หน้าหนังสือทั้งหมด

อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒
24
อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒
…พฺภ์ ปวิสติ ๓๒๘. ราชา ทิวเส ทิวเส อนุเตปุรา นกขมิตวา, อมจุจาน สมาคม นิสีทิตวา, อตฺตโน รฏฺเฐ อุปปนิน กิจจ์ วิจาเรติ ๓๓๐. โจรา รตติย์ วิจริตวา, อรุณ อุคคเต, อญฺญตร์ ฐาน 333. ปวิสิตฺวา, สยนฺติ. ประโยคเหล่าน…
บทนี้กล่าวถึงการอธิบายเกี่ยวกับศาสนาและธรรมะในช่วงต่างๆ ของชีวิตและอาชีพ เช่น การเกษตร การทำงานของชาวนา พราน และการประชุมทางศาสนา โดยยกตัวอย่างเหตุการณ์ในแต่ละด้านที่มีความไม่เที่ยงของสังขาร เปิดโอกาส
การพัฒนาจิตด้วยวิถีแห่งวิสุทธิมรรค
10
การพัฒนาจิตด้วยวิถีแห่งวิสุทธิมรรค
…และปัญญา อยู่ นั้น พึงถางชัฏนี้ได้" พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสในพระคาถานั้นว่า เป็นผู้ฉลาด ด้วย ปัญญาใด กิจที่ผู้นั้นจะพึงทำในปัญญานั้นหามีไม่ เพราะปัญญานั้น สำเร็จแก่เขาด้วยอานุภาพแห่งบุริมกรรมแล้วทีเดียว แ…
บทความนี้กล่าวถึงวิสุทธิมรรคและกระบวนการพัฒนาจิต โดยเน้นถึงการใช้ปัญญาและความเพียรเพื่อเผากิเลส ผ่านการตั้งอยู่ในศีลและการอบรมสมาธิและวิปัสสนา พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงสอนให้ผู้ที่มีกำลังกล้าและฉลาดตั้งอย
วิสุทธิมรรคแปล: ลักษณะและคุณของศีล
19
วิสุทธิมรรคแปล: ลักษณะและคุณของศีล
…า กิริยาที่กำจัดความทุศีล อีกอย่างหนึ่ง คุณคือความหาโทษมิได้ ท่านกล่าวชื่อว่าเป็นรส เพราะอรรถว่าเป็นกิจและเป็นสมบัติ ของศีลนั้น ซึ่งเป็นลักษณะดังกล่าวมานี้ เพราะฉะนั้น ชื่อว่าศีลนี้ พึงทราบว่ามีการกำจัดซ…
ในบทนี้กล่าวถึงความสำคัญและลักษณะของศีลที่มีส่วนช่วยในการกำจัดความทุศีล โดยเน้นว่า ศีลไม่เพียงแต่มีบทบาทในการรักษากายและวาจาให้บริสุทธิ์ แต่ยังสัมพันธ์กับเจตนาและการปฏิบัติอย่างถูกต้องอีกด้วย การรักษา
วิสุทธิมรรค: การสำรวจจิตและการควบคุมอารมณ์
49
วิสุทธิมรรค: การสำรวจจิตและการควบคุมอารมณ์
… ๑ - เวลาที่รูปารมณ์มาสู่คลองจักษุ เมื่อภวังคจิตเกิดดับไปสองขณะ มโนธาตุอันเป็นกิริยาให้สำเร็จอาวัชชนกิจ (กิจคือการนึกหน่วงอารมณ์) เกิดขึ้นแล้วดับไป แต่นั้นจักขุวิญญาณให้สำเร็จทัสสนกิจ (คือกิจการ เห็น) เก…
บทความนี้กล่าวถึงปรัชญาในวิสุทธิมรรคที่เกี่ยวข้องกับจิตและการควบคุมอารมณ์ โดยเฉพาะในเรื่องของการเกิดและดับของรูปารมณ์ผ่านกระบวนการของจักษุและมโนธาตุ พร้อมยกตัวอย่างการควบคุมการไม่สำรวมในจิต ตัวอย่างกา
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 23
24
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 23
…ุเทศเป็นต้น ( แทนตน ) เถิด แม้นไม่ได้อย่างว่า มานี้ ก็พึงบอก ( ภิกษุเหล่านั้น ) ว่า "อาวุโสทั้งหลาย กิจอย่างหนึ่ง ของข้าพเจ้ามีอยู่ ( ไม่อาจสอนท่านทั้งหลายต่อไปได้ ) เชิญท่าน เสนาสนะซ้ำกับอาวาส น่าจะหมาย…
…างในการศึกษาให้แก่ภิกษุที่เรียนพระสูตรและพระอภิธรรม โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการมีอาจารย์และการทำกิจกรรมส่วนตัว ซึ่งมีความสำคัญต่อการพัฒนาทางสมาธิและปัญญา นอกจากนี้ยังเสนอถึงการมอบปัจจัย เป็นต้นแบบในก…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การปรับอินทรีย์ให้เสมอกัน
107
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การปรับอินทรีย์ให้เสมอกัน
…มอกัน เพราะว่าถ้าสัทธินทรีย์ของเธอกล้า อินทรีย์นอกนั้นอ่อนไซร้ ทีนั้น วิริยินทรีย์ ก็ไม่อาจจะทำปัคคหกิจ (กิจคือการยกจิตไว้ ) สตินทรีย์ ไม่อาจทำอุปัฏฐานกิจ (กิจคือ
…มฐานไม่เจริญงอกงาม การปรับอินทรีย์ให้เสมอกันก็สำคัญ โดยเฉพาะการมีศรัทธาที่กล้าเพื่อความสามารถในการทำกิจต่าง ๆ เช่น การยกจิตหรือการช่วยเหลืออุปัฏฐาน
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
108
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 106 การดูแลจิต ) สมาธินทรีย์ ไม่อาจทำอวิกเขปกิจ (กิจคือทำจิตไม่ ให้ซัดส่าย ) ปัญญินทรีย์ ไม่อาจทำทัสสนกิจ ( กิจคือการเห็นตาม ความเป็นจริง ) เพราะเห…
…ังในการพัฒนาสัทธินทรีย์และไม่ให้ความกล้าของอินทรีย์ใดอินทรีย์หนึ่งมีอำนาจมากเกินไปเพื่อที่จะสามารถทำกิจต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 176
178
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 176
… เหตุไฉนอุเบกขานั้นจึงไม่ได้ตรัสไว้ (ในฌานทั้ง สองนั้น )"มีคำแก้ว่า " เพราะอุเบกขาในฌานทั้งสองนั้นมีกิจยัง ไม่ชัดเจน แท้จริง กิจแห่งอุเบกขาในฌานทั้งสองนั้น จัดว่ายังไม่ ชัดเจน เพราะถูกปัจจนึกธรรมมีวิตกเป…
…ทั้งสองนั้น รวมถึงการพิจารณาถึงบทบาทของสติและสัมปชัญญะ. การวิเคราะห์นี้ช่วยให้เข้าใจถึงความชัดเจนของกิจแห่งอุเบกขาในตติยฌาน ที่ปราศจากการครอบงำของวิตกและปีติ และยังกล่าวถึงความสำคัญของการมีสัมปชัญญะในพุท…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 177
179
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 177
…ังหยาบอยู่ ความดำเนินไปแห่งจิตยังเป็นการ สะดวก ดุจการที่บุรุษเดินไปบนพื้นราบ ย่อมเป็นการสะดวกฉะนั้น กิจแห่งสติสัมปชัญญะในฌานเหล่านั้นจึงยังไม่ชัด แต่เพราะความที่ (ตติย) ฌานนี้ละเอียดเข้าเพราะละองค์ที่หยา…
เนื้อหาเกี่ยวกับวิสุทธิมรรคในตติยฌานที่เน้นบทบาทของสติสัมปชัญญะในกระบวนการทางจิต ซึ่งช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถเดินทางในฌานได้อย่างละเอียดและลึกซึ้ง การเรียนรู้เกี่ยวกับประสบการณ์ในฌานต้นๆ และตติยฌาน รวม
มนสิการในพระโยคาวจร
37
มนสิการในพระโยคาวจร
…ละดื่มได้ แต่เมื่อใด ด้วย การเที่ยวไปเนือง ๆ แห่งคนเหล่านั้น รอยของคนที่มา ๆ ย่อมจะ ปรากฏ เมื่อนั้น กิจด้วยเครื่องหมายามีไม่ คนทั้งหลายย่อมไปอาบ และดื่มได้ทุกขณะที่ต้องการ ฉันใด เมื่อพระโยคาวจรมนสิการไปต…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับกระบวนการมนสิการของพระโยคาวจร โดยเริ่มจากการไม่ฟุ้งซ่านและการเลิกทำตามบัญญัติ การนำน้ำในป่าเป็นตัวอย่าง เพื่อทำความเข้าใจเกี่ยวกับการตั้งจิตไว้ในความเป็นปฏิกูล การปล่อยลำดับในก
วิสุทธิมรรคแปล: สัญญาและวิปัสนา
259
วิสุทธิมรรคแปล: สัญญาและวิปัสนา
…ติมกะโหลกน้ำมันเป็นต้นฉันใด แม้สัญญานั้นก็ฉันนั้น จัดว่าเป็นสัญญา ก็มิใช่แท้ เพราะไม่สามารถจะทำสัญญากิจที่ชัดแจ้งได้ ไม่เป็นสัญญา ก็มิใช่ เพราะเป็นสิ่งที่มีอยู่โดยความเป็นเศษสังขารที่ละเอียด ถามว่า "ก็สั…
เนื้อหาพูดถึงการเข้าใจและพิจารณาสัญญาในทางวิปัสนา สัญญากิจที่จำเป็นต้องมีเพื่อการเข้าถึงความเป็นจริง เมื่อพูดถึงธาตุไฟในน้ำร้อน เป็นภาพลักษณ์ที่สื่อถึงความไม่…
บทวิเคราะห์อิทธิบาทในพระธรรมวินัย
117
บทวิเคราะห์อิทธิบาทในพระธรรมวินัย
…ลุ สังขารอันเป็นตัวความเพียร ชื่อว่าปธานสังขาร คำนี้เป็นชื่อ แห่งความเพียร กล่าวคือสัมมัปปธาน อันยังกิจ ๔ ให้สำเร็จ คำว่า มาพร้อม... คือประกอบด้วยฉันทสมาธิ และปธานสังขาร ทั้งหลายด้วย คำว่า อิทธิบาท ได้แก…
…ถึงปธานสังขารที่เป็นตัวช่วยในการพัฒนาความเพียรที่สำคัญต่อการเจริญในทางธรรม นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงกิจทั้ง 4 ที่รวมถึงการป้องกันและละเว้นอกุศล ขณะเดียวกันก็สร้างกุศลให้เกิดและรักษากุศลที่มีอยู่
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
143
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
…ุดขึ้นและดำลงในแผ่นดิน ดุลผุดขึ้นและดำลงในน้ำก็ได้ฉะนั้น" อนึ่ง มิใช่แต่ผุดขึ้นและดำลงได้เท่านั้น ในกิจเนื่องด้วยน้ำ ทั้งหลาย เช่น อาบ ดื่ม ล้างหน้าสิ่งของ เธอต้องการ (ทำ) กิจ ใด ๆ ก็ทำกิจนั้น ๆ ได้ อนึ่…
ในภาคนี้ของวิสุทธิมรรค กล่าวถึงความสามารถของภิกษุผู้มีฤทธิ์ในการเปลี่ยนแปลงสภาพของน้ำและดิน ดูเหมือนมนุษย์ธรรมดาจะมีความจำกัดในการทำเช่นนี้ แต่ผู้ที่มีฤทธิ์สามารถทำให้ดินกลายเป็นน้ำและน้ำกลายเป็นสิ่งท
การชำระบาตรในพระธรรม
185
การชำระบาตรในพระธรรม
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 185 พระโพธิ เวลาชำระบาตร เวลาหยิบบาตร กิจที่ทำแต่อหยิบบาตรจนถึง ล้างหน้า' กิจที่ทำในเวลาใกล้รุ่ง กิจที่ทำในมัชฌิมยาม กิจที่ทำใน ปฐมยาม ก็กิจเ…
บทความนี้เสนอการทำกิจกรรมเกี่ยวกับการชำระบาตรซึ่งมีความสำคัญในชีวิตประจำวันของภิกษุ โดยการย้อนลำดับไปถึงการทำกิจกรรมต่างๆ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - การปฏิสนธิและฌาน
186
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - การปฏิสนธิและฌาน
…่จะต้องตัดอีก และเพราะตัดแต่ที่ยังไม่ได้ตัด ฉันใดก็ดี ภิกษุออกจาก ฌานที่เป็นบาทแล้ว ไม่อาวัชนาการถึงกิจที่อาวัชนาการมาก่อนแล้ว อาวัชนาการแต่ปฏิสนธิอย่างเดียว ไม่นานนักก็จะพึงเพิกปฏิสนธิ ทำ นามรูปอันเป็นไ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการทำฌานสำหรับภิกษุในพุทธศาสนา เพื่อให้เข้าถึงปฏิสนธิ การเปรียบเทียบด้วยการตัดต้นไม้เกี่ยวกับการเพียรในการทำสมาธิ ซึ่งจะนำไปสู่การตัดขาดจากนามรูปที่เกิดขึ้นในขณะจุติ ทั้งนี้ การฝึกฝนที
การเกิดขึ้นของข้าวสาลีและความเป็นชายหญิงในวิสุทธิมรรค
199
การเกิดขึ้นของข้าวสาลีและความเป็นชายหญิงในวิสุทธิมรรค
…ว้ที่หลังแผ่นหิน เปลวไฟลุกขึ้นหุงข้างสาลีนั้น เองแหละ มันก็เป็นข้างสวย เช่นดังดอกมะลิ (ตูม) ทีเดียว กิจด้วย แกงหรือกับก็ตาม หามีแก่ข้าวนั้นไม่ สัตว์ทั้งหลายใคร่จะกินข้าวมีรส (อย่าง) ใด ๆ มันก็เป็นข้าวมีร…
เนื้อหาพูดถึงการปรากฏตัวของข้าวสาลีที่ไม่ต้องหุงด้วยไฟฟืน และการเกิดขึ้นของบุตรชายและหญิง พร้อมการเข้าใจเกี่ยวกับคุณสมบัติของอาหารต่างๆ เช่น ง้วนดินและเครือดิน ที่บรรยายถึงรสชาติและคุณค่าเชิงโภชนาการ
วิสุทธิมรรค: กรรมและผลของการกระทำ
215
วิสุทธิมรรค: กรรมและผลของการกระทำ
…ง (คติ) ตาม กรรม" คือกรรมใด ๆ ที่ตนก่อไว้ เข้าถึง (คติ) ตามกรรมนั้น ๆ [ยถากัมมูปคญาณ] ในบทเหล่านั้น กิจแห่งทิพยจักษุ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสด้วยบท ทั้งหลายข้างต้น มีบทว่า "จวมาเน" เป็นต้น ส่วนกิจแห่งยถากั…
บทนี้กล่าวถึงการเข้าถึงคติที่เป็นผลแห่งกรรมว่าด้วยหลักการที่สัตว์เกิดขึ้นตามกรรมที่ตนก่อไว้ โดยภิกษุมีการขยายอาโลกกสิณเพื่อเห็นสัตว์ในนรกและสวรรค์ ว่าก่อกรรมใดไว้จึงได้บังเกิดในสถานะนั้น ซึ่งรวมถึงการ
บาลีไวในาธารณี สมาทและติตรีด
5
บาลีไวในาธารณี สมาทและติตรีด
…วา. อี อารันต์ ก. อีการันต์ ที่เป็นนามนามามาเดิม อภัยที่สมาสแล้วไม่ ต้องรัดสะ เช่น :- ปุ. ตบสุโลโน กิจอ ตบสุจิวติ กิจของผู้มีความเพียร. เมธาวิน สุข เมธาวิสสุ สุขของคนมีปัญญา.
เนื้อหานี้เป็นการอธิบายคำบาลีและการนำไปใช้ในบริบทต่างๆ โดยเฉพาะเรื่องการประยุกต์ใช้คำในภาษาและการทำความเข้าใจความหมายของคำ อธิบายถึงความแตกต่างระหว่างคำในหน้าที่ต่างๆ และอย่างที่ไม่ต้องรัดสะ เพื่อให้ผ
การวิเคราะห์ของทวารในหลักการทางภาษา
65
การวิเคราะห์ของทวารในหลักการทางภาษา
…าค อ หรือ อ ให้เป็น โอ ด้วยอำนาจปัจจัยเนื่องด้วย ณ. น่าที่ 2 มีวิเคราะห์ว่า ปิวสัน นิฏฺฐญฺ- ติ เทว กิจจาน เอกฺตาทิ ทวาร แปลว่า กิ.๒ คือ การเข้า ๑ การ ออก ๑ (มิ) ในที่นัน เหตุนี้ (นั่นนั่น) ชื่อว่า ทวาร…
บทความนี้เสนอการวิเคราะห์ศัพท์ 'ทวาร' ในเชิงภาษา โดยแสดงให้เห็นถึงอำนาจปัจจัยที่มีผลต่อรูปแบบและความหมายของศัพท์ในประโยค เช่น การเข้าและออก รวมถึงการใช้แทนคุณนามและการสร้างความหมายใหม่จากการวิเคราะห์ท
วิชาธรรมแปล ภาค ๑ ตอน ๓
5
วิชาธรรมแปล ภาค ๑ ตอน ๓
…้ว่า นี้สัญญา นีสัญญา นีปีญญา เพราะเหตุนี้ ท่านนับเสน จึงถวายพระพร (พระเจ้ามินทร์) ว่า "ฤกษ์มหาพิธี กิจที่ได้มาให้ พระผู้พระภาคเจ้าได้ทรงทำแล้ว" พระเจ้ามินทร์รัสสกล่าวว่า "ท่าน นาคเสนผู้เจริญ ก็กิจที่ทำไ…
…ะระหว่างธรรมชาติของปัญญา สัญญา และวิญญาณ โดยเน้นบทบาทที่พระผู้พระภาคเจ้าได้ทรงทำและยกตัวอย่างว่า แม้กิจจะยากแต่ก็ยังสามารถทำได้ ร่วมกับการพูดถึงคำนิยามของปัญญาและสิ่งที่ควรทำงานผ่าน ทั้งการแยกแยะสัญญาและ…