หน้าหนังสือทั้งหมด

วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 279
281
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 279
…และเร่าร้อน ( แก่สัตว์ทั้งหลาย )ทั้งสิ้น นับด้วย แสนประเภท ๑. ภคควา วิกฤตวา ๒ ศัพท์นี้ลง ตวนๆ ปัจจัยกิริยากิตก์ ไม่ใช่ วนตุปัจจัย ตัทธิต ๒. เคยพบในหนังสือเก่าเขียนไว้ว่า "พระผู้มีพระภาคย์" น่าจะเขียนตามนัยนี้
เนื้อหาส่วนนี้พูดถึงรายละเอียดเกี่ยวกับคำศัพท์ในวิสุทธิมรรคและการอธิบายถึงพระภาคุยวา ซึ่งถือเป็นลักษณะที่ทำให้พระองค์เป็นที่เคารพนับถือ ในขณะเดียวกันก็มีการวิเคราะห์ในเรื่องของนิรุติลักษณะและการนำเสนอ
การศึกษาไวยากรณ์บาลี: นามและอัพยยศัพท์
13
การศึกษาไวยากรณ์บาลี: นามและอัพยยศัพท์
ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 1 ที่บทวิเสสนะและบทกิริยาอาขยาต หรือกิริยากิตก์ในประโยคนั้น ๆ เช่น โส เสฏฺฐี, เต เสฏฺฐี, เสฏฐี คจฺฉติ, เสฏฐี คอนติ เสฏฐี คโต, เสฏฐี คตา เป็นต้น ก็อ…
…ถึงการศึกษาไวยากรณ์บาลี โดยเฉพาะเรื่องนามและอัพยยศัพท์ ซึ่งจัดแบ่งตามบทวิเสสนะและบทกิริยาอาขยาต หรือกิริยากิตก์ ที่มีบทบาทในการสื่อสารในประโยค วจนะมีหลากหลายประเภท รวมถึงทวิวจนะและเทววจนะ โดยทวิวจนะหมายถึงสิ่งที…
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
18
อธิบายบาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
…ได้ว่าเป็นการันต์ในลิงค์ไหน แต่ที่มีรูปเหมือนกันควรสังเกต ศัพท์ที่เนื่องกันคือคุณนามและวิเสสนะ ถ้ามีกิริยากิตก์อยู่ด้วยก็สังเกต ง่ายขึ้น เพราะกิริยากิตก์มี อะ เป็นที่สุดโดยมาก เช่น กโรนฺต เมื่อ จะให้เป็นปุ๊ลิงค์…
…ติเป็น ย และข้อควรสังเกตเกี่ยวกับการใช้รูปแสดงประเภทต่าง ๆ ของลิงค์ในบาลี สิ่งที่ควรคำนึงถึงคือการมีกิริยากิตก์หรือคุณนามเพื่อการเข้าใจความหมายที่ถูกต้อง รวมถึงการแจกปฐมาวิภัตติในเอกวจนะที่มีรูปเหมือนกันที่แตกต่…
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
249
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
…จจัยแทน โดยมีรูปเป็น ตฺตา ตาย ภาเวน โต (๒) กิริยาคุมพากย์ในประโยค ย ถ้าเป็นกิริยาอาขยาต ให้แปลง เป็นกิริยากิตก์ รักษากาลไว้ แต่วาจกต้องเปลี่ยนเป็นกัมมวาจก (เว้น ไว้แต่ประโยค ย เป็นอกัมมธาตุ) แล้วนำมาประกอบกับ ตฺ…
…งสร้างของประโยค เพื่อให้เข้าใจการใช้ภาษาไทยอย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ เช่น การแปลงกิริยาอาขยาตเป็นกิริยากิตก์ และการเปลี่ยนบทประธานในรูปต่าง ๆ ให้เหมาะสมกับประโยคที่ต้องการแสดงความหมายที่ถูกต้อง การใช้ตัวอย่าง…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
244
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…กย์อยู่ ให้เปลี่ยนกิริยานั้นเป็น กิริยาซึ่งเป็นบทวิเสสนะของ ต หรือ เป็นอัพภันตรกิริยา โดยประกอบ เป็นกิริยากิตก์ด้วย ต อนุต มาน ปัจจัย ตัวใดตัวหนึ่ง ตามกาลเดิม ของกิริยาคุมพากย์ ซึ่งเปลี่ยนมานั้น ส่วนรูปวาจกจะเป็…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ มีแนวทางสำหรับการแปลที่ถูกต้อง รวมถึงการเปลี่ยนคำกิริยาตามบทวิเสสนะ และแนวทางการเรียงลำดับคำในประโยคเพื่อให้สอดคล้องกับหลักการของภาษา มคธ หนังสือนี้มีตัวอย่างการแปลจากภ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
238
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ตัวหนึ่งใน ๑๐ ตัว แล้วแต่ว่ากิริยานั้นจะอยู่ใน หมวดธาตุอะไร (ปริยเต เป็น ปจติ) (๔) ถ้ากิริยานั้นเป็นกิริยากิตก์ ต ปัจจัย อาจเปลี่ยนเป็นกิริยา อาขยาตในรูปอดีตกาลได้ แม้จะเพิ่ม อ อาคม เข้ามาด้วยก็ได้ไม่ผิด ตัวอย่า…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ นี้ นำเสนอหลักการที่สำคัญในการแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยมุ่งเน้นที่การเข้าใจและใช้รูปแบบของกิริยาและอนภิหิตกัตตา เพื่อให้สามารถแปลงประโยคได้อย่างถูกต้องและแม่นยำ. ในบทนี้
ความหมายและการใช้ศัพท์ในภาษาไทย
201
ความหมายและการใช้ศัพท์ในภาษาไทย
…รณะ ตติยาวิภัตติ) ตามข้อ (5) นั้น มีวิเสสนะอยู่ด้วย หากเป็นวิเสสนะนามให้เรียงไว้หน้า หากเป็น วิเสสนะกิริยากิตก์ ให้เรียงไว้หลังกรณะนั้น เช่น ความไทย : เป็น จะประโยชน์อะไรสำหรับฉัน ด้วยคุณ ซึ่งหนีไป แล้วหรือมาแล้…
บทความนี้นำเสนอความหมายและการใช้ศัพท์ในภาษาไทย โดยอธิบายตัวอย่างในการใช้คำในแต่ละสถานการณ์ รวมถึงการสร้างประโยคที่มีความหมายชัดเจนและถูกต้อง นักศึกษาภาษาไทยสามารถใช้เป็นแนวทางในการเขียนและพูดได้อย่างม
ศัพท์และความหมายในไวยากรณ์ไทย
193
ศัพท์และความหมายในไวยากรณ์ไทย
…้วยเครื่องปรุงในอาขยาต มี วิภัตติ กาล บท วจนะ บุรุษ ธาตุ วาจก และปัจจัย ครบทั้ง ๔ อย่าง ถ้าเป็นศัพท์กิริยากิตก์ ก็ต้องปรุงด้วยเครื่องปรุงของกิตก์ มี วิภัตติ วจนะ กาล ธาตุ วาจก และปัจจัย ครบ ถ้าประกอบศัพท์มีเครื่…
บทความนี้พูดถึงแนวทางการปรุงศัพท์ในอาขยาตและกิริยากิตก์ โดยอธิบายถึงเครื่องปรุงที่จำเป็นต้องมี เช่น วิภัตติ วจนะ กาล ธาตุ วาจก และปัจจัย หากขาดสิ่งใดสิ่งหน…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ
142
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ
…ู้เขียนมุ่ง เน้นว่าสิ่งที่ถูกทำนั้นสำคัญที่สุด จึงเน้นไว้เป็นประธาน ส่วนมากจะใช้ ในประโยคเลขในและใช้กิริยากิตก์คุมพากย์ จำง่ายๆ ว่า “ประโยคใดเน้นที่สิ่งที่ถูกทำ ประโยคนั้นเป็น กัมมวาจก” ตัวอย่างเช่น ๑) ตาต มยา ส…
คู่มือเล่มนี้มุ่งเน้นการสอนการใช้กัมมวาจก ซึ่งเป็นศัพท์ที่ใช้ในกรณีที่ต้องการเน้นสิ่งที่ถูกทำของประโยค โดยมีการยกตัวอย่างประโยคต่างๆ ที่ช่วยอธิบายแนวคิดนี้ให้เข้าใจง่ายขึ้น เช่น การเน้นเทศนาหรือสิ่งที
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
124
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ (๕) ในประโยคเลขนอก หรือ ประโยคเดินเรื่อง นิยมใช้กิริยา อาขยาตคุมพากย์มากกว่ากิริยากิตก์ และส่วนมากจะใช้วิภัตติหมวด อัชชัตตนี (5) ในประโยคเลขใน ที่เป็นอดีตกาล นิยมใช้กิริยากิตก์ คุมพากย์ โ…
บทนี้กล่าวถึงการใช้กาลในภาษามคธโดยการเน้นถึงความสำคัญของการเลือกใช้กิริยา เช่น อาขยาตคุมพากย์และกิริยากิตก์ และความสำคัญของการสังเกตกาลในสำนวนไทย เนื่องจากการใช้กาลผิดอาจทำให้เสียอรรถรสภาษา นักศึกษาจำเป็นต้อ…
ไวยากรณ์และสัมพันธ์ในภาษาไทย
121
ไวยากรณ์และสัมพันธ์ในภาษาไทย
…ปปทุฏจสส ทุสสติ มิใช่ อปปทุฏฐ์ ทุสสติ สำนวนอื่นๆ พึงสังเกตและค้นคว้าด้วยตัวเองต่อไป (๓) ตัวประธานของกิริยากิตก์ที่เข้าสมาส ๑ นามนามหรือ คุณนามที่เข้ากับศัพท์ภาวสาธนะ ๑ เข้ากับภาวศัพท์หรือภาวปัจจัย ๑ ต้องมีรูปเป็…
บทเรียนในเนื้อหานี้เน้นการเข้าใจหลักการไวยากรณ์และการใช้วิภัตติในภาษาไทย เช่น การใช้รูปวิภัตติที่ถูกต้องตามความหมายและการสังเกตการใช้ในประโยคต่างๆ เนื้อหาเกี่ยวข้องกับการประยุกต์ใช้ในการเขียนและพูด เพ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
90
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ฐี จ.ภริยา จ ธิตา จ. ตถา ปลายิตฺวา ฯเปฯ ปตฺเถนตา โกสมุนี ปฏิบัชชีส ฯ (๒/๒๗) แต่ในกรณีอย่างนี้ ถ้าใช้กิริยากิตก์เป็นกิริยาคุมพากย์ นิยม คงรูปกิริยานั้นเป็นเอกพจน์ไว้และให้มีลิงค์อนุวัตรตามบทประธานที่อยู่ ใกล้ชิดก…
…ี่เกี่ยวข้อง โดยเน้นให้กิริยาหรือวิกติกัตตานั้นสามารถเป็นพหูพจน์ได้ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงกรณีเมื่อใช้กิริยากิตก์ว่าให้คงรูปเอกพจน์และลิงค์อนุวัตรตามบทประธานที่ใกล้สุด การเรียงบทขยายหลายศัพท์หรือควบพากย์มีหลากหลาย…
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค
87
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค
…รือที่มีอักษร “อ” นำหน้า เช่น อกาส อโหสิ อาคาฉติ เป็นต้น นิยมสนธิกับ กิริยานั้นเลย หรือเมื่อมาคู่กับกิริยากิตก์ที่ขึ้นต้นด้วยสระ หากไม่แปลง เป็น อน ก็นิยมสนธิเข้าด้วยกัน เช่น : น อโหสิ เป็น นาโหสิ : : น อาคาฉติ …
บทความนี้อธิบายถึงกฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษาไทย โดยเฉพาะการนำ น มาใช้กับกิริยาอาขยาตและกิริยากิตก์ รวมถึงเทคนิคการเรียงประโยคเพื่อเน้นการปฏิเสธ การจัดเรียงคำที่ถูกต้องสามารถช่วยในการสื่อสารความหมายใ…
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค ๖๙
85
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค ๖๙
…ขิตวา ว อคมาสิ ฯ : อุปาสโก ธมฺมสฺสวนนุตราย อนิจฺฉนฺโต อาคเมถ อาคเมญาติ อาห์ ฯ (๑/๑๒๑) ๓. เมื่อปฏิเสธกิริยากิตก์ที่คุมพากย์ได้ คือ อนีย ตพุพ ปัจจัย จะแปลงหรือคงไว้ก็ได้ เช่น : ตนเต ยาวชีว์ อกรณีย์ ฯ - อุฏฐาย เต ป…
…ฉพาะสำหรับการปฏิเสธกิริยาอาขยาต ไม่แปลงรูปเป็น อ หรือ อน, การปฏิเสธกับกิริยา นาทีปัจจัย และการปฏิเสธกิริยากิตก์ที่คุมพากย์ได้ ซึ่งการเรียงประโยคตามหลักการนี้มีความสำคัญต่อการใช้งานภาษาอย่างถูกต้อง. สำหรับข้อมูลเ…
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค
65
กฎเกณฑ์การเรียงประโยค
…ละ ตูนาที ปัจจัย ๒. มุขยกิริยา หมายถึงกิริยาใหญ่ที่ทำหน้าที่คุมประโยค ได้แก่ กิริยาอาขยาตทั้งหมด และกิริยากิตก์ที่ประกอบด้วย ตอนีย ตพุพ ปัจจัย ในกิริยา ๒ ประเภทนี้ มีหลักการเรียง ดังนี้ วิธีเรียงอนุกิริยา ๑. เรี…
เนื้อหาเกี่ยวกับกฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษาไทย โดยเฉพาะการเรียงกิริยา อธิบายถึง 2 ประเภทของกิริยา ได้แก่ อนุกิริยาและมุขยกิริยา พร้อมตัวอย่างการเรียงประโยคที่แตกต่างกัน ทั้งในแบบประธานและการใช้กิริยา
การแปลไทยเป็นมคธ: คู่มือวิชาและวิธีการ
62
การแปลไทยเป็นมคธ: คู่มือวิชาและวิธีการ
…คติเหมือนเป็นวิเสสนะของนามนั้น เช่น : โส ปิตุ ปิโย โหติ ฯ : สา อภิรูปา โหติ ฯ ๓. วิกติกตฺตา ที่มาจากกิริยากิตก์ซึ่งแจกด้วยวิภัตติได้ มีคติ เหมือนคุณนาม จึงต้องเปลี่ยนรูปไปตามนามเจ้าของ เช่น
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้นำเสนอข้อมูลที่สำคัญเกี่ยวกับการแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นวิธีการเรียงวิกติกตฺตาซึ่งมีความสัมพันธ์กับกิริยาจากธาตุต่างๆ. มีการอธิบายถึงการเปลี่ยนแปลงรูปแบบและการคงรักษาความ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ
40
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ
…ม เช่น ปณฺฑิตา ทนุธา ๕. ศัพท์กิริยานาม หรือภาวนาม คือ ศัพท์ที่ปรุงมาจากนามกิตก์ ทั้งหมด และปรุงมาจากกิริยากิตก์บางตัว คือ อนีย ตพฺพ และ ต ปัจจัย เช่น กรณ์ อุปสมฺปทา พุทโธ มตามต์ ขาทนีย์ มริตพพ์ (ได้ใน ประโยคว่า …
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้มุ่งเน้นการศึกษาเกี่ยวกับศัพท์ต่างๆ รวมถึงศัพท์ปุริสสัพพนามและกฎการเรียงประโยคในภาษาไทย มคธ การใช้ศัพท์คุณนามที่เป็นดุจนามนาม และกิริยานาม หรือภาวนาม นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงศ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
32
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…็ดูที่กิริยาคุมพากย์นี้ กิริยาประเภทนี้ ได้แก่ กิริยาที่ประกอบด้วยปัจจัยในอาขยาตทั้งหมด และปัจจัยใน กิริยากิตก์ที่ เป็นกิริยาคุมพากย์ได้ เช่น ต อนีย ตพฺพ ปัจจัย บทกิริยานี้ ส่วนมากเรียงไว้หลังสุดประโยค เช่น สา ท…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ได้กล่าวถึงกิริยาคุมพากย์และอนุกิริยา ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการสร้างแผนการแปล โดยได้มีการชี้แจงบทเรียนเกี่ยวกับการประกอบกิริยา ทั้งในลักษณะของกิริยาที่มีความหมายสมบูรณ์และการขยายก