ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - มังคลัตถทีนี้แปล เล่ม ๕ - หน้าที่ 75
[๕๕๐] อรรถกถามูลปริยายสูตร และอรรถกถาอิติฤๅตกฺตวา
"บทว่า อรฬ" ความว่า ผู้มีฌานอันไกล คือเป็นผู้มีฌานในที่ไกล
อธิบายว่า เป็นผู้มีฌานได้แล้ว พึงทราบว่านักในบทว่า อิตฬสฺวา
อาสะวา ๔ ของภิกษุองค์หันต์ สิ้นแล้ว คืออันท่านจะได้แล้ว ถอนขึ้น
แล้ว สงบแล้ว ไม่ควรเกิดขึ้น คืออันท่านเผลแล้ว ด้วยไฟอัณฑูรณ์
ด้วยเหตุนี้ พระผู้พระภาค จึงกล่าวว่า จือนาฏพ. พึงทราบ
วิเคราะห์ในบทว่า ฌิตวา วิภานุในบวกว่า ฌิตวา วิภุทฺธํ องอาจแล้ว คืออุบแล้ว ทั้งใน
การอยู่ร่วมด้วยครู ทั้งในอธิรมรร ทั้งในธรรมเครื่องของพระอริย-
เจ้า ๑๐ เหตุนี้ ภิกษุนั้น ชื่อว่า ฌิตวา (อยู่บแล้ว) ภิกษุ
ใด มีพรหมรรยังอยู่แล้ว คือลอยบแล้ว ได้มธรรมเครื่องอยู่อล
อยู่แล้ว คือมรรคะประพฤติแล้ว เหตุนี้ ภิกษุนี้ จึงชื่อว่า ฌิตวา (มีพรหมรรยังอยู่บแล้ว) พึงทราบว่ายในบทว่า กต-
กรณีโย: พระเสมะ ๓ จำพวก จนถึงบูชาผู้มีธรรมอันงาม ชื่อว่า
ย่อมทำกิจที่ควรทำด้วยมรรค ๔ กิจที่ควรทำทั้งหมด อนุพระนิเทศพล
ทําแล้ว คือให้สังเกตดูแล้ว: กิจที่ควรทำนี้ขึ้นไป เพื่อบรรลุตาม
สิ่งทุกข์ ย่อมไม่มี เหตุนี้นับ พระนิเทศพันธุ์ จึงชื่อว่า มิถิยา
อนันแล้ว. พึงทราบวินิจฉัยในบทว่า โอทีภวา: ภา: ๑๓ คือ
ขันธภา: กิลสภา: อลาสพาะ อกิจภา: ๓ เหล่านี้ อัน
พระนิเทศพันธุลลง คือกลาง วางได้แก่ ให้ทำไปแล้วด้วย
เหตุนี้ พระนิเทศพันธุ์ พระผู้พระภาค จึงตรัสเรียกว่า ผู้มี