เกิด : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 17 / 357

…ถวายเข็ม ဓာ ၅ က พระภาคเจ้า และจะได้เข้าเฝ้าฟังธรรมจากพระพุทธองค์” กุลบุตรหนุ่มครั้นได้ฟังเช่นนั้น ก็เกิดความปรารถนาที่จะ ฟังธรรม จึงถามว่า “หากข้าพเจ้าจะไปบ้าง จะได้ไหม” ผู้มีบุญ ท่านนั้นก็ตอบทันทีว่า “เช…

ในบทความนี้พูดถึงการฟังธรรมจากพระบรมศาสดาและอานิสงส์ที่เกิดจากการถวายเข็ม ๕ เล่มโดยกุลบุตรหนุ่มที่มีความปรารถนาจะศึกษาธรรม เมื่อเข้าฟังธรรมที่พระวิหาร เขาได้เร…

…ดีย์ เพื่อเป็นพุทธบูชา พระนาง ได้สร้างบารมีจนกระทั่งละจากโลกนี้ไป ด้วยกุศลกรรมที่ทําไว้นั้น ได้ไปบังเกิดบนสวรรค์ชั้น ดาวดึงส์ ได้เป็นมเหสีของจอมเทพ ๑,๐๐๐ องค์ เมื่อกลับลงมา เกิด ก็ได้เป็นมเหสีของพระเจ้าจั…

…งใหญ่ ที่ทำให้พระมเหสีมีบุญญาบารมีและได้เป็นมเหสีของเทพชั้นสูง พระนางถวายอาหารไม่ขาด ซึ่งส่งผลให้ได้เกิดในสวรรค์และเป็นมเหสีถึง 9,000 ชาติจนถึงสมัยพุทธกาลนี้

…รียงอักขระให้เป็นลำดับ จำจะต้องเรียงนิสสัยไว้ก่อน ท่านจึง เรียงสระก่อน ก็สระนั้นเล่า ก็เป็น ๒ อย่าง เกิดในฐานเดียวบ้าง เกิดใน ๒ ฐานบ้าง, ควรจะเรียงสระที่เกิดในฐานเดียวก่อน ก็สระที่ เกิดในฐานเดียวนั้นเป็น …

ในบทนี้ได้ศึกษาเกี่ยวกับการเรียงอักขระในบาลี โดยเริ่มจากการเรียงนิสสัยซึ่งรวมถึงการจัดเรียงสระที่เกิดในฐานเดียวและ 2 ฐาน โดยสระในฐานเดียวต้องเรียงก่อนตามลำดับของฐานที่เกิด ทั้งนี้ควรให้ความสำคัญกับเสีย…

…ทุกคนฺโธ กลิ่นชั่ว ทุกกร์ ทำยาก นิ นิคจฺฉติ เข้าถึง นิกชฺฌติ งอเข้า นิขนติ ขุดลง นิทหติ ตั้งลง ฝัง. เกิด นิ นิรนุตรโย ไม่มีอันตราย นิกกฑฒติ ฉุดออก ป ปชานาติ รู้ทั่ว ปาเชติ ไปข้างหน้า ขับไป ปภวติ ก่อน ปคุฆ…

บทนี้นำเสนอเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ในหมวดของวจีวิภาค ซึ่งแบ่งเป็นกลุ่มต่างๆ เช่น อุ, ทุ, นิ และ ป ที่ชี้ให้เห็นถึงความหมายและการใช้ในประโยคที่หลากหลายจากการเรียนรู้คำศัพท์และหลักการไวยากรณ์อย่างละเอียด ส

…นไป) ในอกุศลจิตทุกดวงที่เดียว ๓ เจตสิกทรงกระทำไว้ (คือเป็น ไป) เฉพาะในโลภมูลจิต ตามสมควรแก่การสมภพ (เกิด) ๔ เจตสิก ทรงกระทำไว้เฉพาะในโทสมูลจิต ฯ และ ๒ เจตสิกทรงกระทำไว้ (คือเป็น ไป) จำเพาะในสสังขาริกจิต ฯ…

ในเนื้อหานี้ได้พูดถึงพวกจิตที่มีทิฏฐิวิปยุตและอิสสาที่สามารถเกิดขึ้นได้เฉพาะในปฏิฆจิต พร้อมอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างเจตสิกและจิตที่แตกต่างกัน โดยเฉพาะการกระทำในพ…

…ภาวินีฎีกา - หน้าที่ 147 ไป ๒ ครั้ง หรือเพียง 5 ครั้ง ฯ แต่ในเวลาเป็นไปอ่อน ในเวลา ใกล้จะตายเป็นต้น เกิด ๕ ครั้งเท่านั้น ฯ ครั้งเท่านั้น ๆ แต่อาจารย์ทั้งหลายกล่าวว่า ปัจจเวกขณจิตของพระผู้มีพระภาคเจ้า มี ๔…

ในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกานี้ เนื้อหาพูดถึงการเกิดและลักษณะของจิต การปรากฏของจิตในช่วงเวลาต่าง ๆ ทั้งในปัจจเวกขณจิต ในเวลาที่มีการปฏิบัติธรรม และกรรมว…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 215 แต่งให้เกิดผลเสียเอง ชื่อว่าอุปฆาตกรรมฯ จริงอยู่ ชนกกรรม และอุปฆาตกกรรม (ทั้ง ๒ นี้ ) มีความแปลกกันดังนี้ คือ ช…

…ต่าง ๆ ได้แก่ กิจฺจวเสน, ครุก, อาสนุนํ, อาจิณฺณ์, และ กตฺตุตากมุม ที่แสดงถึงวิธีการทำและผลทางกรรมที่เกิดขึ้นในบริบทต่าง ๆ.

…นรูปสังคหะ [รูปสมุฏฐานนัย] เหตุ ๔ ประการ คือ กรรม ๑ จิต ๑ ฤดู ๑ อาหาร 9 ชื่อว่า สมุฏฐานแห่งรูป (เหตุเกิดแห่งรูป) บรรดาสมุฏฐาน ๔ เหล่านั้น จิต ทั้ง ๒๐ คือ กามาวจรจิต ๒๐ และรูปาวจรจิต ๕ ที่กุศลกรรมและ อกุศล…

…ควรทั้งภายในและภายนอก โดยการพิจารณาจากเหตุที่สำคัญ ๔ ประการคือ กรรม จิต ฤดู และอาหาร ซึ่งส่งผลต่อการเกิดรูปอย่างต่อเนื่องตั้งแต่เริ่มต้นปฏิสนธิจนถึงปัจจุบัน นอกจากนี้ยังพูดถึงจิตซึ่งเป็นตัวกลางในการเกิดรู…

…ิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 269 ทสกะเป็นต้น ชื่อว่ากลาป ฯ บทว่า ปวตฺติกกมโต ๑ ได้แก่ตามลำดับ ความเกิดขึ้นแห่งรูปทั้งหลาย โดยความต่างแห่งภพ กาล และสัตว์ฯ ธรรมทั้ง [อธิบายมหาภูตรูปเป็นต้น] ทั้งหลายมีปฐวี…

บทความนี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับมหาภูตรูป สามารถแบ่งแยกและอธิบายคุณสมบัติของธาตุที่มีมากมาย โดยเฉพาะปฐวีธาตุ ซึ่งจะมีการเปรียบเทียบกับลักษณะต่างๆ เช่น การแสดงสิ่งที่ไม่เคยมี สูตรกำกึ่งที่ใช้แสดงผล โ

…่อโทสะ ความโกรธ เคืองจนถึงพยาบาทมุ่งร้ายบ้าง ต่อโมหะ ความหลงงมงายบ้าง เพราะได้ประสบอารมณ์ที่ยั่วให้ เกิด เมื่อมีอารมณ์ที่ยังให้เกิด เมื่อมีอารมณ์มาประสบสั่งให้เกิดอยากได้ อยากล้างผลาญ อยาก เบียดเบียนก็อดท…

บทความนี้เน้นถึงความสำคัญของอุเบกขาในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นประโยชน์ของอุเบกขาในการดำเนินชีวิต รวมถึงการมีใจกลางในความยุติธรรมและการแบ่งอุเบกขาบารมีออกเป็นสามระดับ ทั้งยังได้กล่าวถึงพระราชกรณียกิจซ

…ยชน์เกื้อกูลแก่เนื้อความย่อ สำหรับใช้แทนศัพท์ ย่อคำพูดลงให้สั้น เรียกง่าย ๆ เหมือนคำว่า " สยาม ชาโต เกิดในสยาม " ลงปัจจัยแทน ชาต เอาไว้แต่ สยา เป็น สยามโก เรียกว่าตัทธิต ๆ นั้น โดยสังเขป แบ่งเป็น ๓ อย่าง …

ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงตัทธิตในบาลีไวยกรณ์ ซึ่งเป็นปัจจัยที่ช่วยเกื้อกูลแก่เนื้อความ โดยเฉพาะในส่วนของสามัญญูตัทธิตที่มีการแบ่งออกเป็น 13 ประเภท ได้แก่ โคตตตาธิต ตรายาทิต ราคาทิต และอื่นๆ ข้อมูลเหล่าน

…าตาทิตัทธิต มีปัจจัย ๓ ตัว คือ อิม, อิย, กิย. ศัพท์ที่ลง อิม ปัจจัย อย่างนี้ ปุเร ชาโต ปุริโม [ชน ] เกิดแล้วในก่อน ชื่อปุริมะ (เกิด แล้วในก่อน ]. มชุเณ ชาโต มชฺฌิโม [ชน] เกิดแล้ว ในท่ามกลาง ชื่อ มัชฌิมะ […

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงการใช้ปัจจัยในภาษาบาลี โดยเฉพาะในชาตาทิตัทธิต ซึ่งมีปัจจัย 3 ตัว ได้แก่ อิม, อิย และกิย พร้อมกับคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องอย่างเช่น ชน และชื่อที่ปรากฏในบริบทต่าง ๆ ซึ่งช่วยให้เข้าใจถึงคว

…่งแล้ว. อภิรม ธาตุ ในความ ยินดี ธาตุมี ท เป็นที่สุดอยู่หน้า แปลง ย กับที่สุดธาตุเป็น ชช. ย อุปฺปชฺช เกิดขึ้นแล้ว, อุ+ปทุ ธาตุ ในความ เกิด ปมชฺช ประมาทแล้ว. ปมท ธาตุ ในความ ประมาท อจฺฉิชช ชิงเอาแล้ว, อา+นิ…

…่างๆ ในประโยค เช่น ความหมายของ 'อา', 'นิ', และ 'อภิ' รวมถึงการอธิบายและยกตัวอย่างที่เกี่ยวข้อง ทำให้เกิดความเข้าใจในธรรมชาติของภาษาและการใช้ในบริบทต่างๆ โดยสำคัญคือการเรียนรู้ธาตุที่มีความเกี่ยวข้องกับอดี…

…การยาก หมายความว่า เจริญไม่สะดวกสำหรับคนบางคน เพราะธรรมอันเป็นข้าศึก มีนิวรณ์ เป็นต้นยึด (จิต) โดย (เกิด) ขึ้นท่องเที่ยว (ในจิต) (แต่) เป็นการ สะดวกสำหรับบางคน เพราะไม่มีธรรมอันเป็นข้าศึกนั้น อภิญญาเล่า ก…

บทความนี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับอภิญญาและปฏิปทา โดยเน้นการพิจารณาถึงความยากง่ายในการเจริญปฏิปทาและอภิญญาในผู้ฝึกฝน ในขณะที่การเสพสิ่งสัปปายะและอสัปปายะส่งผลต่อการพัฒนาปัญญาและความสะดวกในการปฏิบัติธร

…าจารย์ ใน ( ฝ่าย ) บ้านเรือน มารดา บิดา พี่น้องหญิง พี่น้องชาย เป็นต้น ชื่อว่า ญาติ บุคคลเหล่านั้น (เกิด) เป็นไข้ขึ้น จึงเป็นปลิโพธแก่ภิกษุนี้ เพราะเหตุนี้ ปลิโพธนั้น เธอ พึงตัดด้วยการอุปัฏฐาก ทำบุคคลเหล่…

บทนี้กล่าวถึงความสำคัญของการดูแลบุคคลที่สำคัญในชีวิต ไม่ว่าจะเป็นพระอาจารย์หรือผู้ปกครอง การปรนนิบัติและการให้การดูแลเมื่อมีไข้เป็นหน้าที่ที่สำคัญอย่างยิ่งในศาสนา การให้ความเคารพและการดูแลเช่นนี้ส่งผล

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 100 ทั้งหลายเกิดมีกำลังแล้ว เพราะความที่องค์ทั้งหลายเกิดมีกำลังแล้ว เมื่ออัปปนาสมาธิเกิดขึ้นแล้ว จิตตัดภวังค์วาระเดี…

…การรักษานิมิตและการบรรลุอัปปนาให้อธิบายชัดเจน โดยเสนอแนวทางการปฏิบัติที่พระโยคาวจรควรทำเพื่อให้นิมิตเกิดและคงอยู่ได้อย่างมั่นคง การรักษานิมิตมีความสำคัญเนื่องจากช่วยในการเจริญสมาธิและการบรรลุผลในการปฏิบัต…

…ป ) นี้เป็นคำชี้แจงในวสี ๕ นั้น เมื่อใดพระโยคาวจรอาจ ส่งจิตไปในองค์ฌาน ๕ มิให้มีระหว่าง (วิสภาคารมณ์เกิดขึ้น ) ได้ อย่างนี้คือ เมื่อเธอออกจากปฐมฌานแล้วนึกหน่วงเอาวิตกเป็นวาระ แรก ชวนะอันมีวิตกเป็นอารมณ์นั…

บทความนี้พูดถึงคำชี้แจงในวสี ๕ ของพระโยคาวจร ซึ่งได้แก่ อาวัชชนวสี สมาปัชชนวสี และวสีอื่นๆ โดยนำเสนอถึงความสำคัญของการเข้าและออกจากฌาน รวมถึงแนวทางในการพัฒนาตนเองในด้านการทำสมาธิและปฏิบัติธรรม นอกจากน

… - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 163 วิจาร ไม่มีวิตก เพราะวิตกวิจารระงับไป มีแต่ปีติและสุขอันเกิดแต่ สมาธิอยู่ ด้วยประการฉะนี้ ทุติยฌานปฐวีกสิณอันละองค์ ๒ ประกอบ ด้วยองค์ ๗ งาม ๓ ประการ พร้อมไปด้วย…

…การบรรลุทุติยฌานซึ่งมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างจากปฐมฌาน โดยพิสูจน์ให้เห็นว่าเมื่อวิตกและวิจารระงับไป จะเกิดปีติและสุขจากสมาธิแทน โดยอธิบายว่าธรรมทั้งหลายในปฐมฌานและทุติยฌานมีความแตกต่างกันอย่างไร นอกจากนี้ยั…

…] ส่วนว่า พระโยคาวจรผู้ใคร่จะเจริญเทวตานุสสติ ต้องเป็น ผู้ประกอบด้วยคุณทั้งหลายมีศรัทธาเป็นต้น อัน (เกิด) ขึ้นมาอย่างดี ด้วยอำนาจอริยมรรคแล้ว แต่นั้น พึงไปในที่ลับ ( คน ) เร้นอยู่ (ใน เสนาสนะอันสมควร )แล้…

บทความนี้สำรวจความหมายและวิธีการเจริญเทวตานุสสติ โดยเชื่อมโยงถึงคุณธรรมที่มีอยู่ในตัวเองและในเทวดา ที่จำเป็นต้องมีศรัทธากล้าในการทำความดี บทความยังกล่าวถึงความสำคัญของการตั้งเทวดาเป็นพยาน และการระลึกถ

…ลาย อสัตว์ทั้งหลายตาย ร่างจะต้องตกอยู่ที่นี่เท่านั้น ไม่ตกอยู่ที่อื่น ด้วยว่าร่างของบุคคลทั้งหลายผู้เกิดภายในบ้าน (ไปตาย) ตกอยู่ภาย นอกบ้านก็มี ร่างของบุคคลทั้งหลายผู้เกิดภายนอกบ้าน (มาตาย) ตกอยู่ภายในบ้า…

…ตายในมุมมองของพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นว่าการตายไม่จำเป็นต้องมีนิมิตที่แน่นอน และไม่ถูกกำหนดว่าต้องเกิดในที่ใดตามความเชื่อ โดยมีการอธิบายว่าร่างของสัตว์ทั้งหลายอาจตกอยู่ในที่ต่าง ๆ ตามเหตุและปัจจัย ไม่ว่…