กลาง : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 54 / 83

…ิกาย ( บ้าง ) เป็นครั้งเป็นคราวส่วนสูตรที่เหลือ ฉันไม่เคยเหลียวแลมาประมาณ ๓๐ ปีแล้ว เอาอย่างนี้เถิด กลางคืน เธอ ( มา ) ปริวัตร ในสำนักของฉัน กลางวันฉันจักกล่าวแก่เธอ ( ให้ฟัง ว่าผิดถูกอย่างไร ) พระจุฬาภัย…

…่ยวชาญด้านปริยัติ โดยพระจุฬาภัยมีกลุ่มบริวาร 500 รูปและได้ทำการเข้าศึกษาไปในทางที่พระเถระนำเสนอในตอนกลางคืนและกลางวัน ซึ่งเป็นการเรียนการสอนที่ได้รับการวางแผนอย่างรอบคอบ

…ามตา ( ชอบคลุกคลีในหมู่คณะ ) กุสลานุโยเค อรติ ( หน่ายทำกุศล ) อนวฏฐิตกิจฺจตา ( จับจด ) รตฺติธมายนา (กลางคืนบังหวนควัน) ทิวาปชฺชลนา

เนื้อหาที่นำเสนอในบทนี้เกี่ยวข้องกับธรรมต่างๆ ที่มีผลต่อบุคลิกภาพและจิตใจของคนในรูปแบบต่างๆ เช่น ความโกรธ, ความหลง, และความเชื่อมั่นในธรรม ซึ่งมีคำอธิบายถึงคนแต่ละประเภทที่เกิดจากธรรมเหล่านี้ ที่สำคัญ

…อา มัวดูแล กรรมฐานก็จะเสื่อม [ปนแสนนิสฺสิตติ] ในวิหารติดทางเดิน คือวิหารติดทางหลวง อาคันตุกะชุมทั้ง กลางคืนและกลางวัน เมื่อพวกเขามากันในเวลาวิกาล ก็จำต้องยก * มหาฎีกาว่า โดยนัยอันกล่าวในวิหารใหม่ แม้ในวิห…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอยู่ในวิหาร ทั้งวิหารใหม่และเก่าที่มีข้อควรระวังและวิธีการดูแล โดยเฉพาะการให้ภิกษุปฏิบัติสมณธรรมตามสบาย และความสำคัญของการสร้างบรรยากาศที่น่าอยู่ในวิหาร. ข้อเสนอแนะว่าควรมีการจัดการ

…องการผลไม้ก็จะพากันมาขอเมื่อไม่ให้เขาก็โกรธ เอา มิฉะนั้นเขาก็ถือเอาโดยพลการ ตอนเย็นเธอเดินจงกรมอยู่ กลางวิหารพบเขา ( ทำเช่นนั้น )ทักขึ้นว่า " พวกอุบาสก ทำไม พวกท่านทำอย่างนั้นเล่า " เขาก็จะด่าเอาตามชอบใจ …

เนื้อหานี้กล่าวถึงคำพูดภายในวิหารเกี่ยวกับการขอผลไม้และความขัดแย้งที่เกิดขึ้นระหว่างคนที่ต้องการผลไม้กับพวกอุบาสก ข้อความเสนอให้เห็นถึงวิหารที่ถูกมองว่าเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ซึ่งเกิดปัญหาต่อพระโยคีที

…ะประกอบด้วยองค์ ๕ เป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย เสนาสนะ ในศาสนานี้เป็นที่ไม่ไกลนัก ไม่ใกล้นัก ไปมาสะดวก กลางวันไม่ พลุกพล่าน กลางคืน ไม่มีเสียงอึกทึก ปราศจากสัมผัสแห่งเหลือบยุง

บทความนี้กล่าวถึงโทษต่างๆ ที่บัณฑิตควรรู้ จำนวนทั้งหมด ๑๘ ประเภท รวมถึงลักษณะของวิหารที่เหมาะสมสำหรับภิกษุ ซึ่งเกี่ยวข้องกับความสะดวกในการเข้า-ออก และสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการปฏิบัติธรรม โดยแยกข้อเสีย

…ิโพธเล็กน้อย * องค์ ๕ นับอย่างไร มหาฎีกาท่านให้นับอย่างนี้ ไม่ไกลนักไม่ใกล้นัก ไปมาสะดวกเป็น องค์ ๑ กลางวัน ไม่พลุกพล่าน กลางคืนเงียบ เป็นองค์ ๑ ปราศจากสัมผัสแห่งเหลือยุง เป็นองค์ ๑ ปัจจัยสี่ไม่ฝืดเคือง เ…

บทนี้กล่าวถึงการพำนักของภิกษุในเสนาสนะที่เหมาะสม โดยเน้นถึงการมีองค์ประกอบที่ทำให้การปฏิบัติธรรมดำเนินไปอย่างราบรื่น และการสอบถามข้อธรรมกับพระเถระเพื่อทำความเข้าใจในสิ่งที่สงสัย รวมถึงการตัดปลิโพธสำหร

…้อมด้วยลักษณะ ๑๐ นั้น ดังนี้ ความที่ปฐมฌานมีความงาม ๓ › ประการ บัณฑิตพึงทราบโดยจัดเป็นเบื้องต้น ท่ามกลาง ที่สุด และ ความที่ฌานนั้นถึงพร้อมด้วยลักษณะ ๑๐ › ก็พึงทราบโดยเป็นลักษณะ แห่งเบื้องต้น ท่ามกลาง ที่ส…

บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์ปฐมฌานในวิสุทธิมรรค โดยอธิบายลักษณะและความงามสามประการที่เกี่ยวข้องกับปฐมฌาน พร้อมอธิบายความแตกต่างระหว่างองค์ญาณในบริบทของจิตและการปฏิบัติทางพุทธศาสนา โดยมีการอ้างอิงถึงค

…อันตรายแห่งฌานนั้น เพราะหมดจดแล้ว จิตก็เป็น ธรรมชาติปราศจากเครื่องกั้น ดำเนินไปสู่สมถนิมิตอันเป็นสายกลาง อัปปนาสมาธิอันเป็นไปสม่ำเสมอนั่นเอง ชื่อว่าสมถนิมิตอันเป็นสาย กลาง” ก็แลอันเป็นอนันตรปัจจัยแห่งอัปป…

…ด้วยการอัปปนาในวิสุทธิมรรค แสดงให้เห็นถึงบทบาทของจิตที่หมดจดจากกิเลสและนิวรณ์เพื่อนำไปสู่สมถนิมิตสายกลาง โดยอธิบายว่าจิตต้องเผชิญกับปัจจัยที่ทำให้เข้าถึงสถานะมั่นคงและทำให้เกิดความปราศจากอุปสรรค ทั้งยังมี…

…ล่านั้น อุเบกขานี้ย่อมมีแม้ในฌาน ๓ เบื้องต่ำด้วยก็จริงแล แต่ทว่าเปรียบเหมือนจันทรเลขา ถึงว่ามีอยู่ในกลางวัน ก็ย่อมไม่แจ่ม ไม่กระจ่าง เพราะถูกแสงอาทิตย์ในกลางวันข่มประการหนึ่ง เพราะ ไม่ได้ราตรี (กาล ) เป็น…

บทความนี้พิจารณาความบริสุทธิ์ของอุเบกขาในฌาน ตั้งแต่ฌานเบื้องต่ำไปจนถึงจตุตถฌาน โดยใช้ล比จันทรเลขาเป็นสัญลักษณ์ในการเปรียบเทียบว่าทั้งสติและสัมปยุตธรรมสามารถเป็นบริสุทธิ์ได้ในสภาพที่เหมาะสม การค้นหาควา

…ือ พระสูตรที่มีอนุสนธิต่างๆ ก็งามในเบื้องต้นด้วย อนุสนธิแรก งามในเบื้องปลายด้วยอนุสนธิท้าย งามในท่ามกลางด้วย อนุสนธิที่เหลือ อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่างามในเบื้องต้น เพราะมีทั้งคำ นิทานและคำแสดงเหตุเกิดขึ้น (แ…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับพระสูตรในศาสนาพุทธ โดยเน้นที่ความงามในเบื้องต้น กลาง และปลายของศาสนธรรม การใช้อนุสนธิในการถ่ายทอดเหตุการณ์และแนวคิด ซึ่งช่วยกระตุ้นความเข้าใจและศรัทธาใน…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ "สัตว์เผ่ามนุษย์ (เข้า) อยู่ในครรภ์ ในตอน กลางคืน ๆ หนึ่ง ในขณะแรก (ปฏิสนธิ) ใด (จำเดิมแต่ขณะแรกนั้นไป) สัตว์ผู้ผุดเกิด เป็นตัวแล้วก็บ่ายหน้าไปทีเ…

ในพระพุทธศาสนา วิสุทธิมรรคชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการรู้จักความตายที่ใกล้เข้ามาในชีวิตเรา เหมือนกับน้ำที่เหือดหายไปในฤดูร้อน หรือผลไม้ที่สุกแล้ว ซึ่งมีความไม่ถาวร ความตายเป็นเรื่องที่ไม่อาจหลีกหนีได้

…หมือนกัน เพราะเหตุนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสไว้ ว่า "ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ครั้นกลางวันผ่านไป แล้ว กลางคืนย่างเข้ามา ย่อมพิจารณาเห็นอย่างนี้ว่า "ปัจจัยแห่ง ความตายของเรามีมากนะ คืองูจึ…

เนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของการพิจารณาความตายตามคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยแสดงให้เห็นว่าร่างกายมีอุปัทวะที่สามารถนำไปสู่ความตายได้มากมาย และสอนให้ระลึกถึงความไม่แน่นอนของชีวิต ทุกข์หรือปัญหาที่เกิดขึ้

…น (ถ้าไม่ตะเพิดก็ไม่โผล่) แล้วไป ๆ ก็จะหลบอยู่ที่ต้นตาลต้นหนึ่ง ยึดยอดตาลตูมอันสะอาด (ซึ่งอยู่) ตรง กลางต้นมันไว้มั่น แม้ถูกยิงก็ไม่โผล่ ฉันใด คำอุปไมยนี้ก็พึงเห็น ฉันนั้น (ต่อไป) นี้เป็นคำประเทียบอุปไมยก…

ในบทนี้กล่าวถึงการปรากฏของโกฏฐาสในกระบวนการมนสิการที่มีลักษณะเฉพาะของโกฏฐาสแต่ละเหล่า รวมถึงการใช้ภาพอุปมาในการอธิบายวิธีการที่จิตใจตอบสนองต่อเสียงและการกระทำ เช่นเดียวกับที่พรานใช้เสียงในการไล่ลิงในด

…านี้ก่อนเถิด" แล้วบอกว่า "พระเถระผู้เฒ่า (รูปหนึ่ง) เป็นผู้ได้ปฐมฌาน ๓๒ ดวงในโกฏฐาส ๓๒ อย่าง ถ้าเข้ากลางคืน ฌาน ๑ กลางวันฌาน ๑ ท่านจะเชื่อมฌานนั้นได้โดยเวลาถึงเดือน กว่า ๆ แต่ถ้าเข้าวันละฌาน ท่านจะเชื่อมไ…

ในตอนนี้ได้กล่าวถึงดวงตามและการเกิดของพระโยคาวจรที่สามารถเข้าใจธรรมะจากการปฏิบัติฌานแตกต่างกันตามวิธีการเข้าฌาน นอกจากนี้ยังพูดถึงความสำคัญของการพัฒนากายคตาสติและอานิสงส์ที่เกิดขึ้นจากการฝึกปฏิบัติกรร

…เธอสำเหนียกว่า เราจักเป็นผู้รู้ตลอดกายทั้งหมดหายใจ ออก----หายใจเข้า" นั้น คือเธอใส่ใจว่าเราจักทำต้น กลาง ปลาย แห่งกายคือลมหายใจทั้งสิ้นให้เป็นสิ่งที่เรารู้ คือทำ (ลมหายใจนั้น) ให้เป็นสิ่งที่เห็นชัดหายใจออ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการบำเพ็ญสติปัฏฐานโดยการรู้ลมหายใจออกและเข้า, ทั้งความรู้สึกในระยะยาวและระยะสั้น ซึ่งช่วยให้บัณฑิตเข้าใจลมหายใจตลอดทั้งร่างกาย โดยเรียกชื่อเธอว่าเป็นผู้รู้เรื่องลมหายใจอย่างชัดเจนว่า

… ต้นลมในกองลมหายใจออกก็ดี ใน กองลมหายใจเข้าก็ดี ที่แล่น (ออกเข้า) อยู่อย่างละเอียด (นั้น) ชัด (แต่) กลางลมและปลายลมไม่ชัด เธอก็อาจกำหนดถือเอาได้ แต่ต้นลม ยุ่งยากอยู่ในตอนกลางลมและปลายลม สำหรับลางรูป กลางล…

เนื้อหาเกี่ยวกับการหายใจและการสำเหนียกของภิกษุในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการรับรู้ลมหายใจออกและหายใจเข้าด้วยจิตที่ประกอบด้วยญาณ แสดงถึงความสำคัญในการฝึกอานาปานสติและการกำหนดลมที่ชัดเจนในแต่ละช่วง ซึ่งเป็น

…ะวุ่นวาย" ดังนี้ เพราะเหตุนั้น เมื่อจะมนสิการ โดยวิธีอนุ พันธนา อย่าพึ่งมนสิการโดย (ตามไปกำหนด) ต้น กลาง ปลาย ที่แท้มนสิการ โดยวิธีผุสนาและธูปนานั่นแล แท้จริง การมนสิการโดยวิธีผุสนาและวิธีฐปนา หาได้มีเป็น…

เอกสารนี้พูดถึงการมนสิการในวิสุทธิมรรค โดยการอธิบายถึงวิธีการต่างๆ เช่น อนุพันธนาและผุสนา การนับลม และการตั้งจิต ที่ช่วยให้บัณฑิตเข้าใจถึงแนวทางการปฏิบัติอย่างถูกต้อง พร้อมกับอุปมาที่ช่วยอธิบายแนวความ

…นิมิตนั้นแหละด้วยสติ เมื่อติดตามไป ด้วยสติ ตั้งจิตไว้ (มั่น) ตรงที่ลมกระทบนั้นนั่นแหละ ย่อมเห็น ต้น กลาง ปลาย ของลมอัสสาสะปัสสาสะ ในที่ ๆ มันมาและไปกระทบอยู่ โดยลำดับ แต่ไม่ขวนขวายที่จะดูมัน นี่เป็นอุปมาด…

ในบทนี้มีการบรรยายเกี่ยวกับการฝึกจิตโดยใช้ความหมายของลมอัสสาสะและปัสสาสะเป็นอุปมาให้เข้าใจได้ง่าย โดยนำเอาอุปมาของคนรักษาประตูมาใช้ในการอธิบายว่าภิกษุไม่ควรสนใจสิ่งที่ไม่เกี่ยวข้องกับลมที่เข้ามาและออก

…2 จะฆ่าก่อน ถามว่า เปรียบอย่างไร ? ตอบว่า เปรียบเหมือนราชบุรุษ ทั้งหลายมัดโจรที่จับได้พร้อมทั้งของ (กลาง) โดยพระราชบัญชาว่า จงฆ่ามันเสีย ให้ประหาร (เฆี่ยน) ๑๐๐ ที ๆ ทุกที่สี่แพร่ง นำไปสู่ ตะแลงแกง คนทั้งห…

เนื้อหานี้จัดการกับการสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับคนที่มีความสุขแต่ทำบาป โดยใช้ตัวอย่างเปรียบเทียบกับราชบุรุษที่มีความกรุณาต่อโจร เพื่อเน้นถึงความสำคัญของกัลยาณกรรมที่ต้องทำเพื่อหลีกเลี่ยงทุกข์ในอนาคตแม้ใ

…มิใช่ แล้วจึงวางเฉยอยู่ฉะนั้น" ดังนี้ เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจรครั้นยังอุเบกขาให้เกิดขึ้นได้ ในบุคคล กลาง ๆ โดยนัยที่กล่าวแล้ว ทีนี้จึงยังอุเบกขาให้เกิดในบุคคลที่รัก แต่ นั้นในสหายนักเลง ต่อนั้นในคนที่เป็น…

เนื้อหาในบทความนี้พูดถึงการเจริญอุเบกขาในพระโยคาวจร โดยกล่าวถึงการเสริมสร้างจิตใจให้มีความเป็นกลางต่อบุคคลทั้งสามประเภท ได้แก่ ผู้ที่รัก ตัวเอง และผู้ที่เป็นศัตรู นอกจากนี้ยังได้อธิบายถึงจตุตถฌานและ…