การศึกษาเกี่ยวกับรูปแบบต่างๆ ในปรัชญา : หน้า 40/405

ประโยค- วิเว Filosin แผน 3 หน้า 13 สุขุม (รูปละเอียด) ทรง (รูปในที่ใกล้) นิพนธ์นะ (รูปสำเร็จแล้วคือสมบูรณ์) อนิปนั่นนะ (รูปไม่สำเร็จคือไม่สมบูรณ์) ปาถรูป (รูปใส) นบปาถรูปลู (รูปไม่ใส) อินทรยะ (รูปเป็นใหญ่) อินทรยะ (รูปไม่เป็นใหญ่) อุปาทนะ (รูปที่กรรมครอง) อุปาทนะ (รูปที่กรรมมีครอง) เป็นต้น ในรูปเหล่านั้น รูป 5 อย่าง มีอักขระเป็นต้น จัดเป็นอัตถัตตรูป เพราะเป็นไปเฉพาะอัตถภาพ รูปที่เหลือ (๒๓) จัดเป็นพาหิรูป เพราะเป็นไปภายนอกอัตถาพนั้น รูป 12 อย่าง คือ รูป 6 มีอักขระเป็นต้น (มีสารุปเป็นที่สุด) กับธาตุ 3 เว้นอาโปธาตุ จัดเป็นโอปรารูป เพราะเป็นสิ่งที่ถือเอา ด้วยสามารถกระทบได้ รูปที่เหลือ (๑๖) จัดเป็นสุขูปรูป เพราะ เป็นสิ่งตรงกันข้ามจากโอปรารูปนั้น (คือไม่เป็นสิ่งที่พึงถือเอาได้ด้วย การกระทบ) รูปที่เป็นสุขูปนั้นแท้ แก่ จัดเป็นรูป รูป เพราะเป็นรูปมีลักษณะ ที่รู้ได้ยาก รูปอนึ่ง (คือ โอปรารูป) จัดเป็นสันตณูรูป เพราะ เป็นรูปมีลักษณะที่รู้อได้ง่าย รูป ๑๘ อย่าง คือ ธาตุ 4 กับรูป ๑๑ มีอักขระเป็นต้น (มี หยัฏฐรูปเป็นที่สุุด) และภวภาพันธ์ จัดเป็นนินรูป เพราะ ล่วงความเป็นบริบูรณ์ปกิรรูปและลักษณะบุ่มเสีย แล้วกำหนดเอา ได้โดยสภาพที่เดียว (เช่นความแข็งแกร่งเป็นต้น) รูปที่เหลือ (๑๐)