การวิเคราะห์เกี่ยวกับ ปิณฑปาติกะ และ สปทานจาริกะ : หน้า 128/184

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - - หน้าที่ 124 ปิณฑปาติกะ ชื่อว่า ปิณฑปาติกังคะ (องค์แห่งภิกษุผู้มีอันเที่ยวไป เพื่อก้อนข้าวเป็นวัตร) ชื่อว่า การขาดตอน เรียกว่า ทานะ ความปราศจากทานะ อุปทานะ อธิบายว่า ความไม่ขาดตอน การเที่ยวใดเป็นไปกับด้วย อุปทานะ การเที่ยวนั้น ชื่อว่า สปทานะ อธิบายว่า เที่ยวไปเว้น จากการขาดตอน คือ เที่ยวไปตามลำดับเรือน ความเที่ยวเป็นไป กับด้วยความปราศจากการขาดตอนนี้ เป็นปกติของภิกษุนั้น เหตุนั้น ภิกษุนั้นจึงชื่อว่า สปทานจารี สปทานจารีนั่นแลเป็นสปทานจาริกะ องค์แห่งภิกษุสปทานจาริกะนั้น ชื่อว่า สปทานจาริกังคะ การฉัน ณ อาสนะเดียว ชื่อ เอกาสนะ การฉัน ณ อาสนะ เดียวนั้น เป็นปกติของภิกษุนั้น เหตุนั้น จึงชื่อว่า เอกาสนิกะ องค์แห่งภิกษุเอกาสนิกะนั้น ชื่อว่า เอกาสนิกังคะ ก้อนข้าวจำเพาะในบาตรใบเดียวแท้ ๆ เพราะห้ามในภาชนะที่ ๒ ชื่อว่า ปัตตปิณฑะ (การถือเอาปัตตปิณฑะนั้น ก็ชื่อว่าปัตตปิณฑะ) เพราะบัดนี้ ทำความหมายแห่งปัตตปิณฑะ ใน (อรรถคือ) การถือ เอาก้อนข้าวจำเพาะในบาตร การถือเอาก้อนข้าวจำเพาะในบาตร เป็นปกติของภิกษุนั้น เหตุนั้น ภิกษุนั้นจึงชื่อว่า ปัตตปิณฑิกะ (ผู้มีการ ๑. อิท เป็นวิเสสนะของศัพท์ประกอบ ๆ ปัจจัย (ที่ใช้เป็นนาม) ก็ได้ ? ๒. ความในวงเล็บนี้เติมลงไว้เพราะเข้าใจว่าปาฐะตก โดยเทียบกับตอนแก้ขลุปัจฉาภัตติยังคะ ซึ่งท่านดำเนินความแบบเดียวกันคือ ตสฺส ปัจฉาภตฺตสฺส โภชน์ ปัจฉาภตฺติ ตอนนี้ก็ควรจะมี ปาฐะว่า ตสฺส ปตฺตปิณฺฑสุส คหณ์ ปตฺตปิณโฑ ความจึงต่อกันดี ดังแปลไว้นั้น ๓. อิทานิ นี้ ขัดเชิงอยู่ ถ้าแก้เป็น ตสฺมึ เหมือนอย่างตอนล่างก็จะดี