พระธรรมเทศนา: องคุลีมาลและการโปรดสัตว์ : หน้า 52/94

52 รวมพระธรรมเทศนา ๔ ในเช้าตรู่ของวันนั้นเอง พระบรมศาสดาทรง ตรวจดูสัตว์โลก ทรงเห็นองคุลีมาลเข้ามาในข่ายพระ ญาณ รู้ว่าถ้าองคุลีมาลเห็นมารดา ก็จะฆ่าเพื่อเอานิ้วมือ หากพระองค์ไม่ไปโปรด องคุลีมาลก็จะทำมาตุฆาต คือ ฆ่าแม่ ซึ่งเป็นอนันตริยกรรม เป็นกรรมหนักที่ปิดหน ทางสวรรค์นิพพาน และทรงเห็นว่าองคุลีมาลจะเป็น อสีติมหาสาวก จึงเสด็จไปโปรดในระหว่างหนทาง เมือองคุลีมาลเห็นพระบรมศาสดา จึงวิ่งปราด เข้ามา หมายจะฟันเอานิ้วมือ พระองค์ทรงแสดง อิทธิปาฏิหาริย์ บันดาลให้องคุลีมาลไล่ไม่ทันฟันไม่ถูก แม้พระองค์จะทรงดำเนินไปตามปกติ แต่องคุลีมาลวิ่ง เท่าไรก็ไล่ไม่ทัน บางครั้งพอวิ่งเข้าไปใกล้จะถึงตัวอยู่ แล้ว เงื้อดาบจะฟัน พระองค์ก็ห่างออกไปอีก เป็นอยู่ อย่างนี้ จนกระทั่งองคุลีมาลเหนื่อยอ่อน จึงคิดว่า “น่า อัศจรรย์จริงหนอ เมื่อก่อนแม้แต่ช้างว่ามีกำาลังมากแล้ว เราก็วิ่งไล่ทัน ม้าว่าวิ่งเร็วเราก็ยังวิ่งไล่จับได้ แต่สมณะ นี้เดินไปตามปกติ เราวิ่งจนสุดกำลังแล้ว ทำไมยังตาม ไม่ทันอีก” เมื่อเหนื่อยล้าจวนจะหมดแรงแล้ว ทิฏฐิมานะ ก็ลดลง คิดว่าสมณะนี้เป็นผู้ประเสริฐกว่าเรา เป็นเจ้า โลกก่อนเรา จึงตะโกนว่า “สมณะหยุด สมณะหยุด”