ความรับผิดชอบต่อความดีสงบ : หน้า 81/121

มีความรับผิดชอบตัวเอง มีทักษะด้านภาษา มีจิตเต้มปัญญา มีความรับผิดชอบตัวเอง (ต่อการทำความดีสงบ) ความดีสงบทั้ง ๕ ประการ เป็นความรู้และความดีเบื้องต้น ที่ผู้อฝึกฝนทำได้เป็นประจำแล้ว จะช่วยให้ผู้นั้นเกิดความเข้าใจในธรรมที่จะชี้แจงละเอียดลออไปภายใน ความดีสงบทั้ง ๕ ประการนั้น คือ ความสะอาด ระเบียบ สุภาพ ตรงเวลา จิตตั้งมั่น ความรับผิดชอบต่อความดีสงบหมายถึง มีความพากเพียรตั้งใจทำความดีสงบ ซึ่งเป็นความดีเบื้องต้นให้เป็นนิสัย โดยการทำความดีนี้ให้เจริญไปตามลำดับใน ๕ ลักษณะ คือ ● ปฏิบัติด้วยตนเองได้อย่างชำนาญ ● ชักจูงผู้อื่นให้ปฏิบัติตาม ● ทบทวนแล้วปลื้มใจ พอใจในความดีที่ได้ทำไว้ เพราะสิ่งที่ได้ทำไวนั้นทำเพื่อจะส่งบุญ ● สรðsูคุณค่าความดีที่ตนได้ปรากฏ เพื่อว่าผู้มีปัญญาได้ฟังแล้วจะได้นำความดีนั้นไปเผยแผ่ให้ขยายออกไป เมื่อถึงระดับมาตรฐานด้วยแล้ว จากนั้นจึงค่อยไปเชิญชวนผู้อื่น จะจูงใจให้ผู้อื่นรับฟัง และปีติยินดีเข้าไปศึกษาธรรมและปฏิบัติธรรม นี่คือความสัมพันธ์ของความดีสงบที่มีผลต่อการเพิ่มศักดิภาพในการเผยแผ่ธรรมอย่างเป็นรูปธรรม ตัวอย่างเช่น ความดีสงบประการแรก ได้แก้ ความสะอาด ความสะอาดเป็นรากฐานของความดีทุกชนิดจะเขียนหนังสือให้ดีดี กระดาษต้องสะอาด จะวาดรูปให้ได้ดี ผ้าใบหรือกระดาษที่นำมาให้เราวาดดีต้องสะอาด จะหน้าข้าวให้ได้ดี หน้าทุ่งก็ต้องสะอาด ข้าวที่จะนำทุ่งก็ต้องซาวแล้วชาวอีกให้สะอาด แม้ข้าวไร่วานจะทำไร่ทำนาให้ได้ดีก็ต้องทำนำไรดี เขาก็ต้องทำความสะอาดในของเขาก่อน คือ ต้องถางหญ้าถางป่าให้เรียบร้อย นอกจากเป็นการทำความสะอาดไร่ นั่นก็เป็นการทำความสะอาดไร่ คนจะทำความดีีได้ ก็ต้องเริ่มต้นจากการทำความสะอาดและความสะอาดขั้นต้นที่จะต้องทำก็ คือ การทำความสะอาดตัวเองตั้งแต่ศีรษะจรดเท้าก็จากนั้นก็ความสะอาดตัวเองจากเครื่องใช้ต่าง ๆ เมื่อคนจะทำความดีัได้ ก็ต้องเริ่มต้นจากการทำความสะอาด การจะทำให้คนมีความชอบในธรรมตั้งแต่เล็กก็ต้องฝึกให้ความสะอาดตัวเองเป็นตั้งแต่เล็ก ลูกหลานควรจิจิ้งควรจะได้ฝึกให้รักความสะอาดและทำความสะอาดเป็น เพราะการทำความสะอาดเป็นการทำงานพื้นฐานของชีวิต การทำความสะอาดจึงเป็นเรื่องสำคัญที่จะบ่มเพาะคุณธรรมอัน ๆ ให้บงบงขึ้นมาได้ เมื่อกลานทำความสะอาดเป็นแล้ว ก็ต้องฝึกจัดระเบียบให้เป็น มีข้าวของเครื่องใช้ เช่น ตุ๊กตา ของเล่น ก็ต้องจัดระเบียบให้เป็น จิณาล ปากกา รองเท้า ใส่ หรือยาง จาน ช้อน ที่ใช้บริหารอาหารอร่อยเป็นประจำ ก็ต้องให้เด็กฝึกหัดทำความสะอาดและจัดเก็บให้เป็นระเบียบ นอกจากทำความสะอาด จัดระเบียบแล้ว