ตน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 73 / 136

…ึ้นไว้ และรักษาอยู่นั้น ถ้าเป็นแต่เก็บไว้จะให้ได้แต่เพียงความอิ่มใจ เท่านั้น ต่อได้บริโภคใช้สอยบำรุงตนและคนที่ควรเลี้ยงจึงจะยังสุขให้ทวี, แต่การบริโภคใช้สอยนั้น ต้องเป็นไปพอดีจึงจะสำเร็จประโยชน์, บึงใหญ…

…ับผิดชอบในการจัดการสมบัติและบริโภคอย่างมีสติ เพื่อไม่ให้เกิดความขาดแคลนและเพื่อตอบสนองความต้องการของตนและชุมชนได้อย่างครบถ้วน ด้านการพัฒนาและการรักษาทรัพย์สินนั้นจะต้องสอดคล้องกับกำลังที่มีเพื่อให้เกิดผ…

…ะกัตตุกัมยตาฉันทะนี้ เอง เมื่อทำไป แม้หากจะไม่สำเร็จก็ยังจะ ได้อัสสาทะคือ ความสบายใจว่า ได้ทําสมควร ตนเองย่อมติตนเองไม่ได้ ทั้งวิญญูชนก็ย่อมสรรเสริญ การทำที่เว้นจากครหาอันเป็นสหธรรม ของตนและผู้อื่น ย่อม…

…ียรไม่ย่อท้อต่ออุปสรรคต่าง ๆ จะทำให้สามารถก้าวเข้าสู่สิ่งที่ดีงามได้ ซึ่งแม้ไม่สำเร็จก็ยังสามารถตั้งตนอยู่ในความสงบและเป็นที่ยกย่องในสังคมได้ โดยเปรียบเทียบกับการวิดเรือที่จะพาไปสู่ฝั่ง ความสำเร็จในชีวิ…

…ป็นมารดา ของสุวรรณสามมาในภพอดีตก็ได้มาทำสัจจกิริยา เช่นเดียวกันว่า ไม่มีใครอื่น ซึ่งจะเป็นที่รักของ ตนยิ่งไปกว่าสุวรรณสาม ด้วยอำนาจสัจจกิริยานั้น สุวรรณสามก็ฟื้นขึ้นมารดาบิดาก็หายจาก ความตาบอด ในขณะเดีย…

ในเรื่องนี้บอกเล่าถึงสุวรรณสามที่ถูกพิษศรอาบยาพิษจนสลบไสล ด้วยความปรานีของพระราชาแห่งกรุงพาราณสี ที่ทรงมีน้ำใจรับปากอุปการะมารดาบิดาของเขา และด้วยอำนาจแห่งความสัตย์จริงจากมารดาบิดาของสุวรรณสาม ผู้มีจิ

คือ พิจารณาในบุคคลนั้นหรือทั้งหมวว่ามีกรรมเป็นของตนเป็น หัดคิดถึงกรรมและผลของกรรมหัดคิดวางลงไปให้แก่กรรม เหมือน จะใช้ข้อในข้างต้น วิธีอบรม ทายาท คือ รั…

…ายามทำใจให้สงบและเป็นกลางแม้เผชิญกับสภาพที่ไม่ดี นอกจากนี้ยังเป็นการอบรมให้รับผลจากกรรมที่เกิดขึ้นในตน เรียนรู้ที่จะมีใจมัธยัสถ์ต่อตัวเองและคนอื่น เพื่อให้เกิดความเข้าใจและมีอุเบกขาที่ยั่งยืนในทุกสถานกา…

…อม สําหรับกับนิพัทธกิจ บุคคลผู้อกาลัญญู ไม่รู้จักกาลแลประกอบการงานให้ผิดเวลา มิใช่ว่าจะนำหายนะมาแก่ ตนเท่านั้นก็หาไม่ ย่อมยังความเสียหายให้เกิดแม้แก่ผู้อื่นอันเนื่องด้วยตนได้ด้วยเหมือนกัน เช่น แม่ทัพไม่…

…ของพระพุทธศาสนา ซึ่งตั้งอยู่บนหลักการของกาลัญญุตา บุคคลที่ไม่รู้จักเวลานั้นไม่เพียงแต่สร้างผลเสียให้ตนเอง แต่ยังส่งผลกระทบต่อผู้อื่นอีกด้วย ยกตัวอย่างถึงการตัดสินใจของแม่ทัพที่ไม่รอบรู้เรื่องเวลา อาจนำไ…

… ประการหนึ่ง ราชบุรุษ ผู้รับราชการทั้งฝ่ายเสนาทั้งฝ่าวเสนี ย่อมไม่มีโอกาสที่จะประกอบกิจเพื่อประโยชน์ตน จึงเป็นคน ควรจะได้รับพระราชทานพระราชทรัพย์เป็นเครื่องเลี้ยงชีวิต แลเป็นกำลังในราชกิจ เป็นผู้ควรยก ย…

เนื้อหาพูดถึงสี่สังคหวัตถุเป็นแนวทางการพัฒนารัฐสมบัติที่สำคัญ โดยเน้นที่เกษตรกรรม การค้า และการสนับสนุนประชาชนเพื่อสร้างความสามัคคีในชาติ พระมหากษัตริย์มีบทบาทในการบำรุงรักษาป้องกันโจรภัยและสร้างความม

…รเถร) ๒๗๐ สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ทรงพระราชนิพนธ์ไว้ ก็มีปรากฏดังนี้ว่า อตฺตสมมาปณิธิ ความตั้งตนไว้ชอบ เป็นคุณสมบัติอันนิยมว่าดีทั้งในทางโลกและทางธรรม จึงนับได้ว่าเป็นข้อที่ อาจแลเห็นได้ โดยไม่รู้…

บทความนี้อ้างถึงพระราชนิพนธ์ของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ที่เน้นความสำคัญของการตั้งตนไว้ชอบ ซึ่งหมายถึงการประกอบอาชีพให้เป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม ทั้งในด้านศีลธรรมและสังคมรอบข้าง โดยการทำก…

…่ได้ทำแล้วให้ถาวรมั่นคง คอยระวังไม่ให้ช่องแก่อกุศลความชั่วที่ยังไม่ได้ ทำมาแต่ก่อนเป็นธุระปราบปรามใจตนให้ถ่ายถอนละทิ้งความชั่วที่ทำมาแล้วให้หมดสิ้นไป ดง นี้ชื่อว่า เกาะไม่ให้ห้วงน้ำท่วมท้น ได้ในพระพุทธน…

ข้อความดังกล่าวเน้นถึงความสำคัญของการรักษาความดีและความเพียรในตนเองตามพระพุทธบัญญัติ โดยอ้างอิงจากคำสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ที่แสดงให้เห็นว่าความดีและธรรมเป็นที…

…พย์นี้ ที่บุคคลต้องประสงค์ก็เพื่อ จะได้เป็นอุปการะแก่สุข ผู้มั่งมีย่อมได้ ความเอิบอิ่มใจว่าทรัพย์ของตนมีอยู่ในเบื้องต้น เมื่อได้ ใช้จ่ายทรัพย์เลี้ยงต้น และบำรุงคนที่ควรเลี้ยงย่อม ได้ความสำราญกายสบายใจ เ…

เนื้อหานี้พูดถึงหลักการมัตตัญญุตา หรือตารางรู้จักประมาณ ซึ่งเป็นคุณธรรมที่สำคัญในการดำเนินชีวิต โดยเฉพาะในเรื่องของโภคทรัพย์ การรู้จักประมาณใน การแสวงหา การถือครอง และการใช้จ่ายจะทำให้บุคคลสามารถอยู่ใ

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๒๘๕ แปลว่า อิสรชนยังไม่ได้พิจารณาด้วยตนเอง ยังไม่เห็นผิดของผู้อื่นมากหรือน้อย โดยประการทั้ง ปวง อย่าเพิ่งลงอาณา ข้อหนึ่งตรัสไว้ในธรรมบทว่า …

เนื้อหานี้กล่าวถึงหลักการพิจารณาธรรมตามพระพุทธศาสนา โดยเน้นความสำคัญของการไม่ลงความเห็นอย่างเร่งรีบ และการรักษาธรรมชาติของผู้ดำเนินชีวิต อีกทั้งยังมีการชี้แจงถึงความเสื่อมและความเจริญของยศในสังคมตามกา

…งกล่าวอะไรถึงชน สามัญ บุคคลใดละเมิดวงศ์ญาติ ของชนเสียไม่แลเหลียว บุคคลนั้นได้ชื่อว่าตัดทอน กำลังของ ตนเอง ข้อนี้เป็นทางมาแห่งความเสื่อม สมด้วยพุทธภาษิตในปราภวสูตรว่า ชาติตถทโธ ธนตฺถทฺโธ โคตฺตตฺถทโธ จ โย…

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของญาติและมิตรในชีวิต โดยกล่าวถึงการประพฤติที่ถูกต้องในการคบคน การรับรู้ถึงอิทธิพลของมิตรภาพต่อความสำเร็จและความเสื่อมของบุคคล นอกจากนี้ยังอธิบายถึงหลักการดำเนินชีวิตที่สอดคล้อ

…ทางไว้แลอดทน ขึ้นเขาลงเขาคล่องแคล่ว บุกป่าฝ่า ดงได้ปรุโปร่ง ตลอดถึงรู้จักทาหาเลี้ยงชีพแลอุบายป้องกันตนตามสมควรแก่ถิ่น ผู้ตั้งอยู่ชายทะเล สมควรเป็นผู้ชำนาญในการเดินเรือ อาจฝ่าคลื่นฝืนลมด้วยความกล้าหาญแลค…

…์ และสามารถอยู่ร่วมกับศาสนาอื่นได้อย่างกลมกลืน ข้อความนี้เชิญชวนให้เห็นความสำคัญของการเข้าใจบริบทของตนเองเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนภายในพระพุทธศาสนาและชาติไทย

…ไม่วินิจฉัย หรือวินิจฉัยไม่เป็นธรรม, ข้อที่พระสารีบุตร ไม่ขัดพระพุทธโองการ แม้ทราบประจักษ์ใจอยู่ว่า ตนไม่ผิด แต่เมื่อมีโจทย์แล้วก็ไม่ยอมเป็น จำเลยมาสู่ภิกษุสันนิบาต ไม่มีความอาฆาตแค้นเคืองแก่โจทก์ ชำระต…

บทความนี้กล่าวถึงการวินิจฉัยของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับพระสารีบุตรที่ถูกโจทก์ฟ้อง และความสำคัญของการวินิจฉัยที่เป็นธรรม พระองค์ได้ทำการพิจารณาคดีอย่างละเอียดเพื่อไม่ให้เกิดความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการกระทำขอ

…ขนฺติ ។ คนใดเป็นผู้มีกำลังจริง แต่ย่อมอดนิ่งแก่ผู้หากำลังมิได้ ปราชญ์ทั้งหลาย ได้กล่าวความอดนิ่งของ ตนนั้นว่า ขันติอย่างยิ่ง เพราะหากำลังมิได้ จำต้องอดอยู่เองเป็นนิตย์ กุทธ์ อปฺปฏิกุชฺฌนฺโต อุภินนมตฺถ์ …

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับขันติซึ่งเป็นราชธรรมที่สำคัญสำหรับผู้ปกครอง โดยยกตัวอย่างคำสอนจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์และท่านโกสีราช โดยเน้นความสำคัญของการมีความอดทนในการบริหารจัดการที่สุภาพและไม่ใช้ความรุนแ

… ญาณวรเถร) พวกพาณิชกรรมทรัพย์เป็นต้นทุน ทรงอุดหนุนราชบุรุษด้วยเบี้ยเลี้ยงแลเบี้ยหวดให้มีกำลังเลี้ยง ตนแลขวนขวายในการงาน พวกชาวนาแลพวกพาณิชมีทางหาเลี้ยงชีวิตแล้ว ย่อมไม่ประพฤติ โจรกรรม พวกราชบุรุษได้รับอ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการที่พระเจ้าแผ่นดินทรงดูแลและส่งเสริมพวกพาณิชและชาวนา โดยมีเบี้ยเลี้ยงช่วยคนหาเลี้ยงชีพ ทำให้ประชาชนไม่ประพฤติผิดกฎหมาย รัฐมีสันติสุข นอกจากนี้ยังเน้นความสำคัญของการบำรุงความสามัคคีใน

…ะกาศแก่ชนทั้งหลายว่า จง เว้นเสียจากอกุศลกรรมบถ ๑๐ ประการ จงบำเพ็ญมาตาปิตุปัฏฐาน คือบำรุงมารดาบิดาของตน แลจงยังกุศลธรรมส่วนสุจริตพร้อมไตรทวารให้บริบูรณ์ เช่นนี้ จะได้ไปสวรรค์ จักได้ยศใหญ่ ธรรมะชักชวนมหาช…

…ีวิตประจำวัน โดยเฉพาะในเรื่องการทำบุญและการหลีกเลี่ยงอกุศลกรรม สนับสนุนให้ผู้คนตั้งมั่นให้มีความดีในตนเองและร่วมสร้างสรรค์สิ่งดีในสังคมเพื่อความสงบสุข

…ายใน พระธรรมเจ้าใดเป็นดุจธงชัยแห่งพระศาสดาพระองค์นั้น ธมฺม วรนต์ สิรสา นมามิ โมหปุปทานํ อุปสนฺตทาห์ ตนเตชสา เต ชยสิทธิ โหตุ สพฺพนตรายา จ วินสเมนตุ ข้าพระพุทธเจ้า ขอถวายนมัสการด้วยเศียรเกล้า ซึ่งพระธรรม …

บทความนี้พุทธโฆษาจารย์ได้กราบทูลถึงความสำคัญของพระพุทธเจ้าและพระธรรมซึ่งช่วยปกป้องผู้คนและนำความสุขและสงบมาสู่ชีวิตของพวกเขา พระธรรมเป็นเครื่องมือที่ช่วยทำลายโมหะและลดความเดือดร้อนในโลก เมื่อมีการปฏิบ

…าณวรเถร) ๓๗๘ ได้ทำ ฉันทะนี้เอง เมื่อทำไป แม้หากจะไม่สำเร็จก็ยังจะ ได้อัสสาทะคือ ความสบายใจว่า สมควร ตนเองย่อมติตนเองไม่ได้ ทั้งวิญญูชนก็ย่อมสรรเสริญ การทำที่เว้นจากครหาอันเป็น สหธรรมของตนและผู้อื่น ย่อม…

บทความนี้วิเคราะห์ความสำคัญของกัตตุกัมยตาฉันทะซึ่งเป็นหลักการในพุทธศาสนา โดยแสดงถึงความหมายว่าเป็นการทำหน้าที่เพื่อให้เกิดความดีความงาม นอกจากนี้ยังเชื่อมโยงไปถึงการประทานธรรมจากพระพุทธเจ้าที่ช่วยส่งเ

…หวงแหน มีมือสะอาด คอยหยิบของให้ ยินดีในบริจาค ควรเป็นที่ขอ ยินดีให้การให้การแจก สัตวโลกมีกรรมเป็นของตน กรรมย่อมจำแนกให้เป็นผู้ขาด แคลนบ้าง ให้เป็นผู้บริบูรณ์บ้าง คนบริบูรณ์เกื้อกูลคนขาดแคลนด้วยน้ำใจเผื่…

ในปี ๒๔๙๐ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้กล่าวถึงการเลือกธรรมที่พุทธศาสนิกชนควรปฏิบัติ เช่น ความบริจาคและการไม่ตระหนี่ พร้อมยกคำสอนจากบาลีเกี่ยวกับการให้และการช่วยเหลือผู้อื่นว่ามีความสำคัญต่อการดำรงชีวิต โ

ตน กร * ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 164 ๓. หมวด ตน ธาตุ เป็นไปใ…

เนื้อหานี้เสนอการศึกษาธาตุในภาษาบาลี โดยเฉพาะหมวดตนและจุรุ ซึ่งประกอบด้วยตัวอย่างการใช้ที่แสดงถึงความหมายและการใช้ในประโยคต่างๆ อธิบายการแผ่ไป ทำ อาจ ต…