ธาตุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 26 / 70

…าค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 17 ได้แก่สันนิฐาน (ลงความเห็น) ตามที่ได้กำหนดเห็นสภาวะ (ของ มัน) การวิเคราะห์ดูธาตุทั้ง ๔ ชื่อว่าจตุธาตุววัฏฐาน คำว่า ธาตุมนสิการ (ความทำในใจโดยความเป็นธาตุ) ธาตุกรรมฐาน (กรรมฐานมีธาต…

บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์จตุธาตุววัฏฐานซึ่งมีลักษณะเป็นทั้งแบบสังเขปและพิสดาร โดยเฉพาะในมหาสติปัฏฐานสูตรและสูตรอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง …

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - - หน้าที่ 18 (ก็ตาม) โดยธาตุว่า มีอยู่ในกายนี้ ธาตุดิน อาตุน้ำ ธาตุไป ธาตุ ลม" [ขยายความพระสูตร] ความแห่งสูตรนั้นว่า "โคฆาตก์ผู้…

ในส่วนนี้ของวิสุทธิมรรค แสดงถึงการเข้าใจธาตุในร่างกาย โดยเปรียบเทียบถึงกรรมวิธีการฆ่าโคและการชำแหละ โดยมีความสัมพันธ์กับการพิจารณาอาการของกาย อธ…

…่มีความคิด เป็นอัพยากฤต ว่างเปล่า (จาก อัตตตา) หาสัตว์ (คือวิญญาณ) มิได้ มีอาการกระพือไปมา เป็น วาโยธาตุ" ธาตุทั้งหลายย่อมจะปรากฏแก่พระโยคาวจรนั้น ผู้มีมนสิการเป็น ไปอย่างนี้ เมื่อเธออาวัชนาการไป มนสิการไ…

เนื้อหานี้อธิบายถึงร่างกายและธาตุต่างๆ ที่มีอยู่ในนั้น ซึ่งไม่มีความคิดและเป็นอัพยากฤต เพื่อให้พระโยคาวจรเจริญกรรมฐานได้อย่างถูกต้อง …

…ื่อจะมนสิการ โดยความแห่ง คำ พึงมนสิการโดยความแห่งคำตอบที่แปลกกันและเสมอกันอย่างนี้ (โดยแปลกกัน) ว่า ธาตุชื่อว่าปฐวี เพราะความเป็นของหยาบ ชื่อ ว่าอาโป เพราะไหลไปได้ หรือเพราะเอิบอาบไปได้ หรือเพราะ (ทำ ให้)…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายธาตุต่าง ๆ เช่น ปฐวี, อาโป, เตโช และวาโย ที่ถูกจัดกลุ่มตามคุณลักษณะและคุณสมบัติในบริบทของทุกข์และการตีคว…

…งกล่าวมา [โดยอาการมีลักษณะ] ข้อว่า "โดยอาการมีลักษณะเป็นต้น" มีพรรณนาว่า พระโยคา วจรจึงอาวัชนาการถึงธาตุทั้งสี่ (เป็น ๓ ข้อ) ดังนี้ว่า ธาตุ (๑) มี อะไรเป็นลักษณะ (๒) มีอะไรเป็นรส (คือเป็นกิจ) (๓) มีอะไรเป…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการสอนของพระโยคาวจรเกี่ยวกับธาตุทั้งสี่ โดยแบ่งออกเป็นสามข้อ ว่าด้วยลักษณะ รส และเครื่องปรากฏของแต่ละธาตุ ได้แก่ ปฐวีธาตุ แสดงถึงคุณ…

… 63 สมุฏฐานมีกรรมสมุฏฐานเป็นต้น ก็ยังมีความเป็นอันเดียวกัน ด้วย อำนาจแห่งความเป็นรูป เป็นมหาภูต เป็นธาตุ เป็นธรรม และเป็น ของไม่เที่ยงเป็นอาทิ แท้จริง ธาตุทั้งปวงได้ชื่อว่ารูป เพราะธาตุทั้งปวงนั้นไม่ล่วง …

…ึงความสัมพันธ์ระหว่างสมุฏฐานและกรรมสมุฏฐานซึ่งมีความเป็นอันเดียวกัน ทั้งยังชี้ให้เห็นถึงคุณลักษณะของธาตุที่เรียกว่า รูป ซึ่งไม่ล่วงลักษณะของความทรุดโทรม มีการอธิบายถึงการปรากฏการณ์ใหญ่ที่เกี่ยวข้องกับมหาภ…

…- หน้าที่ 69 [ความเป็นของใหญ่และจริงด้วย] ข้อว่า "เพราะเป็นของใหญ่ของจริงด้วย" นั้น ความว่า ก็ภูตคือธาตุทั้งหลายนั้น ชื่อว่าเป็นของใหญ่ เพราะเป็นสิ่งที่ จะพึงกำหนด (ให้เห็นตามสภาพ) ได้ด้วยความพยายามอันใหญ…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงความหมายของธาตุทั้งหลายว่ามีความเป็นใหญ่และเป็นของจริง อธิบายว่าธาตุเป็นสิ่งที่กำหนดได้ด้วยความพยายามอันยิ่งใหญ่ แล…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 74 อาหารเป็นชนกปัจจัยแห่งธาตุทั้งหลายที่มีอาหารเป็นสมุฏฐาน เป็นอาหารปัจจัย อัตถิปัจจัย และอวิคตปัจจัยแห่งธาตุที่เหลือ ฤดู เป็นชนก…

ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงบทบาทของอาหาร ธาตุ และสาเหตุหลักที่ส่งผลต่อการเกิดของมหาภูตต่างๆ ทั้งในแง่ของกรรม จิต และฤดู พิจารณาถึงลักษณะของปัจจัย…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 77 ธาตุที่ ๒ ที่ ๔ อาศัยธาตุที่ ๑ ที่ ๓ (๑) ธาตุที่ ๑ ที่ ๓ อาศัยธาตุที่ ๒ ๒ ที่ ๔ (๑) ธาตุที่ ๒ ที่ ๓ อาศั…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างธาตุทั้ง 4 ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสร้างอุปจารสมาธิของพระโยคาวจร ในแต่ละธาตุอธิบายถึงปัจจัยที่สนับสนุนฟังก์…

ประโยค - อธิบายาลไว้กลาง สมและคติทฤติ - หน้า 64 ทวาร ในข้อนี้ คือ วาร ธาตุ ทุบทหน้า, อ ปัจจัยในนามกิตติ ลง อุเสย สำเร็จรูปลเป็น ทวาร ถึงเม้ลบ อุ แล้วก็เขาม อภัย รูปภาพที่ดำเน…

บทความนี้เสนอการวิเคราะห์ศัพท์ 'ทวาร' ในเชิงภาษา โดยแสดงให้เห็นถึงอำนาจปัจจัยที่มีผลต่อรูปแบบและความหมายของศัพท์ในประโยค เช่น การเข้าและออก รวมถึงการใช้แทนคุณนามและการสร้างความหมายใหม่จากการวิเคราะห์ท

…หน้า 65 เวอยากจะนะ (ผู้เรียนพยากรณ์) นี้เป็นแทน อิโตด. อื่นก็ ศัพท์ว่า เวอยากนั่น คือ วิ บทหน้า กรุ ธาตุ ยุ ปัญจ. ในมนิทิกต์ ท่าน แปลกอี ที่ วิ เป็น อัตถศัพท์นี้ ท่านแปลง อ ที่ วิ เป็น เอ ด้วยอำนาจปัจจัย …

บทความนี้อธิบายการวิเคราะห์คำในภาษาไทย โดยเฉพาะปัจจัยและการประยุกต์ใช้ศัพท์ในบริบทต่างๆ เช่น อิม, อิญ และการเปลี่ยนแปลงคำที่มีความหมายเฉพาะของคำ เช่น กสาวะ ที่แสดงถึงความสามารถในการวินิจฉัยรูปต่างๆ ขอ

…็นพาหิรูป เพราะเป็นไปภายนอกอัตถาพนั้น รูป 12 อย่าง คือ รูป 6 มีอักขระเป็นต้น (มีสารุปเป็นที่สุด) กับธาตุ 3 เว้นอาโปธาตุ จัดเป็นโอปรารูป เพราะเป็นสิ่งที่ถือเอา ด้วยสามารถกระทบได้ รูปที่เหลือ (๑๖) จัดเป็นสุ…

…จำแนกประเภทของรูปที่มีเกี่ยวข้องกับหลักการทางอัตถภาพ เช่น อัตถัตตรูปและพาหิรูป นอกจากนี้ยังได้พูดถึงธาตุและลักษณะต่างๆ ของรูปในอัตถภาพ ซึ่งแบ่งเป็นโอปรารูปและสุขูปรูป เป็นต้น สำหรับนักศึกษาและผู้ที่สนใจใน…

ประโยค - วิจารณ์ธรรมเปล่า ภาค ๓ ตอนที่ ๑๒๔ อายตนะ ธาตุ นิเวศ อายตนะนิเทศ อายตนะ ๑๒ คือ จักวายตนะ รูปวายตนะ โสตายใน สัท ทายตนะ มานายตนะ คันนายตนะ จีหายตนะ…

บทความนี้สำรวจอายตนะและธรรมชาติของศัพท์ผ่านการวิเคราะห์และการตีความ. เนื้อหาภายในอธิบายถึงมิติของอายตนะ ๑๒ รวมถึงการแบ่งประเภทและฟังก์ชั่นต่างๆ ของศัพท์ในภาษาที่ทำให้ผู้อ่านเข้าใจความหมายได้ดียิ่งขึ้น

…โดยอรรถที่ไม่แปลกกัน พิงทราบดังนี้ ธรรมใดอ่อนจัด (จำทุกข์ให้เกิดขึ้น) เหตุนี้ ธรรมมั่นจึงชื่อว่า ว่าธาตุ (แปลวาธรรมผู้ตั้งขึ้น) หรือว่า ธรรมทั้งหลายใด อันสัตว์ทั้งหลายทรงไว้ (คือถือ ไว้) เหตุนี้ ธรรมทั้งห…

…ี้กล่าวถึงแนวคิดทางวิทยาธิธรรมในภาค ๓ ตอนที่ ๑๓๖ โดยเน้นที่ธรรมชาติและทุกข์ รวมถึงการวิเคราะห์เรื่องธาตุและวิญาณ คำอธิบายเกี่ยวกับการถือธรรมของสัตว์และผลกระทบต่อทุกข์ ถูกนำเสนออย่างละเอียด การสำรวจว่าโลภะ…

ประโยค - วิชาธรรมะเปล่า ภาค ๑ ตอนที่ ๑๓๗ อึ่ง โลกียธาตุทั้งหลายมันอันสัตว์ทั้งหลายทรงไว้ หมายความว่า (ยึด) ถือไว้ ดูด ภาระ (ของหนัก) อันคนทั้งหลายผู้บูชา พ…

บทนี้สำรวจการศึกษาธรรมะโดยเฉพาะในบริบทของโลกียธาตุที่สัตว์ทั้งหลายถือไว้ โดยชี้ให้เห็นว่าทุกสิ่งล้วนมีเหตุผลและความหมายภายในตามการดำรงอยู่และอำนาจแห่ง…

…ค - วิสาขิมรรคเปน 3 ตอน 1 หน้า 140 ผู้มีพระภาคเจ้างไม่รงทำปริเจต(กำหนดจัดเข้าเป็นหมวด) โดย อำนาจแห่งธาตุทั้งสิ้น มาทรงทำปริเจตว่า"เขา่นี้เล่า" ดังนี้ใช่ไหม คำถามมีว่า "เพราะธาตุทั้งปวงอันมีอยู่โดยสภาวะ ก็…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงวิสาขิมรรคที่อธิบายถึงธาตุทั้งหลายตามพระพุทธศาสนา รวมถึงความสัมพันธ์ของธาตุกับจิตใจและอารมณ์ต่าง ๆ ตัวอย่างการทำความเข้าใจเกี่…

ประโยค - วิทยามีกรมเปล่า กด ดอน ๑ - หน้าที่ 144 ธาตุ (วา) โดยชาติถึงซึ่งความนับว่าเป็นธรรมจำนวน ๑ คือเป็น จักจุประสาท โสดาจุต มานะจุต ชิวหาจุต กายาจุต ร…

บทความนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับธาตุและปัจจัยในวิทยา โดยเน้นที่การนับว่าเป็นธรรมในหลาย ๆ ด้าน ซึ่งรวมถึงธาตุ โสดาประสาท วิญญาณ และปัจจัย…

…กขายตนะ เป็นปัจจัยโดยเป็นปุรแชดปัจจัยแห่งจักรวัญญา- ธงุ และแห่งธรรมทั้งหลายอันสมบูรณ์กับจักษุวิญญาณ-ธาตุ และแห่งธรรมทั้งหลายอันสมบูรณ์กับกายวิญญาณธาตุูนฺ รูปปายตนะ เป็นปัจจัยโดยเป็นปุรแชดปัจจัยแห่ง กายวิญ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการสัมมนาเกี่ยวกับวิบาสนา ที่ชี้ให้เห็นถึงปัจจัยการเกิดขึ้นของธรรมต่างๆ โดยเน้นการศึกษาและเสริมสร้างศรัทธาและปัญญา ผ่านการเรียนรู้จากธรรมทั้งหลาย เช่น ศรัทธา ศิล สุตะ จากะ และปัญญา ซึ่

… ดังนี้เป็นต้น ผู้ลงในสงสาร ไม่ถือเอาสงสารอย่างที่ท่านพรรณาไว้งั้นว่าฉะ "ความสิ้นเนื่องกันแห่งชาติ ธาตุ และอยตนะ ทั้งหลาย เป็นไปอยู่อันขาดลาย เรียกว่า สงสาร" (แต่) กำหนดไว้ว่า "สัตว์ผู้ขึ้นไปสู่โลกอื่นจา…

ในเนื้อหานี้อภิปรายถึงปฏิจจสมุทธรรมและความเข้าใจเกี่ยวกับสังขารทั้งสามที่เกิดขึ้นจากความหลงใหลของบุคคล เราได้สำรวจสถานะของการเกิดและความตายในบริบทของหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความเข้าใจ

… ส่วนพระโโยคาจะผู้เป็นวิบาสามวิฬเหว่าล้านะ หรือผู้ที่เป็นสมณภิกะ (ตามที่กล่าวแล้ว) เนื่องก็ากำหนดจับธาตุ ๔ อย่างส่งเปนหรืออย่างผิดกาด โดยธาตุปริรษหมุน (ทางกำหนดธาตุ) นั้น ๆ ที่กล่าวแล้วในอุตุวัฏฐานมูลุดมบ…

เนื้อหาของบทนี้เกี่ยวกับการวิเคราะห์และอธิบายวิบาสามวิฬเหว่าพร้อมกับกรรมและธาตุต่าง ๆ ในบริบทของสมณฐาน วิบาสามวิฬเหว่าเป็นผู้ที่ไม่เจือปนด้วยสมภาวนา และทำการกำหนดธาตุ ๔ อย่างเพื่อ…