หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา: การวิเคราะห์กรรมนิมิตและคตินิมิต
254
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา: การวิเคราะห์กรรมนิมิตและคตินิมิต
…์เอาแล้ว เพราะฉะนั้น กรรมนิมิตนั้น อันชวนะที่ใกล้ต่อจุติถือเอาแล้ว เป็นปัจจุบัน จะมีได้ อย่างไร ? ฯ ความจริง กรรมกล่าวคือชวนะที่ใกล้ต่อจุตินั้นนั่นแลไม่ ? เป็นกรรมที่ยังอารมณ์ให้ตั้งอยู่ได้ ทั้งไม่พึงเป็นกรรม…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความหมายของกรรมนิมิตและคตินิมิตตามพระธรรมคำสอนในอภิธรรม โดยอธิบายความสำคัญของกรรมในจิตและการเกิดปฏิสนธิในอารมณ์ที่แตกต่างกัน โดยอ้างอิงคำพูดจากอาจารย์สำคัญอย่างท่านธรรมปาลาแ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
281
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ัตินิเทศนี้ บัณฑิต ไม่ได้นัยมีคำว่า "สตฺตมชวนสมุฏฺฐิตา " เป็นอาทิ เพราะไม่มีหน้าที่ ค้ำจุนเป็นต้น ฯ ความจริง เสียงย่อมเกิดพร้อมกับความกระทบเท่านั้น ฯ และความกระทบย่อมมีได้ แม้ในปฐมชวนะเป็นต้นทีเดียว ฯ ก็ใน อธ…
บทความนี้กล่าวถึงอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นเรื่องการฟังเสียงและการจับกายที่เคลื่อนไหว เป็นการศึกษาในแง่มุมของวิญญัติที่เกี่ยวข้อง การประมวลความเห็นเกี่ยวกับโลกและวิญญัติทั้ง
บารมี 10 ประการ และ ทศพิพิธราชธรรม 10 ประการ
170
บารมี 10 ประการ และ ทศพิพิธราชธรรม 10 ประการ
…วามเป็นผู้กล้าที่ในทางละไม่ทำชั่วทั้งในทางทำดีให้มีเป็นต้น 5. ขันติ ความอดทน อดกลั้น ทนทาน ๗. สัจจะ ความจริง ทำจริง พูดจริง คิดจริง ใจจริง ๔. อธิษฐานะ ความตั้งใจมุ่งมั่น ๔. เมตตา ความมีเมตตาไมตรีจิต คิดปรารถน…
…ิงานให้ดำเนินไปในเส้นทางที่ถูกต้องจากมุมมองทางธรรม โดยส่วนใหญ่จะเกี่ยวข้องกับการปฏิบัติที่ตั้งอยู่ในความจริงและความมีสติ เหมาะแก่การนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน ทั้งนี้สามารถติดตามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ dmc.…
สัจจบารมี: ความจริงและการรักษาสัญญา
207
สัจจบารมี: ความจริงและการรักษาสัญญา
สัจจบารมี คำว่า สัจจะ แปลว่า ความจริง ใช้ในความหมายว่า พูดไว้อย่างไรก็รักษา คำพูดเช่นที่เรียกว่ารักษาสัญญาก็ได้ ทำไว้อย่างไรแจ้งว่าทำอย่า…
สัจจบารมี หมายถึง ความจริงและการรักษาสัญญา โดยในทศชาติชาดก วิธุรบัณฑิตได้แสดงคุณธรรมการรักษาคำพูดและความซื่อตรง ในบริบทของการล…
การรักษาสัจจะและการอธิษฐานในพระพุทธศาสนา
208
การรักษาสัจจะและการอธิษฐานในพระพุทธศาสนา
…ห้ชี้ขาด วิธูรบัณฑิตกล่าวว่า ชื่อว่าที่พึงในโลกนี้จะเสมอด้วยคำจริงไม่มี จึง ควรพูดแต่คำจริงเท่านั้น ความจริงตนเป็นทาสของพระราชา เมื่อพระราชาทางแพ้พนัน พระราชทานตนเป็นค่าพนันแก่ผู้ชนะจึงจะชอบธรรม ด้วยคำจริงของ…
…และการอธิษฐานในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างวิธีการรักษาสัจจะว่าด้วยการเป็นทาสของพระราชาที่จักต้องกล่าวความจริง เมื่อมีการเล่นพนัน จึงได้แสดงถึงการรักษาสัจจะของวิธุรบัณฑิตที่ให้ประโยชน์และความยุติธรรม ความเชื่อม…
ความสำคัญของเมตตาและความไม่โกรธในชีวิต
211
ความสำคัญของเมตตาและความไม่โกรธในชีวิต
…พระเมตตาอยู่ในราษฎรจึงต้องขวนขวายที่จะเสด็จพระราชดำเนินไปทรงทำให้เกิดความสุขความ เจริญแก่ราษฎร์ คือ ความจริงใจ ที่จะปฏิบัติให้มีเมตตาขึ้นจริง เพราะฉะนั้น เมตตานั้นจะเป็นเมตตาจริงขึ้นมาได้ต้องมีอักโกธะ คือไม่โ…
…บัติตนเพื่อให้มีเมตตาจริงในจิตใจ โดยเฉพาะการพิจารณาหาต้นเหตุของอารมณ์เป็นสิ่งสำคัญ เมตตาจริงจะต้องมีความจริงใจหรือสัจจะซึ่งช่วยทำให้สามารถมีความสุขและเจริญในชีวิตได้ เมตตาที่แท้จริงจะไม่สามารถเกิดขึ้นได้ถ้าขา…
พระมหากษัตริย์และการเมืองไทย
220
พระมหากษัตริย์และการเมืองไทย
…ค์อันยิ่งใหญ่ คือเพื่อความอยู่ดีกินดีของพสกนิกรชาวไทย เป็นสำคัญ อักโกธะ ความไม่โกรธ ประกอบด้วยสัจจะ ความจริง และอวิหงสา ความไม่เบียดเบียน ประกอบไปด้วยอธิษฐาน นับเป็นรัฏฐาภิบาลโนบาย ส่วนปรหิตปฏิบัติจัดเป็นมงคล…
บทความนี้พูดถึงบทบาทของสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายกที่ได้ช่วยแก้ไขปัญหาพื้นฐานเพื่อยกฐานะความเป็นอยู่ของประชาชนที่ยากไร้ นอกจากนี้ ยังเน้นความสำคัญของการมีพระมหากษัตริย์ที่ทรงดูแ
อาชวะและไมตรีในพระพุทธศาสนา
348
อาชวะและไมตรีในพระพุทธศาสนา
…ใจ อยู่อย่างนี้ แต่ทำไขสือข้อหารือความคิดผู้อื่น ไม่ถูกใจเอา หรือเป็นผู้อำพราง พูดเตือนเสีย ไม่ขยาย ความจริง เช่นเมื่อถูกซักความอย่างใดอย่างหนึ่ง ลางคนเป็นผู้มักอวดตัวเกินกว่าความเป็นจริง คน ผู้มีลักษณะเช่นนี…
… ความเป็นผู้ตรง และไมตรี ความเป็นมิตร ที่มีต่อการประพฤติในพระพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงอิทธิพลของน้ำใจและความจริงใจต่อผู้อื่นในประชาคมพระศาสนาเพื่อความสะดวกในการประกอบศาสนกิจ นอกจากนี้ยังนำเสนอความจำเป็นในการสื่อส…
วิสุทธิมคฺคสฺส: นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
77
วิสุทธิมคฺคสฺส: นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 77 อินฺทฺริย สจฺจนิทฺเทโส สมุทยสฺส อายุหนฏฺโฐ นิทานฏโฐ สสโยคฏโฐ ปลิโพธฏโฐ นิโรธสุส นิสสรณฏโฐ วิเวกฏโฐ อสังขตฏโฐ อมตฏโฐ มคฺคสฺส นิยยานฏ
…ในบทนี้พูดถึงความหมายของอินฺทฺริยาและนิพพานในพระพุทธศาสนา โดยมีการอธิบายคุณสมบัติของอินฺทฺริยา เช่น ความจริง ความไม่เป็นอันตราย และการพ้นจากทุกข์ นอกจากนี้ยังมีการนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับทุกข์และการพ้นทุกข์ ซึ่ง…
วิสุทธิมรรคแปล: อาวุโสพระสารีบุตรและข้าวปายาส
89
วิสุทธิมรรคแปล: อาวุโสพระสารีบุตรและข้าวปายาส
…ายเจ็บแล้วว่า ข้าวปายาสที่เกิดขึ้นเพราะอาศัยวจีวิญญัติ เป็นของ ไม่ควรจะบริโภค มหาฎีกาไขความต่อไปว่า ความจริง เมื่อท่านเล่าความที่เคยเป็นมาให้พระมหาโมคคัลลานะ ทราบนั้นจะได้เกิดจิตคิดมุ่งให้เป็นนิมิตโอภาสอันใดก…
บทสนทนาระหว่างพระสารีบุตรและพระมหาโมคคัลลานะ เรื่องข้าวปายาสทำให้พระมหาโมคคัลลานะต้องตัดสินใจไม่บริโภค เนื่องจากความเชื่อว่าอาหารบางอย่างไม่เหมาะที่จะบริโภค แม้ว่าจะหิวจัด โดยเฉพาะในกรณีที่เกิดจากวจีว
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
54
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…ัพท์ ทิวาปชฺชลนา ในที่อื่น ๆ มีความดังกล่าวนี้ทั้งนั้น แต่ในที่นี้จะคงถือเอา ความอย่างนั้น ไม่ได้กับความจริงในคนวิตก มหาฎีกาท่านก็เห็นเช่นนี้ จึงแก้ไว้ว่า ตถาวิตกกิตาน เตส์ ทิวสภาเค อนุฏฐาน ทิวาปชชลนา ไม่ลุกข…
เนื้อหาว่าด้วยการอธิบายความคิดวิตกจริตตามหลักธรรมในวิสุทธิมรรค รวมถึงคำอธิบายต่างๆ เกี่ยวกับจริยาและอาการของจิตที่ไม่สามารถดำเนินกิจกรรมได้ตามความคิดและความเข้าใจของมนุษย์ ที่อาจเกิดจากการขาดสมาธิและก
บาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
105
บาลีไวยากรณ์: นามและอัพยยศัพท์
…นั้น ที่วางไว้เช่นนั้น ความประสงค์ก็ต้องการจะทำบทให้ เต็ม และทำเนื้อความให้กระทัดรัดและหนักแน่นเข้า ความจริง ศัพท์ นิบาตทั้งหมดนี้หาได้จำกัดลงในระหว่างทุกศัพท์ไปไม่ บางศัพท์ลงใน เบื้องต้นแห่งประโยคเช่น ยถา ตถ…
บทเรียนนี้เกี่ยวกับการอธิบายบาลีไวยากรณ์ที่เป็นพื้นฐานในการเข้าใจนามและอัพยยศัพท์ การจำแนกนามและคุณนาม รวมถึงการใช้ศัพท์นิบาตในประโยคต่างๆ การใช้คำในแบบที่ถูกต้องและเนื้อความที่กระชับ ทำให้สามารถใช้บา
การวิเคราะห์อริยสัจในพระพุทธศาสนา
163
การวิเคราะห์อริยสัจในพระพุทธศาสนา
…ได้ คำว่า อริยะ (ในอรรถนี้) มีความหมายว่าจริงแท้ไม่ลง ดังบลี่ว่า "นี้แหร ภูกุทั้งหลาย อริยสัจ ๔ เป็นความจริงแท้ไม่เท็จไม่เป็นอื่น เพราะฉะนั้น จงจะทั้งหลายนี้จึงเรียกว่า อริยสัจ" วินิจฉัยโดยนิพนธ์ (แถกล่า) ใน…
…มหมายของอริยสัจในพระพุทธศาสนา โดยเน้นที่ความเข้าใจและลักษณะที่พระอริยะได้ตรัสรู้ เพื่อศึกษาเกี่ยวกับความจริงที่ไม่มีเท็จ สัจจะแห่งพระอริยะนี้ถูกกล่าวถึงในบริบทต่างๆ พร้อมกับการตั้งคำถามเกี่ยวกับวิจินฉัยประเภท…
วิถีธรรมครูเปง: ความเข้าใจเบื้องต้น
384
วิถีธรรมครูเปง: ความเข้าใจเบื้องต้น
ประโยค – วิถีธรรมครูเปง ๓ คาถา ๑ หน้า ๓๘๓ เป็นผู้ถูกผูกพัน เมื่อปล่อยเสรี ความผูกผันมี มีใช่กล่าวความที่ ภาวัจมมีเบื้องต้น ดังนี้ ภาวัจนี้ บันฑิตพึงรำลึก มีเบื้องต้นไม่ปรากฎ ดังกล่าวมา ฉะนั้น [ภาวัจป
บทความนี้นำเสนอหลักการของวิถีธรรมครูเปงที่เกี่ยวข้องกับภาวัจ และการเข้าใจความผูกพันและการปล่อยเสรี ความจริงของธรรมชาติตามที่อธิบายโดยบันฑิต ในการเรียนรู้ถึงการเกิดขึ้นและการเสื่อมไป นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความว…
วิถีธรรมรวมเปล่า ๓ (ตอนจบ)
15
วิถีธรรมรวมเปล่า ๓ (ตอนจบ)
…ง) ด้วย ล้ออยู่ ย่อมได้ชื่อว่า "เรือ" เท่านั้นเอง ฉันนั้นฉันและ" พระวชิรภิกษุกล่าวไว้อีกอตหนึ่งว่า "ความจริง ทุกข์นั้นเองเกิด ฯ ทุกข์นั้นเองตั้งอยู่และเสมไป นอกจากทุกข์ทำให้สิ่งอื่นเกิดไม่ นอกจากทุกขาใช้สิ่งอ…
…ของพระพุทธศาสนา โดยใช้ตัวอย่างจากพระสูตรต่างๆ ที่ชี้ให้เห็นว่าทั้งสองสิ่งเป็นเพียงสมมุติเท่านั้น และความจริงคือทุกข์ หากเราสามารถเข้าใจในจุดนี้ จะสามารถก้าวข้ามความหลงผิดและบรรลุความเข้าใจที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้นใน…
วิสุทธิธรรมนเปล กาด ค ตอน ๒ (ตอนจบ)
17
วิสุทธิธรรมนเปล กาด ค ตอน ๒ (ตอนจบ)
…มรุม (ครอบงำ) แล้ว พวกหนึ่งล้าล้างอยู่ พวกหนึ่งเลย ลงไป ฝ่ายพวกมีอุษัฎ (คือปัญญา) ทั้งหลายย่อมเห็น (ความจริง) คุรงภิกขุทั้งหลาย ก็เทวดาและมนุษย์พวกหนึ่งล้าล้างอยู่เป็น อย่างไร คุรงภิกขุทั้งหลาย เทวาและมนุษย์ …
…ามเชื่อว่า 'สัตว์มี' หรือ 'สัตว์เที่ยง' ที่อาจส่งผลต่อความทุกข์ของตนเอง นอกจากนี้ ยังกล่าวถึงการเห็นความจริงที่เบี่ยงเบนทำให้เกิดความไม่สบายใจภายใน พร้อมกับคำสอนของพระพุทธเจ้าที่ชี้ให้เห็นถึงแนวคิดและวิธีที่ถ…
อธิบายลักษณะของธาตุ
32
อธิบายลักษณะของธาตุ
…แนวเกิดก่อนทั้งหมด ถึง แม้ศพนาท่านก็เช่นกัน แต่อย่าที่ศพนาม เราใช้นามชนิดเสีย แล้วจึงไม่ปันเป็นธาตุ ความจริงก็ลงมาจากธาตุเช่นเดียว กับวิริยะ ถ้าต้องการทราบละเอียด ก็อาจค้นหาด้วยเช่นเดียวกัน เครื่องปรุงอย่างอื…
บทนี้อธิบายลักษณะของธาตุว่าเป็นรากฐานของสิ่งต่างๆ ทุกอย่างต้องมีธาตุเป็นมูลเดิม ไม่ว่าจะเป็นคน สัตว์ หรือสิ่งของ ธาตุทำให้เกิดรูปทรงและความหมายของตนเอง หากไม่มีธาตุ เครื่องปรุงต่างๆ จะไม่มีประโยชน์ นอ
การศึกษาบาลี: นามกิดิค และกริยิกิดิค
63
การศึกษาบาลี: นามกิดิค และกริยิกิดิค
…้ง ว่า ปีติ-ติ จิต ธรรมชาติโดยบงใจให้อบอิ่ม เหตุนี้ ธรรมชาตินั้น ชื่อว่ามู่ข้อให้อนึ่งว่าเป็นว vivo ความจริงน่าจะเป็น ปิฎิ แปล ว่า นุ และทานก็ กล่าวว่า ปิ โธ กับ ปิ จิตตุ มีความอย่างเดียวกัน. ปีติ โดยมากแปลกั…
บทความนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับบาลี โดยเฉพาะนามกิดิคและกริยิกิดิค รวมถึงการแปลและความหมายของคำในบริบทต่างๆ มีการกล่าวถึงการตั้งอยู่ของคำว่า จิตติ และ ปีติ ที่มีความสำคัญในทางภาษาศาสตร์และปรัชญา เนื้อ
ปฐมสมันตปาสาทิกา: พระธรรมและพระวินัย
13
ปฐมสมันตปาสาทิกา: พระธรรมและพระวินัย
…ิกา ภาค ๙ หน้า ที่ 8 พวกแล้วพึ่งยังพระสังธรรมให้อันครองได้ไม่นานเลย เรื่องนี้เป็น ฐานะที่ได้รับแน่" ความจริง พระวินัยยังต้องอยู่ตามปา พจยังมี พระศาสดาไม่ลงไปแล้วธรรมบั้นนั้น ข้อบังคับด้วยพระดำรัสที่พระผู้มี …
ในบทนี้กล่าวถึงความสำคัญของพระธรรมและพระวินัยที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงบัญญัติไว้ โดยยืนยันว่าธรรมและวินัยจะเป็นศาสดาของพระเธอตลอดไป พระศาสดาได้สอนให้รักษาความบริสุทธิ์ทางใจและส่งเสริมการพัฒนาในศาสนา เพ
ปฐมมัญฌปาสาทิกา - หน้า 17
22
ปฐมมัญฌปาสาทิกา - หน้า 17
…้งสองพ้นจากพื้น แต่ศีรษะไม่ถึงหมอน, ใน ระหว่างนี้ จิตก็พักผนจากอาสะวะทั้งหลายไม่ถือมั่นด้วยอุปาทาน, ความจริง ท่านพระอานนท์นี่ยังอยู่แล้วในทานอกด้วยการงาม เมื่อไม่ สามารถจะยังวิสัยเฉพาะให้ดีขึ้นได้ จึงถือว่า "…
ในหน้า 17 ของปฐมมัญฌปาสาทิกา กล่าวถึงการนั่งอยู่ของปู่เถรและบทบาทของพระอานนท์ในขณะนั้น มีการเตือนเรื่องการประชุมในวันรุ่งขึ้นที่ท่านอาจจะไม่ควรไปเนื่องจากเป็นเฉพาะบุคคล พระอานนท์แสดงความตั้งใจและความร