ชื่อ-ฉายา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 24 / 45

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 227 ธัมมเทสนา เพราะอรรถว่า เป็นเหตุแสดงธรรมฯ การทำความเห็น ให้ตรง ชื่อว่าทิฏฐิชุกรรม ฯ (อธิบายความหมายของเจตนาที่ชื่อว่าทานเป็นต้น] บรร

เนื้อหาเกี่ยวกับการทำบุญในพระพุทธศาสนา เน้นถึงความสำคัญของเจตนาในการทำทานและการรักษาศีล โดยพูดถึงความเชื่อมโยงระหว่างเจตนากับการบำเพ็ญศีลและการสละวัตถุที่มีไว้ เพื่อช่วยเหลือผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นทาน ศี

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 369 เหตุปัจจัย ฯ มีคำอธิบายที่ท่านกล่าวไว้ว่า เป็นปัจจัยโดยฐานเป็นเหตุ คือเป็นปัจจัยโดยความเป็นเหตุฯ พึงทราบสันนิษฐานว่า ธรรมเป็น เครื่

เนื้อหานี้ว่าด้วยการศึกษาเหตุปัจจัยภายใต้ข้อคิดในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยอธิบายสิ่งที่เป็นเหตุและปัจจัย โดยเฉพาะธรรมทั้ง 5 ที่เป็นเครื่องค้ำจุนแก่รูปและนามธรรมในปวัติกาล รวมถึงการอธิบายเกี่ยวกับอารัมมณ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 436 ฉะนั้น ถ้าวิปัสสนาที่เป็นวุฏฐานคามินี เห็นแจ้งโดยมิใช่ตน ฯ มรรค ก็เป็นวิโมกข์ชื่อว่าสุญญตะ เพราะได้ชื่อตามอำนาจธรรมเป็นเหตุมาฯ บทว่

เนื้อหานี้กล่าวถึงวิปัสสนาที่เป็นวุฏฐานคามินี ซึ่งเป็นเครื่องมือในการเข้าถึงมรรคและผล โดยมีการอธิบายถึงอำนาจธรรมที่เกี่ยวข้อง รวมถึงความหมายของมรรคที่ไม่ประกอบด้วยความเป็นทวาร และความสัมพันธ์ระหว่างวิ

(สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ในศก ๑๒๒ ๒๙ พระคุณพิเศษ ส่วนอัตตสมบัติ จะถวายวิสัชนาด้วยพาหุสัจจะและอุบายโกศลส่วนปรหิต ปฏิบัติ จะถวายวิสัชนาด้วยรัฏฐาภิบาลโนบาย พอเป็นนิทัสสนนัย พาหุสัจจะนั้น

ในบทความนี้กล่าวถึงบทบาทของการศึกษาในสมัยโบราณ โดยเฉพาะการศึกษาของพระราชบุตร ซึ่งพระเจ้าสุทัสนราชได้ทรงเห็นคุณค่าแห่งการศึกษาและเลือกหาผู้มีความสามารถในการสอนให้กับพระราชบุตร เพื่อให้เกิดปรีชาสามารถแล

(สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) จะพรรณนาพระคุณพิเศษ รัฏฐาภิปาลโนบาย 0 ในศก ๑๒๗ ประการ คือ มิตรสมบัติ ๑ มัตตัญญุตา ๗๙ ๑ พอเป็นนิทัสสนนัย มิตรสมบัติข้อต้นนั้น คือถึงพร้อมด้วยมิตร กล่าวโดยสาธา

บทความนี้จะพรรณนาถึงพระคุณพิเศษของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส และมิตรสมบัติที่มีบทบาทสำคัญในการสร้างความเจริญหรือเสื่อมเสียให้กับชีวิต มิตรที่ดีและมิตรที่เลวมีอิทธิพลต่อผู้คนทั้งในด้านบวก

ประโยค - บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 108 กัมมธารยสมาส [๔๕] นามศัพท์ ๒ บท มีวิภัตติและวจนะเป็นอย่างเดียวกัน บทหนึ่งเป็นประธาน คือ เป็นนามนาม, บทหนึ่งเป็นวิเสสนะ คือ เป็นคุณนาม หรือเป็น

บทนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับกัมมธารยสมาสในภาษาบาลี โดยชี้แจงการสร้างคำที่มีนามศัพท์สองบท ซึ่งสามารถประธานและวิเสสนะ มีกระบวนการย่อคำและการเปลี่ยนแปลงเพื่อสร้างความหมายที่หลากหลาย เช่น การใช้คำว่า 'มห' เพ

ประโยค - บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 137 ศัพท์ที่ลง เณยย ปัจจัยอย่างนี้ ภคินียา อปจจ์ ภาคิเนยโย เหล่ากอ แห่งพี่น้องหญิง ชื่อ ๒ ๓ ๒ ภาคเนยยะ, วินตาย อาจจ์ เวนเตยโย เหล่ากอ แห่งนางวินตา

ในหน้า 137 นี้จะพูดถึงศัพท์บาลีที่ลงปัจจัยต่างๆ เช่น เณยย, ณ และ ณิก โดยมีการยกตัวอย่างในการแสดงถึงความแตกต่างของเหล่ากอในแต่ละคำ เช่น เหล่ากอแห่งพี่น้องหญิง, เหล่ากอแห่งนางวินตา และอื่นๆ ที่จะช่วยในก

ประโยค - บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 142 แห่งบัณฑิต ของชนนั้น มีอยู่ เหตุนั้น ชนนั้น ชื่อว่ามีชาติ แห่งบัณฑิต. ศัพท์ที่ลง กิย ปัจจัย อย่างนี้ อนุเธ นิยุตโต อนุธกิโย [ชน) ประกอบในมืด ช

เนื้อหานี้เกี่ยวกับบาลีไวยกรณ์และการวิเคราะห์ศัพท์ในภาษาบาลี โดยเน้นที่คำศัพท์ซึ่งประกอบด้วยปัจจัยเช่น คุณ, ณ, และ ตา รวมถึงการวิเคราะห์คำและความหมายของคำต่างๆ ในบริบทของการประชุมแห่งมนุษย์ นกยูง และน

ประโยค๑ - บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 145 ศัพท์ที่ลง ตม ปัจจัย อย่างนี้ ปาปตโม เป็นบาปที่สุด, ปณฺฑิตตโม เป็นบัณฑิตที่สุด, หีนตโม เลวที่สุด, ปณีตตโม ประณีตที่สุด ศัพท์ที่ลง อิสสก ปัจจั

เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์คำในภาษาบาลี โดยเฉพาะการใช้ปัจจัยต่างๆ เช่น ตม, อิสสก, อึย และ อิฏฐ เพื่อสร้างคำคุณศัพท์และอภิวิเสสคุณศัพท์ เช่น ปาปตโม และ ปาปิสสโก รวมถึงการแสดงคำวิเคราะห์ในบริบทต่างๆ ผล

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 188 เป็นสาธนะนั้น ๆ เพื่อจะให้มีเนื้อความแปลกกัน ดังกล่าวแล้ว ข้างต้นนั้น. สาธนะ (๑๓๒) ศัพท์ที่ท่านให้สำเร็จมาแต่รูปวิเคราะห์ ชื่อ "

เนื้อหาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ในส่วนของสาธนะ ซึ่งเป็นกลุ่มคำที่แบ่งออกได้เป็น ๒ ชนิด ได้แก่ กัตตุสาธนะและกัมมสาธนะ โดยมีการอธิบายถึงรูปแบบของสาธนะและบทบาทของคำในภาษาบาลี ทั้งนี้เพื่อให้มีความเ

ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 189 [ภาวสาธนะ] ศัพท์บอกกิริยา คือ ความทำของผู้ทำ เป็นต้นว่า คมน์ ความ ไป, ฐาน ความยืน, นิสชชา ความนั่ง, สยน ความนอน, ชื่อ ว่าภาวสาธนะ

เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวกับการศึกษาความหมายของศัพท์ในภาษาบาลีที่สำคัญ เช่น ภาวสาธนะ, กรณสาธนะ, สัมปทานสาธนะ และ อปาทานสาะนะ โดยอธิบายถึงการแสดงสถานะของผู้ทำและเครื่องมือต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งมีความสำคั

ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 223 (๑๖๐) บทกิริยาเป็น ๒ อย่าง คือบทกิริยาในพากยางค์อย่าง ๑ บทกิริยาในพากย์อย่าง ๑ ได้ชื่อต่าง ๆ กันดังนี้: 0 บทกิริยาในพากยางค์ ๑. บทกิริยา ที่ประกอบด้วยอ

บทนี้ว่าด้วยบทกิริยาในบาลีซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่ บทกิริยาที่ประกอบด้วยอันตปัจจัยหรือมานปัจจัย และบทกิริยาที่ประกอบด้วย 3 ปัจจัย โดยมีชื่อเรียกต่างๆ เช่น วิเสสน์ และอพฺภนฺตรกิริยา ซึ่งใช้ใ

ประโยค๑ - อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒ - หน้าที่ 28 ๓๓๒. ข้าแต่ท่านผู้เจริญ ธรรมนี้ ชื่ออะไร ? ดูก่อนผู้มีอายุ ชื่อ อาทิตตปริยาย. ๓๓๓. จำเดิม แต่นี้ เจ้า อย่า มาแล้ว ในที่นี้ อีก ๓๓๔. ท่านผู้มีอายุ อย่

เนื้อหาในบทนี้เน้นการสอนให้เข้าใจธรรมะที่ถูกต้อง รวมถึงการประพฤติและการปฏิบัติตนตามธรรมะ พระองค์ได้สอนเกี่ยวกับกิเลสและความประมาท โดยมีตัวอย่างการใช้ภาษาในการแสดงลักษณะของกิริยาทางกายและจิต การเรียนรู

ประโยค๑ - อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒ - หน้าที่ 43 ๒๗. นามนาม ที่เป็นเอกวจนะหลายศัพท์ ถ้ามีความรวมกัน เช่น ชายกับหญิงเป็นต้น ต้องใช้ จ ศัพท์กำกับ ศัพท์เหล่านั้น คุณนามก็ดี กิริยาก็ดี ของนามนามเหล่านั้

ในบทนี้มีการศึกษาเกี่ยวกับการใช้ภาษาพูดและความหมายของนามในเอกวจนะและพหุวจนะ โดยมีตัวอย่างการใช้คำในประโยคต่างๆ นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึงสังคายนาแรกในประวัติศาสตร์ของศาสนาพุทธ ว่าได้มีการจัดขึ้นเมื่อใด ใ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 70 [ แก้บทเสนาสนะ ] บทว่า เสนาสนะ หมายเอาทั่ง ทั้งที่นอนและที่นั่ง ก็ภิกษุนอน ในที่ใด ๆ จะเป็นวิหารหรือโรงเรือนต่าง ๆ มีเพิ่งเป็นต้นก็ตาม ที่นั้น ๆ ชื่อว

บทความนี้วิเคราะห์ความหมายและความสำคัญของคำว่า 'เสนาสนะ' ซึ่งรวมถึงที่นอนและที่นั่งของภิกษุ ในการบรรเทาอุตุปริสสยะซึ่งหมายถึงฤดูที่อาจทำให้เกิดอันตรายต่อร่างกายและจิตใจ กล่าวถึงการใช้เสนาสนะเพื่อบรรเท

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - , - หน้าที่ 73 เสียชีวิตเกิดขึ้นได้ ชื่อว่า เป็นเครื่องค้ำจุนแห่งชีวิตก็ได้ เพราะเป็น เครื่องบันดาลชีวิตให้ยั่งยืน เพราะฉะนั้น คิลานปัจจัยเภสัชนั้น จึง ตรัสเรียก

คิลานปัจจัยเภสัช ได้ชื่อว่าเป็นเครื่องค้ำจุนแห่งชีวิต ซึ่งช่วยให้ชีวิตยั่งยืน บทวิเคราะห์นี้ชี้ให้เห็นถึงบริการเภสัชที่ทำให้คนไข้รู้สึกสบายขึ้นและความเชื่อมโยงกับเวยยาพาธ หักทุกข์และโรคต่าง ๆ เช่น โรค

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 110 ความที่ศีลเป็นศีลขาดเป็นต้น พึงทราบว่าท่านสงเคราะห์ด้วย ความแตก (แห่งสิกขาบท) ซึ่งมีลาภเป็นต้นเหตุประการ ๑ ด้วย เมถุนสังโยค ๓ ประการ ๑ ดังกล่าวมาฉะนี

ในเนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของศีลในการปฏิบัติธรรม โดยนำเสนอถึงศีลที่ไม่ขาดและวิธีการรักษาความบริสุทธิ์ของศีลผ่านการทำคืนสิกขาบทและการหลีกเลี่ยงบาปธรรมต่างๆ เช่น โกธะ อุปนาหะ รวมถึงการบังเกิดคุณทั้ง

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - - หน้าที่ 123 ฉะนั้น ผ้านั้นจึงชื่อว่า ปังสุกุล (ผ้าดุจกองฝุ่น) อีกนัยหนึ่ง ผ้าชื่อว่า ปังสุกุล เพราะไปสู่ภาวะแห่งผ้าอันบุคคลเกลียด อธิบายว่า ถึงความ เป็นผ้าที่เ

บทความนี้เน้นการอธิบายถึงผ้าบังสุกุลซึ่งมีความหมายว่า 'ผ้าดุจกองฝุ่น' และสิ่งที่เกี่ยวข้องกับการทรงผ้าของภิกษุในพระพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังอธิบายถึงคำว่า บิณฑบาต ที่แสดงถึงการแสวงหาก้อนข้าวจากบุคคลต่างๆ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - - หน้าที่ 124 ปิณฑปาติกะ ชื่อว่า ปิณฑปาติกังคะ (องค์แห่งภิกษุผู้มีอันเที่ยวไป เพื่อก้อนข้าวเป็นวัตร) ชื่อว่า การขาดตอน เรียกว่า ทานะ ความปราศจากทานะ อุปทานะ อธิบ

บทนี้กล่าวถึง ปิณฑปาติกะ ซึ่งเป็นองค์แห่งภิกษุผู้มีอันเที่ยวไปเพื่อก้อนข้าวเป็นวัตร และ สปทานจาริกะ ซึ่งเป็นการเที่ยวไปโดยปราศจากการขาดตอน กล่าวถึงการฉันอาหารและก้อนข้าวจำเพาะในบาตร พร้อมกับอธิบายความ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 132 ปันถกะ ก็ผ้าใดตกลงเพราะความหลงลืมสติแห่งเจ้าของ ผ้านั้นภิกษุ ควรรักษาไว้ชั่วหน่อยหนึ่งแล้วจึงถือเอา ผ้าที่ลมพัดไปตกในที่ไกล ชื่อว่า วาตาหฏะ ก็ภิกษุ เ

บทนี้กล่าวถึงการจัดการผ้าในศาสนาพุทธ รวมถึงประเภทของผ้าที่ภิกษุสามารถถือได้ โดยเริ่มจากผ้าที่ตกจากความลืมของเจ้าของไปจนถึงการถวายของทายก แสดงให้เห็นถึงความบริสุทธิ์ในแต่ละประเภทของผ้าตามหลักทางศาสนา ข