หน้าหนังสือทั้งหมด

การวิเคราะห์คำอัญเชิญและคุณลักษณะของบุคลคดี
7
การวิเคราะห์คำอัญเชิญและคุณลักษณะของบุคลคดี
…กล้ำผมและการใช้ (มุ่ง หมม) ผ้า ๑ อิริยาบถต่าง ๆ มีการเดินไม่ออกอาเป็นต้น ๑ ทั้งหมด อาศัยสนานของหญิง ชื่อว่า สตรีมินิ เพราะเป็นเหตุแห่งการรู้ว่ หญิง มูลินิมิตพิทักษ์โดยปริยายตรงกันข้ามจากคำกล่าวแล้ว พึง ทราบว…
เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์อานาจแห่งเหตุและคำอัญเชิญในพระพุทธศาสนา โดยอ้างอิงอุทธาหรณ์และวินิจฉัยลักษณะของบุคลคดีในสังคม พร้อมความสัมพันธ์กับความสุขและการรู้จักตัวตน เช่น พุทธอาจารย์ครูได้สอนเกี่ยวกั
ความเป็นผู้มั่งคั่งและการป้องกันทรัพย์สิน
11
ความเป็นผู้มั่งคั่งและการป้องกันทรัพย์สิน
… ๑๑ ชมประตู และท้องเป็นตัน เป็นอัญบุคคลระวังดีแล้วก็จริง, ถึงกระนั้น สิ่งของทั้งปวงภายในพระนคร ย่อมชื่อว่าบุคคลไม่ได้นักษา คุ้มครองอยู่นั่นเอง, เพราะพวกโจรพากันเข้าไปทางประตูพระนคร แล้ว พึงทำโจรกรรมที่พวกคน…
ในบทความนี้พูดถึงความสำคัญของการมีคุณธรรมและการป้องกันทรัพย์สินในพระนคร โดยเน้นว่าความสำเร็จและการคุ้มครองทรัพย์สินนั้นต้องมาจากการมีศิลธรรมและการปฏิบัติตนอย่างมีระเบียบ โดยการเปรียบเทียบประตูพระนครที
อสราวุธและอินทรีย์ในมังคลดาฏิปนิสม
14
อสราวุธและอินทรีย์ในมังคลดาฏิปนิสม
…ดยอิถานีนี้แล" แม้กีฏวิสุทธิมรรค ก็พิจารณาดู. [๔๗๘] บุคคลผู้ประกอบด้วยอินทรีย์อสราวุธ ดังพรรณามานี้ ชื่อว่า ย่อมรักษาอินทรีย์ทั้งหลายเพื่อจะอุดสรรธรรมมีอธิษฐานเป็นต้น เพราะการสำรวมอินทรีย์นี้นั้นของบุคคลนั้น…
เนื้อหาในมังคลดาฏิปนิสมเล่มที่ 5 หน้านี้กล่าวถึงอสราวุธเป็นตัวแทนของสถานะทางจิตและการเสริมสร้างอินทรีย์เพื่อให้บรรลุแด่สรรธรรม อธิบายถึงขั้นตอนที่เกี่ยวข้องกับความอารมณ์และการใช้วาระต่างๆ ในการประสบคว
มังคลัตถีบทและความเพียรในพระพุทธศาสนา
25
มังคลัตถีบทและความเพียรในพระพุทธศาสนา
… ในบันทึกทั้งหมด ก็พูดทราบเนื้อความ โดยนัยนี้ ก็ในคำว่า มาสาจิต มุญฺญ นี้ คือรำบำท่ซึ่มน้ำ ชื่อว่า มาสาจิตะ อธิบายว่า กอนหนักเหมือนรำบ่ซึ่มน้ำที่ซึ่มน้ำเป็นของ หนักนะนั่น ข้อว่า คีลานา วุจฺโฐ…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของมังคลัตถีบทในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการอธิบายเกี่ยวกับความเพียรที่ถูกแบ่งเป็นประเภทต่างๆ เช่น ความเพียรเพื่อบรรลุธรรมและการทำให้แจ้งซึ่งธรรม รวมไปถึงแนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาตน
มังคลัตถิและพรหมจรรย์ในพระพุทธศาสนา
38
มังคลัตถิและพรหมจรรย์ในพระพุทธศาสนา
…ลำเลิก เพราะปลอดบาปธรรมมีดิน คือ ความตระหนี่เป็นต้น และ เพราะพอกพูนคุณ มีมตาเป็นต้น เพราะเหตุนี้ จึงชื่อว่าพรหมจรรย์ [ ประพฤคิประเสริฐ ] คือ ทนา. อนุภา ชื่อว่ากุฏิ แสงแห่ง สรีระอันโพล่งขึ้นจากแสงอำจากแสงแห่ง…
บทนี้กล่าวถึงมังคลัตถิและความหมายของพรหมจรรย์ในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการปฏิบัติตนตามแนวทางธรรมและคุณธรรม โดยมีการยกตัวอย่างการประพฤติที่ควรดำเนินตาม. นอกจากนี้ ยังมีการพูดถึงความสำคัญของผู้ที่ให้โดยการพ
บัญญัติศีลพรหมจรรย์
39
บัญญัติศีลพรหมจรรย์
ประโยคษะ - มังคลัตถาบนี้นิสมอ เล่ม ๕ - หน้าที่ 39 [บัญญัติศีลชื่อว่าพรหมจรรย์] [๔๕๓] บัญญัติศีลชื่อว่าพรหมจรรย์ ในติติรชาดกว่า "ภิญญู ทั้งหลาย บัญญัติศีลแสดง เป็นพรหมจร…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการบัญญัติศีลที่เรียกว่าพรหมจรรย์ มีการอธิบายถึงความหมายของพรหมจรรย์ในบริบทของพระพุทธศาสนา รวมถึงบทบาทในการเข้าถึงพรหมโลก และการประพฤติที่ปราศจากความประพฤติที่ไม่ประเสริฐ ภายในหลายสู
การศึกษาเกี่ยวกับพรหมธรรมิมและอรรถกถาสมัญญ-ผลสูตร
45
การศึกษาเกี่ยวกับพรหมธรรมิมและอรรถกถาสมัญญ-ผลสูตร
ประโยค - มังกรทักษิณนี้มีแปล เล่ม ๕ หน้า ๔๕ เหลือ ชื่อว่าสมหรรมรรย อนันต์ศาสนาทั้งสิ้น บางว่า สมุทธ์ ได้แก่ เจริญแล้วโดยชอบแท้ บางว่า อนามสุขขาวนาส เขาว่า ด้…
เนื้อหานี้เกี่ยวข้องกับพระอรธกถาจารย์ที่กล่าวถึงพรหมธรรมิม ๑๐ อย่างและการอธิบายในอรรถกถาสมัญญ-ผลสูตร รวมถึงการอธิบายพรหมวรรษ์ ๑๒ ซึ่งกล่าวถึงการเพิ่มธรรมเทศนาและอธิบายถึงคุณลักษณะของพระธรรมที่เกี่ยวข้
มังคลัตถทีปิสมินิแปล เล่ม ๕ - หน้า ๗๑
71
มังคลัตถทีปิสมินิแปล เล่ม ๕ - หน้า ๗๑
… ปัญญา สมปุตด้วยอรหัตผล ที่พึงทราบว่าผู้ถือเป็นจริง ข่มเกล้าส ทั้งหลายได้ด้วยกำลังอัปปนาฏนแล้วบรรลุ ชื่อว่า เณไววมุติ เพราะ สำอกรา; อรหัตผลที่บุคคลผู้มีวุฒิเป็นจริง ย่อมธรรม มาตรวาวุปาราณาให้เกิดแล้ว เห็นแจ่…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงความสำคัญของปัญญาและการบรรลุอรหัตผลในพระพุทธศาสนา พร้อมทั้งอธิบายถึงการที่ปัญญาสามารถนำบุคคลให้ถึงจุดหมายแห่งความหลุดพ้นได้ ด้วยการพิจารณาและเข้าใจอริยสัจ การบรรลุอรหัตผลไม่เพียง
การเข้าใจอนุปาทิสณิพพาน
73
การเข้าใจอนุปาทิสณิพพาน
…นินหาและทุจริตไม่เจือชัดแล้ว ผู้ คงที่ ประกาศไว้แล้ว ก็ระอุอ่อนหนึ่งเป็นไป ในภิญทุ่งธรรมในอัตภาพนี้ ชื่อว่า "ลูปทิสดา" เพราะความสิ้นไปแห่งตัณหาซึ่งนำไปสู่ภพ ส่วน ธตูอันหนึ่ง เป็นไปในสมปรารถนา ซึ่งเป็นที่ ดับ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงแนวคิดอนุปาทิสณิพพานซึ่งเป็นองค์ความรู้ในการดับทุกข์ในหลักพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงความเสวยอารมณ์ การดับทุกข์ และบทบาทของพระพุทธเจ้าในการสอนชี้แนะแนวทาง การเข้าใจอนุปาทิสณิพพานนั้นมุ
อรรถกถามูลปริยายสูตรและอรรถกถาอิติฤๅตกฺตวา
75
อรรถกถามูลปริยายสูตรและอรรถกถาอิติฤๅตกฺตวา
…้ว ทั้งใน การอยู่ร่วมด้วยครู ทั้งในอธิรมรร ทั้งในธรรมเครื่องของพระอริย- เจ้า ๑๐ เหตุนี้ ภิกษุนั้น ชื่อว่า ฌิตวา (อยู่บแล้ว) ภิกษุ ใด มีพรหมรรยังอยู่แล้ว คือลอยบแล้ว ได้มธรรมเครื่องอยู่อล อยู่แล้ว คือมรรค…
ในเอกสารนี้มีการอภิปรายเกี่ยวกับการได้ฌานและการละอาสะวา 4 ของภิกษุผู้มีฌานที่ควรแก่การปฏิบัติ โดยนักบรรยายได้เน้นถึงความสำคัญของการทำกิจที่เหมาะสมเพื่อบรรลุธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการวิเคราะห์บทเกี่ยวกั
มังสณฑ์ทานฉบับแปล: สังคโยชน์และกรรม
79
มังสณฑ์ทานฉบับแปล: สังคโยชน์และกรรม
…มเป็นจริง ด้วยปัญญาสัมมูท ด้วยกรรมอันเลิศ อันเป็นเครื่องครองสุข. ความโลภเครื่องเศร้าหมอง จิตทั้งหมด ชื่อว่า จิตวิวามิต, ความน้อมไปในนหพาน คือความ ที่จิตเป็นธรรมน้อมไป โน้มไป โอนไป ในนี้พานนั้น ชื่อว่า นิพพาน…
บทนี้พูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างสังโยชน์และกรรม โดยเห็นว่าปัจจัยแห่งสงสารและวิบากขัดขวางการถอนสัตว์ออกไปจากวิญญา ด้วยความที่ธรรมเหล่านี้เป็นสิ่งที่กำหนดกรรมและการเกิดในภพต่าง ๆ พร้อมทั้งการออกจากเครื่อง
การศึกษาเกี่ยวกับนิพพานและธรรมชาติ
85
การศึกษาเกี่ยวกับนิพพานและธรรมชาติ
…"ธรรมชาติใด ออกไปแล้วจากต้นหากกล่าวคือวะ เพราะร้อยรัด คือเพราะริงภพน้อยใหญ่ไว้ เหตุนัน ธรรมชาตินั้น ชื่อว่า นิพพาน (แค่ออกไปจากดินา), อีกอย่างหนึ่ง เพลิงก็ดสือว่ะ เป็นต้น ย่อมดับด้วยกัน เหตุนี้ น นิพพาน (เป็…
บทนี้สำรวจความหมายและแนวคิดเกี่ยวกับนิพพานในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นว่านิพพานคือการดับทุกข์ที่เกิดจากการหลุดพ้นจากภพน้อยและ ใหญ่ การเชื่อมต่อกับความเจริญของธรรมชาติในบริบทของสมมติและอรรถธรรม นอกจากน
มังคลติฏฐี: การวิเคราะห์ธรรมสูตร
109
มังคลติฏฐี: การวิเคราะห์ธรรมสูตร
…อภิปลายโล ได้แก่ เป็นความ ประกอบย่อม บทว่า ปริทยาย คือ ยึด ได้แน่ คงแน่." มภิฏฐ์ทุติยโลกธรรมนันว่า "ชื่อว่า อภิปลายโล เพราะเป็น เครื่องประกอบ คือ ประกอบไว้ทั่วไป อย่างยิ่ง ได้แก่ กิริยาที่พึงกระทำ ยิ่ง ให้แป…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ธรรมในโลกธรรมสูตรที่ ๒ ผ่านการตีความหมายและคำศัพท์สำคัญ เช่น 'อภิปลายโล' และ 'ปริทยาย' พร้อมการอธิบายเกี่ยวกับการปฏิบัติหลักโดยผิดเหตุต่างๆ ในทางธรรมเพื่อให้เกิดความเข้าใจที
ความเศร้าโศกในพระพุทธศาสนา
111
ความเศร้าโศกในพระพุทธศาสนา
… - มังคลดิถีเป็นเทป เล่ม ๕ - หน้า ๑๑๑ ถ้าหากด้วยจิตไม่โศก [๕๒๕] โทมนัส มีความพินาศเป็นต้นเป็นเหตุ ชื่อว่า โศกะ สมจริงดังพระพุทธพจน์ที่พระปัจเจกพุทธเจ้า ในมหาสตัปปุฎฐานสูตรว่า “ภิกษุทั้งหลาย คำวาิโกดเป็นไฉน…
ในพระพุทธศาสนา การโศกหรือโทมนัสถูกกล่าวถึงว่าเป็นผลจากความเจ็บปวดภายในจิตใจ ซึ่งพระปัจเจกพุทธเจ้าทรงสอนว่าความเศร้าใจเกิดจากเหตุที่มาจากการมีความอธิษฐานหรือการค้นหาทุกขธรรม ความเศร้าโศกภายในสามารถส่งผ
มงคลและพระสงฆ์
155
มงคลและพระสงฆ์
ประโยค - มงคลคือเป็นเปล เล่ม ๕ - หน้าที่ 155 เป็นต้น. พระสงฆ์เป็นฉนวนา ซึ่งชื่อว่า เขตตุ. นาแห่งบุญทั้งหลาย ชื่อว่า บุญฌต. เหมือนอย่างว่า สถานเป็นที่ออกแห่งข้าวสาลี หรือข้าวเหนียว พั…
บทความนี้กล่าวถึงบทบาทของพระสงฆ์ที่เป็นต้นกำเนิดของบุญ และความสำคัญของพระสงฆ์ในการนำสู่ความสุขและความเจริญในชีวิตของชาวโลก พระสงฆ์ถือเป็นสถานที่ที่เกิดขึ้นของบุญที่ยิ่งใหญ่ เหมือนนาข้าวที่พรั่งพร้อมจะ
การเห็นพระอินทร์และความสุขสบาย
156
การเห็นพระอินทร์และความสุขสบาย
…ถกถากัณฑ์สูตรนั้นว่า "บรรดาทเทพบหลายๆ บาท ว่า ตำ วิจิตรยิ้ม คำว่า "มีอภัย" เพราะ ปราศจากเหตุแห่งภัย ชื่อว่า มีสุข โดยสุขอันเกิดแต่เวว และด้วย สุขอันสัมพันธ์ด้วยผลอันเลิศ ชื่อว่า ไม่มีโศก เพราะความเป็นผู้มีภั…
เนื้อหานี้กล่าวถึงคำสอนที่พระผู้มีพระภาคตรัสเกี่ยวกับการเห็นพระอินทร์และความหมายของสุขที่เกิดจากการมีอภัย ซึ่งส่อให้เห็นถึงสภาวะที่ไม่เศร้าโศก ได้มีการอธิบายถึงธรรมชาติของจิตพร้อมกับการเข้าใจในมรรคเบื
ความเคารพและความเป็นมงคล
2
ความเคารพและความเป็นมงคล
…รสมัยธรรมะ จึงกล่าวว่า "ครุ ธาตุ เป็นไปในความอันสูง." บุคคลผู้ควรแก่ความเคารพมีมารดาและ บิดาเป็นต้น ชื่อว่า ครุ. แท้จริง บุคคลเหล่านั้น ปราชญ์ทั้งหลาย เรียกว่า ครุ เพราะฉะนั้น คือเพื่องฟู ได้แก่เปิดเผย คือ เ…
บทความนี้กล่าวถึงความเคารพในพุทธศาสนา โดยเฉพาะการทำให้หนักในครุและคารวะ ซึ่งรวมถึงมารดา บิดา และผู้ที่ควรแก่การเคารพอื่นๆ พระผู้พระภาคตรัสว่า ความเคารพเป็นมงคลเนื่องจากเป็นเหตุแห่งความดี ในขณะที่ความไ
วิธีสงเคราะห์ด้วยอามิสและธรรม
12
วิธีสงเคราะห์ด้วยอามิสและธรรม
…ับด้วยน้ำมัน เมื่อ เนสใสและน้ำอุ่นมีอื้อ ก็พึงให้ล้าง พึงถามด้วยน้ำดื่ม พึงชำระอาบส. อามิสปฏิญาณการ ชื่อว่า อัปนิษฐาแล้วโดยเอกเทศด้วยประการดังนี้. อึ่งนี้ ในเวลายืน เมื่อภิทอันกันต์กะลุงอ่อนกว่า ไม่มาสู่ที่บ…
เนื้อหานี้นำเสนอวิธีสงเคราะห์ที่ใช้หลักการของอามิสและธรรม โดยการปฏิญาณการเป็นหลักสำคัญที่ช่วยในการดำเนินชีวิตอย่างมีความหมาย อธิบายการปฏิญาณการที่มีธรรมชาติและวิธีการต้อนรับสายสัมพันธ์ โดยมีมุมมองที่เ
พระเดชและการทำปฏิสันทํ
14
พระเดชและการทำปฏิสันทํ
…ำภัตกิจเสร็จแล้วล้างบาตร ถวายแก่พระเดชกล่าวว่า "วันนี้" ท่านจัดลำบากด้วยภูมิจารก่อน ตั้งแต่วันนี้ไป ชื่อว่า ความเดือดร้อนด้วยภูมิจาร จักไม่มีแก่ท่านเลย คุณพ่อ" ตั้งแต่นั้นมา ชื่อว่า พินทบาทที่มีราคาถูกกว่าทา…
เนื้อหาพูดถึงพระเดชที่ได้ทำภัตกิจและล้างบาตร รวมถึงการพูดถึงความสำคัญของการปฏิสันทํในพระพุทธศาสนา พร้อมคำสอนเกี่ยวกับการสงเคราะห์ของภิกษุในการทำหน้าที่ตามที่ควร ทำกิจเพื่อบรรเทาความรำคาญใจและเสริมสร้า
มังคลิตา: ความเข้าใจในบิณฑบาตและการสงเคราะห์
16
มังคลิตา: ความเข้าใจในบิณฑบาตและการสงเคราะห์
…วัดนั้นว่าว่า "บิณฑบาตอันภิญญูได้มาจากมือของคนที่ใช้ธรรมมี มีส่วนเลือนอนหรือบรรพิตอนอิ่มมได้จับต้อง ชื่อว่า อนามญฺญปิณฑบัด" นวภูว่า ว่า "บิณฑบาต มีส่วนเลือนอนภิญญูมิได้จับต้อง อธิบายว่า อันใคร ๆ ยังมิได้บริ…
เนื้อหาเกี่ยวกับบิณฑบาตที่มาจากมือของผู้ใช้ธรรม มีการอธิบายเกี่ยวกับอนามญฺญปิณฑบาตและการสงเคราะห์สิ่งของที่ควรให้แก่ผู้ยากไร้ นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงบทบาทของพระภิกษุในกระบวนการนี้ โดยเฉพาะเกี่ยวกับส