนั้นมีผลเป็นสุข ส่วนกรรมใดที่บุคคลทำด้วย โลภะ โทส…
ข้อความนี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของกรรม โดยกล่าวว่า มนุษย์มีกรรมเป็นของตนเองและทุกคนล้วนมีความรับผิดชอบต่อกรรมที่ตนทำ การทำดีจะส่งผลให้เกิดบุญและบารมี ในขณะที่กรรมที่ไม่ดีจะทำให้เกิดบาปและส่งผลเลวร้าย อี
สาเหตุการเกิดกรรมฝ่ายดี
33
สาเหตุการเกิดกรรมฝ่ายดี
2) สาเหตุการเกิดกรรมฝ่ายดี * อโลภะ คือ ความไม่อยากได้ของผู้อื่น * อโทสะ คือ ความไม่ประทุษร้ายใจ โดยไม่แสดงออกในลักษณะรุนแรง เช่น ความพ…
เนื้อหาพูดถึงสาเหตุการเกิดกรรมฝ่ายดีซึ่งรวมถึงอโลภะ อโทสะ และอโมหะ พร้อมทั้งสอนวิธีการแก้ไขปัญหาทางจิตใจเพื่อทำกรรมดี เช่น การทำทานและการเจริญเมตตา นอก…
การทำความสะอาดและการเตรียมตัวก่อนปฏิบัติธรรม
88
การทำความสะอาดและการเตรียมตัวก่อนปฏิบัติธรรม
…ธิสัตว์ ที่ทำให้ฝึกปฏิบัติสมาธิได้ดี 1. อโลภัชฌาสัย พระโพธิสัตว์ทั้งหลายเป็นผู้มีอัชฌาสัย ประกอบด้วยอโลภะ (ไม่โลภ) เห็นโทษของโลภะเป็นปกติ ไม่มีนิสัยโลภในคน สัตว์ สิ่งของ ของผู้อื่น 2. อโทสัชฌาสัย พระโพธิสั…
…มสะอาด ทั้งภายนอกและภายใน ซึ่งส่งผลต่อการปฏิบัติธรรมอย่างยิ่ง อัชฌาสัย 6 ประการของพระโพธิสัตว์ เช่น อโลภะ อโทสะ และอโมหะ ก็ช่วยให้การฝึกจิตมีประสิทธิภาพมากขึ้น ข้อมูลเพิ่มเติมสามารถอ่านได้ที่ dmc.tv
สังขารขันธ์ และ วิญญาณขันธ์ ในพระพุทธศาสนา
104
สังขารขันธ์ และ วิญญาณขันธ์ ในพระพุทธศาสนา
…ันธ์มีดังนี้ คือ ผัสสะ เจตนา วิตก วิจาร ปีติ ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา ชีวิตินทรีย์ การละนิวรณ์ อโลภะ อโทสะ หิริ โอตตัปปะ ปัสสัทธิ ฉันทะ อธิโมกข์ อุเบกขา มนสิการ โลภะ โทสะ โมหะ มานะ ทิฏฐิ อุทธัจจะ กุกก…
สังขารขันธ์หมายถึงความคิดปรุงแต่ง โดยแบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือ กุศลสังขาร (ความคิดดี), อกุศลสังขาร (ความคิดชั่ว), และอัพยากตสังขาร (เป็นกลาง) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสร้างความรู้สึกนึกคิดของมนุษย์ ในขณะที่
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เจตสิกสังคหวิภาค
70
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เจตสิกสังคหวิภาค
…ะ ๑ ถีนะ ๑ มิทธะ ๑ วิจิกิจฉา ๑ ชื่อว่าอกุศลฯ เจตสิก ๑๕ เหล่านี้ คือ สัทธา ๑ สติ ๑ หิริ ๑ โอตตัปปะ ๑ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ ตัตรมัชฌัตตตา ๑ กายปัสสัทธิ ๑ จิตตปัสสัทธิ ๑ กายสหุตา ๑ จิตตลหุตา ๑ กายมุทุตา จิตตมุทุตา …
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และการศึกษาเจตสิกที่มีการอธิบายถึงธรรม ๕๒ ประการที่ประกอบกับจิตและการเกิดดับในที่เดียวกัน โดยการจำแนกความหมายของเจตสิกประเภทต่างๆ เช่น ผัสสะ, เวทนา, และเจตนา รวมถึง
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: ตติยฌาน และจตุตถฌาน
110
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: ตติยฌาน และจตุตถฌาน
…ขา เวทนา นอกนี้ตั้งอยู่ในจิต ๕๕ ฯ ๆ ๕๕ ชื่อว่าเหตุ ในเหตุสังคหะ มี 5 อย่าง คือ โลภะ ๑ โทสะ ๑ โมหะ ๑ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ อโมหะ ๑ ฯ บรรดาเหตุเหล่านั้น จิต ๑๘ ด้วยอำนาจปัญจทวาราวัชชนจิต (๑) ทวิปัญจวิญญาณ (๑๐) สัม…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการศึกษาจิตและเวทนาในอภิธัมมัตถสังคหะ โดยแยกประเภทของจิตได้เป็น 6 แบบ และเวทนาที่มีอยู่ 3 แบบ คือ สุข ทุกข์ และอุเบกขา ซึ่งมีการระบุจำนวนจิตที่สอดคล้องกับประเภทต่างๆ ของเวทนา และ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
111
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…คาถา] เหตุที่เป็นอกุศลมี ๓ คือ โลภะ ๑ โทสะ ๑ โมหะ ๑ เหตุที่เป็นกุศล และอัพยากฤตก็มี ๓ เหมือนกัน คือ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ อโมหะ ๑ ท่านกล่าวจิตที่เป็นอเหตุกะไว้ ๑๘ ที่เป็นเอก เหตุกะ ๒ ที่เป็นทุเหตุกะ ๒๒ ที่เหลือเ…
เนื้อหานี้อธิบายถึงประเภทต่างๆ ของอกุศลและกุศล โดยระบุตัวอย่างของจิตที่ถูกแบ่งตามเหตุและกิจต่างๆ เช่น โลภะ โทสะ โมหะ รวมถึงกิจที่สัมพันธ์กับจิตประเภทต่างๆ และรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการจำแนกจิตตาม
ทวิเหตุกับอเหตุกะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
181
ทวิเหตุกับอเหตุกะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…คำมีอาทิว่า ทวิเหตุกานมเหตุกานญฺจ ดังนี้ ๆ ที่ชื่อว่าทวิ เหตุกะ เพราะอรรถว่า ชนเหล่านี้มีเหตุ ๒ คือ อโลภะ และ อโทสะ ที่สหรคตด้วยปฏิสนธิวิญญาณ ฯ ที่ชื่อว่าอเหตุกะ เพราะไม่มีเหตุเช่น นั้น ฯ ม อักษรที่การต่อบ…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงคำว่า 'ทวิเหตุกะ' ที่แสดงถึงเหตุสองประการ คือ อโลภะและอโทสะ ในขณะที่ 'อเหตุกะ' หมายถึงการไม่มีปัจจัยเช่นนั้น การวิเคราะห์ของท่านอาจารย์โชติปาลเถระเกี่ย…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
240
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…าร" อนึ่ง ท่านกล่าวถึงวิบาก ญาณวิปยุตบังเกิด เพราะปัจจัยแห่งเหตุ ๖ ประการ ด้วยอำนาจแห่ง เหตุ ๒ (คือ อโลภะ อโทสะ) ในชวนขณะ และเหตุ ๒ ในนิกันติ ขณะ และเหตุ ๒ ในปฏิสนธิขณะว่า "เมื่อความถึงพร้อมด้วยคติมีอยู่ เ…
ในหน้า 240 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีมีการกล่าวถึงปฏิสนธิขณะแห่งกุศลกรรม และสิ่งที่เกี่ยวข้องกับญาณสัมปยุต โดยชี้ให้เห็นว่ากุศลกรรมเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดวิบากอย่างไร มีการอภิปรายเรื่องเหตุ 6 ประการในการเก
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 311
311
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 311
…ญชน์กล่าวไว้ 8 อย่าง กิเลสกล่าวไว้ ๑๐ อย่าง ฯ [มิสสกสังคหะ] ในมิสสกสังคหะ มีเหตุ 5 อย่าง คือ โลภะ ๑ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ อโมหะ ๑ โทสะ ๑ โมหะ ๑ โสมนัส ๑ องค์ฌาน ๓ คือ วิตก วิจาร ปีติ เอกัคคตา โทมนัส ๑ อุเบกขา ๑ …
ในหน้า 311 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี ท่านเสนอแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับปาปสังคหะ (อกุศลสังคหะ) ซึ่งมีการกล่าวถึง 5 อย่าง ได้แก่ อาสวะ, โอฆะ, โยคะ, และคันถะ โดยมีรายละเอียดของวัตถุธรรมและแนวคิดต่างๆ รวม
บุญนิธิและวิธีบำเพ็ญบุญ
9
บุญนิธิและวิธีบำเพ็ญบุญ
…ุญ ๆ นี้เป็นชื่อของสุข อธิบายว่า กรรมที่สัตว์กระทำด้วยไตรทวาร จะได้โวหารว่า บุญก็ดี กุศลก็ดี ต้องมี อโลภะ อโทสะ อโมหะ เป็นสมุฏฐาน ข้อนี้เป็นการทวนกระแส โลกประวัติ ยากที่สัตว์โลกจะบำเพ็ญ ถึงเช่นนั้น ก็ยังไม…
เนื้อหาไฟฟ้ามหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสส่งเสริมการบำเพ็ญบุญและกุศล โดยชี้ให้เห็นถึงผลของบุญที่นำมาสู่ความสุขและสันติสุข ทั้งในมนุษย์และเทวดา พร้อมยกตัวอย่าง 3 ประการ ของผลที่ต้องประสงค์ และการอุทิศ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
14
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
…ียวกัน อโทสกุศลมูลประกาศ ด้วยศีล เพราะศีลมีความอดกลั้นเป็นประธาน และเพราะศีลมีสภาวะไม่ทำร้ายผู้อื่น อโลภะ ประกาศด้วยสมาธิ เพราะสมาธิเป็นข้าศึกต่อโลภะ และมีอโลภะเป็นประธาน ส่วนอโมหะ ประกาศด้วยปัญญาแท้ ฯลฯ
เนื้อหาในบทนี้เน้นการประกาศคุณธรรมที่เกี่ยวข้องกับความเป็นพระอรหันต์ โดยแบ่งออกเป็นคุณ ๔ อย่าง รวมทั้งการนำทางให้บริบูรณ์ในศีล สมาธิ และปัญญา ให้ผู้อ่านได้เข้าใจถึงแนวทางการปฏิบัติในพระพุทธศาสนา โดยยก