หน้าหนังสือทั้งหมด

มูลอุปไมยและธรรมจากพระไตรปิฎก
301
มูลอุปไมยและธรรมจากพระไตรปิฎก
…สังเกตกับคำของพระวัจฉเฆเรเจ่าว่า เมื่อดวงอาทิตย์ขึ้น ย่อมทำให้เห็นสิ่งต่างๆทั้งสะอาดไม่สะอาด ดี เลว ฉันใด พระกิริยาผู้ทรงธรรมก็ทำให้หมู่ชนอเนกอร่อยชาปเปรียบได้ให้เห็นธรรมต่างๆ เหมือนกับดวงอาทิตย์ขึ้นฉะนั…
ข้อความนี้อภิปรายถึงคำสอนในพระไตรปิฎกที่ใช้การอุปมาเปรียบเทียบเพื่ออธิบายพฤติกรรมและธรรมชาติของจิต และการปฏิบัติของภิกษุ ผู้ที่มีความตั้งมั่นในธรรม และไม่ควรให้ความสนใจสิ่งที่อยู่ไกล ควรซึ่งปัจจุบันขอ
ความเพียรและการบรรลุธรรมในพระพุทธศาสนา
302
ความเพียรและการบรรลุธรรมในพระพุทธศาสนา
อามาอุมไม่จากพระใครอทิพฤทธิ์ 4.3 ทหารในสงครามถืออาวุธ 5 ประการ กำจัดกองทัพฝ่ายอื่นได้ชนะ ฉันใด แม้มิกษุผู้ปรารถนาความเพียรทั้งหลาย ก็ฉันนั้น ถืออาจ น คือ วิปัสสนา ถืออายะ คือ พระอรหันต์ได้"ได้…
เนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของความเพียรในการบรรลุธรรมของพระภิกษุในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างจากแนวพระธรรมที่สอนถึงการต่อสู้กับอุปสรรคและการพัฒนาใจให้สูงขึ้น ผ่านคำเทศนาและการเปรียบเทียบต่างๆ เช่น การ
ความไม่หวั่นไหวในโลกธรรมจากพระไตรปิฎก
308
ความไม่หวั่นไหวในโลกธรรมจากพระไตรปิฎก
… ๑.๑ ภูเขาศิลาลั่นเป็นแท่งเดียว คือ ไม่มีโพรง ย่อมไม่สะเทือน คือ ไม่เออนเอียง ไม่หวั่นไหว ด้วยลม ฉันใด เมื่อโลกธรรม ๘ ครองอยู่ บันฑิตทั้งหลายย่อมไม่เออนเอียง คือ ไม่หวั่นไหว ไม่สะเทือนด้วยอำนาจความย…
บทความนี้อธิบายถึงความไม่หวั่นไหวในโลกธรรม โดยยกอุปมาเป็นภูเขาศิลาที่ไม่มีโพรง ซึ่งแสดงถึงความมั่นคงและไม่สะเทือนต่อโลกธรรมทั้ง 8 เกี่ยวกับอำนาจของความยินดีและความเศร้าหมอง ผู้ที่มีจิตหลุดพ้นจะสามารถไ
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฏก
311
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฏก
…๙ ๓.๗ แกชยเข้าไปสู้สุรหนาบ พิธีองอยู่ อันหนานเอียวได้อัดอยู่ในนั้นๆ ได้รับทุกข์ถึงความพิณาใจนั้นๆ ฉันใด ภิขุบางรูปในธรรมมิวันอั้นลาภลักษการะ และความสรรเสริญครอบงำ ย่ำยีจิต แล้ว ก็ฉัน เวลเช้า งุ่มลัง…
ข้อความนี้กล่าวถึงการเปรียบเทียบทางธรรมในพระไตรปิฏก ซึ่งชี้ให้เห็นว่าผู้ที่ประสบทุกข์ นั้นมักไม่พบความสบายทั้งในที่อยู่หรือการกระทำต่างๆ จึงได้ให้เห็นถึงข้อผิดพลาดที่เกิดจากลักษณะของใจที่เต็มไปด้วยควา
หน้า5
321
… ที่ ๓๙ จิตปรารถนากุสิลี เมื่อมัไม่ขุ่นมัว ใสบริสุทธิ์ บุคคลย่อมเห็นหอยกาบ หอยโข่ง กรวด ทราย และปลาปฉันใด เมื่อจิตไม่ขุ่นมัว บุคคลย่อมเห็นประโยชน์ตัน และประโยชน์ผู้อื่น ฉันนั้น
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
322
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
…ิฎก ๑. จิตปราศจากธุลี ๑.๑ เมื่อฉนูม้วนไม่ใส่ บุคคลย่อมไม่เลนเห็นหายากน หอยโข่ง กรวด ทราย และฝูงปลา ฉันใด เมื่อจิตขุ่นมัว บุคคลย่อมไม่เห็นประโยชน์อื่นอันนั้น เมื่อฉนูม้วนไม่ใส่ บุคคลย่อมไม่เห็นประโยชน์อั…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของจิตที่ปราศจากธุลีและโทษของกิเลส โดยอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกเปรียบเทียบถึงการมีจิตที่ขุ่นมัว ซึ่งไม่อาจเห็นประโยชน์ที่แท้จริงได้ นอกจากนี้ยังพูดถึงธรรมวรณะและผลกระทบของกิเ
อุปมาอุปปลายจากพระไตรปิฎก
323
อุปมาอุปปลายจากพระไตรปิฎก
…ื้อหรือสุกรที่ถูกคล้องบ่วงไว้ไม่รูู้ายจะแก้วง ดัณไปๆ มาๆ กระดูกบ่วงนั้น ย่อม ทำตรงที่ผูกดีเข้าแน่ใจ ฉันใด เราก็นัน เมื่อก่อนถูกบ่วงก็สมนึง ไม่รูู้ายที่จะจะแก้ ดัณร ไปด้วยอำนาจทางกายแก้บ่วง คือ กิเลสนั้นไ…
เนื้อหานี้ได้กล่าวถึงอุปมาอุปปลายจากพระไตรปิฎก โดยใช้เหมือนเปรียบในการอธิบายธรรมชาติต่าง ๆ ที่สามารถเห็นได้ในชีวิตประจำวัน อาทิ การเปรียบเทียบการติดบ่วงด้วยกิเลสที่อยู่ในจิตใจ การเข้าถึงทุกข์ และการรั
ความโกรธในอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
329
ความโกรธในอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
…ลมขึ้น บรรจุผู้มีจักษุ เมื่อมองดูงา หน้าของคนในน้ำนี้ ไม่ผิด ไม่พึง ไม่พึงเห็นตามความเป็นจริง ฉันใด ฉันนั้น เหมือนกัน สมัยใด บุคคลมีใจฟุ้งซ่านด้วยพยาบาท อนันตายพาบานเหนื่อยร่างไป และอ่มไม่รู้…
เนื้อหานี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับความโกรธในพระไตรปิฎก โดยแบ่งประเภทของคนที่มีความโกรธออกเป็นสี่ประเภท คล้ายกับอสรพิษ เช่น คนที่โกรธรวดเร็วแต่โกรธไม่นาน และคนที่โกรธช้าแต่โกรธนาน นอกจากนี้ยังมีการเปร
การฝึกจิตและความสงบใจในพระพุทธศาสนา
331
การฝึกจิตและความสงบใจในพระพุทธศาสนา
…บรมจิตจิต ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะเหตุว่า ท่านผู้นี้เมื่อตายไปแล้ว ย่อมเข้าถือบายน ทุคติ วิบัติ นรก ฉันนั้นวิกุพงระขันควาอามาตในบุคคลนั้นอย่างนี้ อัง.ปัฐูลก. (พุทธ) มก. ๑๖/๓๑ 602.๓๖ สระน้ำที่มีน้ำใส มีน้…
เนื้อหานี้เน้นถึงความสำคัญของการมีความประพฤติที่บริสุทธิ์ทั้งทางกายและทางวาจา ซึ่งนำไปสู่ความสงบใจและการลดความโกรธ ผู้ที่มีใจใสสะอาดจะได้สัมผัสกับความสุขในชีวิตและเข้าถึงความเลื่อนใส การฝึกจิตในพระพุท
การระงับความโกรธและการเข้าใจในธรรม
332
การระงับความโกรธและการเข้าใจในธรรม
…ไหว กระเพื่อม เกิดเป็นคลื่น บริเวณมุ้งเมื่อมองดูงหน้าของคนในนั้นไมพึ่งรู้ ไม่พึงเห็นตามความเป็นจริง ฉันฉัน ฉันนั้นเหมือนกัน มังใดบุคคลมีใจฟุ้งซ่านด้วยอุจจาระทุกจลส... ย่อมไม่รู้ ไม่เห็นอุบายเป็นเครื่องสล…
บทนี้พูดถึงการควบคุมและระงับความโกรธ โดยยกตัวอย่างถึงความอดกลั้นซึ่งถือว่าเป็นชัยชนะที่แท้จริงของบัณฑิต เมื่อไม่โกรธตอบจะช่วยให้เห็นประโยชน์แก่ทุกฝ่าย นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงความฟุ้งซ่านและความหดหู่ ซ
อุปมาอปิยจากพระไตรปิฎก
333
อุปมาอปิยจากพระไตรปิฎก
…ตมอันบุคคลลวงไว้ในปีติ มูจุผู้จ้ำ เมื่อมองตรงหน้า ของตนในน้ำนั้น ไม่พึงรู้ไม่พึงเห็นตามความเป็นจริง ฉันนั้น เหมือนกัน สมัยใด บุคคลมีใจผึ่งชำด้วยวิจิกิจฉา... ย่อมไม่รู้ ไม่เห็นอายเป็นเครื่องสลัดออกซึ่ง วิ…
ข้อความนี้พูดถึงความไม่สามารถรับรู้ความจริงได้เมื่อจิตใจเต็มไปด้วยวิจิกิจฉา เปรียบเทียบกับภาชนะที่เต็มไปด้วยโคลน ซึ่งบุคคลไม่สามารถเห็นสิ่งที่อยู่ข้างหน้าได้อย่างชัดเจน เสมือนกับผู้ที่มีความสงสัยในใจท
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
337
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
…ูกมือของช่างงา ผู้ฉลาด เมื่อแต่งงานดีแล้ว ต้องการเครื่องงา ชนิดใดๆ พึงทำเครื่องงานั้นๆ ให้สำเร็จได้ ฉันใด ภิกขุณผู้นั้นแล เมื่อจิตเป็นสมาธิบริสุทธิ์ ผ่องแผ้ว ไม่มีเมล็ด ปราศจากอุปัทว่าวะ ควรแก่การงาน ตั้…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเปรียบเทียบในพระไตรปิฎกที่อธิบายถึงความสำคัญของสมาธิและการทำงานของจิตใจ เช่น การเปรียบเทียบการทำงานของภิกขุณที่มีจิตเป็นสมาธิและบริสุทธิ์เหมือนช่างที่สามารถสร้างผลงานได้ตามต้องการ ม
การอัญเชิญและความรู้ทางจิตใจ
338
การอัญเชิญและความรู้ทางจิตใจ
…กระจกอริสัทสะอาด หรือในชะนาน้ำอุ่น หน้าผี โกะจะรู้ว่าหน้าไม่ไฝ หรือหน้าไม่มีไฟก็จะรู้ว่าหน้าไม่มีไฟ ฉันใด ภิกษุขันนั้นแล เมื่อจิตเป็นสมาธิบริสุทธิ์ ผ่องแผ่วไม่มีโลภ ปราศจากอุปกิเลสอ่อน ควรแก่การงาน ตั้…
เนื้อหาเกี่ยวกับการอัญเชิญในพุทธศาสนาและความสามารถในการเข้าใจจิตใจของผู้อื่น ภายใต้เจตปริยายาณและบุพเพนิวาสานุสรติ โดยละเอียดเกี่ยวกับการกำหนดจิตใจและการระลึกชาติของบุคคล รวมถึงความสามารถในการรู้อุบาส
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
339
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
…งบ้าง เขาก็รู้ว่า คนเหล่านั้นเข้าไปสู่เรือน คนเหล่านั้นเดินไปตามถนน คนเหล่านี้นั่งท่ามกลางทางสี่พัง ฉันใดดูด่วนมาดู ภิกษุซึ่งนั้นแล ฯฯ เมื่อจิตตั้งมั่นแล้ว ฯฯ เธอยอมน้อมในจิตไปเพื่อหยั่งรู้การอจิต และการ…
บทความนี้นำเสนอการเปรียบเทียบในพระไตรปิฎกที่อธิบายถึงแนวทางการทำให้จิตของภิกษุพร้อมที่จะรับรู้และเข้าใจธรรมชาติของสัตว์และการกระทำตามกรรม ผ่านการใช้ทิพยจักษุที่ช่วยให้เห็นสัตว์ในอีกรูปแบบหนึ่ง เรื่องน
อุปมาอุปมัยจากพระไตรปิฎก
340
อุปมาอุปมัยจากพระไตรปิฎก
…นเวลาเที่ยง ก็หมู่ผ้าชนิดนั้นในเวลาเที่ยง หวังจะหมู่ผ้าชนิดใดในเวลาเย็น ก็หมู่ผ้าชนิดนั้นในเวลาเย็น ฉันใด ภูมิปุโจจิตให้เป็นไปโนมๆ และไม่เป็นไปตามอำนาจของจิต เธอหวังจะอยู่ด้วยวิกา สมบัติในเวลาเช้าก็อยู…
บทความนี้นำเสนออุปมาอุปมัยที่ปรากฏในพระไตรปิฎก ที่ทำให้ผู้อ่านเข้าใจถึงคุณสมบัติต่างๆ ของพระภิกษุและผู้ที่มีปัญญา ผ่านการเปรียบเทียบกับธรรมชาติและภาพต่างๆ เช่น หีบผ้าของพระราชา การชนะมาร และดอกบัวที่ไ
อุปมาอุปิกจากพระไตรปิฎก
341
อุปมาอุปิกจากพระไตรปิฎก
…าอาการแหง่ออยู่ในมี สัง.สกฺ (อรรถ) มค. ๒๗/๑๓๗ ๓.๙.๕ ภูเขาศิลาล้วนไม่หวั่นไหว ตั้งอยู่คงที่ แม้ฉันใด ภิกษุฉันนั้น ย่อมไม่หวั่นไหวดุจบรรพตเพราะสิ้นโมหะ ข.เถร. (เถร) มค. ๒๕/๕๕ ๓.๙.๖ เราย่อมไม่กลั…
บทเรียนจากพระไตรปิฎกนำเสนออุปมาที่แสดงถึงความมั่นคงของจิตในพระภิกษุ โดยเปรียบเทียบกับธรรมชาติและสภาพแวดล้อม เช่น ภูเขาศิลา ความไม่หวั่นไหว และการดื่มยาพิษ ภิกษุที่มีจิตเกษมอยู่ในภาวะสงบและไม่มีการขุ่น
หน้า17
370
…า เปิดของที่ปิด บอกทางแก้หลงทาง หรือส่งไปในที่มีคดี ด้วยตั้งใจว่า คนมีจักษุ... ด้เห็นรูปทั้งหลายได้ ฉันใด พระโคมผู้เจริญได้ทรงประกาศพระธรรม โดยแผ่ขยาย ฉันนั้นเหมือนกัน...
ธรรมธารา: วรรควิชา ทางชะตาพระพุทธศาสนา ปีที่ 6
13
ธรรมธารา: วรรควิชา ทางชะตาพระพุทธศาสนา ปีที่ 6
…ากฏในวิกัณฑ์เข้าขั้น โดยเรียกชื่อตามเดิมเพียงแต่เติมคำว่า “วินฺทนา (วณฺฑนา)” เข้าไปข้างท้าย เช่น 1) ฉันท์วิภังควณฺฑนา 2) อายตนวิภังควณฺฑนา 3) อาตวํวิภังควณฺฑนา 4) สัจฉวิภังควณฺฑนา ฯลฯ ในแต่ละวินฺทนาจำแนก…
เนื้อหาของบทความนี้เสนอข้อมูลเกี่ยวกับธรรมธาราและการวิเคราะห์งานเขียนของพระพุทธโมษายที่สร้างขึ้นในศรีลังกาในปี พ.ศ. 956 โดยอิงจากคัมภีร์อรรถถถาและอธิบายผ่านคัมภีร์สัมโมหิวโหนท ที่ประกอบด้วย 18 หมวดตาม
การแปลและการศึกษาในประเพณีพุทธศาสนา
5
การแปลและการศึกษาในประเพณีพุทธศาสนา
include d to help readers understand the text. I hope this series of translations will encourage Thai Buddhist scholars to do their research from a broaden perspective, and so hopefully raise the stan
ในเอกสารนี้ ฉันได้แปลจากหัวข้อการแยกสาขาของมหาสังฆิกจนถึงลักษณะของธรรม ซึ่งหวังว่าเรื่องนี้จะแจ้งให้ผู้อ่านเข้าใจเน…
การวิเคราะห์ชื่อและนิกายในคัมภีร์ดั้งเดิม
13
การวิเคราะห์ชื่อและนิกายในคัมภีร์ดั้งเดิม
…ในฉบับ A ใช้กว่า 遊如โยคะ? ผู้เขียนสันนิษฐานว่า เกิดจากความผิดพลาดในการคัดลอก เพราะในประโยคแปลข้างต้น ฉัน A ใช้ว่า 支提加 12 A: 一名薩婆多. Deeg: one was called SarvásTi. Deeg แปลคำว่า 薩婆多 เป็น สรวาศติ(Sarvási) โ…
บทความนี้สำรวจการถอดเสียงและการวิเคราะห์ชื่อในคัมภีร์ทิปงศล โดยเปรียบเทียบกับชื่อในคัมภีร์ SBh และการออกเสียงในฉบับ A ตลอดจนพูดถึงนิกายต่างๆ ที่ปรากฏในฉบับอื่นๆ เช่น Pm การวิเคราะห์เหล่านี้ช่วยให้เข้า