อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก : หน้า 261/370

๒๖๐ อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก ๔.๓๗ พระฉันทธมีกำลัง พระอาทิตย์มีกำลัง สนุนพราหมณ์มีกำลัง ฝนแหงสนพรหมมีกำลัง หญิงมีกำลังยิ่งกว่ากำลังทั้งหลาย. ๔.๑๘ สตรีได้ออกจากเรือนบวชเป็นบรรพชิตในธรรมวินายใด ธรรมวินันนั้นเป็นพรหมจรรย์ไม่ต้องอยู่ในนา เปรียบเหมือนตระกูลเหล่าใดเหล่านี้มีหญิงมาก มีชาย้อย ตระกูลนั้นถูกดูแล อีกประการหนึ่ง เปรียบเหมือนหนอนขอทานที่ลงในข้าวสารที่สมบูรณ์ นาข้าวสารนี้ไม่ต้องอยู่ได้าน อีกประการหนึ่ง เปรียบเหมือนมดเหลี่ยมลงในอ้อยที่สมบูรณ์ไร้อ้อยนั้นไม่ต้องอยู่ได้าน. วิจารณ์ (พุทธ) มก. ๗/๔๓๗ ๔.๑๙ หญิงทั้งหลายย่อมคบได้ทั้งบรรพตที่ซึ้ง ทั้งบรรพตที่ไม่ซึ้ง เหมือนเรือจอดได้ทั้งฝั่งโน่น และฝั่งนี้ ไม่ควรริสาสในหญิงที่รำทำความยินดีให้ เป็นผู้ล่วงแล้ว ไม่สำรวมนิ่งแม้ภรรยาจะพึงเป็นผู้มความรักแน่นแฟ้น ก็ไม่ควรวางใจ เพราะว่าหญิงทั้งหลายเสมอกับท่าน ๆ อย่าพึงกระทำความสนใจในหญิงผูมีความรักใคร่อื่นเลวทราม ผูไม่สำรวม ผู้เปรียบเทียบด้วยท่าน้า คำเท็จของหญิงเหมือนคำจริง คำร้ายของหญิงเหมือนคำเท็จ. ขจ. (ทั่วไป) มก. ๒๕/๒๙ ๕. การละทามาราคา ๕.๑ บูชาถูกแทงด้วยหอก หรือถูกไฟไหม้ที่กระหมอมแล้วรับรักษา ฉบับใด กิจพึงเป็นผู้มฤตวันรอบ เพื่อความกำหนดนิยดในกาม ฉันนั้น. ขเร. (เถร) มก. ๕๐/๒๘ ๕. กิจผูมลิติ ควรมีวันความพอใจใครในความมลเสีย เหมือนบุคคลรีบถอนหอออกจากดาน และเหมือนบุคคลรียดดับไฟซึ่งใมีอยู่ในศรีระดน ฉะนั้น. ขเร. (เถร) มก. ๕๓/๔๕ ๕.๓ เมื่อเอากำดองเจือขึ้นตั้งเคียงบนเต่า เมื่อขี้นังมืออยู่ นั้นให้ยอมเดือดพล่าน แต่เมื่อหมดน้ำ ย่อมสงบงั่ง ฉะนั้น การวาดใส่น้ำของท่านสงบแล้ว ท่านจะทำเฉลิมแห้งเหลืออยู่ให้ลงแล้ว พักผ่อนให้สบายเกิด ฉะนั้น. ขเร. (อรรถ) มก. ๕๔/๑๐ ๕.๔ ช่างทำรองเท้าหนังเลี้ยงชีพ เมื่อประคองรองเท้า ส่วนใดควรรักษิณเลือกเอาแต่ส่วน