บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ : หน้า 10/46
บาลีไวยกรณ์ วากยสัมพันธ์ : หน้า 10/46 การศึกษาบทกิริยาในภาษาบาลีที่ประกอบด้วยปัจจัยและการทำงานต่างๆ
0 ครั้ง
สรุปเนื้อหา
บทนี้ว่าด้วยบทกิริยาในบาลีซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่ บทกิริยาที่ประกอบด้วยอันตปัจจัยหรือมานปัจจัย และบทกิริยาที่ประกอบด้วย 3 ปัจจัย โดยมีชื่อเรียกต่างๆ เช่น วิเสสน์ และอพฺภนฺตรกิริยา ซึ่งใช้ในบริบทของภาษาบาลีอย่างละเอียด ทั้งในด้านการศึกษาทางไวยากรณ์และการประยุกต์ใช้ในข้อความต่างๆ ทั้งนี้ยังมีการยกตัวอย่างและการอธิบายเพิ่มเติมเพื่อให้เข้าใจถึงการทำงานของคำในบริบทที่ชัดเจนได้ดียิ่งขึ้น ทั้งนี้สามารถดูเพิ่มเติมได้จาก dmc.tv
หัวข้อประเด็น
-บทกิริยาในบาลี
-อันตปัจจัยและมานปัจจัย
-การจัดประเภทบทกิริยา
-ตัวอย่างการใช้งาน
-การวิเคราะห์วากยสัมพันธ์
ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 223
(๑๖๐) บทกิริยาเป็น ๒ อย่าง คือบทกิริยาในพากยางค์อย่าง ๑
บทกิริยาในพากย์อย่าง ๑ ได้ชื่อต่าง ๆ กันดังนี้:
0
บทกิริยาในพากยางค์
๑. บทกิริยา ที่ประกอบด้วยอันตปัจจัยหรือมานปัจจัย เรียก
ชื่อว่า วิเสสน์ บ้าง อพฺภนฺตรกิริยา บ้าง อุ อิทานิ กริยมาโน
อุโปสโก, ปุตฺโต มาตาปิตเรส สมฺมา ปฏิปชฺชนฺโต
๒. บทกิริยา ที่ประกอบด้วย ๓ ปัจจัย เรียกชื่อว่า วิเสสน
อุ. อุปฺปนฺนํ ลาภ อนุรุชฺฌติ, เรียกชื่อว่า วิกติกตฺตา, อุ, ปาโป
ชาโต สิ. เรียกชื่อว่า วิกติกมุม อุ, ธมฺม จเร สุจริต, ส่วน
บทกิริยาแห่งอนาทร เรียกชื่อว่า อนาทรกิริยา, แห่งลักขณะ เรียก
ลักขณกิริยา จงดูอุทาหรณ์ในที่นั้น (๑๕๕-๔,๑๖๕-๘.) เถิด. ส่วน
บทกิริยา ที่ประกอบด้วย ๓ ปัจจัยในพากย์ เรียกชื่อตามแบบในพากย์,
แม้บทที่ประกอบด้วย ตพุพ และ อนีย ก็เหมือนกัน
๓. บทกิริยา ที่ประกอบด้วย ตูน, ตวา, ตฺวาน, ปัจจัย เรียก
ชื่อ 5 อย่าง ตามความ จะแสดงแต่บทที่ประกอบด้วย ตวา ปัจจัย
พอเป็นตัวอย่าง ดังนี้ :-
ก. ถ้าเป็นกิริยาที่ทำก่อนแล้ว จึงทำกิริยาข้างหลังต่อไปอีก
เรียกชื่อว่า ปุพฺพกาลกิริยา, อุ, ธมฺม สุตฺวา คาม ปจฺจาคจฺฉติ
Tags : #บาลี #ไวยากรณ์ #บทกิริยา #วากยสัมพันธ์ #ปัจจัย
หน้าหนังสือทั้งหมด
หนังสือที่เกี่ยวข้อง
Load More