เหตุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 159 / 294

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 72 อย่างใดอย่างหนึ่ง ที่ชื่อว่าเภสัช เหตุว่าเป็นสิ่งที่หมอจึงทำ (ปรุง) เพราะเป็นสิ่งที่หมออำนวยให้ เภสัช คือปัจจัยแห่งคนไข้ ชื่อว่า คิลานปัจจ…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของเภสัชในกระบวนการรักษาที่มีต่อคนไข้ โดยเภสัชถูกมองว่าเป็นปัจจัยที่สร้างความสะดวกสบายและช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงบริขาร ซึ่งทำหน้าที่ห้อมล้

… วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 74 หมายความว่าจึงเป็นไปได้ ศีลนี้อิงอาศัยปัจจัยเหล่านั้น เพราะเหตุนั้น จึงชื่อว่าปัจจยสันนิสิตะ [ สาธนะ เหตุให้สำเร็จศีล ] พึงทราบสาธนะ (เหตุให้สำเร็จ) ในศีล ๕ อย่างน…

ในบทนี้เน้นความสำคัญของศีลที่ยึดมั่นด้วยศรัทธา โดยเฉพาะการรักษาปาฏิโมกข์สังวรศีล ซึ่งเป็นแรงผลักดันให้ภิกษุสามารถสำเร็จตามความประสงค์ได้ การรักษาศีลเปรียบเสมือนการปกป้องสิ่งมีค่าที่เรารัก มุ่งหวังให้อ

…ปพร้อมกับภิกษุ ๕๐๐ ได้พบเข้า จึงให้ทำฌาปนกิจสรีระของพระเถระแล้ว ให้ก่อพระเจดีย์ (บรรจุอัฐ) ไว้ เพราะเหตุนั้น กุลบุตรผู้มีศรัทธาแม้อื่น เมื่อจะยังพระปาฏิโมกข์ให้หมดจด แม้จะพึงสละ ชีวิต ก็ไม่พึงทำลายสีลสังว…

เนื้อหาเล่าถึงพระเถระที่ถูกโจรมัดในป่าและความสำเร็จในการเจริญวิปัสสนา แม้จะเผชิญกับความทุกข์ยาก พระเถระยังคงมุ่งมั่นในการพัฒนาจิตใจและบรรลุอนาคามิผล ในขณะที่เขากำลังนอนรอความช่วยเหลือ พระสัมมาสัมพุทธเ

…ไฉนพระองค์จะไม่พึง ทรงลูบศีรษะของภิกษุผู้เช่นดังบุตรของเรา ด้วยพระหัตถ์อันมีลาย วิจิตรเล่า" ดังนี้. เหตุนั้น แม้บุคคลอื่น ผู้มีความสำคัญว่า (ตน) เป็นลูกสกุล ได้บวชในพระศาสนาแล้ว

ในบทนี้กล่าวถึงพระมหามิตตเถระที่ได้ช่วยอุบาสิกาที่ป่วยด้วยโรคฝีโดยไม่ใช้ยา และยังส่งความปรารถนาดีให้เธอผ่านคำพูด ในขณะที่พระเถระแสดงถึงความบริสุทธิ์และการควบคุมจิตใจ การรักษาผู้อื่นโดยไม่หวังสิ่งตอบแท

…ปาริสุทธิที่พึงให้ถึงพร้อมด้วยความเพียรฉันนั้น เพราะอาชีวปาริ สุทธินั้น เป็นวิริยสาธนะ (มีวิริยะเป็นเหตุให้สำเร็จ) เหตุว่าความ เพียรที่ปรารภแล้วโดยชอบ เป็นเหตุให้มีการละมิจฉาอาชีวะ เหตุนั้น อาชีวปาริสุทธิ…

บทความผู้อธิบายเกี่ยวกับอินทรียสังวรและอาชีวปาริสุทธิในวิสุทธิมรรค ซึ่งกล่าวถึงความจำเป็นในการตั้งอยู่ในอินทรียสังวรและการใช้ความเพียรในการบรรลุอาชีวปาริสุทธิ รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับปัจจัยที่เกิดขึ้

…) นั้น พระวินัยธรทั้งหลายกล่าวว่า "ช่อง (ที่จะฉันยาได้) พระผู้มีพระภาคเจ้าโปรดประทานไว้ให้แล้ว เพราะเหตุนั้น จึงควร" ส่วนอาจารย์ฝ่ายพระสูตรกล่าวอย่างนี้ว่า "ไม่เป็นอาบัติก็จริงอยู่ ถึงอย่างนั้นมันก็ทำอาชี…

บทความนี้วิเคราะห์การใช้เภสัชในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในแง่ของการปฏิบัติที่เหมาะสมและข้อบังคับของพระวินัย ในการใช้เภสัชที่เกิดจากอาการและนิมิต รวมถึงความประพฤติของผู้มีความมักน้อย โดยยกตัวอย่างเรื่องราว

…ยสันนิสิตศีลก็พึงให้ถึงพร้อมด้วยปัญญา ฉันนั้น เพราะปัจจัยสันนิสิตศีลนั้น เป็นปัญญาสาธนะ (มีปัญญาเป็นเหตุให้ สำเร็จ) เหตุว่าบุคคลผู้มีปัญญาเป็นผู้สามารถเห็นโทษและอานิสงส์ ในการบริโภคปัจจัยทั้งหลาย เพราะเหต…

บทความนี้พูดถึงเรื่องราวในวิสุทธิมรรคเกี่ยวกับการทำอาชีวะให้หมดจดและการพิจารณาในปัจจัยต่าง ๆ โดยอธิบายว่าผู้บวชต้องทำอย่างไรจึงจะบริโภคสิ่งที่เกิดขึ้นตามธรรมได้อย่างเหมาะสม โดยมีเรื่องเล่าจากพระเถระซึ

…การแสวงหา) ปัจจเวกขณสุทธิ (หมดจดด้วยการพิจารณา) ในสุทธิ ๔ อย่างนั้น ปาฏิโมกขสังวรศีล ชื่อเทสนาสุทธิ เหตุ 'ว่าปาฏิโมกขสังวรศีลนั้น ท่านเรียกว่าเทสนาสุทธิ เพราะหมดจด ด้วยการแสดง อินทรียสังวรศีล ชื่อว่าสังวร…

ในบทนี้กล่าวถึงการพิจารณาของภิกษุในการบริโภคอาหาร โดยเน้นถึงความสำคัญของสติในการบริโภค ทั้งในขณะที่รับและบริโภค รวมถึงการพิจารณาในบริบทต่างๆ และ 4 ประการของสุทธิที่ส่งผลต่อคุณภาพการดำเนินชีวิตของภิกษุ

…วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 91 โดยธรรมโดยชอบอยู่ ปัจจยบริโภคสันนิสิตศีล ชื่อปัจจเวกขณสุทธิ เหตุว่าปัจจยบริโภคสันนิสิตศีลนั้น ท่านเรียกว่าปัจจเวกขณสุทธิ เพราะหมดจดด้วยการพิจารณามีประการดังกล่าวแล้…

บทความนี้กล่าวถึงการบริโภคปัจจัยและศีลของพระเสขะในพระพุทธศาสนา โดยเน้นความสำคัญของการพิจารณาในขณะที่บริโภคและคุณลักษณะของทายาทของพระผู้มีพระภาคเจ้า การบริโภคปัจจัยควรที่จะมีการพิจารณาอย่างรอบคอบเพื่อท

…ิณบริโภค ก็ได้ หรือจะสงเคราะห์เข้าในทายัชชบริโภคก็ได้เหมือนกัน เพราะ แม้คนผู้มีศีลก็เรียกว่าเสขะได้ เหตุประกอบพร้อมด้วยสิกขา (คือศีล) นี้ ก็แลในบริโภคเหล่านี้ เพราะเหตุที่สามีบริโภคเป็นเลิศ เหตุนั้น ปัจจย…

ในวิสุทธิมรรค แสดงให้เห็นถึงการบริโภคที่ปราศจากหนี้ โดยยกตัวอย่างการพิจารณาของพระภิกษุที่ต้องแยกแยะความจำเป็นในการบริโภค เช่น ข้าว, ที่นอน, น้ำสำหรับซักฟอก โดยแต่ละอย่างต้องได้รับการพิจารณาให้รอบคอบ ไ

…เหมือนดวงจันทร์ในวัน (ขึ้น) ๑๕ (ค่ำ) ฉะนั้น เป็นผู้มีอาสวะทั้งปวงสิ้นแล้ว บัดนี้ภพใหม่ไม่มี" ดังนี้ เหตุนั้น แม้กุลบุตรอื่น เมื่อปรารถนาความ สิ้นทุกข์ พึงพิจารณาโดยแยบคายแล้ว จึงเสพ ปัจจัยทั้งหลาย กุ้งหลา…

ในบทนี้พูดถึงการบรรลุพระอรหัตของผู้ปฏิบัติธรรม ซึ่งเมื่อมีความดำริเต็มเปี่ยมแล้ว ก็จะเห็นถึงความสิ้นทุกข์ โดยเฉพาะการพิจารณาศีลในรูปแบบต่างๆ เช่น ปาริสุทธิศีล และแนวทางในการรักษาศีลนั้น ตามที่พระธรรมเ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 97 อรหัต โดยแท้ เหตุนั้น ท่านจึงเรียกว่าปริปุณณปาริสุทธิศีล เหมือน ศีลของพระมหาสังฆรักขิตเถระและพระภาคเนยยสังฆรักขิตเถระ…

ในขณะมรณะ พระมหาสังฆรักขิตเถระได้บรรลุพระอรหัต จากการที่ภิกษุหนุ่มช่วยให้นั่ง จากนั้นทราบว่าท่านได้อุทิศตนเพื่อเสริมสร้างโลกุตรธรรม ซึ่งถือเป็นการทำกิจที่ยากลำบากในเวลานั้นและต่อมาท่านบอกว่า กรรมที่ได

…วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 111 เพราะยังอุปจารสมาธิหรืออัปปนาสมาธิให้เป็นไปโดยง่าย ๆ เพราะ เหตุนั้น ความเป็นศีลไม่ขาดเป็นต้นนี้ พึงทราบว่าเป็นความผ่องแผ้ว แห่งศีลเหล่านั้น ก็แลความผ่องแผ้วนี้นั้น…

บทความนี้กล่าวถึงโทษแห่งสีลวิบัติที่ทำให้ผู้ทุศีลไม่เป็นที่ชอบใจของเทวดาและมนุษย์ โดยยกตัวอย่างการเปรียบเทียบผู้ทุศีลกับผ้าป่านดิบที่มีผิวพรรณหมองและสัมผัสหยาบ เนื้อหายังชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการมี

… ๓ ข้อ อันเป็นวงศ์เก่า ควรบรรลุอริยวงศ์ ข้อคำรบ ๔ กล่าวคือความเป็นผู้มีภาวนาเป็นที่มายินดีได้ เพราะ เหตุนั้น เราจักเริ่มธุดงคกถา ณ บัดนี้ เพื่อยังคุณทั้งหลายมีความ มักน้อยสันโดษเป็นอาทิ อันเป็นเหตุผ่องแผ้…

…ๆ ที่มีส่วนในการฝึกอบรมจิตใจและการปฏิบัติธรรมให้ถึงธรรมะที่สูงขึ้น เรียนรู้การมีมักน้อยสันโดษที่เป็นเหตุผ่องแผ้วในการปฏิบัติธรรมเพื่อเข้าถึงความบริสุทธิ์ในศีล

…ว้ซึ่งผ้าบังสุกุลที่มีคำไขอันได้แล้ว อย่างนั้น ชื่อ ปังสุกุล ความทรงผ้าบังสุกุลเป็นปกติของภิกษุนั้น เหตุนั้น ภิกษุนั้นจึงชื่อว่า ปังสุกุลกะ องค์แห่งภิกษุปังสุกุลกะ ชื่อว่า ปังสุกุลกังคะ, เหตุ ท่านเรียกว่า…

บทความนี้เน้นการอธิบายถึงผ้าบังสุกุลซึ่งมีความหมายว่า 'ผ้าดุจกองฝุ่น' และสิ่งที่เกี่ยวข้องกับการทรงผ้าของภิกษุในพระพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังอธิบายถึงคำว่า บิณฑบาต ที่แสดงถึงการแสวงหาก้อนข้าวจากบุคคลต่างๆ

…ามบ่งไปทางนั้น ก็ต้องแปลเอาความไปอย่างนั้น หากว่าแปลอย่างนี้เป็นถูก ก็ยังมีปัญหาน่าคิดต่อไปว่า เพราะเหตุไร ภิกษุผู้ถือเอาผ้านั้นไป จึงไม่ใช้ผ้านั้นทำจีวร ใช้เพียงเป็นผ้าสำหรับปะจีวรเท่านั้น เหตุน่าจะเป็น …

…งๆ เช่น ผ้าที่ใช้ในพิธีการอาบน้ำและผ้าที่ทิ้งไว้ที่ป่าช้าหรือที่ราชาภิเษกนอกจากนี้ยังมีการถกเถียงถึงเหตุผลที่พระภิกษุไม่ใช้ผ้าบางชนิดทำจีวร รวมถึงปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับคุณภาพและคุณลักษณะของผ้า ดังนั้นผ้าบ…

…ุขอันเกิดแต่ สันโดษ จึงละตัณหาในผ้าที่เหลือเฟือได้ เลิกการ สะสม (ผ้า) เป็นผู้ทรงไว้แต่ไตรจีวร เพราะ เหตุนั้น พระโยคีผู้ประเสริฐ ปรารถนาจะเที่ยว ไปให้สะดวก พึงกระทำความยินดีในธุดงค์ที่ท่าน มหาฎีกาท่านขยายค…

เนื้อหาวิเคราะห์การแตกในจีวรกังคะและอานิสงส์ที่เกิดจากการเป็นภิกษุเตจีวริกะ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงคุณค่าความสันโดษและการมีความประพฤติโดยยึดมั่นในจีวรที่จำกัด โดยพระโยคีผู้มีปัญญาพยายามละตัณหาและเลิกการสะส

…บมีปลาร้าเป็นต้นปนลงไป ยาคูจะปฏิกูล ไปเสีย อันภิกษุผู้จะฉัน ทำให้เป็นของไม่ปฏิกูลนั่นแหละฉัน จึงควร เหตุนั้น ข้อนี้ข้าพเจ้ากล่าวหมายเอากับข้าวรูปนั้น แต่สิ่งใดเป็นของ ไม่น่าเกลียดเช่นน้ำผึ้งและน้ำตาลกรวด …

เนื้อหาตอนนี้เกี่ยวข้องกับวิธีการบริโภคอาหารของภิกษุในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการประพฤติตนในเรื่องอาหารและยาที่ไม่ปฏิกูล รวมถึงประเภทของภิกษุที่มีวิธีการฉันที่แตกต่างกัน เช่น ผู้ถืออย่างอุกฤษฎ์, ผู้ถืออย

…และ [ คาถาสรูป ] ขลุปัจฉาภัตติกโยคีผู้มีปัญญา ย่อมไม่ลำบาก ในการแสวงหา ไม่ทำสันนิธิ หายความแน่นท้อง เหตุนั้น พระโยคีผู้ปรารถนาจะกำจัดโทษทั้งหลาย พึงเสพธุดงค์ข้อนี้ อันพระสุคตเจ้าทรงสรรเสริญ อันเป็นเหตุให้…

เนื้อหาเกี่ยวกับการแสดงความแตกต่างของขลุปัจฉาภัตติในที่ที่พวกเธอควรห้ามการฉันอาหารและอานิสงส์จากการปฏิบัติเช่นนั้น โดยเน้นถึงความสำคัญของการมีมรรคทางจิต และการมีวิธีชีวิตที่เรียบง่าย ที่ช่วยให้ห่างไกล

…ในตอนแก้อรรถแห่ง คำธุดงค์)" ว่า "องค์เหล่านี้ ชื่อว่า ธุดงค์ เพราะเป็นองค์แห่ง ภิกษุผู้ชื่อว่า ธุตะ เหตุเป็นผู้กำจัดกิเลสได้ด้วยการสมาทานนั้น ๆ อีก อย่างหนึ่ง ชื่อว่าธุดงค์ เพราะมีญาณอันได้โวหารว่า ธุตะ เ…

เนื้อหาการศึกษานี้เกี่ยวกับการวิเคราะห์ธุดงค์ในวิสุทธิมรรค โดยเน้นที่ความหมายของคำว่า 'ธุตะ' และคำอธิบายเกี่ยวกับสภาพจิตของภิกษุที่เวียนว่ายอยู่ในป่า อภิปรายความสัมพันธ์ระหว่างธุดงค์ กุศล และอกุศล พร้