หน้าหนังสือทั้งหมด

บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
6
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์
…ดียว ๑ พหุวจน คำพูดสำหรับออกชื่อ ของมากกว่าสิ่งเดียว คือ ตั้งแต่ ๒ สิ่งขึ้นไป ๑, วจนะ ทั้ง ๒ นี้ มี เครื่องหมายให้แปลกกันที่ท้ายศัพท์ เหมือนคำว่า ปุริโส ชายคนเดียว เป็นเอกวจนะ ปุริสา ชายหลายคน เป็นพหุวจนะ
…้าย, และคำที่มีความหมายทางศาสนา เช่น ธมฺมิโก เป็นต้น สำหรับผู้ที่สนใจด้านบาลีเป็นอย่างมากสามารถศึกษาเครื่องหมายและการใช้งานคำเหล่านี้ได้ที่ dmc.tv
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
41
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ในนิคมน์แห่งกุศลวิบากนี้ ฯ เพราะไม่มีความเป็นไป ต่างชาติ ฯ ก็เมื่อกำเนิดและความเป็นไปต่างชาติมีอยู่ เครื่องหมาย พิเศษพึงมีประโยชน์ ฯ แต่กำเนิดของอกุศลวิบากโดยความเป็นสเหตุกะ ไม่มี แม้ในกาลบางคราว เพราะไม่ประกอบด…
เนื้อหาอธิบายเกี่ยวกับอเหตุกิริยาจิตและความหมายในบริบทของอภิธัมมัตถสังคหบาลี รวมถึงผสมผสานแนวคิดเกี่ยวกับจิตและธรรม โดยมีการกล่าวถึงการศึกษาต่าง ๆ ที่เชื่อมโยงกับความเป็นไปของวิบากและจิตในทางปฏิบัติซึ
ธรรมชาติของเวทนา สัญญา และเจตนาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
83
ธรรมชาติของเวทนา สัญญา และเจตนาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…เสียเองทีเดียว ฯ ธรรมชาติที่ชื่อว่าสัญญา เพราะอรรถว่า รู้อารมณ์ ต่างโดย อารมณ์มีสีเขียวเป็นต้น คือทำเครื่องหมายรู้ (คือรู้ทำเครื่องหมาย) ฯ สัญญานั้น มีความรู้จำเป็นลักษณะ ฯ จริงอยู่ สัญญานั้นเมื่อจะเกิด ถือเอาอา…
เนื้อหาในอภิธัมมัตถสังคหบาลีกล่าวถึงธรรมชาติที่ชื่อว่าเวทนา ซึ่งหมายถึงการรับรู้และเสวยรสแห่งอารมณ์ มีการพูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างเวทนากับการเสวยรสของอารมณ์ เช่น สุขเวทนา, สัญญาที่เป็นการรู้จำอารมณ์ แ
ความเป็นหญิงและชายในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
274
ความเป็นหญิงและชายในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…ั้น องคชาต (ธรรมชาติที่เกิดในตัว) ของผู้หญิง ชื่อว่าเพศหญิงฯ เสียงและความประสงค์ ชื่อว่าอิตถีนิมิต (เครื่องหมายแห่งหญิง) เพราะเป็นปัจจัยให้รู้ว่า "เป็นหญิง" ฯ กิริยามีการยืนการเดินและการนั่ง เป็นต้นไม่องอาจ ชื่อ…
เนื้อหาในหน้า 274 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี อธิบายลักษณะของความเป็นหญิงและชาย โดยรายละเอียดของลักษณะทางกายภาพที่เกี่ยวข้องกับเพศชายและหญิง เช่น อาการ การเคลื่อนไหว และอวัยวะเฉพาะ เป็นต้น โดยระบุถึงเหตุที
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
402
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…า) จัดเป็นวิโมกขมุข (ทางพ้น) ฯ อนิจจานุปัสสนา (การพิจารณาเห็น โดยเป็นของไม่เที่ยง) ละวิปัลลาสนิมิต (เครื่องหมายให้เข้าใจผิด) เสียได้ ชื่อว่าอนิมิตตานุปัสสนา (การพิจารณาเห็นโดยไม่มีเครื่อง ๑. ฉบับพม่าและสีหลเป็น …
ในเนื้อหานี้พูดถึงการพิจารณาจิตและวิโมกข์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยยกตัวอย่างการละสมุทยสัจและการเข้าใจในภาวะจิตเพื่อไปสู่นิพพาน พุทธศาสนาพิจารณาอีกทั้งการละกิเลสที่ยังเหลือ ผ่านกรรมและความเป็นจริงในจิต
พระมหากษัตริย์และโลกัตถจริยา
73
พระมหากษัตริย์และโลกัตถจริยา
…นประโยชน์แก่แผ่นดินอัน เป็นถิ่นฐานและประชาราษฎร์ จัดว่าเป็นโลกัตถจริยาโดยบรรยาย คุณข้อนี้เป็นปฏิปทา เครื่องหมายของท่านผู้เป็นบุรุษรัตน์ สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จำเดิมแต่ได้ตรัสรู้ก็ได้ทรง บำเพ็ญพุทธกิจอันใหญ่ …
บทความนี้กล่าวถึงพระคุณของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ที่มุ่งหมายเพื่อประโยชน์แก่โลกและประชาชน โดยเน้นความสำคัญของพระพุทธศาสนาในการสร้างสันติสุขและการให้การอนุเคราะห์แก่สัตว์โลก รวมถึงการ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
177
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…ี่นี้ ฌานุเบกขานั้นมีความวางเฉยเป็นลักษณะ มีความไม่ โสตถิกฤตย์ ไทยเราเรียก "ดอกจันทน์" นักปราชญ์ว่า เครื่องหมายสวัสดิกะ มี ๒ อย่าง คือสี่แฉกอย่างหนึ่ง สามแฉกอย่างหนึ่ง สวัสติกะสี่แฉกเป็นเครื่องหมาย ข้างดี สวัสติ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการวางเฉยในภาวะต่าง ๆ ของพระโยคาวจรที่ทำวิปัสสนา โดยอธิบายการเกิดขึ้นของความวางเฉยในการค้นหาสังขาร และการยึดถือสังขารต่างๆ รวมถึงการแตกต่างของความวางเฉยในแต่ละรูปแบบ เช่น วิปัสสนูเบกขา
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
11
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
…าม และต้อง ประกอบให้มีลิงค์เป็นอย่างเดียวกันนามนาม ในภาษามคธท่านแบ่ง คำพูดเป็น ๓ ลิงค์ คือ ปุ๊ลิงค์ เครื่องหมายที่ไม่ใช่เพศชายและเพศหญิง ถึงจะจัดไว้เป็น ๓ ก็จริง แต่ถึงดังนั้น เมื่อว่าโดยต้นเค้าแล้ว ก็มี က เป็น …
บทความนี้อธิบายถึงบทบาทของนามในบาลีไวยากรณ์ โดยแบ่งนามออกเป็นลิงค์ต่างๆ เช่น ปุ๊ลิงค์ อิตถีลิงค์ และนปุสกลิงค์ พร้อมกับการจัดประเภทตามกำเนิดและสมมติ ด้วยการนำเสนอตัวอย่างที่เกี่ยวข้อง เช่น การจำแนกคำท
การศึกษาบาลีไวยากรณ์ในนามและอัพยยศัพท์
34
การศึกษาบาลีไวยากรณ์ในนามและอัพยยศัพท์
…เฉพาะปุ๋ลิงค์แจกเหมือน ภควนฺตุ ส่วน ลิงค์อื่นจะยก คุณวนฺตุ เป็นตัวอย่าง อิตถีลิงค์ลง อี ปัจจัย เป็น เครื่องหมาย เป็น คุณวนฺตี เสร็จแล้วนำไปแจกอย่างเดียวกับ อี การันต์ (นารี) ในอิตถีลิงค์ทุก ๆ วิภัตติ ส่วนปัสกลิง…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการใช้คำบาลีในรูปแบบนามและอัพยยศัพท์ โดยเฉพาะการใช้ศัพท์ต่าง ๆ เช่น 'ภควนฺตา', 'ภฺูมิ', 'คุณวนฺตุ' และวิธีใช้งานภายในไวยากรณ์ รวมถึงการจำแนกประเภทของลิงค์ เช่น ปุ๊ลิงค์ และอิตถ
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
114
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…อ ตร, ตก, ห, ธ, ธิ, หี, ห, หิญจน์, ว ใช้สำหรับต่อท้ายเฉพาะสัพพนามอย่างเดียว เมื่อต่อเข้าแล้วใช้เป็น เครื่องหมายสัตตมีวิภัตติ แปลออกสำเนียงอายตนิบาตของสัตตมี วิภัตติ ดังอุทาหรณ์ต่อไปนี้ :- ศัพท์เดิม ปัจจัย รูปสำเ…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ไวยากรณ์บาลี โดยเน้นที่นามและอัพยยศัพท์ ได้แก่ การใช้ปัจจัยที่สำคัญ เช่น ตร, ตก, ห, ธ และอื่น ๆ ซึ่งช่วยให้เข้าใจการเชื่อมโยงในภาษาบาลี พร้อมตัวอย่างที่สะดวกต่อการศึกษาและเข
วัตถุมิครมแปลก ตอนที่ ๑
164
วัตถุมิครมแปลก ตอนที่ ๑
…บัน นิรโรรส์สัมผัสความสงบเป็นลักษณะ มีความไม่เคลื่อนไหว (คือไม่เปลี่ยนสภาพ) เป็นรส มีความไม่มีมิติ (เครื่องหมายแห่งทุกข์) เป็นปัจจุบัน มรรลังก์ มีความน่อออก (จากกุศลสารวัตร) เป็นลักษณะ มีการทำความละลายเป็นรส มีค…
เนื้อหานี้พูดถึงลักษณะต่างๆ ของความรู้สึกและอาการที่เกิดขึ้นภายใต้สภาวะจิตใจ รวมถึงความเป็นจริงของการกระตุ้นและความต้องการทางอารมณ์ โดยแบ่งออกเป็นลักษณะต่างๆ ที่เกิดขึ้นในปัจจุบันและเพิ่มเติมเกี่ยวกับ
วิถีธรรมแห่งอธิษฐาน: ความเข้าใจในอรรถธรรม
165
วิถีธรรมแห่งอธิษฐาน: ความเข้าใจในอรรถธรรม
…้ ทุกนี้ จึงคว้าเป็นสัจจะ เพราะเหตุนี้ ทุกนี้ ธรรมชาติที่เมียดิน ____________________________ ๑. เครื่องหมายหัวปุหลัง นบ ครึ่งนี้อธิษฐานออก เช่นเดียวกับที่กล่าวในเชิงธรรม หน้า ๑๕๕ ๒. มหุฏฐูกัลลักษณะของไฟ คือค…
เนื้อหาต้องการให้ผู้อ่านเข้าใจเกี่ยวกับอธิษฐานและความเป็นจริงที่เกี่ยวข้อง โดยเน้นว่าสภาพการอธิษฐานนั้นไม่เป็นไปในทางที่ผิด แต่ติดตามความเป็นสภาพที่แท้จริงซึ่งเป็นอมตะ นอกจากนี้ยังชี้ให้เห็นว่าความเป็
วิถีธรรมคริปา คำ ตอนที่ 171
172
วิถีธรรมคริปา คำ ตอนที่ 171
…ใน (อรรถคือ) สังขลักษณะ ใน ๑. อิติศัพท์ที่นิญอญา ตรงนี้ เข้าใจเป็นรูปในอุณโค และสุดประโยค จึงควรลง เครื่องหมายอาณุภาพนี้ ส่วน แอดู วิจิชัโย มัคจะโพ สันในพระโยคใหม่ ถ้าจำได้ถูก หัวฏปุหลัง นิญาธิติ บ้างต้น (ย่อหน…
ในวิถีธรรมคริปา คำ ตอนที่ 171 กล่าวถึงเทคนิคแห่งมรรคสองเพื่อเข้าใจทุกข์ที่มีปัญญาอธิษฐาน โดยมุ่งเน้นที่การมองคง ๘ ซึ่งประกอบด้วยสัมมาทิฐิและสัมมาสัมปัทิ รวมถึงการเข้าใจวิณฉัณในทุกธรรมที่มีชาติเป็นต้น
วิทยาธีรรมเปล ภาค ๓ ตอนที่ ๓๙๙
390
วิทยาธีรรมเปล ภาค ๓ ตอนที่ ๓๙๙
…านเรียกว่าปฏิสนธิ เพราะ เกิดขึ้นด้วยอำนาจการเชื่อมต่อ อื่น (กับปัจจุบันภาพ) สิ่งนั้นเป็น วิญญาณ ๑. เครื่องหมายหัวตามปุจฉานี้ควรออก เพราะอธิษฐานที่วัด เป็นรูปใน เอ๋อ นำจะถูกต้องกว่า ๒. ข. ป. ๑๓/๕๕
บทความนี้ว่าด้วยความอ่อนแอที่ถือว่าเป็นอุปาทานที่เกิดจากการเข้าถึงตัวตน อธิบายถึงการมีอยู่ของวิญญาณในปัจจุบัน รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับผลกรรมที่ทำในภพก่อนและการมีประสบการณ์ในปัจจุบันนี้, ความหมายของวิ
วิถีธรรมวิเคราะห์ ภาค ๓ ตอน ๒
263
วิถีธรรมวิเคราะห์ ภาค ๓ ตอน ๒
…๔๕ คาตนี่ย่อมาในปฏิบัติญาณาทัสนวิสุทธินทา บาทแรกเป็น นุเวน,วในที่นี้เป็น...นุเวน คลาดเคลื่อนไป องิฐ เครื่องหมาย หัวตาปู้นประโยคหลังบากท้าทายทั้งเกิน because อกิจพิพัทธ์นั้น สรุปใน เอว่างั้น
บทความนี้สำรวจการพิจารณาความแตกดับแห่งสังขาร และความเป็นหนึ่งเดียวกันของอารมณ์ในปัจจุบัน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของวิปัสนาและการเห็นความเสื่อมที่อาจเกิดขึ้น โดยมีการเน้นที่การไม่อิ่มในความพอกพูนเป็นหลักสำคั
วิจารณ์ธรรมะแปล ภาค ๑ ตอน ๒ (ตอนจบ)
264
วิจารณ์ธรรมะแปล ภาค ๑ ตอน ๒ (ตอนจบ)
…รมะแปล ภาค ๑ ตอน ๒ (ตอนจบ) หน้าที่ 264 ข้อว่า "อนิมิตนุตปฺสินท" คือตอนจบชวนปนกันเอง การะ นิจฉนิมิต (เครื่องหมายว่าเที่ยง) จึงมีได้ด้วยอนิมิตนุตปฺสินทนั้น ข้อว่า "อปปณิธานุตปฺสินท" คือต้องทุกข์นุตปฺสินท การะความ …
เนื้อหาในบทนี้สอนเกี่ยวกับเครื่องหมายที่สำคัญของธรรมนิวาส ต่าง ๆ เช่น อนิมิตนุตปฺสินท, อปปณิธานุตปฺสินท และสัญญาณุตปฺสินท ซึ่งด้วยการวิเค…
การใช้งานและลำดับของปัจจัยในภาษาไทย
59
การใช้งานและลำดับของปัจจัยในภาษาไทย
…จก มีใจ อุ่ย ตัว คือ ย . เหตุกัลดูวาจก มีใจ ๔ ตัว คือ เนะ, ณย, ฉานเป, ฉนปย . ใช้ลงตัวใดตัวหนึ่งเป็นเครื่องหมาย เหตุกัลดูวาจก ใช้ลงปัจจัย ๑๐ ตัว ๆ ได้ตัวหนึ่งในกัลดูวาจก นั้นด้วย ลงปัจจัยในเหตุุกัลดูวาจกอีกตัวห…
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับการจัดลำดับและการใช้ปัจจัยในภาษาไทย โดยมีการแบ่งแยกประเภทของปัจจัยต่าง ๆ อย่างละเอียด เช่น กัมมวาจก, ภวาวาจก, และ เหตุกัลดูวาจก การเข้าใจวิธีการและลำดับการใช้ปัจจัยเหล่านี้ถือ
ศึกษาการถ่ายทอดปัญหาวิทยากรในพระธรรม
136
ศึกษาการถ่ายทอดปัญหาวิทยากรในพระธรรม
ประโยค- ประมวลปัญหาและถ่ายทอดวิทยากร (สำหรับเปรียญธรรมครู) - หน้า ที่ 134 เครื่องหมายสัตว์มีวิถิตด้วย อุทารณ์ เช่น กก ในกลาไร, สพทพา ในกลาทั้งปวง, สพา ไก่กลา, อภัยนา ในกลาอื่น, เอกา ใน…
เนื้อหาเกี่ยวกับการประมวลและถ่ายทอดปัญหาพระธรรมสำหรับครู มีการศึกษาการใช้เครื่องหมายสัตว์และแนวการลงปัญจโดยใช้ตัวยอย่างของคำต่างๆ ซึ่งช่วยให้ผู้เรียนสามารถเข้าใจการถ่ายทอดความหมายและปร…
การอธิบายวิภัตติและปัจจัยในอาชฆาต
141
การอธิบายวิภัตติและปัจจัยในอาชฆาต
…อุทธาหรณ์ว่า มามี ภานเด้ มาเอ๋ กรี. [๒๕๒๓] ก. วิภัตติและปัจจัยในอาชฆาต ลงที่ไหน ? และลงแล้วเป็น เครื่องหมายอะไร ? ก. วิภัตติ ลงท้าย ปัจจัย ปัจจัย ลงท้าย ธาตุ วิภัตติเป็น เครื่องหมายอะไรกว่ากาล บุญ ปัจจัย…
…ัตติอายขาดและวิภัตตินาม ว่าแตกต่างกันในด้านการจัดประเภทและการบ่งบอกเนื้อความ โดยอธิบายถึงการใช้คำและเครื่องหมายที่ใช้สื่อความหมายในการศึกษาทางภาษาและธรรมะ การเปรียบเทียบ และคุณสมบัติต่าง ๆ ในการทำความเข้าใจวิภัต…
ประมวลปัญหาและลายลักษณ์อักษร (สำหรับเปรียญธรรมตรี)
178
ประมวลปัญหาและลายลักษณ์อักษร (สำหรับเปรียญธรรมตรี)
…ย เช่น กาดพูโฟ เป็นต้น อย่างหนึ่ง ศัพท์ กิริยามน เช่น ปอ้น เป็นต้น อย่างหนึ่ง ศัพท์กิริยาอาชาต เป็น เครื่องหมายรูปวิเคราะห์ ๑ ศัพท์ก็อาอนขยาย เป็นเครื่องหมาย เฉพาะกัมรูป และ ภาวะรูป ศัพท์ก็อานามเป็นเครื่องหมายภา…
บทความนี้สำรวจการใช้ศัพท์กิริยาและนามในทางปฏิบัติและทฤษฎี พร้อมกับการยกตัวอย่างเพื่อให้เห็นความชัดเจนในการใช้ และวิธีการวิเคราะห์แนวทางที่เหมาะสมในการนำเสนอสาระอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีการอธิบายถึงการใ