ฉัน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 158 / 167

๒๖๐ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๔.๓๗ พระฉันทธมีกำลัง พระอาทิตย์มีกำลัง สนุนพราหมณ์มีกำลัง ฝนแหงสนพรหมมีกำลัง หญิงมีกำลังยิ่งกว่ากำลังทั้งหลาย. …

เนื้อหานี้พูดถึงอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎกที่แสดงถึงกำลังของพระอาทิตย์และความสำคัญของหญิงในสังคม โดยเปรียบเทียบกับความที่สามารถดำรงชีวิตได้แม้ในสภาพต่าง ๆ พร้อมทั้งความไม่แน่นอนในความรักและคำพูดที่มีมาจา

กรม อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ที่ดีๆ มาทำรองเท้าขายได้ราคาแล้วอิ่มมีความสุข เราฉันนั้นเหมือนกัน พิจารณาด้วยปัญญาแล้วละทิ้งส่วนแบ่งามเสีย ย่อมถึงความสุข ถ้างั้นเราะนความสุขทั้งปวง ก็พ…

เอกสารนี้นำเสนออุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกที่ชี้ให้เห็นถึงการมีปัญญาในการละทิ้งความทุกข์และแสวงหาความสุขในชีวิต โดยผ่านตัวอย่างเช่น การเปรียบเทียบชีวิตกับรองเท้าและความสามารถในการทำให้เราห่างจากทุกข์ นอก

…๐/๕๘ ๕.๑๙ พระชีวนะสุพังหลายไม่ยินดีในความสุข เหมือนหยาดน้ำหยดลงใบบัว ย่อมไม่ติดไม่ดั่ง อยู่ลิงตาไป ฉันนั้น. ขุ.ช. (พุทธ) มก. ๖๓/๖๖ ๕.๒๐ พระบรมศาสดาตรัสเองก็คิดสนเหตุเรื่อง อุปมา ๕ ข้อไว้ว่า ๑. ไม่สดุช…

เนื้อหาเกี่ยวกับการใช้สำนวนอุปมาในพระไตรปิฎก เพื่อเปรียบเทียบการหลุดพ้นจากกามและการเข้าใจธรรม โดยเฉพาะการเพ่งพินิจและความเพียรในทางธรรม เพื่อการตรัสรู้ที่ถูกต้อง มีการเปรียบเทียบที่สื่อถึงความสำคัญของ

… มก. ๕๕/๔๘๔ 6.3 บ รูปลดเปลี้ยงซากศพที่น่าเกลียด ซึ่งผูกไว้ที่คอแล้วไป อยู่ดวยสุขาเร อยู่ลำพัง ตนได้ ฉันใด คนนึกควรระทิงร่างกายเน่าที่มีกุลด้วยซากศพนาชนิดไปอย่างไม่อาจลาย ไม่มี ความต้องการอะไร ฉันนั้น ข.ช…

บทวิเคราะห์เกี่ยวกับร่างกายที่ไม่เที่ยงและไม่สะอาด ตามที่ได้มีการกล่าวไว้ในพระไตรปิฎก เสนอแนะให้พิจารณาร่างกายว่าเป็นสิ่งไม่ถาวรและระลึกถึงซากศพ เพื่อสร้างความเข้าใจในความเปราะบางของชีวิตและลดความยึดม

…ระใครปรูปลา ๖.๖ ชายหญิงทั้งหลายถ่ายรูปส่งในที่ถ่ายอาจจะ ทั้งไปอย่างไม่อาลัย ไม่มีความ ต้องการอะไร ฉันใด เราจะตั้งกายที่เต็มไปด้วยกากพานชนิดไป เช่นคนถ่ายอาจจะแล้ว ละทิ้งสัมไป ฉะนั้น ข.อ.พิธ) มก. ๓๐/๑๙ …

เนื้อหาพูดถึงความซับซ้อนของกายมนุษย์ ซึ่งถูกเปรียบเทียบกับสิ่งต่างๆ ในธรรมชาติ โดยมีการอภิปรายเกี่ยวกับความไม่เที่ยงและการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย และความเป็นไปของชีวิต การอ้างอิงถึงบทคัดจากพระไตรปิฎก ชี

… ข.ซา. (อรรถ) มก. ๔๕/๓๓ ๖.๑๗ บูชไปพร้อมกับโจรถือของไป เห็นภัยที่จะเกิดจากการตัดของจึงจึงแล้วไปเสีย ฉันใด กายนี้เปรียบเหมือนมหาโจร เราจะกันที่กายนี้ไป เพราะกลัวถูกคุดคู่ คุ ฉันนั้นเหมือนกัน. ข.ซา (โพธิ)…

บทความนี้กล่าวถึงการสะท้อนถึงอัตภาพที่วิจิตรและไม่แน่นอน คำสอนชี้ให้เห็นถึงความหลอกลวงของกายที่สวยงามและการมองโลกในแง่ที่ลึกซึ้งกว่า เน้นถึงอันตรายของการยึดติดกับร่างกายและการปล่อยวางเพื่อเข้าถึงพระนิ

…น ดังชายหนุ่มผู้ชอบสะอาด หลักเลี่ยงมุตตรคูไปจนถึงน่าน. จะนั่น หาว่า คนรู้จักสรีระของเธอเช่นเดียวกัน ฉันรู้จัก ก็จะพากันหลบหนีเธอไปเสี่ยงอย่างใกล้ เหมือนบุคคลชอบสะอาด เห็นหลุมดูดในดูกันแล้ว หลักเลี่ยงไปเส…

เนื้อหานี้สำรวจอุปมาอุปมัยที่มีอยู่ในพระไตรปิฎก โดยกล่าวถึงการเปรียบเทียบและความเข้าใจในเรื่องร่างกาย รวมถึงโอกาสที่เกี่ยวข้องในชีวิตและการเข้าถึงพระนิพพาน ซึ่งมีอรรถรสจากการสังเกตและความเชื่อเกี่ยวกั

…ิญภาวนาสติก ๗.๑ ธรรมดาแมวเวลาไปที่ถ้ำ ที่อยู่ ที่ริ ฯ (ที่พระ ฯ หรือที่ระหว่างถ้ำดี ก็แสงหาแต่หนู ฉันใด ภิกษุผู้ปรารถนาความเพียรผู้ไปอยู่ที่บ้านป่า ที่โคนต้นไม้ ที่แจ้ง ที่ว่าง บ้านเรือนก็ไม่ควรประมาณ …

เนื้อหาเกี่ยวกับอุปมาอุปไมยที่สอนให้เห็นถึงความสำคัญของการรักษาร่างกายและการเจริญภาวนาเพื่อความเพียรที่ตั้งใจในธรรมตามพระไตรปิฎก เปรียบเทียบกับการดูแลแผลและการฝึกฝนให้เหมือนรถรางที่มีความมั่นคงในการเด

…บวช 4.1 บุรุษอยู่ในเรือนจำานน ระหว่าทุกข์ ย่อมไม่เกิดความรํ้าบในเรือนจํานั้น แสงหาทาง พันอย่างเดียว ฉันใด ทานจงเห็นพังพองเหมือนเรือนจํามนุษ คํา มึงหน้านตนกัมมะ เพื่อหลุดพันจาก ภาพ ฉันนั้นเหมือนกัน ข.อป. …

บทความนี้กล่าวถึงการใช้คำอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎกเพื่ออธิบายแนวคิดเกี่ยวกับกายตาศติ และการออกบวชของบุคคลซึ่งเป็นการแสดงถึงการหลุดพ้นจากกิเลสและการใส่ใจในประโยชน์สุขของจิตใจ โดยอุปมาเชื่อมโยงกับสภาพทางก

…ิงหนีจากไปสูป่า จากชุ่มไปสูชุ่ม จากที่กลุ่มไปสู่กลุ่ม จากที่ดอนไปสู่ดอน แม้ฉะได ดูก่อนสารินตุร เราก็ฉันนั้นเหมือนกัน ม.มู. (พุทธ) มก. ๑๘/๕๓ ๑๐.๗ เนื้อในป่าที่บุคคลไม่ผูกไว้แล้ว ย่อมไปหากินตามปรารถนา ฉันใ…

อุปมาจากพระไตรปิฎกแสดงถึงลักษณะของมนุษย์และการออกบวช โดยเปรียบเทียบกับธรรมชาติ เช่น เนื้อในป่าและต้นไม้ที่ออกผล การเห็นธรรมและความเป็นอยู่ของนรชนนั้นเหมือนการเดินทางไปตามความต้องการของตนเอง การเปรียบเ

…นเนืองต้น ย่อมช่องเสเมุณธรรม บัณฑิตทั้งหลายกล่าวบุคคลนั้นว่า เป็นบุคคลคนแรกในโลก เหมือนขวดขานหมุนไป ฉันนั้น (ข้อความต่อเนื่องจากหน้าก่อน) แทบจิเป็นที่เลื่องลือว่าเป็นบัณฑิต อธิษฐานความประพฤติผู้เดียว แม…

เนื้อหานี้สำรวจการปฏิบัติตามหลักธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้เกี่ยวกับการหลีกเลี่ยงกามและการลาสิกขา โดยเน้นที่การฝึกปฏิบัติที่แท้จริง เพื่อก้าวสู่ความเป็นบัณฑิต ผู้ที่รักษาความสำรวมและปฏิบัติธรรมต

…สมุทร และดูโคจรที่เทียบในเครื่องยนต์ ที่ม. (อรรถ) มก. ๑๓/๒๐๕ ๒.๒ กระแสน้ำแห่งแม่น้ำคงกลาดไหลไปสมุทร ฉันใด ดูก่อนภิททั้งหลาย ถ้าท่าน พึงหลายจะไม่เวียนเข้าฝั่งข้างนี้หรือฝั่งข้างโน้น ไม่งมลงในทามกลาง ไม่เก…

เนื้อหานี้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก เช่น การเปรียบเทียบกระแสน้ำแห่งแม่น้ำกับการไม่เวียนไปมาของผู้ปฏิบัติธรรม และสภาวะที่ต้องหลีกเลี่ยงการจมอยู่ในอำนาจของมนุษย์หรืออมนุษย์. นอกจากนี้ยังมีการพูดถึ

…งหลายโฉนลง ชื่นเนื้อหลุดจากปากของเหยื่อด้วยตัวหนึ่ง ตกลงพื้นดิน และเหยื่อยอึกอวกพวกหนึ่งมาคาบเอาไว้ ฉันใด สัตว์ทั้งหลายผู้หมุนเวียนไปในสสาร ก็ฉันนั้น เคลื่อนจากกุศรรธรรมแล้วไปตายในรอ ครับ ขุ.เทร. (เทเร)…

เนื้อหาแสดงถึงการเวียนว่ายตายเกิดของสัตว์ในสงสาร โดยเริ่มต้นจากการเปรียบเทียบกับการไหลของโลหิตในมหาสมุทร และการเกิดในฐานะโค แกะ เนื้อ ฯลฯ เป็นการแสดงให้เห็นถึงความทุกข์ที่สัตว์ทั้งหลายต้องเผชิญ สัตว์ใ

…บทบู ของข้าพระองค์กำเริบหนัก... ไม่บรรเทาเลย เปรียบเหมือนบุรุษผ่ากิ่งเอาเชือกที่เหนียวแน่นพันศิระจะ ฉันใด ความเจ็บปวดที่ ศิระของข้าพระองค์ก็มีประมาณยิ่ง ฉันนั้น อัญ.ลักก. (เทรา) มก. ๓๗/๓๙ ๓.๗ นาในหมาสมุท…

เนื้อหานี้มีการอธิบายความทุกข์ของสัตว์และคนผ่านคำเปรียบเทียบในพระไตรปิฎก เช่น การเปรียบเปรยถึงต้นไม้ไม่มีพิษเป็นที่อยู่ของโรค และอธิบายถึงอาการเจ็บที่เกิดจากกรรมที่กรรมชวนให้มากเอนเอียงไปสู่โทษ ทั้งนี

…่าขึ้นแล้ว เมื่อเทียบกันเข้ากับน้ำในมหาสุทธ ไม่เข้าถึงเสี้ยนที่ ๙๐ เสี้ยน ๙๐๐ เสี้ยนที่ ๙๐๐,๐๐๐ แม้นฉันใด.... ก่อนดินเท่าเม็ดดินกระบา ๗ ก้อน ที่ยังเหลืออยู่ เมื่อเทียบกับแผ่นดินใหญ่ที่หมดไปสิ้นไป ไม่เข้า…

บทความนี้นำเสนอการเปรียบเทียบในพระไตรปิฎกที่กล่าวถึงความทุกข์และความเข้าใจในธรรมชาติของชีวิต เมื่อเปรียบเทียบกับน้ำและดินในแง่ของความทุกข์ที่บุคคลสามารถหลีกเลี่ยงได้ การตรัสรู้ของพระศาสดานั้นสร้างผลปร

…ะทำให้มากซึ่งอริยมรรคองค์ประกอบด้วยองค์ ๘ ย่อมจะบายอุกูลธรรมอันลามาออกอย่างเดียว ไม่ให้กลับคืนมาได้ ฉันนั้นเหมือนกัน สังม (พุทธ) มก. ๓๐/๑๙๙ ๗.๒ เมื่อพระอาทิตย์จะขึ้น สิ่งที่ขึ้นก่อน สิ่งที่เป็นนิมิตามก่อ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเปรียบเทียบสถานะของมนุษย์ในแง่ของอริยมรรคองค์ ๘ และการค้นหาความสุขจากพระธรรม ในการดื่มด่ำกับแก้วเหล้าที่มีสีสัน กลิ่นหอม และรสชาติ แต่กลับเสริมด้วยพิษที่นำไปสู่ความทุกข์ การรับรู้ว่

๑๒๙ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ดูดก่อนภิทษักหลาย เมื่อภิทษเจริญภาวนาอยู่ฉันนั้นเหมือนกัน แม้จะไม่รู้อย่างนี้ว่า วันนี้อาจจะของเราสิ้นไปเท่า นี้ เมื่ออายุสิ้นไปเท่า นี้ หรือเมื…

บทความนี้กล่าวถึงเนื้อหาจากพระไตรปิฎกโดยใช้การอุปมาอุปไมยเพื่อสื่อความหมายในการเจริญภาวนาและการเข้าถึงมรรคที่บริสุทธิ์ การเดินตามทางที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ชี้นำ และการเข้าถึงจิตวิญญาณที่สูงส่ง ผู้เข

…ือดแห้งไป ฉะนั้น ที.สี. (พุทธ) มก. ๑๒/๑๔๕ ๒. ความเพียร ๒.๑ นกที่เปือนฝูงมาสลัดลสู่ ก็เปื้อนให้ตกไป ฉันใด ภิกษุผู่มความเพียร มีสติ ย่อมลำลือฉูรี คือ กิเลสที่เปื้อนให้ตกไป ฉันนั้น สัง.ส. (ทั่วไป) มก. ๒๕/…

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของความเพียรและความตั้งใจในการปฏิบัติธรรมตามพระพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการเปรียบเทียบที่ให้เห็นถึงโทษของอาหารน้อย ซึ่งสร้างอุปมาถึงการมีสติและการปฏิบัติที่ถูกต้อง เพื่อหลีกเลี่ยงการ

….๒๑ ท้าวลักษณะผู้เป็นใหญ่แห่งเทวดาทั้งหลาย เมื่อได้เห็นเทวดาทั้งหลายแล้ว ย่อมทำให้ท่านเหล่านั้นรำรง ฉันใด ก็ทรุปราราความเพียรที่ควรทำใจให้เกิดความรำรงไม่หยุด ไม่เกียัจั้นในกุศลกรรมทั้งหลาย ฉันนั้น มิลิน…

ในบทนี้กล่าวถึงหลักการพิจารณาและความเพียรที่พระพุทธเจ้าได้สอนไว้ โดยมีการเชื่อมโยงกับการไม่สามารถรับมรดกทางธรรมได้หากไม่มีความเพียร เจตจุบจามและความตั้งใจที่ถูกต้องในการพัฒนาตนเอง นอกจากนี้ยังมีการอธิ

…นี้ง่วงหงายได้ แท้ที่จริงข้าวเปลือกของคณะฝ่ายสามควรเกิดในระยะเวลาของฤดูที่จะเกิดขึ้น ออกกรมและภูไม้ ฉันใด ก็จักริกฤตต้องรีบทำ ๓ ประการนี้ ก็นั่นนั้น คือ ๑. การสมาทานอธิศาสนา ๒. การสมาทานอธิจิตศาสนา ๓. กา…

เนื้อหานี้กล่าวถึงคำสอนของพระบรมศาสดาที่ให้ความสำคัญกับการทำกิจสามประการในคณะฝ่ายสามควร ได้แก่ การเตรียมแปลง, การเพาะพัก และการระบายน้ำ นอกจากนี้ยังพูดถึงการเข้าใจในอริยสัจ ๔ และวิธีการดับไฟที่เกิดจาก