การอธิบายวิภัตติและปัจจัยในอาชฆาต : หน้า 141/197
ประมวลปัญหาและเฉลายบาลีไวยาการณ์ (สำหรับเปรียญธรรมตรี) : หน้า 141/197 ศึกษาเกี่ยวกับวิภัตติและปัจจัยในอาชฆาต รวมถึงการกำหนดความหมายและการจัดประเภทต่าง ๆ
1 ครั้ง
สรุปเนื้อหา
บทความนี้กล่าวถึงวิภัตติและปัจจัยในอาชฆาต โดยเน้นการเปรียบเทียบระหว่างวิภัตติอายขาดและวิภัตตินาม ว่าแตกต่างกันในด้านการจัดประเภทและการบ่งบอกเนื้อความ โดยอธิบายถึงการใช้คำและเครื่องหมายที่ใช้สื่อความหมายในการศึกษาทางภาษาและธรรมะ การเปรียบเทียบ และคุณสมบัติต่าง ๆ ในการทำความเข้าใจวิภัตติให้ชัดเจนขึ้น โดยยกตัวอย่างให้เห็นภาพชัดเจนเข้าใจง่ายมากยิ่งขึ้น สามารถเรียนรู้ได้ที่ dmc.tv
หัวข้อประเด็น
- วิภัตติ
- ปัจจัย
- อาชฆาต
- การศึกษา
- คำศัพท์
ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค-ประมวลปัญหาและถลายลาบลิไว้การอธิบาย (สำหรับเปรียญธรรมตรี) - หน้าที่ 139
อุทธาหรณ์ว่า มามี ภานเด้ มาเอ๋ กรี. [๒๕๒๓]
ก. วิภัตติและปัจจัยในอาชฆาต ลงที่ไหน ? และลงแล้วเป็น
เครื่องหมายอะไร ?
ก. วิภัตติ ลงท้าย ปัจจัย ปัจจัย ลงท้าย ธาตุ วิภัตติเป็น
เครื่องหมายอะไรกว่ากาล บุญ ปัจจัยเป็นเครื่องหมายบอกออก.
[๒๔๕๐]
ก. วิภัตติอายขาด กับ วิภัตตานามีข้อที่เหมือนกันและต่าง
กันอย่างไรบ้าง ?
ก. ข้อที่เหมือนกัน คือ จัดเป็น ๒ วรรคเหมือนกัน, ข้อต่าง
กัน คือ วิภัตตินามจัดเป็น ๓ หมวด เป็นเครื่องหมายให้รู้เนื้อความ
ของนามศัพท์ ส่วนวิภัตติอายขาด จัดเป็น ๔ หมวดเป็นเครื่อง
หมายให้รู้กาล, และในหมวดต่าง ๆ จัดเป็น ๒ บท ๓ บูรณ์ เพื่อ
ให้นำถึงนามที่เป็นประธานแห่งกริยา. [๒๔๕๘]
ก. สัตถมีวิภัตติ บอกความกำหนด ก็แก่คำว่า พึ่ง บอกความ
รำพึง ก็แก่คำว่า พึ่ง, ถ้าเห็นอุทธาหรว่า อุปปนาม มยมี
อายสมุนดาน ก็นิมุตติ อนุปปนาทุชเชยาม อยู่ได้อย่างไรว่า บอก
ความกำหนด หรือบอกความรำพึง ?
ก. อุทธาหรว่า อุปปนาม มยมี อายสมุนดาน ก็นิมุตติ
อนุปปนาทุชเชยาม ดังนี้ เป็น สัตถมีวิภัตติ บอกความรำพึง, รู้ได้
ด้วยนิมิตที่เป็นต้นความ คือ อุปปนาม เพราะว่า สัตถมีวิภัตติ
ที่บอกความกำหนด ท่านนิยมใช้ ฮ สอ เป็นคำอาทิ เป็นคำข้อความ
หน้าหนังสือทั้งหมด
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
หนังสือที่เกี่ยวข้อง
Load More