การพัฒนาจิตด้วยวิถีแห่งวิสุทธิมรรค : หน้า 10/184

หน้าที่ 8 ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - ออกด้วยหัวข้อคือจิตนี้ ด้วยปัญญา ๓ ประการนี้ และด้วยความเพียร เผากิเลสนี้ ยืนอยู่บนแผ่นศิลาคือศีลแล้ว ยกศัสตราคือวิปัสสนาปัญญา ที่ลับดีแล้วด้วยศิลาคือสมาธิ ด้วยมือคือปาริหาริกปัญญา อันกำลังคือ วิริยะสนับสนุนแล้ว จึงถาง คือพึ่งตัด ทำลาย ซึ่งชัฏคือตัณหาอัน ตกอยู่แล้วในสันดานของตนนั้นทั้งหมดได้ เปรียบเหมือนบุรุษยืนบน แผ่นดิน ยกศัสตราที่ลับดีแล้ว ถางกอไผ่ใหญ่ฉะนั้น" ก็ในขณะแห่ง มรรค ภิกษุนี้ชื่อว่ากำลังถางชัฏนั้นอยู่ ในขณะแห่งผลชื่อว่าถางชัฏ เสร็จแล้ว ย่อมเป็นอัครทักขิไณยของ (มนุษย์) โลก กับทั้งเทวโลก เพราะฉะนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสว่า "ภิกษุผู้เป็นคนฉลาด มีความเพียร มีปัญญา บริหารตน ตั้งอยู่ในศีลแล้ว อบรมจิตและปัญญา อยู่ นั้น พึงถางชัฏนี้ได้" พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสในพระคาถานั้นว่า เป็นผู้ฉลาด ด้วย ปัญญาใด กิจที่ผู้นั้นจะพึงทำในปัญญานั้นหามีไม่ เพราะปัญญานั้น สำเร็จแก่เขาด้วยอานุภาพแห่งบุริมกรรมแล้วทีเดียว แต่ผู้นั้นพึงเป็นผู้ กระทำโดยติดต่อด้วยอำนาจแห่งวิริยะ เป็นผู้ทำโดยความรู้ดีด้วยอำนาจ แห่งปัญญา ที่ตรัสไว้ในสองบทว่า อาตาปี นิปโก นั้น ตั้งอยู่ใน ศีลแล้ว อบรมสมถะและวิปัสสนา ที่ตรัสด้วยอำนาจจิตและปัญญานั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงทางแห่งวิสุทธินี้ด้วยมุข คือ ศีล สมาธิ ปัญญา ในพระคาถานั้น ดังนี้แล