หน้าหนังสือทั้งหมด

ธรรมะเพื่อประชาชน
366
ธรรมะเพื่อประชาชน
…จของชนเหล่าอื่น ในวาจานั้น พระตถาคต ก็ทรงเป็นผู้รู้จักกาล เพื่อพยากรณ์วาจานั้น พระตถาคตทรงรู้วาจาใด จริง แท้ เป็นประโยชน์ และวาจา นั้นเป็นที่รักที่ชอบใจของชนเหล่าอื่น ในวาจานั้น พระตถาคต ก็เป็นผู้รู้จักกา…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการใช้วาจาในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการสื่อสารกับผู้อื่น การเข้าใจว่าควรพูดอย่างไรในสถานการณ์ต่างๆ ถือเป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากแม้จะมีใจดี แต่หากไม่รู้จักการพูดที่เ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 26
26
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 26
…ะนั้น จึงชื่อว่าทิฏฐิคตะ คือความถือมั่นซึ่งสังขารว่าตน และเป็นของแห่งตน เป็นต้น ที่เป็นไปว่า คำนี้แลจริง คำอื่นเปล่า ดังนี้ ฯ จิตที่ประกอบ แล้วโดยประการทั้งหลาย มีอันบังเกิดขึ้นร่วมกันเป็นต้นพร้อมกับทิฏฐิ…
ในบทนี้ กล่าวถึงความหมายของทิฏฐิที่ไม่มีอัตตาและความเข้าใจว่า จิตนั้นประกอบด้วยทิฏฐิและสังขาร ชี้ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตกับบุรพประโยค รวมถึงคำว่าจิตที่ไม่ประกอบด้วยสังขาร และความแกล้วกล้ามีผล
อธิบายเกี่ยวกับจิตอเหตุกะและอุเบกขา
40
อธิบายเกี่ยวกับจิตอเหตุกะและอุเบกขา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 40 จริง แต่ในอาวัชชนะทั้ง ๒ นั้น ควงต้นย่อมเป็นไปคราวเดียวเท่านั้น ในอารมณ์ อันจิตอะไร ๆ ไม่ได้จับแล้วในเบื…
บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับจิตอเหตุกะ และอุเบกขาที่เกี่ยวข้องกับวิบากทางจิต ภายในบริบทของอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างกิริยาที่รูปและอารมณ์ รวมถึงว่าจิตท
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา (หน้า 89)
89
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา (หน้า 89)
…ี่ขันธ์ทั้ง ๓ มีเวทนาขันธ์เป็นต้น ไม่ควรแก่ การงานเป็นลักษณะ ความต่างแห่งถิ่นะและมิทธะนั้น ดังนี้ ๆ จริง อย่างนั้น นิเทศแห่งถิ่นะและมิทธะเหล่านี้ เป็นไปในพระบาลีโดยนัย มีอาทิว่า ในถนะและมิทธะเหล่านั้น ถีน…
ในบทนี้ได้กล่าวถึงความเข้าใจในถนะและมิทธะ โดยอธิบายถึงสภาวะจิตที่ท้อแท้หรือไม่ขะมักเขม้นในรูปแบบต่าง ๆ และการมีอุปกรณ์ที่ไม่พร้อมสำหรับการทำงาน ความแตกต่างระหว่างถีนะและมิทธะถูกชี้แจงอย่างละเอียด โดยใ
จิตและเจตสิก: การวิเคราะห์เวทนาในอภิธัมมะ
119
จิตและเจตสิก: การวิเคราะห์เวทนาในอภิธัมมะ
…มี ๒ เท่านั้น โดยบาลีว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เวทนาเหล่านี้มี ๒ คือ สุข ๑ ทุกข์ ๑ มิใช่หรือ ฯ แก้ว่า จริง แต่คำนั้นพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัส สงเคราะห์อทุกขมสุขที่เป็นไปในฝ่ายอนวัชชะเข้าในสุขเวทนา และ อทุกขมสุ…
บทความนี้วิเคราะห์การสงเคราะห์เวทนาภายใต้แนวคิดของอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยการจำแนกเวทนาออกเป็น 3 ประเภทคือ สุข ทุกข์ และอุเบกขา นำเสนอคำสอนของพระผู้มีพระภาคเกี่ยวกับธรรมชาติของเวทนา และการเข้าถึงความเข
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การพินาศของโลกและปัจจัยต่างๆ
212
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การพินาศของโลกและปัจจัยต่างๆ
…"ฯ บทว่า เตสุ คือ บรรดาพรหมผู้ถือปฏิสนธิ ด้วยปฏิสนธิเหล่านั้น ฯ บทว่า กปปสฺส ได้แก่ อสงไขยกัลป์ ฯ ๆ จริงอยู่ การกำหนดอายุพรหม ๒ จำพวก มีพรหมปาริสัชชาเป็นต้น ด้วยอำนาจมหากัลป์ ไม่มีเลย เพราะไม่เกิดในกัลป์ท…
ในบทนี้กล่าวถึงการพินาศของโลกซึ่งเกิดจากไฟ น้ำ และลม โดยอธิบายถึงอำนาจของฌานที่ส่งผลต่อการพินาศในแต่ละชั้นของพรหมโลก คำอธิบายสรุปถึงการเปลี่ยนแปลงของโลกในแต่ละกลุ่มเวลา โดยแบ่งแยกตามพฤติกรรมและอำนาจที
อภิธรรมและการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ
222
อภิธรรมและการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ
…ะโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 222 อรรถว่า เป็นเหตุกล่าวเรื่องที่ไม่จริงนั้น โดยความเป็นเรื่องจริงๆ ธรรมชาติที่ชื่อว่าปิสุณา เพราะอรรถว่า บด คือทำความสามัคคีให้ ละเอียด ได้…
บทความนี้กล่าวถึงการพูดและการสื่อสารในบริบทของอภิธรรม โดยเน้นอธิบายถึงคำพูดที่เป็นเหตุให้ความรักและความสามัคคีถูกทำลาย รวมถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นจากคำพูดที่ไม่เป็นประโยชน์ต่อตนเองและผู้อื่น ตัวอย่างที่น
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
229
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ก้ว่า "จะไม่ได้เป็นหามิได้ เพราะแม้เจตนาดวงก่อนและดวงหลัง ก็สงเคราะห์เข้าในบุญกิริยาวัตถุนั้น ๆ " ฯ จริงอยู่ ในเวลาทำความเห็น ให้ตรง จิตย่อมเป็นญาณสัมปยุต (ประกอบด้วยญาณ) ทีเดียว แม้ก็ จริง ถึงอย่างนั้น ใ…
บทความนี้วิเคราะห์ความสำคัญของจิตและบุญกิริยาวัตถุในอภิธัมมะ โดยเฉพาะการทำความเห็นให้ตรง และความเชื่อมโยงระหว่างการให้และการส่งเสริมบุญ การศึกษาเชิงลึกเกี่ยวกับทานและการอนุโมทนาแสดงถึงการส่งเสริมความด
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
255
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ที่ 255 ขึ้น เพราะไม่มีความเป็นกรรมอันสัตว์ก่อแล้ว และเพราะความเป็น กรรมอันตัณหาไม่ให้ยินดีแล้วๆ แท้จริง กรรมที่มีอาเสวนะอันได้แล้ว บ่อย ๆ (ได้การเสพคุ้น) เท่านั้น ย่อมชักปฏิสนธิมาให้ เพราะพระ บาลีว่า "เพ…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์กรรมที่สัตว์ได้ทำแล้วและความเชื่อมโยงกับการปฏิสนธิ โดยเสนอมุมมองของพระสารีบุตรเถระเกี่ยวกับตัณหาและกรรมนิมิต ที่เป็นปัจจุบันและอารมณ์แห่งชวนะที่ทำให้เกิดขึ้น สิ่งสำคั
มิตรแท้ vs มิตรเทียม: คำสอนจากสมเด็จพระมหาสมณเจ้า
82
มิตรแท้ vs มิตรเทียม: คำสอนจากสมเด็จพระมหาสมณเจ้า
…ตรเทียม ตรัสรียกกัลยาณมิตรว่าสุนัท คือคนใจดีที่จัดว่า เป็นมิตรแท้ คือ เป็นผู้ปอกลอกเป็นผู้พูดไม่ได้ จริง เป็นผู้ประจบ เป็นผู้ชักพาในทางฉิบหาย. มิตรแท้นั้น คือเป็นผู้อุปการะเกื้อกูลกันจริง เป็น ผู้ร่วมสุขร…
บทความนี้ได้กล่าวถึงการแบ่งแยกลักษณะของมิตรจากคำสอนของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า โดยเน้นถึงความสำคัญของมิตรแท้ที่มอบความรัก เอื้อเฟื้อ และเกื้อกูลกันเมื่อประสบปัญหา ในขณะที่มิตรเทียมเป็นผู้ที่มีนิสัยที่ถือเอ
ความชั่วทําความดี และอธิษฐานในธรรม
209
ความชั่วทําความดี และอธิษฐานในธรรม
…ให้ได้ผลที่ประสงค์ให้ดำเนิน โดยสม่ำเสมอมีความเพียร คือ พยายามทำไป มีขันติ มีความอดทน มีสัจจะ คือความจริง และรักษาอธิษฐาน คือความมุ่งมั่นตั้งใจไว้เสมอ ย มีอีก ๓ ขอ ตามที่กล่าวมานี้จะเห็นได้ว่า วิริยะ เพียร…
…นอธิษฐานตามหลักธรรมที่พระเจ้าเนมิราชเคยปฏิบัติ เรื่องของการตั้งใจเพื่อผลแห่งความดี และการมองเห็นความจริงผ่านประสบการณ์ของพระองค์ เมื่อทรงพิจารณาว่าการทำทานไม่เพียงพอ ต้องมีการผนวชเพื่อปฏิบัติพรหมจรรย์ ชาด…
การรักษาความดีและความเพียรในพระพุทธศาสนา
269
การรักษาความดีและความเพียรในพระพุทธศาสนา
…ื่นเป็นที่พึ่ง อย่ามีอย่างอื่นเป็นที่พึ่ง พุทธภิตนี้ แสดงข้อปฏิบัติที่สมควรแก่สมณบริษัทผู้รับเทศนาก็จริง ถึงอย่างนั้น ก็แนะให้ได้สันนิษฐานว่า อันคนจะทำเกาะคือถิ่นฐานของตนไม่ให้กระแสชล คืออันตราย ท่วมทับได…
…ทธบัญญัติ โดยอ้างอิงจากคำสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ที่แสดงให้เห็นว่าความดีและธรรมเป็นที่พึ่งที่แท้จริงของเรา และควรพึ่งพาตนเองในการพัฒนาคุณธรรม หลักการที่ถูกเน้นคือความเพียรซึ่งช่วยนำไปสู่ความสำเร็จในชี…
การณวสิกตา ในพระพุทธศาสนา
322
การณวสิกตา ในพระพุทธศาสนา
…่าวไว้ว่า ปุญญวนตา นาม การณวสิกตา โหนติ ชื่อว่าผู้มีบุญทั้งหลาย ย่อมเป็นผู้อยู่ในอำนาจแห่งเหตุฉะนี้ จริง อยู่ บุคคลได้ชื่อว่าผู้มีบุญ ก็เพราะได้บำเพ็ญคุณความดีมาแล้วมากอันความดีย่อมเป็นการที่ทำ เพราะเป็นก…
ในปีพ.ศ. ๒๔๗๕ มีการเน้นการเลือกธรรมมารับพระราทาน เกี่ยวกับการณวสิกตา ซึ่งหมายถึงความจำเป็นในการกระทำสิ่งต่างๆ โดยไม่ฝ่าฝืนความเหมาะสม และเป็นคุณสมบัติที่สำคัญในการพัฒนาบุคลิกภาพและจิตใจให้แข็งแกร่งขึ้
อาชญากรรมและมิตรภาพในพระพุทธศาสนา
350
อาชญากรรมและมิตรภาพในพระพุทธศาสนา
…จะทรงนำพสกนิกร ให้รู้จักประพฤติต่าง ๆ ต่อผู้ปกครอง ทรงยกย่องข้าทูลละอองธุลีพระบาทผู้กราบทูลด้วยความ จริงใจ ไม่ทรงชุบเลี้ยงผู้กราบทูลเท็จหรืออำพราง ก็ดุจเดียวกันอาชีวะเป็นคุณสำคัญอันจะพึง ปรารถนาทั้งในฝ่าย…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาคดีอาชญากรรมและการรับสารภาพ ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของอาชีวะสำหรับทั้งฝ่ายบรรพชิตและคฤหัสถ์ นอกจากนี้ยังอธิบายเกี่ยวกับลักษณะของมิตรและอมิตรในทางพระพุทธศาสนา โดยแบ่งออกเป็นสอง
อุภัยพากยปริวัตน์: การแสดงความจริงและวิถีชีวิต
31
อุภัยพากยปริวัตน์: การแสดงความจริงและวิถีชีวิต
…ยคเหล่านี้ ผู้เรียนจงแปลเป็นมคธ ๓๕๑. เจ้า จงไป สู่บ้าน ชื่อโน้น แล้ว กลับมา พลัน ๓๕๒. หญิง นั้น พูด จริง, คำ ของเขา อันเรา ต้องทำ ๓๕๓. ภิกษุ ท. ๓๐ อยู่แล้ว สิ้นฤดูฝน ในเมืองสาเกต ไม่ผาสุก ๒๕๔. สมณะ ค่อย ๆ…
อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒ กล่าวถึงแนวทางการปฏิบัติ การแสดงความจริง และความสำคัญของการเข้าใจธรรมะในชีวิตประจำวัน เช่น การพูดความจริงและการปฏิบัติตนอย่างมีสติต่อคำสอนขอ…
วิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๑
46
วิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๑
…กษุ ความว่าเห็นรูปด้วยจักษุวิญญาณอันสามารถใน การเห็นรูป ซึ่งได้โวหารจักษุ ด้วยอำนาจแห่งความเป็นเหตุ จริง อยู่ โบราณาจารย์ทั้งหลายกล่าวไว้ว่า "จักษุย่อมไม่เห็นรูป เพราะ จักษุไม่มีจิต แม้จิตก็ไม่เห็นรูป เพร…
บทที่กล่าวถึงการมองเห็นรูปด้วยจักษุในบริบทของปาฏิโมกขสังวรศีล และการวิเคราะห์เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างจักษุกับวิญญาณ เป็นการศึกษาเกี่ยวกับการเห็นที่มีทั้งองค์ประกอบและเหตุผลต่าง ๆ เมื่อจักษุกระทบอา
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
48
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
…รีย์บ้าง ย่อมถึง ความสำรวมในจักขุนทรีย์บ้าง ในคำว่า ถึงความสำรวมในจักขุนทรีย์นั้น พึงทราบว่า อันที่ จริง ความสำรวมหรือไม่สำรวมก็ตาม ในจักขุนทรีย์หามีไม่ เพราะ สติก็ดี ความหลงลืมสติก็ดี มิได้อาศัยจักษุประส…
เนื้อหาเกี่ยวกับการบรรลุพระอรหัตของพระเถระที่ยืนอยู่ในที่นั้นและการถามหาหญิงที่เดินไป เรื่องราวเกี่ยวกับการสำรวมจักขุนทรีย์ และวิธีการปิดจักขุนทรีย์ด้วยบานประตูคือสติ ว่าด้วยความสำรวมในจักขุนทรีย์และก
วิสุทธิมรรค: ความเข้าใจในเอนขัมมะและปฐวีธาตุ
98
วิสุทธิมรรค: ความเข้าใจในเอนขัมมะและปฐวีธาตุ
…าดูโดยอาการพอดี ( เพ่งดู) ถือ เอานิมิตภาวนาไป เพราะผู้เหลือกตา (ดู) ตาจะเมื่อย และดวงจะ ปรากฏเกิน ( จริง ) ไปด้วย โดยวิธีนั้น นิมิต ( แท้ )ก็จะไม่เกิด ขึ้นแก่เธอ ผู้หรี่ตา (ดู) ดวงจะไม่ชัด จิตก็จะหดหูไปเส…
…ะต้องสีหรือรูปแบบที่ไม่จำเป็น ทำให้สามารถเข้าถึงประสบการณ์ที่สูงขึ้นของปวิเวกและความสุขใจได้อย่างแท้จริง โดยอิงตามความรู้พิสูจน์จากพระอริยสาวกที่ได้พิสูจน์มาแล้ว.
อาหารแห่งธัมมวิจยสัมโพชฌงค์และวิริยสัมโพชฌงค์
112
อาหารแห่งธัมมวิจยสัมโพชฌงค์และวิริยสัมโพชฌงค์
…ึงทราบการเจริญสัมโพชฌงค์ ๓ มีธัมมวิจย สัมโพชฌงค์เป็นต้นโดยเนื่องด้วยธรรมอันเป็นอาหารของโพชฌงค์นั้นๆ จริง อยู่ ข้อนี้พระผู้มีพระภาคเจ้าก็ได้ตรัสไว้ว่า " มีอยู่ ภิกษุทั้งหลาย ธรรมทั้งหลายที่หยาบและประณีต ธร…
ในบทความนี้มีการอธิบายถึงอาหารแห่งธัมมวิจยสัมโพชฌงค์และวิริยสัมโพชฌงค์ โดยกล่าวถึงความสำคัญของการทำโยนิโสมนสิการในธรรมที่เกี่ยวข้อง เพื่อเสริมสร้างและนำไปสู่การบรรลุผลที่ดีในทางพระพุทธศาสนา และการพัฒน
การทำความเข้าใจอสุภกรรมฐาน
243
การทำความเข้าใจอสุภกรรมฐาน
…ุกข์หนักฉะนั้น (อสุภ ๑๐ มีลักษณะเดียว อนึ่ง อสุภทั้ง ๑๐ อย่างนั้น โดยลักษณะก็มีอันเดียวเท่านั้น แท้ จริง ความเป็นสิ่งปฏิกูล คือไม่สะอาด เหม็นและน่าเกลียดเท่านั้น เป็น ลักษณะของอสุภทั้ง ๑๐ อย่างนั้น อสุภนี…
…ห้เห็นถึงผลลัพธ์ทางจิตใจอย่างชัดเจน รวมถึงการปรากฏของอสุภในลักษณะต่างๆ โดยมีการยกตัวอย่างจากความเป็นจริงในการปฏิบัติ